چهارشنبه 30 آبان 1403

چشم‌انداز روابط آمریکا و روسیه در دوران بایدن؛ تحلیلگران روس چه می‌گویند؟

خبرگزاری ایرنا مشاهده در مرجع
چشم‌انداز روابط آمریکا و روسیه در دوران بایدن؛ تحلیلگران روس چه می‌گویند؟

مسکو - ایرنا - برخی ناظران سیاسی بر این باور هستند که روابط مسکو - واشنگتن در دوران ترامپ نزدیک تر از هر زمانی بود، اما به رغم شعارهای مداوم ترامپ برای برقراری روابط خوب با مسکو، اما روابط کاخ سفبد و کرملین طی چهار سال گذشته سردتر هم شد و اکنون این پرسش وجود دارد که روابط واشنگتن و مسکو در دوره بایدن چگونه خواهد بود؟

به گزارش روز دوشنبه ایرنا از مسکو، سران و مقام های روسیه در هفته های اخیر بارها دیدگاه کشور خود درباره انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و نتایج آن را اعلام کرده اند که شامل رد هر گونه مداخله در انتخابات و آمادگی برای همکاری با هر یک از نامزد انتخابات است که در این انتخابات پیروز شود اما تاکنون موضع خود را نسبت به رئیس چمهوری منتخب آمریکا اعلام نکرده اند.

در هفته های گذشته جو بایدن در باره موضوع مداخله روسیه در انتخابات بارها اعلام کرده بود که در صورت پیروزی در انتخابات، به این رویکرد مسکو پاسخ مناسب می دهد و برخی کارشناسان همین موضوع خصمانه بایدن به روسیه را دلیلی بر سکوت معنادار روسیه بعد از اعلام پیروز انتخابات آمریکا می دانند. کاخ کرملین اگرچه اعلام کرده است که تفاوتی ندارد در آمریکا چه دولتی بر سر کار آید و دولت روسیه با هر دولتی که باشد بر اساس شرایط برابر و عادلانه، روابط برقرار خواهد کرد اما به عقیده تجلیلگران؛ مسکو پیروزی «جو بایدن» را در مقایسه با ترامپ تهدیدی برای منافع خود می داند.

امیدهایی که روسیه چهار سال گذشته در مورد ایالات متحده داشت برآورده نشد در دوره ترامپ، انتظار می رفت که یک رابطه گرم بین ایالات متحده و روسیه ایجاد شود اما بر عکس در این مدت، از نظر کمی و کیفی روابط روسیه و ایالات متحده وخیم تر هم شده است و اکنون این نگرانی جدی تر وچود دارد که بایدن که بارها از روسیه انتقاد کرده است دوران سیاه تری برای کرملین رقم بزند.

در این مورد ایرنا دفتر مسکو نطر برخی کارشناسان روس را جویا شد.

آندری کورتونوف، مدیرکل شورای امور بین الملل روسیه می گویددر زمان ترامپ، نشست های معمول سران روسی - آمریکایی که در همه دولت های آمریکایی برقرار می شد در واقع متوقف شد. پیش از این، هر گاه رئیس جمهوری در ایالات متحده تغییر می کرد، دو کشور به سرعت یک نشست ترتیب می دادند این مورد لازم بود تا چرخ دنده های کند دستگاههای دو طرف شروع به چرخش کنند. اما در مورد ترامپ، تنها در سال 2018میلادی یک جلسه در هلسینکی برگزار شد. او فقط رابطه را بدتر کرد. بلافاصله پس از آن، تحریم ها علیه روسیه در کنار انتقاد از ترامپ به اتهام تسلیم شدن به پوتین آغاز شد.

وی اظهار داشت: از طرفی محور اصلی روابط ایالات متحده و روسیه کنترل تسلیحات است. ایالات متحده و روسیه همیشه معتقد بودند که کنترل تسلیحات استراتژیک چیزی است که روابط آنها را در کل جهان منحصر به فرد می کند و این باید حفظ شود اما در زمان ترامپ همه چیز نابود شد. دولت آمریکا از پیمان پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد (INF) خارج شد، در واقع تلاش برای تمدید پیمان استارت 3 را هم رها کرد. یعنی هسته اصلی روابط ما فرو ریخت.

آندری کورتونوف تصریح کرد: در دوره ترامپ، روابط دیپلماتیک دو کشور به حداقل رسید. حتی قبل از ترامپ اگر جه، تحریم ها و اخراج کارمندان دو طرف از سفارتخانه ها وجود داشت اما امکان حفظ تجارت در پس زمینه تحریم ها در حال رشد بود. همکاری در قطب شمال از طریق شورای قطب شمال ادامه داشت، در سوریه تعامل وجود داشت و حتی یک درگیری بین ارتش روسیه و آمریکا رخ نداد.

به عقیده وی اکنون که بایدن سختگیر و منتقد خواهد بود و مانند ترامپ از پوتین تعریف نمی کند. در بعضی حوزه ها، بایدن شریک سخت تری نسبت به ترامپ خواهد بود. او بر روی حقوق بشر در روسیه تمرکز خواهد کرد، حمایت از کشورهای مخالف روسیه مثل اوکراین و گرجستان گسترش خواهد یافت. بایدن آمادگی خود را برای حمایت از مخالفان در بلاروس، افزایش بودجه جنبش های مخالف حقوق بشر مخالف در فضای پس از اتحاد جماهیر شوروی نشان می دهد. سیاست های بایدن باعث تنگ شدن فضای مانور روسیه خواهد بود و در عوض بایدن تلاش خواهد کرد روابط تضعیف شده با شرکای اروپایی را بازیابی کند.

کورتونوف تصریح کرد: اما در دوره بایدن برای روابط روسیه و آمریکا فرصت های جدیدی هم پیش خواهد آمد. بایدن علاقه بیشتری به کنترل تسلیحات نشان خواهد داد زیرا از تصمیم ترامپ برای خروج از پیمان INF حمایت نکرد.

به عقیده این این کارشناس، بایدن به دلیل سن، وضعیت سلامتی و سبک رهبری، فعالیت های زیادی را به دستگاه های زیربط واگذار می کند. بنابراین، موارد زیادی در اینجا بستگی به این دارد که چه کسی به عنوان وزیر امور خارجه، دستیار رئیس جمهور در امور امنیت ملی و رئیس پنتاگون منصوب شود و می توان گفت، سیاست ایالات متحده، قابل پیش بینی و حرفه ای تر خواهد شد.

مدیرکل شورای امور بین الملل روسیه می گوید: به احتمال زیاد مسکو در دوره بایدن موضع محتاطانه ای اتخاذ خواهد کرد. علاوه بر این، مشخص نیست که بایدن چه زمانی دست روسیه را می گیرد. ابتدا آنها یک تیم تشکیل می دهند، در آغاز، بایدن مجبور به حل و فصل روابط با متحدان و چین خواهد شد. بنابراین، انتظار اقدامات قاطع دولت بایدن نسبت به روسیه قبل از پایان بهار 2021 را ندارم.

وی گفت: با بایدن، ما می توانیم روی جلسات سطح بالا بین ایالات متحده و روسیه حساب کنیم، اما فقط در حاشیه یک نشست چندجانبه بزرگتر به عنوان مثال، گروه 20 یا رهبران کشورهای شورای امنیت سازمان ملل.

ایوان کوریلا، مورخ آمریکایی، استاد دانشگاه اروپا در سن پترزبورگ هم می گوید: در زمان حکومت ترامپ در ارتباط با مسکو یک سطحی از ناامیدی ظاهر شد انتظار می رفت که یک رابطه گرم بین ایالات متحده و روسیه ایجاد شود و اگر گرم نباشد حداقل انتظار می رفت نسبت به دوران ریاست جمهوری اوباما بهبودی حاصل شود که این اتفاق نیفتادو حتی بسیاری از تحریم های جدید برقرار شده است.

امادر دوره ترامپ انتظار می رفت در ارتباط با روسیه بدترین وضعیت نسبت به دوره ریاست جمهوری کلینتون باشد چون تقریبا در دوره کلینتون صحبت از جنگ روسیه با آمریکا بود اما در دوران ترامپ، همه از این ایده که ما در آستانه جنگ هستیم دور شده اند و اما انتظار داشتیم در این دوره آمریکایی ها حداقل دیپلمات های روس را که در دولت اوباما فراخوانده شدند را، برگردانند. این یک مرحله نمادین است، زیرا کاهش تعداد دیپلمات ها یک نفر را مجازات نمی کند، اما به طور کلی روابط را بدتر می کند.

در عین حال وی معتقد است که روابط آینده ایالات متحده و روسیه به مشاورانی که رئیس جمهور جدید انتخاب می کند بستگی خواهد داشت. بایدن برخلاف ترامپ در مورد موضوعات مهم به تصمیمات جمعی متوسل خواهد شد. قطعا سیاست خارجی فعال تر از ترامپ وجود خواهد داشت. برعکس، ترامپ آمریکا را از مناطق مختلف جهان بیرون کشید، از توافقات بین المللی خارج شد. اما دموکرات ها برمی گردند. تغییر رئیس جمهور دریچه محدودی از فرصت های جدید است. شاید استفاده از روسیه به عنوان مترسک در داخل آمریکا متوقف شود. بن بست هایی که رابطه ما وارد شده است می تواند از بین برود. اما من امید زیادی نخواهم داشت، زیرا هیچ چیز در طرف روسیه تغییر نکرده است و هر رئیس جمهور ایالات متحده مخالف آن است. دیمیتری ترنین، استاد علوم سیاسی، مدیر مرکز کارنگی مسکو هم گفت: در زمان ترامپ، روابط ایالات متحده و روسیه بدتر از هر زمان دیگری شده است. رئیس جمهور پوتین تجارت را بعنوان یک امتیاز مثبت در روابط دو کشور خوانده است، اما این تبادل از هر دو طرف در کمترین حجم صورت می گیرد. علاوه بر این، تحریم های ایالات متحده تجارت روسیه با شرکای اصلی آن را تضعیف کرده است.

دیمیرتی ترنین بزرگترین مشکل روسیه را در این می داند که طی چهار سال گذشته روسیه به هدف سیاست داخلی آمریکا تبدیل شده است. بنابراین در زمان بایدن، رویارویی ادامه خواهد یافت و تعمیق هم خواهد یافت. بایدن جبهه اختلافات آمریکا و روسیه را که در دوران ترامپ سرد و مبهم به نظر می رسید گسترش می دهد. و موضوعاتی مثل دموکراسی و حقوق بشر را غلیه روسیه مطرح می کند دخالت بیشتر ایالات متحده در سطح شعاری و احتمالا ژئوپلیتیکی پیرامون اوضاع با بلاروس و اوکراین وجود خواهد داشت. ایالات متحده به تقویت توانایی های نظامی اوکراین کمک خواهد کرد. در عین حال به گفته ترنین بایدن در مقایسه با ترامپ در قبال روسیه سرسخت تر خواهد بود و اروپا را تحت فشار قرار می دهد تا وابستگی انرژی خود را به روسیه کاهش دهد. با عزم کنگره برای ادامه این تلاش، فشار بر روی خط لوله گاز جربان شمالی 2 (Nord Stream 2) ادامه خواهد یافت و احتمالا تشدید خواهد شد.

وی افزود: بزرگترین دردسر برای روسیه که می تواند در زمان بایدن اتفاق بیفتد: ایالات متحده با خارج شدن از پیمان INF، می تواند موشک های غول پیکری را در اروپا ایجاد و مستقر کند که هدف آن تخریب مراکز و تأسیسات استراتژیک روسیه است که این می تواند خطرناک باشد و منجر به تلاش روسیه برای حمله پیشگیرانه شود. در صورت بروز بحران، روسیه منتظر رسیدن موشک نخواهد ماند، بلکه ابتدا حمله خواهد کرد، که این امر وضعیت جهانی را به شدت متشنج می کند. این خطر اصلی نظامی است.

*س_برچسب‌ها_س* *س_پرونده خبری_س*