واکنش وزارت علوم به عدم اعتبار 27 دانشگاه ایران در عراق
معاون وزیر علوم گفت: در حال‌حاضر بیش از پنجاه و شش هزار دانشجوی عراقی در دانشگاه‌های ایران تحصیل می‌کنند که در آن سهم دانشگاه‌های آزاد و دانشگاه‌های غیر انتفاعی، بیش از 74 درصد است.
دکتر هاشم داداش پور معاون وزیر علوم و رئیس سازمان امور دانشجویان درباره نظام ارزشیابی دانشگاه‌های ایران از سوی کشور عراق گفت: وزارت آموزش عالی عراق در سال 2022 دانشگاه‌های جهان را براساس نظام رتبه‌بندی کیو اس، شانگهای و تایمز ارزشیابی کرده است که در آن 33 دانشگاه ایران برای تحصیل دانشجویان عراقی معتبر شناخته شده‌اند.
وی گفت: وزارت آموزش عالی عراق مانند هر کشور دیگری هر ساله به ارزشیابی کشورهای دنیا مبادرت می‌کند و در آن برخی دانشگاه‌ها از نظام ارزشیابی کشور عراق حذف و برخی دیگر اضافه می‌شوند همانند دانشگاه کاشان که در سال گذشته در نظام ارزشیابی کشور عراق قرار نداشت اما به خاطر جایگاه جهانی این دانشگاه در ارزشیابی جدید مورد توجه دولت عراق قرار گرفته است هر چند که متأسفانه برخی از دانشگاه‌های معتبر دیگر از نظام ارزشیابی این کشور خارج شده‌اند.
رئیس سازمان امور دانشجویان افزود: کشور عراق برای امسال دانشگاه‌های کشور را به دو دسته تقسیم کرده است که بر اساس آن، یک سری از دانشگاه‌های ایران دانشگاه‌هایی هستند که دولت عراق برای دانشجویان بورسیه خودش در نظر گرفته است. دانشگاه‌های ایرانی که در بین 1000 دانشگاه اول نظام رتبه بندی شانگهای، 500 دانشگاه اول رتبه بندی تایمز و 250 دانشگاه اول رتبه بندی کیو اس قرار داشتند را بعنوان مقصد اصلی بورسیه دانشجویان خود در نظر گرفته است.
وی افزود: بر اساس این رتبه بندی ها، 14 دانشگاه ایرانی جزو دانشگاه‌های مدنظر قرار می‌گیرند که 9 دانشگاه از دانشگاه‌های تحت پوشش وزارت علوم و 5 دانشگاه از دانشگاه‌های تحت پوشش وزارت بهداشت بوده‌اند.
دانشگاه‌های مورد تایید عراق برای بورسیه
وی دانشگاه‌های تهران، صنعتی شریف، تربیت‌مدرس، صنعتی امیرکبیر، شیراز، علم و صنعت تهران، تبریز، فردوسی مشهد و صنعتی انوشیروانی بابل را بعنوان دانشگاه‌های مورد تأیید عراق برای دانشجویان بورسیه نام برد و به شیوه و دسته دوم نظام ارزشیابی اشاره کرد و گفت: در این نظام، دانشگاه‌های ایرانی که در فهرست رتبه بندی شانگهای، 1000 دانشگاه اول رتبه‌بندی تایمز و 500 دانشگاه کیو اس قرار گرفته‌اند می‌توانند دانشجوی شهریه پرداز جذب کنند. در این دسته بندی، علاوه بر 14 دانشگاه قبلی، 19 دانشگاه ایرانی دیگر نیز مجوز پذیرش دانشجوی شهریه پرداز را دارا خواهند بود.
دانشگاه‌های دارای مجوز پذیرش دانشجویان شهریه‌پرداز عراقی
وی دانشگاه‌های کاشان، کردستان، محقق اردبیلی، صنعتی سهند، صنعتی اصفهان، دانشگاه آزاد نجف‌آباد، شهید مدنی آذربایجان، مراغه، شهید بهشتی و دانشگاه یاسوج را دانشگاه‌های دارای مجوز پذیرش دانشجویان شهریه پرداز عراقی عنوان کرد و گفت: در مجموع 18 دانشگاه دولتی به همراه دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد و 14 تا از دانشگاه‌های علوم پزشکی از نظر دولت عراق معتبر محسوب می‌شوند که دانشجویان عراقی می‌توانند در آن مشغول تحصیل شوند. البته دانشجویانی که تا امروز در سایر دانشگاه‌های کشور تحصیل می‌کردند برای ارزشیابی توسط دولت عراق منعی ندارند و مدارک آنها توسط دولت عراق قابل ارزشیابی خواهد بود.
چرا بعضی از دانشگاه‌های ایرانی حذف شدند؟
رئیس سازمان امور دانشجویان افزود: امسال کشور عراق شرایط سخت گیرانه ای در نظام ارزشیابی خود اتخاذ کرده است افزود: در نظام رتبه بندی کشور عراق با توجه به اینکه براساس نظام رتبه بندی جهانی بوده، بخشی از دانشگاه‌های کشورهای دنیا در این نظام ارزشیابی حذف یا اضافه شده‌اند و حذف و اضافه شدن دانشگاه‌ها امر غیر معمولی در دنیا محسوب نمی‌شود بلکه تغییر رویکرد در ارزشیابی دانشگاه‌ها توسط دولت عراق برخی از این تغییرات را موجب شده است. هر چند که برخی دانشگاه‌های حذف شده در ایران جزو دانشگاه‌های معتبر منطقه اسلامی و جهان اسلام محسوب می‌شوند.
داداش پور افزود: بر اساس اعلام مقامات آموزش عالی عراق اگر هر دانشگاه داخل کشور که در نظام رتبه‌بندی سال 2022 کیو اس، شانگهای و تایمز قرار داشته اما نام آن دانشگاه در نظام ارزشیابی دولت عراق قرار نگرفته است می‌تواند طی نامه‌ای به وزارت آموزش عالی عراق و یا سفارت عراق در ایران منعکس کند تا دوباره در این رتبه‌بندی قرار گیرد.
وی افزود: کشور عراق رتبه‌بندی دانشگاه‌های خود را براساس رتبه‌بندی سه‌گانه، تایمز، کیو اس و شانگهای قرار داده‌است و از نظام رتبه بندی کشورهای اسلامی ISC غفلت کرده است و با توجه به اینکه آی اس سی تنها نظام رتبه بندی کشورهای اسلامی است و بر اساس معیارها و اقتضائات جهان اسلام طراحی شده است، می‌تواند در مذاکرات آینده ایران و عراق مورد بحث قرار گیرد تا تعداد بیشتری از دانشگاه‌های جهان اسلام در نظام ارزشیابی دولت عراق قرار بگیرند؛ چرا که این نظام تازه تأسیس شده به مثابه استخر دانش کشورهای اسلامی بوده و با هدف همگرایی دانشگاه‌های جهان اسلام و دانشمندان مسلمان طراحی شده است و لازم است توسط همه کشورهای اسلامی به رسمیت شناخته شود.
بیش از 56 هزار دانشجوی عراقی در دانشگاه‌های ایران تحصیل می‌کنند
داداش‌پور ادامه داد: در حال‌حاضر بیش از پنجاه و شش هزار دانشجوی عراقی در دانشگاه‌های ایران تحصیل می‌کنند که در آن سهم دانشگاه‌های آزاد و دانشگاه‌های غیر انتفاعی، بیش از 74 درصد است و 26 درصد دانشجویان عراقی در دانشگاه‌های تحت پوشش وزارت علوم و وزارت بهداشت تحصیل می‌کنند، تصریح کرد: دانشگاه‌های ما در جذب دانشجویان خارجی باید نگاه بلند مدت داشته باشند و از برخوردهای کوتاه مدت و مقطعی پرهیز کنند؛ بر همین اساس ضمن اینکه توصیه می‌کنم که جذب دانشجویان بین المللی مطمح نظر تمام دانشگاه‌های کشور قرار بگیرد منتها همه دانشگاه‌ها باید برای جذب دانشجو برنامه بلند مدت تعریف کنند و در آن سیاست تنوع جذب از کشورهای مختلف در اولویت دانشگاه‌ها قرار بگیرد تا دوام و پایداری در جذب اتفاق بیافتد.
داداش پور افزود: دانشگاه‌های ما در پذیرش و جذب دانشجویان خارجی نباید از کیفیت آموزش غافل شوند چرا که هر چه قدر دانشجویان بین الملل از کیفیت آموزش و پژوهش در دانشگاه‌های کشور راضی باشند در کشورهای خود مبلغ آن دانشگاه‌ها خواهند بود و این به تداوم و استمرار تبادل دانشجو کمک مؤثری خواهد نمود، ضمن اینکه تربیت دانشجو برای کشورهای منطقه مانند تربیت دانشجو برای کشور خودمان است و بایستی جزو اهداف اصلی دانشگاه‌های کشور مورد توجه قرار بگیرد.
در جذب دانشجویان خارجی نباید صرفاً نگرش مادی و اقتصادی حاکم باشد
رئیس سازمان امور دانشجویان اظهار داشت: در جذب دانشجویان خارجی نباید صرفاً نگرش مادی و اقتصادی حاکم باشد، بلکه با توجه به ماهیت انقلاب اسلامی، نگرش فرهنگی هم باید در این جذب لحاظ شود؛ چون عمده دانشجویان کشورهای منطقه به این دلیل ایران را انتخاب می‌کنند که با آن احساس قرابت فرهنگی، تاریخی و دینی دارند و با علاقه قلبی به آن ورود می‌کنند و احساس خوبی دارند. بنابراین بایستی تلاش کرد تا هنگام فراغت از تحصیل نیز چنین احساسی در آنها باقی بماند و هیچ گاه آسیب نبیند.
دانشگاه‌های طراز اول ایرانی در میان بی‌اعتبارها از نظر عراق
بر اساس آنچه در حساب یکی از کاربران توییتر آمده و در برخی رسانه‌ها هم بازتاب یافته است، مدارک 27 دانشگاه ایران از نظر وزارت علوم دولت عراق بی‌اعتبار دانسته شده و از جمله دانشگاه‌هایی که مدارک تحصیلی آنها از نظر عراق اعتبار ندارند تمام شعبات دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشگاه بوعلی سینا، دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، دانشگاه الزهرا، دانشگاه رازی، جامعه المصطفی، دانشگاه اصفهان، دانشگاه خوارزمی، دانشگاه نفت، دانشگاه شهید باهنر و دانشگاه ادیان و مذاهب هستند.