ورود 3758 هزار میلیاردی / از هیاهوی سربازان تا پایان ارز 4200

نخستین بودجه دولت سیزدهم با سقف 3758 هزار میلیارد تومان بسته شده و جریان کم نوسانی در اعداد و ارقام خود در مجلس سپری کرده است.
به گزارش ایسنا، در روزهای پایانی اسفند 1400، قانون بودجه 1401 از سوی مجلس به دولت ابلاغ شد و اخیرا نیز رئیس جمهوری این قانون را جهت اجرا به دستگاههای اجرایی ابلاغ کرده است.
روز 21 آذرماه 1400 بود که دولت سیزدهم اولین لایحه بودجه خود را با سقف کلی 3631 هزار میلیارد تومان به مجلس برد، این لایحه شامل بودجه عمومی با سقف 1505 هزار میلیارد تومان بود که مجموعه منابع عمومی آن با 1372 هزار میلیارد و درآمدهای اختصاصی 132 هزار میلیارد تومان بسته شد. همچنین بودجه شرکتهای دولتی، بانکها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت 2231 هزار میلیارد تومان بود که همراه با بودجه عمومی، بودجه کل کشور را تشکیل میداد.
دولت در لایحه بودجه، ظاهرا مصارف را چندان افزایش نداد ولی در تامین منابع تمرکز اصلی به سمت مالیات و البته نفت بود و تاکیدی بر تامین مالی از محل فروش اوراق نداشت. این در حالی بود که بررسی مرکز پژوهشهای مجلس از این حکایت داشت که بودجه با 700 هزار میلیارد درآمد ناپایدار بسته شده است.
ارز 4200 پرسروصدا بود
این لایحه در زمان بررسی نوسان چندانی نداشت اما در برخی موارد قابل توجه بود که در اهم آن جریان حذف ارز 4200 تومان قرار داشت. دولت در لایحه ارز ترجیحی برای واردات کالای اساسی را نیاورده بود و تمایلی به ادامه پرداخت آن در سال جاری نداشت و در زمانی که انتظار می رفت با مواضعی که مجلس از قبل داشت، این پیشنهاد رای بیاورد، کمیسیون تلفیق در بررسیهای خود با توجه به اینکه دولت برنامه مشخصی برای حذف ارز 4200 ارائه نکرده بود، با آن مخالفت کرد اما در ادامه در صحن علنی مجلس، این خواسته دولت رای آورد ولی این بار باوجود اینکه برنامه دولت برای حذف ارز ترجیحی اعلام نشد، نمایندگان رای به حذف دادند.
در کنار حذف ارز 4200 تومانی از کالاهای اساسی، مجلس دیگر پیشنهاد دولت برای حذف این نرخ از محاسبه حقوق ورودی کالا در واردات را هم تصویب کرد و به نرخ سامانه مبادلات الکترونیک بانک مرکزی که نرخی نزدیک به بازار است تغییر داد.
بعد از سال ها تمام ارز صندوق به خودش رسید
اما در بررسی بخش درآمدی دولت میتوان به حذف سهم درخواستی از درآمدهای صندوق توسعه ملی اشاره کرد که برای امسال به 40 درصد میرسید و دولت خواستار برداشت 20 درصدی بود که تقریبا 50 درصد سهم (معادل 137 هزار میلیارد تومان) را در اختیار میگرفت، در نهایت چنین مجوزی صادر نشد و مجلس نیز تصویب نکرد. بنابراین بعد از سالها، سهم صندوق توسعه ملی از درآمد سالانه نفتی به طور کامل پرداخت خواهد شد.
هیاهوی سربازی تا یارانه تکراری
افزایش سهم درآمدهای مالیاتی و همچنین تصویب افزایش متوسط 10 درصدی حقوق کارکنان، ماجرای واردات خودرو و یا خرید سربازی با اعداد و ارقامهایی که تا بیش از 2000 درصد نسبت به قبل افزایش پیدا کرده بود و درنهایت تصویب نشد، از دیگر بخش های قابل توجه در جریان بررسی لایحه بود.
اما از سوژههای هر ساله بودجه، یارانههاست که باز هم تصمیم جدی و مشخصی برای آن گرفته نشد و به روال سالهای قبل به تصویب رسید؛ به طوری که بر حذف پردرآمدها و ثبت نام از افراد جا مانده تاکید شد که هر دوی این موارد بارها در قوانین بودجه آمده بود ولی اجرایی نشد.
نوسان بودجه چقدر است؟
در هر صورت دولت لایحهای را که به مجلس فرستاده بود در سقفهای کلی و اعداد و ارقام پیشنهادی با نوسان کمتری نسبت به بودجههای قبلی تحویل گرفته است.
بر اساس این گزارش، سقف کلی بودجه 1401 در رقم 3758 هزار میلیارد تومان تصویب شده که محاسبات نشان میدهد نسبت به قانون بودجه 1400 حدود 30.3 درصد و در مقایسه با لایحه بودجه امسال 3.4 درصد رشد دارد.
بودجه عمومی دولت با 1572 هزار میلیارد تومان مصوب شد که نسبت به قانون پارسال 11.2 و نسبت به لایحه امسال 1.4 درصد رشد داشته است. منابع عمومی دولت که درواقع منابع در اختیار برای اداره کشور در بودجه بوده و از درآمد نفت، واگداری سهام و اوراق و سایر درآمدها مانند مالیات و عوارض گمرکی بدست می آید، با 1394 هزار میلیارد تومان به تصویب رسید که نسبت به قانون سال گذشته 9.1 و در مقایسه با لایحه امسال 1.6 درصد افزایش دارد.
همچنین بودجه شرکتهای دولتی در رقم 2231 هزار میلیارد تومان مصوب شده که در مقایسه با قانون بودجه سال گذشته 29.1 درصد رشد دارد ولی نسبت به لایحه بدون تغییر باقیمانده است.
آخرین بودجه تا 70درصد هم نوسان داشت
این در حالی است که بودجه 1400 دوره پرنوسان و پرحاشیهتری را در جریان تصویب پشت سر گذاشت. این آخرین بودجه دولت دوازدهم بود که ورود خود در سال 1393 را با بودجه 783 هزار میلیارد تومانی آغاز و با 2882 هزار میلیارد تومان به پایان برده بود.
بودجه 1400 در مجلس حداقل 60 روز را در کمیسیون تلفیق گذراند و دستخوش تغییراتی در بخشهای مختلف از جمله ارز، درآمدهای نفتی و یارانه شد اما این تغییرات به صورتی بود که وقتی بودجه وارد صحن علنی شد، حتی نمایندگان به آن رای ندادند و دولت دست به اصلاح زد. درنهایت آنچه که در روزهای پایانی سال گذشته به تصویب رسید، بودجهای بود که تغییرات آن در مقایسه با لایحه بسیار زیاد بود و حتی در برخی از اعداد و ارقام تا 70 درصد نوسان داشت ولی در اجرا با کسری مواجه شد.
بودجه 1401 در ارقام نوسان چندانی نسبت به پیشنهاد دولت در لایحهای که دولت بر عدم کسری بودجه آن تاکید داشت ندارد ولی مانند سالهای گذشته این اجرای بودجه است که کسری و یا عدم کسری آن را نشان خواهد داد.
تغییرات ارقام کلان بودجه از لایحه تا قانون
شرح قانون بودجه 1400 لایحه بودجه 1401 قانون بودجه 1401 قانون 1401 به قانون1400 قانون 1401 به لایحه 1401 سقف کل بودجه 2882 3631 3758 30 10 بودجه عمومی 1373 1505 1572 11.2 1.4 منابع عمومی 1277 1372 1394 9.1 1.6 بودجه شرکت های دولتی، بانکها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت 1571 2231 2231 29.5 بدون تغییرانتهای پیام