جمعه 14 اردیبهشت 1403

وتوی عضویت فلسطین در سازمان ملل

وب‌گاه دنیای اقتصاد مشاهده در مرجع
وتوی عضویت فلسطین در سازمان ملل

ایالات متحده روز پنج‌شنبه اقدام شورای امنیت را برای پیشبرد تلاش فلسطین برای به رسمیت شناخته شدن به‌عنوان یک عضو کامل در سازمان ملل وتو کرد و تلاش متحدان فلسطین برای واداشتن این نهاد جهانی برای حمایت از این اقدام را هم خنثی کرد. «یونت جوزف» در گزارش 19آوریل در نیویورک‌تایمز نوشت: این قطعنامه 12رای موافق و یک رای مخالف (ایالات متحده) داشت و بریتانیا و سوئیس هم رای ممتنع دادند.

ریاض منصور، فرستاده فلسطین در سازمان ملل، درخواست برای عضویت کامل را تلاشی برای «به‌دست آوردن جایگاه واقعی خود در میان جامعه ملل» توصیف کرده بود. پس از رای‌گیری، منصور که به وضوح ناراحت بود، سخنرانی پرشور خود را ایراد کرد و بر حق مردم فلسطین برای تعیین سرنوشت تاکید کرد. او گفت: «حق ما برای تعیین سرنوشت یک حق طبیعی - یک حق تاریخی - برای زندگی در سرزمینمان فلسطین به‌عنوان یک کشور مستقل آزاد و دارای حاکمیت است.»

اسرائیل کاتز، وزیر خارجه اسرائیل، پس از رای گیری ادعا کرد: «این پیشنهاد شرم‌آور رد شد. به تروریسم پاداشی داده نخواهد شد.» شورای امنیت پیوسته خواستار راه‌حل دو کشوری برای مناقشه فلسطین - اسرائیل شده است؛ نتیجه‌ای که در مذاکرات بین دو طرف محقق نشد. لیندا توماس - گرینفیلد، سفیر ایالات متحده در سازمان ملل، صبح روز جمعه در توکیو گفت که قطعنامه جدید راه‌حل دو کشور را به هم نزدیک نمی‌کند. توماس گرینفیلد به خبرنگاران گفت: «این قطعنامه، تشکیلات خودگردان فلسطین را به عضویت سازمان ملل متحد در نظر گرفته است. در حال حاضر، فلسطینی‌ها بر بخش قابل توجهی از کشوری که قرار است کشورشان باشد، کنترل ندارند.» او با اشاره به حماس گفت: «بخشی از فلسطین توسط یک سازمان تروریستی کنترل می‌شود.»

دیپلمات‌ها گفتند، این قطعنامه از شورای امنیتِ 15عضوی خواسته بود تا به مجمع عمومی 193عضوی سازمان ملل توصیه کند که «کشور فلسطین به عضویت سازمان ملل پذیرفته شود.» این درخواست برای تصویب باید با حداقل 9رای موافق و بدون وتوی ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، روسیه یا چین توسط شورای امنیت تایید شود. در آن صورت، حداقل دو سوم مجمع عمومی باید آن را تصویب می‌کردند. عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل یک پیروزی مهم و تا حد زیادی نمادین برای تشکیلات خودگردان فلسطین خواهد بود که مدت‌هاست به دنبال ایجاد یک دولت - ملت بوده است. اگر درخواست فلسطینی‌ها پذیرفته می‌شد، این وضعیت جدید امتیازات عضویت در سازمان ملل از جمله حق رای و کرسی چرخشی در شورای امنیت را برای فلسطین به همراه داشت.

با این حال، بسیاری از بحرانی‌ترین مسائل مربوط به یک کشور فلسطین، از جمله مرزهای فیزیکی و به رسمیت شناخته شدن توسط کشورهایی که نیاز به برقراری روابط دیپلماتیک با آنها داشت، حل نشده است. اسرائیل در سال1949 به‌عنوان عضو کامل سازمان ملل پذیرفته شد. تشکیلات خودگردان فلسطین چندین دهه است که به دنبال تشکیل کشوری متشکل از کرانه باختری، بیت‌المقدس شرقی و نوار غزه بوده است. این سرزمین‌ها همگی توسط اسرائیل تصرف یا ضمیمه شده‌اند. از زمانی که اسرائیل و تشکیلات خودگردان فلسطین در اوایل دهه‌1990 توافق‌نامه اسلو را امضا کردند - که یک روند صلح را با هدف راه‌حل دو دولتی ایجاد کرد - پیشرفت کمی در دستیابی به کشور فلسطین حاصل شده است. در سال2007، حماس تشکیلات خودگردان فلسطین را که محمود عباس، رئیس‌جمهور آن رهبری می‌کند و در کرانه باختری اشغالی خودگردانی محدودی اعمال می‌کند، از قدرت در نوار غزه بیرون راند.

پیچیده‌تر شدن درخواست فلسطین برای تشکیل کشور با عملیات 7اکتبر حماس با دست‌اندازهایی مواجه شده است. تلاش برای تشکیل دولت در حالی صورت می‌گیرد که اسرائیل شهرک‌های خود را در کرانه باختری گسترش می‌دهد. فلسطینی‌ها در سال1988 با اعلام استقلال خود به وضعیت کشور شدن دست یافتند. در نوامبر همان سال، مجمع عمومی به ارتقای وضعیت آنها از «ناظر» به «کشور ناظر غیرعضو» رای داد. تلاش برای تشکیل کشور فلسطین در سراسر جهان شتاب بیشتری گرفته است و سیاستمداران کشورهایی مانند فرانسه، ایرلند، اسپانیا، اسلوونی و سوئد حمایت خود را از به رسمیت شناختن رسمی فلسطین اعلام کردند. دو راه برای عضویت کامل در سازمان ملل وجود دارد: می‌توان به شورای امنیت مراجعه کرد و کمیته عضویت آن را بررسی خواهد کرد. یک عضو شورا همچنین می‌تواند قطعنامه‌ای درباره عضویت برای رای‌گیری ارائه کند. تشکیلات خودگردان فلسطین در سپتامبر2011 درخواست ارتقای وضعیت خود در سازمان ملل را داد، اما کمتر از دو ماه بعد به‌دلیل عدم حمایت و فشار از سوی ایالات متحده که اعلام کرد هرگونه درخواستی را وتو خواهد کرد، از این پیشنهاد صرف‌نظر کرد.

--> اخبار مرتبط