پاسخ وزارت خارجه آمریکا به سوالی درباره نقش روسیه در اجرای برجام
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک کنفرانس خبری به سوالی درباره نقشی که روسیه می‌تواند در اجرای برجام ایفا کند، پاسخ داد.
به گزارش ایسنا به نقل از وبگاه وزارت امور خارجه آمریکا، ند پرایس سخنگوی وزارت امور خارجه این کشور در یک کنفرانس خبری در پاسخ به این سوال که با توجه به اظهارات اخیر جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا درباره نقش روسیه در توافق هسته‌ای [برجام] در زمینه پذیرفتن اورانیوم غنی‌شده از ایران، آیا این که انتظار داشته باشیم در صورت بازگشتی دوجانبه به پایبندی به توافق، [با وجود تنش‌های اخیر در روابط مسکو - واشنگتن در پی جنگ اوکراین] معقول خواهد بود یا نه، گفت: ما هنوز به این مرحله نرسیده‌ایم. در زمینه بازگشت دوجانبه به توافق، شاهد پیش‌رفت چشم‌گیری در هفته‌های اخیر بوده‌ایم. اما در روزهای گذشته از ما شنیده‌اید که توافق نه قریب‌الوقوع است و نه قطعی. ما در حال آماده شدن برای هر دو سناریو هستیم؛ یعنی سناریویی که در آن بازگشتی دوجانبه به پایبندی برجام را داریم و اعضای اصلی برجام - گروه 1+5- در همان توافقی مشارکت خواهد داشت که دوباره محدودیت‌های سخت، قابل راستی‌آزمایی و دائمی را بر توان ایران در زمینه دست‌یابی یک سلاح هسته‌ای اعمال می‌کند، همچنین برای سناریویی آماده می‌شویم که برجام نداریم که در آن هم به همان اندازه [قبلی] به تعهد رئیس جمهور نسبت به این که ایران هیچ وقت مجاز به دست‌یابی به یک سلاح هسته‌ای نشود، متعهد خواهیم بود.
پرایس در ادامه در پاسخ به این که آیا با توجه به اظهارات سالیوان، وزارت امور خارجه آمریکا هنوز عقیده دارد که روسیه می‌تواند نقشی عمل‌گرایانه در زمینه توافق ایفا کند یا نه، بیان کرد: آیا این که روسیه همان نقشی را در برجام ایفا کند که قبل از تصمیم [آمریکا برای] خروج از آن ایفا می‌کرد، یعنی در اصل اورانیوم با خلوص بالا را بپذیرد و مبلغ آن را بپردازد تا آن را به منظور عدم دست‌یابی ایران به یک سلاح هسته‌ای از دسترسی ایران خارج کند، نقشی عمل‌گرایانه خواهد بود؟ فکر می‌کنم این نقشی است که مایلیم آن را متصور شویم.
به گزارش ایسنا، اظهارات پرایس در پی این مطرح می‌شود که سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا سه‌شنبه شب در یک کنفرانس خبری، در پی تنش‌های پیش‌آمده در مناسبات سیاسی بین‌المللی به سبب حمله روسیه به اوکراین و مورد تحریم قرار گرفتن روسیه از سوی آمریکا، در پاسخ به این سوال که آیا بدون روسیه، توافق با ایران [در مذاکرات وین در راستای احیای توافق هسته‌ای] امکان‌پذیر خواهد بود یا نه، گفت: ما بر این عقیده‌ایم که اگر یک توافق هسته‌ای مطابق استانداردهایی در کار باشد که رئیس جمهور [جو بایدن] برای مسدود سازی قابل راستی‌آزمایی مسیر ایران برای دست‌یابی آن به یک سلاح هسته‌ای و به داخل جعبه بازگرداندن برنامه هسته‌ای ایران پس از آن‌که رئیس جمهور ترامپ موقع خروجش از توافق در سال 2018 باعث شد از جعبه خارج شود، تعیین کرده است، ما این توافق را انجام خواهیم داد چون باور داریم که این کار در راستای منافع ملی آمریکاست. اما تا زمانی که این توافق مطابق این اهداف نباشد، این توافق را انجام نخواهیم داد.
سالیوان در ادامه در پاسخ به این که از نظر رئیس جمهور آمریکا روسیه چه چیزی می‌تواند پایی میز مذاکرات احیای توافق هسته‌ای بیاورد، گفت: برایتان تشریح می‌کنم در سال 2015 چه چیزهایی در زمینه برجام [توافق هسته‌ای] اتفاق افتاد. یکی از نقش‌های مهمی که روسیه در اجرای این توافق ایفا کرد، این بود که در واقع روسیه اورانیوم غنی‌شده را از ایران قبول کرد تا ذخایر ایران در مجموع کمتر از 300 کیلوگرم باشد، یعنی این ذخیره آن‌قدر کم بود که ایران نمی‌توانست به سرعت به سمت یک سلاح هسته‌ای خیز بردارد. این کار یکی از بخش‌های مهم چگونگی اطمینان‌یابی ما از این بود که برنامه هسته‌ای ایران درون جعبه است. ما مجبور نیستیم به هیچ کشور مفروض برای هیچ یک از بخش‌های توافق تکیه کنیم، اما این نقشی است که روسیه در گذشته ایفا کرد، نقشی عمل‌گرایانه که لزوما اهمیت سیاسی هم نداشت اما در عمل مهم بود.
با ایجاد تغییراتی در مناسبات سیاسی بین‌المللی در پی حمله روسیه به اوکراین و اعمال تحریم‌های اقتصادی توسط وزارت خزانه‌داری آمریکا و برخی کشورهای اروپایی بر اشخاص و نهادهای روسی، دور هشتم مذاکرات وین برای احیای توافق هسته‌ای با پیچیدگی‌هایی مواجه و چند روز پیش، تا اطلاع ثانوی متوقف شد.
این وقفه در حالی به دنبال تحولات اخیر پیش آمد که به گفته طرفین، پیش‌رفت‌های چشم‌گیری در آن ایجاد شده بود.
بخشی از این تحولات، کشمکش‌هایی است که در روابط واشنگتن - مسکو در زمینه درخواست روسیه مبنی بر دریافت ضمانت کتبی از آمریکا جهت مصون ماندن روابط اقتصادی - تجاری‌اش با ایران از تحریم‌ها ایجاد شده است. دولت آمریکا موضوع تحریم‌های روسیه را که در پی حمله آن به اوکراین اعمال شده‌اند به روند مذاکرات وین بی‌ربط می‌دانست و با هرگونه صدور معافیت یا ارائه تصمین در این زمینه، مخالفت کرد.
در این راستا، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا با اشاره به اینکه واشنگتن شراکت مسکو در پروژه‌های هسته‌ای ایران ذیل برجام را تحریم نخواهد کرد، مدعی شد که این کشور به روسیه اجازه نخواهد داد از توافق هسته‌ای به عنوان راه گریزی از تحریم‌های مرتبط با اوکراین استفاده کند.
مدتی پیش، جن ساکی سخنگوی کاخ سفید در یک کنفرانس خبری در پی این وقفه ایجاد شده در مذاکرات، درباره تعامل آمریکا با روسیه در زمینه توافق هسته‌ای، گفت: آمریکا به تعامل با روسیه در مذاکرات وین ادامه می‌دهد و نمی‌خواهد این مسئله را به تحریم‌هایی که به خاطر حمله به اوکراین بر روسیه اعمال شده‌اند، ربط بدهد.
ساکی در این راستا بیان کرد: تیم ما به همکاری با شرکایمان در توافق [هسته‌ای] ایران، از جمله روسیه، ادامه می‌دهد. ما بر این عقیده‌ایم که روسیه منافع مشترکی در زمینه ممانعت از دست‌یابی ایران به یک سلاح هسته‌ای دارد.
انتهای پیام