وزارت ارشاد: تعطیلی کتابخانه‌های کانون پرورش فکری "جوسازی و دروغ" است

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به انتشار خبری در خصوص نامه پیشنهاد این وزارتخانه مبنی بر "واگذاری مدیریت کتابخانه‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور" و حواشی ایجاد شده در پی آن، توضیحاتی را برای رسانه‌های خبری ارسال کرده است.

خبر اولیه نامه پیشنهاد وزارت ارشاد در روز 19 شهریورماه 1401 توسط "پایگاه اطلاع رسانی دفتر هیئت دولت" منتشر و یک روز بعد به نقل از این پایگاه در خبرگزاری‌ها منعکس شد.

اینک مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در توضیحات ارسالی برای رسانه‌های خبری، عنوان کرده است که "انتشار یک گزارش کارشناسی را که هنوز فرایند بررسی‌های قانونی خود را حتی در کمیته و کمیسیون‌های تخصصی دولت نیز شروع نکرده، عملی نادرست می‌داند."

بنا بر خبری که در "پایگاه اطلاع رسانی دفتر هیئت دولت" منتشر شده است، "وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با استناد به ماده 1 و تبصره 2 ماده 11 قانون تأسیس و نحوه اداره کتابخانه‌های عمومی کشور و با توجه به قرابت مأموریتی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، پیشنهاد واگذاری کتابخانه‌های تحت پوشش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور را ارایه کرده است."

در این خبر آمده است که "پیشنهاد فوق در حال حاضر در کمیسیون مدیریت امور عمومی و سرمایه انسانی دولت بررسی می‌شود" و مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در توضیحات ارسالی برای رسانه‌ها درج کرده است که "نظر کارشناسی وزارت فرهنگ به تمامی دستگاه‌های ذینفع ارسال و سپس در کمیته و کمیسیون تخصصی مورد بررسی کارشناسان قرار خواهد گرفت."

طبق آنچه که "پایگاه اطلاع رسانی دفتر هیئت دولت" منتشر کرده است، وزارت ارشاد به دلایلی از جمله "تخصص نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در مدیریت و توسعه کتابخانه‌های چند منظوره کودک و نوجوان براساس استانداردهای جهانی و سندهای آمایش سرزمینی، مدیریت چابک، هدفمند و انقلابی نهاد کتابخانه‌ها و پیشنه موفق آن در دهه اخیر، توانمندی نهاد کتابخانه‌ها در به‌روزرسانی منابع (کتاب و نشریات)، آموزش کتابداران، استانداردسازی خدمات و برگزاری برنامه‌های متنوع برای تبدیل وضعیت کتابخانه‌ها به مراکز فرهنگی محله‌ها" چنین پیشنهادی را مطرح کرده است.

بر این اساس وزارت ارشاد در توجیه این پیشنهاد خود به این استناد کرده است که "در حال حاضر در تمامی کتابخانه‌های عمومی نهاد، بخش کودک وجود دارد و سعی شده طراحی فضا و تجهیزات بخش کودکان به تناسب شرایط سنی آنها انجام شود. ایجاد بخش‌های جدید همچون اتاق علم، اتاق مادر و کودک، برنامه‌های فرهنگی و ترویجی همچون «با هم بخوانیم»، باشگاه‌های کتابخوانی، جمع‌خوانی، قصه‌گویی، روزنامه دیواری و کاردستی و...، تولید کتاب هدهد سفید (ویژه نوجوانان)، راه‌اندازی محافل ادبی جوانه‌ها، جشنواره‌ها و پویش‌هایی همانند: «نشان هدهد سفید»، «قصه‌گویی»، «جشنواره کتابخوانی رضوی» و... از جمله اقداماتی است که برای اعضای کودک و نوجوان این نهاد در کنار تأمین منابع اطلاعاتی مناسب، انجام شده است."

در خبر اولیه منتشر شده در خبرگزاری‌ها به نقل از "پایگاه اطلاع رسانی دفتر هیئت دولت" دلایل دیگری نیز منتشر شد که اکنون در خبر موجود بر این پایگاه موجود نیست و ظاهرا اصلاح شده است.

در متن اولیه و اصلاح نشده با اشاره به برخی مشکلات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آمده است که وزارت ارشاد "با توجه به ضرورت مبارزه با کم‌سوادی و ایجاد نهضت کتابخوانی در میان کودکان و نوجوانان کشور و ایجاد هم‌افزایی میان کتابخانه‌های کانون پرورش فکری و نهاد کتابخانه‌ها، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با هدف کاهش زیان‌دهی شرکت دولتی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و تأمین بخشی از هزینه‌ها از محل کاهش و صرفه‌جویی در هزینه‌ها با استفاده از ساختار و ظرفیت موجود در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و نیز به منظور افزایش و همسان‌سازی حقوق کارکنان این کانون براساس نظام‌نامه جبران خدمات نهاد کتابخانه‌ها، خواستار صدور مجوز برای واگذاری کتابخانه‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور شده است."

با این اوصاف، خبر منتشر شده در خصوص پیشنهاد وزارت ارشاد، به منزله اقدام این وزارتخانه برای تعطیلی کتابخانه‌های کانون با بیش از 50 سال عمر تلقی و با واکنش منفی برخی از کاربران این کتابخانه‌ها و چهره‌های فعال در عرصه کتاب و کتابخوانی کودک و نوجوان مواجه شد. آنها معتقدند راه حل مشکلاتی همچون زیان‌دهی کانون و افزایش حقوق کارکنان کتابخانه‌های آن "نه ادغام و نقض استقلال" کتابخانه‌ها، بلکه "مدیریت قوی و برنامه‌ریزی درست در جهت بازگشت کانون به ریلی که طی دهه‌های گذشته آن را آزموده و نتیجه نیز گرفته، است."

در پی این واکنش‌ها اینک وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در اطلاعیه خود انتشار اخبار تعطیلی و انحلال کتابخانه‌های کانون را "جوسازی، دروغین و غیر اخلاقی" توصیف و تأکید کرده است که "اصل درخواست برای حمایت بیشتر، تقویت و هم افزایی جریان فرهنگی و اصیل و ترویج کتابخوانی بوده است و هر تصمیمی در حوزه فرهنگی دولت مردمی به پشتوانه کسب دیدگاه‌ها و نظرات کارشناسی دلسوزان و خبرگان اتفاق می‌افتد که موضوع اخیر نیز تابعی از این رویکرد کلان است."

در توضیحات مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز بر اینکه "مجموعه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، از ذخایر فرهنگی ارزشمند حوزه فرهنگ و هنر کشور عزیزمان و در دهه‌های مختلف محملی برای اعتلای فعالیت‌های فرهنگی سازنده بوده" تأکید و افزوده شده است که "تقویت - حمایت و کمک همه جانبه - کانون پرورش فکری کودکان - استفاده از ظرفیت همه بخش‌های فرهنگی هنری برای هم‌افزایی با این کانون، اهتمام جدی وزارت ارشاد به عنوان متولی سیاستگذار و مرجع فعالیت‌های فرهنگی در دولت است."

وزارت ارشاد همچنین با ابراز اینکه "از ویژگی‌های مثبت دولت مردمی، هماهنگی کامل میان وزرا و وزارتخانه‌ها و همدلی برای حل مشکلات است" در این اطلاعیه آورده است که "وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خود عضو مجمع عمومی این کانون بوده و در کنار دیگر اعضای مجمع عمومی، به ویژه وزیر آموزش و پرورش وظیفه سیاستگذاری و نظارت کلان بر این نهاد را بر عهده دارد."

مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در انتهای اطلاعیه خود درج کرده است که "خدمات و زحمات بی‌شائبه همکاران عزیز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شایسته تقدیر بوده و بیان دیدگاه‌های دلسوزانه موافق یا مخالف با اصل این پیشنهاد، موجب بهره‌مندی بیشتر دستگاه‌های فرهنگی از نظرات کارشناسی و تخصصی عرصه فرهنگ می‌شود."