چرا به «وعده»، هنوز وفا نشده؟!
یکی از موضوعات روز جامعه که باعث نگرانی اقشار مختلف مردم، از قشر طرفدار حکومت و انقلابی تا قشر غیرانقلابی شده است، این است که چرا ایران تا به امروز به حمله مستقیم اسرائیل به خاک خود پاسخ نداده است. مردم اکنون نگران این هستند که این مسئله موجب گستاخی بیشتر اسرائیل گردد. پاسخ به این مسئله نیازمند نگاهی واقعگرایانه و بدون تعارفات به وضعیت امروز است. اتفاقات ماههای اخیر، از جنایات هولناک در غزه و لبنان و سوریه گرفته تا ترور فرماندهان مقاومت و حمله مستقیم به خاک ایران و تسلیم شدن زودهنگام سوریه، نشان داده است اسرائیل هم اکنون دچار توهم «فاتح میدانها» شده و از طرفی، چراغ سبز کاملی از آمریکا و اروپا برای انجام هر نوع جنایتی دریافت نموده است. بخصوص اینکه این اتفاقات، همزمان با رای آوردن ترامپ مو کسب اکثریت هر دو مجلس سنا و نمایندگان توسط جمهوریخواهان شده است. چیز ناگواری که اسرائیل را بر ادامه جنایات خود، مصمم تر و جدی تر خواهد کرد. اعلان مواضع رسمی تیم ترامپ نشان داده است که آنها بطور قاطع از هر اقدام اسرائیل علیه ایران و محور مقاومت، بی مهابا، حمایت و پشتیبانی میکنند. بخصوص که اتفاقات اخیر سوریه، اعتماد بنفس آنها را دو چندان کرده است.
حال فرض کنید ایران همین امروز، وعده صادق 3 را با موشکهای «غیرهسته ای ولی پرتعداد» انجام داده است. از فردا، در یک بازی «پینگ پنگی» باید منتظر حملات اسرائیل (و چه بسا آمریکا) باشد. حملاتی که ممکن است با تسلیحات هسته ای انجام شود و زیرساختهای حیاتی، نظامی و حتی هسته ای ایران را هدف قرار دهد. حال اهرم بازدارنده ایران در شرایط کنونی چیست؟ آیا ایران میتواند صرفا با تکیه بر موشک های متعارف و غیرهسته ای خود بازدارندگی ایجاد کند؟ مسلما خیر. آیا ایران با محدودیت فعلی برد دو هزارکیلومتری موشکهای خود میتواند تهدیدی را متوجه اروپا و غرب کند؟ مسلما خیر. آیا ایران میتواند روی محور مقاومت در شرایط کنونی غزه و لبنان و سوریه حساب کند؟ مسلما خیر. لذا در شرایط فعلی، تنها اهرم بازدارنده ایران در برابر ابرقدرتهای هسته ای، که آنها را از درگیری شدید با ایران باز میدارد، صرفا ترس از یک «جنگ هسته ای تمام عیار با قابلیت دسترسی به خاک اروپا و آمریکا» است. بازدارندگی هسته ای، تنها «ترمز موثر» برای توقف جاه طلبی های اسرائیل، آمریکا و اروپا است. ایران مجبور است که صحنه بازی را عوض کرده و سطح بازدارندگی خود را فورا تغییر دهد و سپس برای انجام وعده صادق 3 برنامه ریزی کند. برای بازدارندگی هسته ای هم همانطور که در مطلبی در 21 آبان امسال با عنوان «دوران ترامپ و گام های کلیدی در بازدارندگی هسته ای ایران» در همین رسانه بیان و منتشر شد، نیاز به علل و عوامل متعددی میباشد و صرفا به معنی غنی سازی 90 درصدی نیست.
دورنمای آینده چگونه است؟
مسئولین ایرانی، نتیجه تصمیم در مورد وعده صادق 3 را در هفته ها و ماههای اخیر با سکوت نسبی و ابهام گذرانده اند و همین باعث تحلیلهای سیاسی و نظامی مختلفی شده است. یک تحلیل جامع نگر، دورنمای اقدامات ایران را بسیار امیدوارکننده و روشن و به سمت «بازدارندگی هسته ای» نشان میدهد. علل آن را می توان بصورت زیر برشمرد:
1- آمادگی برای تامین دهها کلاهک هسته ای: به گفته رافائل گروسی در 16 آذرماه امسال، «ایران برای غنی سازی چشمگیر اورانیوم تا حد ساخت بمب اتم آماده میشود. نرخ غنی سازی اورانیوم 60 درصد ایران به طرز چشمگیری افزایش یافته و ممکن است به هفت یا هشت برابر، یا بیشتر برسد. ایران پیش از این ماهانه حدود پنج تا هفت کیلوگرم اورانیوم با غنای تا 60 درصد تولید می‌کرد اما اکنون این مقدار افزایش چشمگیری داشته است». این افزایش شدید ظرفیت غنی سازی پس از تلاش غربی ها برای تصویب قطعنامه علیه ایران شروع شد که یک تحول بزرگ محسوب میشود. اگر این ادعای آقای گروسی درست باشد، ایران به سرعت به سوی بازدارندگی هستهای حرکت میکند و تلاش میکند مواد لازم برای حداقل 40-30 کلاهک هسته ای در مدت زمان نسبتا کوتاه فراهم کند چراکه همانطور که در مطلب قبلی گفته شد، ایران با یک یا دو بمب هسته ای نمیتواند دلخوش به بازدارندگی هسته ای باشد.
2- افزایش شدید برد موشکها: پرتاب یک موشک با برد بسیار زیاد از شاهرود در 18 آبان ماه امسال، بوضوح نشان داد که ایران محدودیت خودخواسته دو هزار کیلومتری موشکهای خود را کنار گذاشته و خود را برای فصل جدیدی از بازدارندگی آماده میکند. بررسی غربیها بر روی ارتفاع اوج گیری این موشک نشان داده است که این موشک میتواند حداقل برد 5000 کیلومتری را تامین کند (چراکه برد افقی موشک متناسب با ارتفاع اوجگیری آن است). برخی هم احتمال میدهند این موشک، موشک خرمشهر 4 با سوخت مایع است.
بدین ترتیب، اروپا که تا پیش از این خارج از برد 2000 کیلومتری موشکهای ایران بود، حالا خود را در میانه برد موشکهای ایران می بیند و باید خود را برای تهدیدهای جدید ایران آماده کند. موشکهایی که بزودی میتوانند به کلاهک اتمی مجهز شوند. قطعا یک سوال مهم در ذهن سیاستمداران اروپایی شکل خواهد گرفت: «چه کسی باعث شد ایران از یک دوست غیراتمی به یک دشمن اتمی تبدیل شود؟ چرا اروپا باید هزینه حماقت های اسرائیل را بدهد؟ آیا همین ایران هسته ای، ابزاری برای باج خواهی آمریکا از اروپا نخواهد شد؟(همانند مسئله کره شمالی و باجخواهی آمریکا از ژاپن و کره جنوبی برای تامین امنیت آنها)».
3- قابلیت پرتاب موشکهای دوربرد از میانه اقیانوسها: همانطور که قبلا در مطلب «دوران ترامپ و گام های کلیدی در بازدارندگی هسته ای ایران» بیان شد ایران برای اطمینان از بازدارندگی هسته ای باید دارای پلتفرم های پرتاب فراسرزمینی باشد (بخصوص برای دسترسی به خاک آمریکا). اردیبهشت ماه امسال اعلام شد که ناو اقیانوس‌پیمای «شهید مهدوی» نیروی دریایی سپاه با عبور از مدار صفردرجه (خط استوا) وارد نیمکره جنوبی زمین شد. بهمن ماه 1402 اعلام شد که همین ناو شهید مهدوی اقدام به شلیک موشک بالستیک دزفول از کانتینری بر روی عرشه اقدام کرده است. فرماندهان نیروی دریایی ارتش هم اخیرا اعلام کردند که بر روی اغلب ناوهای آنها امکان شلیک موشکهای دوربرد فراهم شده است و از طرفی دارای تجربه گردش به دور زمین توسط ناوهای خود نیز هستند. کنار هم گذاشتن این موارد بوضوح نشان میدهد که ایران به پشتوانه ناوهای پشتیبانی متعدد خود که از تبدیل کشتی های تجاری بدست آمده اند (هم ارتش و هم سپاه)، به سرعت در حال توسعه «پلتفرم های فراسرزمینی» برای پرتاب موشکهای قاره پیما است. این دقیقا یکی از حلقه های مفقوده مهم در بازدارندگی هسته ای است که در حال مرتفع شدن است.
تمامی این اقدامات سریع، همه جانبه و جامع، حاکی از یک پاسخ قاطع به عنوان «وعده صادق 3» است که در نهایت، ثمره ای جز «بازدارندگی هسته ای» ندارد. همه مردم ایران و مردم ستمدیده مسلمان منطقه منتظر روز باشکوهی هستند که ایران «رسیدن به بازدارندگی هسته ای» را اعلام کند. به عبارت دیگر، خود همین «حصول بازدارندگی هسته ای» به خودی خود، «بهترین وعده صادق 3» است که همه شرایط ناگوار فعلی را به نفع ایران تغییر خواهد داد و کل صحنه بازی منطقه و جهان را عوض خواهد کرد.
اینها همه نشان از تلاش شتابان ایران برای جبران گذشته و آماده شدن برای رویارویی با تیم جنگ طلب ترامپ دارد. فاکس نیوز در روز 25 آذر امسال اعلام کرد که اسرائیل و آمریکا با چراغ سبز مشاوران و وزیران ترامپ در حال هماهنگی نهایی برای یک حمله همه جانبه برای توقف برنامه هسته ای ایران هستند. اگر ایران بخوبی متوجه کمبود زمان و ضیق وقت باشد، می تواند برنده نهایی این «ماراتن نفسگیر بازدارندگی هسته ای» باشد. البته شواهد فوق نشان میدهد که ایران حرکتی کاملا پرشتاب را آغاز کرده ولی باید متوجه باشد که برنده این ماراتن به ثانیه ها هم نیاز دارد. دشمنی که امروز سرمستانه قد برافراشته، خود را پیروز میدانهای غزه و لبنان و سوریه میداند و پس از تضعیف شدید محور مقاومت به دنبال رویارویی مستقیم با ایران است. مسلما دشمنان هم متوجه حرکت پرشتاب ایران به سمت بازدارندگی هسته ای شده اند. حالا باید منتظر باشیم و ببینیم کدامیک از ما برنده این ماراتن خواهیم شد که امیدواریم ایران باشد.