نشست جده؛ آستین‌بالازدن یک قدرت خاورمیانه‌ای برای حل منازعه اروپایی‌ها!
اقتصادنیوز: همزمان با به بن بست رسیدن جنگ در اوکراین و کند شدن فرایند حمایت نظامی غرب از کی یف، عربستان سعودی به عنوان بازیگری که نقشی متوازن در میانه شرق و غرب دارد، میانداری کرده و قرار است میزبانی نشست صلح در اوکراین بدون حضور روسیه را عهده دار شود.
به گزارش اقتصادنیوز، عربستان سعودی قرار است اوایل ماه آینده میزبانی مذاکرات صلح میان کشورهای غربی، اوکراین و بازیگران کلیدی چون هند و برزیل را عهده دار شود آن هم در شرایطی که اروپا و واشنگتن برای تحکیم حمایت بین‌المللی از خواسته‌های صلح اوکراین فعالیت هایشان را تشدید کردند.
هدف ریاض از پایان دادن به بن بست اوکراین
به گفته دیپلمات‌های آگاه، مقم های ارشد 30 کشور جهان 5 و 6 اوت قرار است در جده گردهم جمع شوند. این نشست در میانه نبرد میان کرملین و حامیان غربی اوکراین برای جلب حمایت کشورهای بزرگ در حال توسعه برگزار می‌شود؛ همان گروه از بازیگرانی که نسبت به جنگ اوکراین بی طرف بوده اند. اوکراین و مقام های غربی امید دارند تا در جریان نشست صلح پیش رو بستر برای برگزاری رایزنی های صلح میان مسکو و کی یف هموار شود. همزمان فاینشال تایمز نیز به نقل از چهار منبع آگاه نوشت که مقام های ارشد چین، برزیل، آفریقای جنوبی و هند - شرکای روسیه در گروه بریکس - برای شرکت در مذاکرات جده در کنار بیش از 30 کشور دیگر دعوت شده اند. اما از رهبران مسکو دعوت نشده است.
نشست جده در حالی برگزار می شود که شواهد نشان می دهد که جنگ به بن بست رسیده و هیچ یک از طرفین نتوانستند در ماه های اخیر قلمرو معناداری را به دست آورند. منابع آگاه در این باره به وال استریت ژورنال گفتند که روسیه در این گردهمایی حضور ندارد اما جیک سالیوان به نمایندگی از ایالات متحده دعوت شده است. پس از این که عربستان به واسطه هم صدایی با مسکو جهت کاهش تولید نفت و حمایت ضمنی از روسیه رویاروی ایالات متحده قرار گرفت، حالا تلاش دارد تا در میدان دیپلماسی بالاخص در ارتباط با جنگ اوکراین نقش برجسته تری را ایفا کند. ریاض تا به امروز تبادل اسرای جنگی را تسهیل کرده و میزبان ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین در نشست سران کشورهای عربی در ماه می بوده است.
چرا ریاض میزبان شد؟
دیپلمات های غربی بر این باورند که عربستان سعودی به واسطه نزدیکی نسبی به مسکو و پکن برای میزبانی دور دوم رایزنی های صلح در اوکراین برگزیده شده است. ریاض و پکن روابط نزدیکی دارند. اوایل سال جاری، چین به ریاض و تهران کمک کرد تا فارغ از اختلاف نظرها و رقابت ها روابط دیپلماتیکشان را احیا کنند. پکن علیرغم ادعای بررسی طرحی برای تحقق صلح در اوکراین، در نشست کپنهاگ شرکت کرد. افراد درگیر در این مذاکرات گفتند که انتظار نمی رود پکن در این مذاکرات شرکت کند اما حضور در این نشست را هم رد نکرده است.
نشست جده در لحظات حساس جنگ میان روسیه و حامیان غربی اوکراین برگزار می شود. ایالات متحده و اروپا تصمیم اخیر روسیه مبنی بر خروج از توافقی که با میانجیگری سازمان ملل متحد با هدف تسهیل صادرات غلات از اوکراین منعقد شده بود را به چالش کشیده و دائما می گویند که فعل اخیر مسکو موجب خواهد شد تا بهای غلات برای کشورهای فقیر افزایش یابد. ماه گذشته، ایالات متحده و هند قراردادهای دفاعی را امضا کردند، توافق هایی که هدف از انعقادشان توقف فرایند خرید تسلیحات از مسکو توسط دهلی نو بود.
تیر آخر برای ترمیم شکاف ها
همزمان پوتین خود را برای میزبانی رهبران آفریقایی در سن پترزبورگ آماده می کند؛ تزار متعهد شد تا غلات رایگان در اختیار 12 کشور افریقایی قرار دهد. مقامات اروپایی امیدوار بودند که اختلاف ها میان اوکراین و کشورهای در حال توسعه در باب چگونگی پایان دادن به جنگ اوکراین تا پاییز کاهش یابد. اما به نظر می رسد این زمان بندی بلندپروازانه است. به گفته ناظران، در نشست کپنهاگ، میان دیدگاه های اوکراین و اکثر کشورهای در حال توسعه شرکت کننده در این نشست، شکاف هایی حدی وجود داشت. مقام های اوکراینی شرکت کنندگان را تحت فشار قرار دادند تا از طرح صلح 10 ماده‌ای ارائه شده توسط زلنسکی حمایت کنند؛ طرحی که خواستار بازگرداندن تمام اراضی اشغالی است و بر خروج نیروهای روسی از اوکراین قبل از شروع مذاکرات صلح تاکید دارد.
کشورهای در حال توسعه به صراحت اعلام کردند که آماده بحث در مورد اصول مشترک هستند اما طرح اوکراین را امضا نمی‌کنند. در شرایطی که ایالات متحده و اروپا به طور علنی از طرح صلح کی یف حمایت می کنند، مقامات غربی می گویند واضح است که مذاکرات جهانی تنها در صورتی موفق خواهد بود که بر اساس مجموعه ای از اصول مشترک بین المللی، مانند منشور سازمان ملل متحد، که از حاکمیت ارضی حمایت می کند، برگزار شود. در همین راستا یک دیپلمات ارشد اروپایی گفت که اوکراین همچنان برای جلب حمایت های بین المللی کشورهای در حال توسعه تلا دارد و این گروه از بازیگران را تحت فشار قرار می دهد. فعلا هند، ترکیه، برزیل و چین با تحریم های غرب علیه مسکو هم صدا نشده اند.
خواب تازه غرب برای روسیه
به گفته ناظران، پادشاهی سعودی سعی کرده خود را به در قاب یک قدرت متوسط با نفوذی فراتر از منطقه تعریف کند و در عین حال روابط خود را با ایالات متحده، روسیه و چین متعادل کند. یکی از افراد نزدیک به دولت سعودی گفت که تلاش ریاض جهت احیای نقش میانجی نشان از این واقعیت دارد. با این حال مقام های غربی می‌دانند که جنگ اوکراین احتمالا تا سال آینده ادامه خواهد یافت به همین دلیل می خواهند با حمایت بازیگری چون ریاض کشورهای در حال توسعه بیشتری را جذب کرده و میان این گروه از بازیگران و مسکو شکافی جدی ایجاد کنند.
همچنین بخوانید
