واکاوی یک مصوبه بورسی
پرداخت کامل سود به صاحبان سهام باید حداکثر ظرف چهار ماه پس از تصمیم مجمع‌عمومی (راجع‌به تقسیم سود) انجام پذیرد. خبر حائزاهمیتی که روز گذشته در فضای معاملاتی بازار سرمایه منتشر شد و واکنش‌های متعددی از سوی فعالان بخش مولد اقتصاد کشور را در پی داشت.
تاکید نهاد ناظر بازار سرمایه‌بر کاهش مدت زمان واریز سود به‌حساب سرمایه گذاران؛ در واقع موضوعی است که می‌تواند به پویایی بازار کمک شایانی کند.
به اعتقاد صاحب‌نظران اقتصادی در شرایط تورمی جامعه که ارزش پول ملی در بازه هایی از زمان تحت‌تاثیر رویداد های بعضا اقتصادی و سیاسی با تعدیلاتی همراه می‌شود و عمدتا شاهد آب‌شدن ارزش سرمایه معامله‌گران هستیم؛ در واقع موکول‌کردن پرداخت‌ها به روز های پایانی موعد مقرر از سوی برخی شرکت‌ها یا عدم‌پایبندی به تعهدات بعضا موجب ایجاد اختلاف بین جامعه سرمایه گذار و شرکت‌ها خواهد شد، تاکنون پروند ه های متعددی نیز از اختلافات در این زمینه تشکیل شده‌است.
در حقیقت کاهش زمان واریز سود به 4 ماه رویدادی است که می‌تواند در گام نخست به نفع جامعه سرمایه گذار تمام شود، هرچند سهامدار در این حالت به نرخ روز، سود نقدی خود را دریافت نخواهد کرد اما کوتاه‌شدن مدت زمان دریافت ها می‌تواند تا حدودی در شرایط تورمی مانع از کاهش بیشتر ارزش نقدینگی شود.
از طرفی شرکت نیز مجبور نخواهد بود در بلندمدت با متحمل‌شدن رویداد های متعدد از جمله تشکیل پرونده در حوزه شکایات و به‌عبارتی بی اعتباری درمیان جامعه سرمایه گذاران حاضر به پرداخت سود شود.
در بازار سهام هستند شرکت‌هایی که بعضا کمتر از یک ماه بعد از بر گزاری مجامع سود های نقدی را پرداخت می‌کنند. به‌طور معمول نیز شاهد اقبال و گرایش سرمایه گذاران به این قبیل از شرکت‌ها پیش از بر گزاری مجمع هستیم. به باور کارشناسان احتمالا تمایل سرمایه گذاران برای حضور در مجامع از این پس با روی کار آمدن مقررات جدید بیشتر خواهد شد.
در ادامه این مصوبه بورسی آمده است، در صورتی‌که بنا به هر دلیل عده اعضای هیات مدیره کمتر از حدنصاب مقرر شود و عضو علی البدل تعیین نشده یا وجود نداشته باشد، هیات مدیره موظف است بلافاصله مجمع‌عمومی عادی شرکت را جهت تکمیل اعضا هیات‌مدیره دعوت کند. هرچند برخی از فعالان بازار این بند از مصوبه را به‌عنوان اقدامات درون سازمانی تلقی می‌کنند و معتقدند که این مهم تاثیری در فرآیند دادوستد ها نخواهد داشت اما نباید فراموش کرد که اجرای هرگونه فرآیندی که بتواند به تسریع در حوزه بهبود کارآیی شرکت مرتبط شود، در جای خود بسیار بااهمیت خواهد بود. تکمیل هیات‌مدیره باعث می‌شود که مسائل درون سازمانی شرکت‌ها تا حد زیادی مرتفع شود و بعضا بلاتکلیفی در حوزه تصمیم‌گیری کاهش پیدا کند.
در بندی دیگر مصوبه به نحوه ارسال و پذیره نویسی الکترونیک حق‌تقدم های ناشی از افزایش سرمایه در اسرع‌وقت در اساسنامه شرکت‌ها اشاره شد که بر اصلاح رویه آن از سوی سازمان بورس و اوراق‌بهادار نیز تاکید شده‌است. بهره برداری از سیستم آنلاین و به‌روز در بانک‌ها دیگر مورد حائزاهمیتی است که می‌تواند به صرفه جویی در زمان و حضور در فرآیند افزایش سرمایه منتهی شود.
تحول در نظام پرداخت ها
احسان رضا پور نیکرو، کارشناس بازار سرمایه با ارزیابی اثرات آتی کاهش زمان واریز سود شرکت‌های بورسی و فرابورسی و تبعات چنین رویدادی در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» عنوان کرد: طبق مقررات گذشته 8 ماه پس از زمان بر گزاری مجمع و تصویب پرداخت سود نقدی شرکت‌ها فرصت در راستای واریز سود به‌حساب سرمایه گذاران وجود داشت. در این رابطه بعضا تخلف هایی نیز شکل می‌گرفت و شرکت‌ها در زمان 8ماهه همچنین اقدامی را عملیاتی نمی‌کردند، در نتیجه عدم‌پرداخت ها به هیات حل‌اختلافات سازمان بورس و اوراق‌بهادار ارجاع داده می‌شد.
در سال‌های اخیر با توجه به اینکه امکانات پرداخت تغییر پیدا کرده و شرایطی تورمی در کشور حاکم است، بنابراین زمانی‌که 8 ماه فرصت برای پرداخت درنظر گرفته‌شده‌بود ارزش پول با تعدیلاتی همراه می‌شد، بنابراین طبیعی است که سهامداران نیز علاقه و رغبتی برای شرکت در مجامع و دریافت سود نقدی نداشته باشند زیرا میزان سود نقدی که در این شرایط به سرمایه گذار اختصاص پیدا می‌کند و در ادامه مورد پرداخت قرار می‌گیرد، از ارزش روز سهام شرکت در زمان بازگشایی به‌نوعی کمتر خواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: در این حالت سهامداران علاقه چندانی برای شرکت در مجامعی ندارند که سود نقدی تصویب شود، از ارزش سهام در هنگام بازگشایی کسر شود اما پرداخت‌ها بیش از 6 ماه زمان نیاز داشته باشد.
فروش پیش از بر گزاری مجامع نیز می‌تواند از چنین عاملی (پرداخت دیرهنگام سود) نشات بگیرد، بنابراین با چنین مصوبه ای می‌توان امیدوار به بهبود شرایط بود.
رضا پور نیکرو معتقد است با توجه به اینکه در 10سال‌اخیر امکانات مرتبط با زیرساخت‌های بانکی و پرداختی در کشور متحول شده‌است حرکت به سمت ایجاد مقررات این‌چنینی مطلوب ارزیابی می‌شود. طبیعتا پیامد های تغییرنگرش سیاستگذار در این حوزه می‌تواند موجب افزایش رغبت سهامداران برای ورود به مجامع درنظر گرفته شود.
گذر از مصائب هیات‌مدیره؟
به گفته وی، عدم‌تکمیل اعضای هیات‌مدیره بعضا می‌تواند تصمیم‌گیری درخصوص برخی از موضوعات و مسائل شرکت‌ها را با موانع، چالش و تاخیراتی همراه کند. حال تصمیم سازمان بورس مبنی‌بر ضرورت تکمیل اعضای هیات‌مدیره می‌تواند شرکت‌ها را ترغیب کند تا به‌زودی در این زمینه اقدامات عملی تری را انجام دهند. در صورتی‌که مواردی همچون تصمیم‌گیری در شرکت‌ها بتواند با سرعت بیشتری پیگیری شود، طبعا سهامداران نیز می‌توانند از چنین موضوعی منتفع شوند.
به‌عنوان مثال در شرایطی که شرکت‌ها به مجمع می‌روند، افزایش سرمایه می‌دهند اما تا چنین مهمی را به‌ثبت برسانند 8 ماه به طول می انجامد، یکی از دلایل چرایی این رویداد به این موضوع بازمی‌گردد که یا هیات‌مدیره معرفی نشده یا برخی از اعضای آن به لحاظ تعداد نفرات ناقص است.
گام تازه به جهان الکترونیک
زمانی‌که افزایش سرمایه‌ها از محل آورده نقدی بود عمدتا سرمایه گذاران مشکلات زیادی برای پرداخت مبلغ داشتند. مراجعه سهامدار به بانک، تکمیل گواهینامه های متعدد، ارسال فرم و غیره یک فرآیند دشوار محسوب می‌شد. در واقع چنین موضوعی باعث شد تا عده زیادی علاقه مند به حضور در مجامع افزایش سرمایه از محل آورده نقدی شرکت‌ها نباشند. وی افزود: در حال‌حاضر در وب‌سایت های شرکت‌ها امکانات تعبیه شده‌است و اشخاص می‌توانند مبالغ لازم برای حضور در افزایش سرمایه را از طریق درگاه های الکترونیک شرکت‌ها انجام دهند. طبیعتا با یک فرآیند کوتاه‌تری نسبت به مشارکت در افزایش سرمایه شرکت‌ها اقدام‌کنند.
--> اخبار مرتبط