همچون سال 88 کنش‌گران رسانه به میدان بیایند / جریان تولید محتوا برای نسل جوان را جدی نگرفته‌ایم
گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو_ محمد لسانی کارشناس رسانه در گفتگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری دانشجو از مختصات وابزار جنگ شناختی که امروزه بر سر زبانها افتاده سخن گفت. خبرنگار خبرگزاری دانشجو: تعریف جنگ شناختی که امروز بر زبانها افتاده چیست و با چه مختصات و ابزارهایی شناخته میشود؟
محمد لسانی: بهترین مرجع برای تعریف جنگ شناختی جایی است که از آن بسیار استفاده کرده یعنی ناتو. در سایت ناتو مطلبی در بیست سال گذشته راجع به جنگ شناختی منتشر شده که به نظر بنده کاملترین تعریف است. در آنجا ذکر شده جنگ شناختی با استفاده از ابزار‌های سایبری است برای سو استفاده از سوگیری‌های ذهنی که جامعه هدف دارد. در این جنگ کنش‌گری گروه‌ها و افراد نشانه می‌رود و سعی میشود آن جامعه دچار شوک و بی‌عملی شوند. جنگ شناختی با استفاده از شبکه‌های اجتماعی صورت می‌گیرد.
خبرنگار خبرگزاری دانشجو: در اغتشاشات اخیر چه ضرباتی از جنگ شناختی بر ما متحمل شده و آیا رسانه‌های رسمی همچون خبرگزاری ها و صداسیما توانسته‌اند پاسخ متقابل بدهند؟
کارشناس رسانه: در مطلب ناتو آمده است که نه تنها ما به فکر دشمن توجه داریم بلکه حتی نحوه‌ی تفکر و ورودی تفکر او را هم باید تحت تاثیر قرار بدیم. اینجاست که باور‌های فردی و گروهی به عنوان یکی از حوزه‌های جنگ شناختی به نفع اهداف تاکتیکی و استراتژیک دشمن مطرح میشود. بنابراین در وضعیت فعلی وقتی که بررسی می‌کنیم می‌بینیم خیلی از رسانه‌ها و افراد مرجع و با نفوذ هنوز در ابهام و شوک هستند. هنوز هیچ دستور برنامه و عملی ندارند. به عبارت بهتر ابتکار عمل را در صحنه جنگ شناختی در دست نگرفتند. این مطلب یک شاه‌جمله دارد؛ زمانی ابتکار عمل در دست شما قرار میگرد که ابتدای امر بدانید که در یک کارزار جنگ شناختی قرار دارید. در این صورت در قدم اول یک طراحی از جغرافیا، زمانبندی، پیوند حساب‌های کاربری و جهت دهی آنها ایجاد می‌کنید. با این طراحی شما به الگوهای تکرار شونده که محور و خطی در شبکه مطرح می‌کند. امروز رسانه‌های چه در بعد مجازی و چه در سازمان صداسیما ابتکار عمل را در دست ندارند. بخشی از این انفعال و شوکه شدن برمیگردد به بازی چند لایه و فرابخشی که توسط دشمن طراحی شده است. ما باید باور کنیم در یک جنگ جهانی رسانه‌ای قرار گرفته‌ایم که اکانت‌های اجازه‌ای یک بخش آن هستند. یعنی اگر خانم مهناز افشار اکانتش را در اختیار توانا قرار می‌دهد، آقای علی کریمی میگوید دسترسی به اکانتم ندارم و در دسترس دیگران است. یک بخش دیگر بحث کودتای رباتیک است. بنظر می‌رسد این فضا ابهت و گستردگی آتش رزم رسانه‌ای دشمن باعث انفعال در داخل شده است. کنش‌گران رسانه‌ای ما که توانایی گفتگو با مردم دارند باید در الگوی ارتباط شبکه‌ای فعالیت کنند. در سال 88 شاهد بودیم قرارگاه تحت عنوان عمار با حضور چهره‌ها و با نفوذان شکل گرفت. الان جای یک قرارگاه رسانه‌ای برای حضور چهره‌های اصلی تحلیلگر و جوان خالی است.
خبرنگار خبرگزاری دانشجو: مخاطب جنگ شناختی جوان و نوجوانان است. در این خصوص چه اقداماتی می‌توان شکل بگیرد و آیا شبکه‌های مثل پویا توانسته برای این نسل اقدامی انجام دهد؟
لسانی: در سالیان گذشته بخاطر رسوخ تفکر مادی گرایانه و از طرفی ارزش‌های لیبرال در سطوحی که همین فضای رسانه در آن نقش داشته است. ما جریان تولید محتوا برای نسل جوان را جدی نگرفته‌ایم به طور مثال محتوای دخترانه در کشور ما مغفول مانده. تولیدات نوجوانانه پسرانه تقریبا انجام می‌شد اما ما نیاز به یک هویت یابی و یک مجراسازی و معبر زدن به این طبقه خاص سنی داریم. گرچه پیش از این در یک کار دراز مدت دهه هشتاد و نودی‌ها زیر هجوم بودند اما از بازه‌ای که این جنگ شناختی شروع شد مسئولین، اهالی رسانه و متنفذین علمای ما از حوزه و دانشگاه زیر این هجوم قرار گرفتند. جای کنش‌گران رسانه در اینجا بشدت خالی است. اگر در سال 88 شاهد بودیم اتفاقاتی در کف میدان تبیین افتاد اما امروز بعضی بهانه آوردند که امسال جنگ با اسلام است و شبهه‌ای برای پاسخ دادن نیست پس ورود نکنیم. اما در کف میدان این شک و شبهه در درون دلها نهادینه شده است. این کنش‌گری بلند کردن صدای حق است همچون که در تشیع جنازه شهیدان مشهد مقدس از جوانان بسیجی شاهد فریاد از خراسان بودیم. این امید را ساطع کردیم که در کشور فریاد های سکوت شکن طنین انداز شود و شک و شبهه ها از بین برود.