پلتفرمهای امن، نیاز ضروری کسب و کارهای اینترنتی / کشور نباید جولانگاه شبکههای ناامن اینترنتی باشد
امروزه، اینترنت بستری را برای فعالیتهایی بوجود آورده که تمام ابعاد زندگی انسانهار ا تحت تاثیر خود قرار داده است که علیرغم همه فواید آن، آشوب اخیر نشان از مضرات آن را در رهاشدگی این بستر به نمایش گذارد که با توجه به الویت امنیت در کشور، باید بسترهای امن را در اینترنتسازمانهدی و حمایت کرد تا هزینه این فعالیتها به حداقل ممکن کاهش یابند.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از بلاغ؛ پلتفرم (بسترگاه) در رایانه و لپتاپ، یک سختافزار پایه، نرمافزار یا همان سیستم اجرایی محسوب میشود که در آن برنامههای نرمافزاری میتوانند اجرا شوند و در واقع پلتفرم تعیین میکند که کدام برنامه یا نرمافزار قابل اجرا خواهد بود.
در جریان آشوب اخیر اینستاگرام و واتس اپ، بدلیل انجام فعالیتهای مخرب در آموزش مواد منفجره و نحوه تخریب و آتشزدن، همچنین تحریک به اغتشاش و تخریب و...، محدود شد و از آنجا که بر روی برخی از پلتفرم ها کسب و کار انجام میپذیرفت و با این محدودسازی پلتفرمهای مغرض و معاند، اشتغال کسب و کارهای اینترنتی دچار مشکل شده، جا دارد در اسرع وقت مسئولان مربوطه در این زمینه تدابیری اتخاذ کنند تا بیش از این خسارت به این نوع از کسب و کارها وارد نشود. پلتفرمهایی که در ایران بیضابطه عمل میکنند تنها در ایران اسلامی است که پلتفرمهای غیربومی بیضابطه به هر شکلی که بخواهند عمل میکنند و در دیگر کشورها ملزم به رعایت مقررات آن کشور هستند.
اروپا و کشورهای عضو اتحادیه هرگز حاضر به شرکت حکمرانی خود با یک پلتفرم آمریکایی نیستند با اینکه از منظر ایدئولوژیک هیچ مشکلی با یکدیگر ندارند.
اروپا به هیچ وجه قصد ندارد که اجازه دهد پلتفرمهای آمریکایی در این اتحادیه یکهتازی کنند، حتی در حال حاضر به تازگی برای جایگزینی سرویسهای آمریکایی به معرفی سکوهای بومی اروپایی میپردازند.
یکی از میدانهای مبارزه و تقابل میان اروپا و آمریکا در فضای مجازی است که اروپا با جریمه و اعمال قانون جدی در برابر تخلفات سکوهای آمریکایی ایستادگی میکند، از جمله این مواجههها میتوان به موارد زیر اشاره کرد: اینستاگرام در ایرلند به دلیل عدم حفاظت صحیح از اطلاعات کودکان و نوجوانان 400میلیون دلار جریمه شد. واتساپ به دلیل نقض حریم خصوصی و اطلاعات کاربران اتحادیه اروپا با جریمه 225 میلیون یورویی روبهرو شد... اتحادیه اروپا همچنین به دلیل عدم همراهی متا با این اتحادیه و غیرفعال کردن امکان ذخیره کوکیها برای کاربران فرانسوی، شرکت مذکور را 68 میلیون دلار جریمه کرد. متا سال 2018 به دلیل ایجاد مخاطره برای اطلاعات 50میلیون کاربر اروپایی مبلغ 17میلیون دلار جریمه شد. همچنین در قانون جدید در آلمان هم در صورت عدم حذف «اخبار جعلی» و پستهای «نژادپرستانه» جریمه 60 میلیون دلاری برای اینستاگرام و فیس بوک در نظر گرفته شده است. ضرورت چارهاندیشی فوری بر سر کسب و کارهای اینترنتی قطع اینترنت برخی پلتفرمها در دوران ناآرامی به واسطه شرایط امنیتی نکتهای توجیهپذیر است و محل بحث این گزارش نیست. همچنین رهابودن فضای مجازی و ضرورت ساماندهی و قانونمند شدن آن به گونهای که هر فردی باید پاسخگوی عمل و رفتار خود باشد، مورد قبول است اما در این میان، جدای از کارکردهای اجتماعی و ارتباطی این پلتفرم ها و نبود جایگزین مطمئن و کارآمد داخلی برای آن ها، آن چه باعث بحث و جدل جدی تری در این باره شده موضوع از بین رفتن کسب و کار بسیاری از مردم در نتیجه این محدودیت هاست. این که رقم این کسب و کارها عملا چقدر است خود محل بحث جدی شده است.
از سویی برخی فعالان اقتصادی مانند اتاق بازرگانی و فعالان فضای مجازی و استارت آپی و مراکز پژوهشی همچون موسسه پژوهشی بتا، آمارهای 9 تا 11 میلیون کسب و کار مرتبط با اینستاگرام را مطرح می کنند و از گردش مالی 18 تا 32 هزار میلیارد تومانی دراین پلتفرم سخن به میان می آورند اما از سوی دیگر معاون وزیر صمت معتقد است: «تجارت الکترونیکی» و کسب و کار مجازی در کشور دست کم هزار و 300 هزار میلیارد تومان در سال فروش دارد و صدها زیرشاخه دارد و کسبوکارهایی که در اینستاگرام بودند، کمتر از 3 درصد این عدد بودند. سرپرست مرکز توسعه تجارت الکترونیکی (تتا) هم در همین زمینه می گوید: تخمین زده میشود بین 300 تا 350 هزار نفر در اینستاگرام صفحه تجارت الکترونیک داشته باشند که بین 600 تا 800 هزار شغل را شامل میشود.
جدای از این اختلاف نظرهای جدی درباره آمار دقیق این کسب و کارها سوال این است که نحوه مواجهه یا برخورد درست با پلتفرم های فضای مجازی که محل درآمد بسیاری از کسب و کارها شده، چیست؟ آیا جایگزین مطمئنی برای آن ها وجود دارد؟ آیا می توان به یک باره پلتفرم های پرطرفدار را مسدود کرد و از آمارهای منتشر شده از خسارت به فعالان فضای مجازی و تاثیر ادامه فیلترینگ بر استارت آپ ها و متخصصان این حوزه چشم پوشید؟. باید بفوریت پلتفرمهای داخلی تقویت شوند زهرا عباسی استاد حوزه و دانشگاه در پاسخ به این سؤال که نقش و وظیفه دستگاههای دولتی کشورمان در قبال پلتفرمهای داخلی چیست، تصریح میکند:«در این باره دولت وظیفه محوری دارد. ببینید در گسترش پلتفرمهای داخلی، تشویق و موظف کردن آن بخشهایی از توسعهای کشور که در مسائل آموزشی دخیل هستند ضروری است. یعنی سعی کنیم آنها را موظف کنیم که از پلتفرمهای داخلی استفاده کنند و همچنین دستگاههای دولتی حتما از شبکههای داخلی استفاده کنند و مصوبات و قوانین خاصی در این زمینه داشته باشند.
پس وقتی مصوبات و قوانین لازم الاجرا در استفاده از پلتفرمهای داخلی وجود داشته باشد و پهنای باند و بسترهای لازم را هم به خوبی فراهم کنیم آن وقت میتوانیم مراکز علمی و صنعتی و آموزشی را موظف کنیم تا بنا بر مطابقت زیست بومی به صورت کیفی برای خودمان این پلتفرمها واین فضای مجازی را با توجه به شاخصها و آیتمهای بومی و ملی درون کشوری تولید ومدیریت کنند. سختگیری و دقت در ارزیابی و ارائه خدمات بومی توسط پلتفرمهای داخلی به نحوی که یک ایرانی با توجه به شاخصهای ایرانی بودنش بتواند از این فضای مجازی استفاده کند و حتی به آن افتخار کند، یک نیاز جدی جامعه امروز است.» لزوم گسترش زیرساختهای مجازی داخلی
خانم عباسی به ضرورت گسترش زیرساختهای مجازی داخلی اشاره میکند و میگوید: «گسترش زیرساختهای ایران نت خیلی مهم است و باید در دستور کار مسئولان باشد. ما باید از فضای پلتفرمها و اینترنتهای غربی فاصله بگیریم و خودکفا شویم و باید بتوانیم فضای داخلی یا همان «اینترانت» یا «ایران نت» را ایجاد کنیم. ایراننت همان کاری است که کشورهای دیگر مثل ژاپن، چین، کره یا حتی ترکیه انجام دادند و ما هم باید فضای مجازی بومی و داخلی را تقویت کنیم. توسعه زیرساختهای بومی مجازی برای در امان ماندن از فضای مجازی کشورهای غربی لازم و ضروری است و باید این تغییرات را انجام دهیم تا کشورمان بتواند از زیر بار سلطه زیرساختهای اینترنتی و مجازی کشورهای متخاصم بیگانه خارج شود.» مقایسه پهنای باند پلتفرمهای ایرانی و خارجی آخرین سؤالی است که از خانم دکتر عباسی میپرسم. ایشان پاسخ میدهد:«نسبت پهنای باند خارج به داخل برای ما خیلی نگرانکننده است. اکثر ایرانیهای داخل کشور از پهنای باند خارجی استفاده میکنند که حتماً مسئولان محترم باید برای این مهم تدابیر جدی و فوری اتخاذ کنند و حتماً باید تیم کاری قوی، جوان، ایده پرداز و پرانگیزه داشته باشیم و ما باید از این مقطع عبور کنیم و در این عرصه هم باید این باور «ما میتوانیم» را در عرصه مجازی هم به نمایش بگذاریم و امیدواریم بتوانیم در این زمینه قوی شویم البته با صبر و پشتکار و قناعت و امید و سواد و رصد فناوریهای نوین و جوان گرایی و جمع سپاری کارها بتوانیم کیفیت لازم را در کارهایمان داشته باشیم. ان شاءالله» یکی دیگر از اساتید فنآوری در پاسخ به این سؤال که آیا پلتفرمهای داخلی میتوانند جایگزینی مناسب برای خارجیها باشند، میگوید:«اگر شبکههای داخلی تقویت شوند قطعاً میتوانند جایگزین مناسبی باشند، چون ما در برنامه نویسی و تواناییهای سایبری بسیار قوی هستیم و الحمدالله به این خودباوری رسیده ایم که میتوانیم بهتر از خارجیها در این زمینه ظاهر شویم، فقط باید دولت و مسئولان مربوطه از این شبکهها حمایت کنند و موانع پیش روی آنها را برطرف نمایند.
مثلا شنیده ام که میگویند شبکه «ایتا» دیگر ظرفیت پذیرش کاربر جدید را ندارد. خب این باید پهنای باندش تقویت شود و الان فرصت مناسبی است تا شبکههای خارجی را برای همیشه حذف کنیم، چرا که حضور در شبکههای داخلی نفع ملی، اخلاقی، اقتصادی و فرهنگی ما را در پی دارد و باید طراحان پلتفرمهای ایرانی برابر نیاز داخلی و با حمایت همهجانبه دولت به تقویت این شبکهها بپردازند.» سهم مهم کسب و کارهای اینترنتی در بخش اشتغال محدودیت و اختلال در پلتفرم های خارجی، کسبوکارهای فضای مجازی به ویژه اینستاگرام را تحت تاثیر قرار داده است. اما سوال اساسی این است که این اختلال ها کسب وکار چند نفر را تحت تاثیر قرار می دهد و آمار واقعی چقدر است؟ مسئولان رسمی همچون وزارت صمت و مرکز توسعه تجارت الکترونیکی (تتا) سهم اینستاگرام به عنوان پلتفرم شاخص در عرصه تجارت الکترونیک را از بازار تجارت الکترونیک کشور حدود 3 درصد اعلام می کنند. «علیرضا شاهمیرزایی» معاون وزارت صمت اعلام کرد: «تجارت الکترونیکی» و کسب و کار مجازی در کشور، دست کم هزار و 300 هزار میلیارد تومان در سال فروش دارد و صدها زیرشاخه دارد و کسبوکارهایی که در اینستاگرام بودند، کمتر از 3 درصد این عدد بودند. وی افزود: متأسفانه عده ای آمارهای غلط از میزان کسبوکارهای تعطیل شده میدهند که هیچ پایه و اساسی ندارد و از سوی دیگر، عدهای نیز سادهانگاری میکنند و راهحلهای سطحی میدهند که هر دو طرف غلط است. اگر میخواهیم پلتفرمهای داخلی، پذیرای کسبوکار باشند، باید کمبودهای فنی آنها رفع شود و از نظر جذابیت فرهنگی و اجتماعی هم ارتقا یابند. اما «امین کلاهدوزان» سرپرست مرکز توسعه تجارت الکترونیکی (تتا) اظهار میدارد: مطابق آمارهای سال 1400 جمع گردش مالی رسمی تجارت الکترونیک کشور هزار و 230 همت (هزار میلیارد تومان) است؛ این آمار مربوط به شرکتها و کسب و کارهایی است که نزد وزارت صنعت، معدن و تجارت شناسنامه داشته، «اینماد» گرفته یا عضو اتحادیه هستند و بر این اساس پایش و از حمایتهای موجود بهرهمند میشوند. مطابق این گزارش، گردش مالی تجارت الکترونیک در فضای اینستاگرام در سالی که گذشت بین 25 تا 30 همت بود که حدود 2.7 درصد از کل گردش مالی تجارت الکترونیک کشور را شامل میشود.
در این میان، حتی اگر تبلیغات، استوریها و غیره در فضای اینستاگرام را به این رقم اضافه کنیم حدود 3.5 درصد از گردش مالی در این حوزه را شامل خواهد شد. وی به اثرگذاری و درگیر شدن افراد در شبکههای اجتماعی اشاره و اظهارکرد: تخمین زده میشود بین 300 تا 350 هزار نفر در اینستاگرام صفحه تجارت الکترونیک داشته باشند که بین 600 تا 800 هزار شغل را شامل میشود. کلاهدوزان در عین حال با اشاره به این که تمام این مشاغل تمام وقت و کامل نیستند، می افزاید: متوسط دنبالکنندههای اینستاگرامی در ایران هزار و 400 نفر بوده اند. وی همچنین خاطر نشان می کند: ما توصیه میکنیم که دولت مداخلهای در حوزه انتخاب و معرفی پلتفرم و محیط کسب و کار نداشته باشد و اجبار نکند، اما میتواند توصیه و راهنمایی و مشوقهایی داشته باشد. ولی بخش دیگری از فعالان اقتصادی و استارت آپی و مراکز پژوهشی آمارهای متفاوت تری ارائه می دهند. پلتفرمهای ایران نیازمند اعتماد کاربر هستند سوال مهم در جایگزینی پلتفرمهای داخلی در این است که نحوه برخورد مناسب با این پلتفرم ها چیست؟ آیا میتوان به یک باره پلتفرمهای خارجی را حذف و با معرفی یک پلتفرم جدید آن را جایگزین کرد؟. برای این کار چه مقدمات و الزاماتی نیاز است؟. سینا فرحی، کارآفرین و موسس چند استارت آپ زوم استار، تگ استار و... می گوید: «ما قبلا تجربه فیلتر را داشتیم. آن روزهایی که تلگرام را فیلتر کردند همان فضای تلگرام را در سروش بازسازی کردند تا مردم بگویند حالا که تلگرام بسته شده باید سراغ سروش برویم. در حالی که مردم به یک بستر خارجی دیگر رفتند.
البته آن زمان بحث زیرساخت و فناوری و بستر نرم افزاری هم وجود داشت ولی حالا پلتفرم های داخلی چندهزار میلیارد بودجه گرفته اند و قطعاً توانسته اند مشکلات زیرساخت و بستر نرم افزاری و... را حل کنند. اما در شبکه های اجتماعی فقط بستر فناوری و نرم افزار وجود ندارد. وقتی یک شبکه اجتماعی ترند و پرمصرف می شود که مردم به آن اعتماد کنند. روبیکا هرچند که هنوز زیر بار نرفته و کاربر زیادی جذب نکرده ولی ما می گوییم که این پیام رسان با توجه به هزینه هایی که برای آن شده از نظر فناوری و نرم افزاری مشکلات سابق پیام رسان های ایرانی را ندارد. طرح شبکه ملی اطلاعات، پایانبحش نگرانیها به اعتقاد همه صاحبنطران، آنچه که میتواند رافع دغدغهها و نگرانیها باشد، آنچنانکه برخی از کشورها به این امنیت دست یافتند، راهاندازی "شبکه ملی اطلاعات" است. طرح شبکه ملی اطلاعات در کشور به اواخر سال 1384 برمیگردد و مهمترین دلیل پیاده سازی این شبکه در آن سال کاهش وابستگی به شبکه جهانی اینترنت اعلام شد. عیسی زارع پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات چندی پیش در جمع نمایندگان، از مردم خواست به پلتفرمهای داخلی نگاه ویژهای داشته باشند، چرا که خیلی از این پلتفرمها به مراتب بهتر از نمونههای خارجی هستند و قابلیتهای بهتری دارند. اجرای شبکه ملی اطلاعات به عنوان زیرساخت فضای مجازی کشور، اکنون حدود 50 درصد پیشرفت داشته است. در سند «ضرورت تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات» آمده که شبکه ملی اطلاعات به عنوان زیرساخت ارتباطی کل فضای مجازی، شبکه همه شبکههای کشور است. این شبکه متشکل از زیرساختهای ارتباطی با مدیریت مستقل کاملاً داخلی، شبکهای حفاظتشده نسبت به اینترنت و شبکهای با امکان عرضه انواع محتوا و خدمات ارتباطی سراسری برای آحاد مردم است. انتهای پیام /