نگاهی کوتاه به آنچه که در بحران آب همدان گذشت...

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از عصرهمدان؛ سه شنبه بیست و سوم مرداد ماه 1401، خبری دلهره آور و به شدت نگران کننده! همدان آب خوردن ندارد! این خبر همان قدر که برای قریب ششصد هزار جمعیت شهر همدان نگران کننده بود برای عمده صاحب نظران و کارشناسان تعجب برانگیز می نمود. مگر برای همدان در دامنه الوند و رشته کوه زاگرس چه اتفاقی افتاده است که امروز در تامین آب شرب خود مستأصل شده است؟!

آنچه این امر را عجیب تر می کند، کشت های دوم و سوم کشاورزی اطراف همدان است. محصولاتی پر آب بر و حتی جالیزی (!) همدان تنها شهر مرکز استان در کشور بود که برای تامین آب خوردن مردم، مشکل پیدا کرد. حتی شهرهای کویری نیز این موضوع را مدیریت کرده بودند ولی در همدان...

شهرکرد استان چهارمحال و بختیاری مشکل کمبود آب نداشت، مشکل در گل آلود شدن سرچشمه آب بود، اصفهان مشکل آب خوردن نداشت، توقع کشاورزان شرق این استان برای کشت محصولات خود بود، استان خوزستان مشکل آب کشاورزی و... داشت ولی مردم مظلوم همدان برای تامین آب شرب خود دچار مشکل شدند.

بدون تردید مشکلات آب شرب همدان در چند بخش خلاصه می شود.

بخش اول: ضعف های فاحش مدیریت آب در مجموعه های آبی استان

میزان مصرف آب شرب شهری طبق آمارهای موجود قریب 5 درصد و میزان مصرف کشاورزی بیش از 90 درصد است. این موضوع کاملا روشن است که برای تامین آب شرب باید مصرف آب کشاورزی کاهش یابد و مدیریت شود. کشت محصولات پر آب بر نظیر سیب زمینی و محصولات جالیزی نظیر هندوانه و خیار و...، هزاران حلقه چاه غیرمجاز در باغ ویلاهای شخصی، ضعف های جدی در نظارت بر میزان مصرف آب کشاورزی، ضعف های جدی در اعطای پروانه حفر چاه و تمدید آنها، ضعف های جدی در نظارت بر کشت های دوم و سوم کشاورزی، عدم برنامه جامع و عملیاتی برای اصلاح الگوی کشت، ناهماهنگی در سازمان های جهادکشاورزی، آب منطقه ای و....

بخش دوم: ضعف های جدی دولت قبل در انتقال آب از حوزه های فراسرزمینی

پروژه بسیار طولانی انتقال آب از سد تالوار که از سال 83 آغاز شده است، به همت دولت سیزدهم در حال اجرا است. این در حالی است که در دولت های یازدهم و دوازدهم، عملا برایت پروژه کار خاصی صورت نگرفته است. با تکمیل این خط آبرسانی، قریب 40 درصد از نیاز همدان تامین خواهد شد.

بخش سوم: ضعف های جدی در برنامه های آینده نگر و تحولی

بحران آب شهر همدان نشان داد که مجموعه مدیریتی استان از ارایه یک برنامه کوتاه مدت هم در خطرهای قریب الوقوع عاجز است.

تقریبا همه کارشناسان متحد القول از بحران کمبود آب در اواخر تیر تا مرداد خبر می دادند ولی تمام برنامه استانداری، آب منطقه ای و آبفای استان معطوف به انتقال آب از تالوار بود و عملا برنامه جایگزینی وجود نداشت. در این بخش داشتن برنامه دوم ضروری است. جیره بندی آب (مدیریت توزیع) به کاهش مصرف و افزایش دوام منابع آبی کمک شایانی می کرد که به هر دلیل صورت نگرفت. پیش بینی های لازم برای حفر چاههای پدافندی و ضروری، هماهنگی با کشاورزان برای استفاده اضطراری، اتصال بین مخازن توزیع آب و... از جمله کارهای لازمی بود که هرچند این روزها در حال انجام است ولی باید چند ماه قبل انجام می شد که مردم با چالش قطع آب بیست روزه مواجه نباشند.

بخش چهارم: عملکرد قابل تقدیر دولتمردان دولت سیزدهم

در این بخش عملکرد رئیس جمهور و وزیر نیرو قابل تقدیر است. موافقت و تامین بیش از 1400 میلیارد تومان اعتبار نقد برای تکمیل تالوار توسط آیت الله رییسی، سه نوبت حضور موثر وزیر، استقرار دونفر از معاونین وزارت در همدان و کمک به مدیریت فضای آب، حضور رئیس جمعیت هلال احمر و اهدای آب معدنی های مورد نیاز و...، حضور جانشین فرمانده سپاه و تاکید بر سرعت دادن به تکمیل خط انتقال تالوار و... از جلوه های زیبای مدیریت جهادی در مرکزیت دولت سیزدهم بودند.

هرچند برخی ناهماهنگی در بین سازمانهای متولی در استان، کام مردم را با قطع دو هفته ای آب تلخ کرد.

بخش پنجم: بحران های پیش رو

بحران آب با هر وضعیتی که بود، تقریبا مهار گردید و با سرد شدن هوا و کاهش مصرف و آزاد شدن منابع کشاورزی و باغی و... به مرور بهبود خواهد یافت. با تکمیل و انتقال آب از تالوار هم این وضعیت به پایداری نسبی خواهد رسید ولی بحرانهای جدی دیگری در راه است که با این وضعیت مدیریتی در استان، پیش بینی می شود که وضعیت دشواری پیش رو داشته باشیم.

بحران در حوزه مسکن: با توجه به انسداد و احتمال رد پیشنهاد الحاق زمین های پیشنهادی 680 هکتاری، عدم ساخت و عدم تامین منابع لازم، انفجار قیمتی در مسکن همدان قریب الوقوع خواهد بود.

بحران های مهاجرت، کاهش نسل، ازدواج و طلاق: این ها هم بحران های قابل پیش بینی در حوزه اجتماعی هستند که عملا برای مهار و مدیریت آنها برنامه تحولی و جامع ارایه نشده است.

امید آن داریم تا دیر نشده، مدیران استان بابهره گیری از توانمندی جوانان صاحب نظر و تدوین نظام جامع مسایل استانی و سندهای در دسترس و غیرنمایشی، گام های موثری برای تحول استان بردارند.

یادمان باشد که فرصت های خدمت بسیار کوتاه هستند و خیلی زود سپری می شوند.

انتهای پیام /