چه خبر از مجوزهای ساخت و نمایش سینمایی؟
حدود دو سال از صدور احکام فعلی اعضای شوراهای پروانه ساخت و نمایش در سازمان سینمایی می‌گذرد و از آنجا که رییس جدید این سازمان قصد تغییر شوراها را دارد، جای طرح این پرسش است که آیا صدور مجوزها از انحصار دیدگاه و دایره تنگ چند نام تکراری خلاص می‌شود؟
به گزارش ایسنا، مدتی است که از صدور مجوز ساخت و نمایش برای فیلم‌های سینمایی که در سایت سازمان سینمایی هم گزارش آن‌ها بروزرسانی می‌شد، خبری نیست. در این بین برخی متقاضیان صدور پروانه نمایش یا ساخت از تاخیر در رسیدگی به پرونده فیلم خود گله‌مند هستند و با گفته‌های اخیر محمد خزاعی - رییس سازمان سینمایی - که حرف از "شوراهای جدید" زده، مشخص نیست تشکیل جلسه‌ها به چه صورت ادامه می‌یابد.
شوراهای پروانه ساخت و نمایش که زیرمجموعه‌ای از مهم‌ترین بخش از سازمان سینمایی یعنی نظارت و ارزشیابی هستند، معمولا پرحاشیه‌ترین و پرچالش‌ترین اتفاق‌های سینما را رقم زده‌اند و از آنجا که کار اصلی این شوراها در نهایت، تایید فیلمنامه یا نسخه فیلمبرداری شده و سانسور آن‌هاست، انتخاب اعضای آن‌ها نیز مسئله‌ای مهم به شمار می‌رود.
در تمام سال‌های فعالیت این دو شورا، علاوه بر حضور سینماگرها که معمولا نماینده‌ای از کارگران‌ها یا تهیه‌کننده‌ها بودند برای افرادی خارج از حوزه سینما نیز حکم زده می‌شد؛ افرادی که حضورشان کفه نظارت را سنگین‌تر می‌کرد. در این راستا برخی سینماگران معتقدند انحصار حضور افراد خاص و نیز دیدگاه‌های خاص‌تر سبب بروز مشکلاتی برای سینما شده و اگر نمی‌توان این شوراها بویژه پروانه ساخت را از سینما حذف کرد دست‌کم باید به افراد جدیدی میدان داد.
خزاعی اخیرا اعلام کرده است که اولین اقدامش در سازمان سینمایی بازنگری آیین نامه‌ها بوده است تا اشکالات برطرف شوند و به هیات وزیران ارائه دهند. او تاکید کرده است: «در حوزه نمایش آثار باید به قوانین شفافی برگردیم که سینماگرها آن را بدانند. در دوره ما فیلمی که امضا می‌شود و پروانه نمایش می‌گیرد، مسئولیت توقیف فیلم به شرطی که با فیلمنامه خودش تطبیق داشته باشد، در مرحله پروانه نمایش برعهده نظارت و ارشیابی است و ما قطعا پاسخگو خواهیم بود.»
وی همچنین با تاکید براینکه قرار نیست در دوره او روند ساخت فیلم و ممیزی دشوارتر شود، درباره اعضای شوراها نیز گفته است: در هیات امناها نیاز نیست حتما آدم‌هایی باشند که کار سینما انجام می‌دهند زیرا تعاریف آن‌ها متفاوت است. شوراها به زودی معرفی خواهند شد و ترکیب شورای پروانه ساخت تقریبا مشخص شده و شورای پروانه نمایش نیز در حال مشخص شدن است.
خزاعی درباره احتمال حذف پروانه ساخت گفته است: درباره شورای پروانه ساخت تهیه‌کنندگان بحث‌هایی دارند مبنی بر اینکه چه ضرورتی دارد و اینکه می‌تواند بر عهده تهیه‌کننده‌ها باشد. من در جلسه با تهیه‌کننده‌ها گفتم برنامه‌هایشان را اعلام کنند و برای حذفش باید محاسن و معایب آن را کارشناسی کنیم.
رییس سازمان سینمایی در حالی بر بازبینی آیین‌نامه‌ها تاکید دارد که خروجی شوراهای پروانه نمایش و ساخت سازمان سینمایی در سال‌های گذشته باعث اعتراض‌هایی از سوی فیلمسازان می‌شد و اگرچه فیلم‌های زیادی به طور رسمی توقیف نشدند اما سانسورها هم کم نبودند. «قاتل و وحشی» حمید نعمت‌الله تقریبا آخرین فیلمی بوده که از شورای فعلی پروانه نمایش مجوز نگرفته و اگرچه فیلم‌های «مصلحت» و «لباس شخصی» هم به عنوان آثار توقیفی یاده شده‌اند، اما برخی اعضای شورای پروانه نمایش می‌گویند که این فیلم‌ها مجوز گرفته‌اند منتها گاهی برای برخی فیلم‌ها از سوی سازمان‌ها یا نهادهای متولی و سفارش دهنده مانع ایجاد می‌شود.
همچنین پیگیری‌های ایسنا نشان می‌دهد که فیلم «قصیده گاو سفید» به کارگردانی بهتاش صناعی‌ها که از مهر سال قبل در نوبت دریافت پروانه نمایش قرار دارد توسط اعضای شورا بازبینی شده اما خبری درباره تایید یا رد پروانه نمایش آن به صاحبان فیلم گفته نشده چرا که این فیلم نیازمند تاییدیه قوه قضاییه است.
این مسئله بار دیگر موضوع ورود و دخالت دستگاه‌های دیگر در مجوزهای وزارت ارشاد را یاداور می‌شود؛ دخالتی که به فیلم‌های زیادی آسیب زده از جمله «خانه پدری» کیانوش عیاری که در همین پروسه مشابه، دو بار توقیف شد و الان حتی مجاز به پخش در شبکه نمایش خانگی هم نیست.
با این سابقه باید دید خزاعی با تاکیدی که بربازبینی و سخت نشدن ممیزی‌ها دارد، چقدر می‌تواند مشکلات سانسور را در دولت سیزدهم حل کند.
یاداوری می‌شود که در سال 98 حسن خجسته، محمد احسانی، حسین کرمی، جمال شورجه، مجید رضابالا، کمال تبریزی، رضا پورحسین، محمد هادی کریمی و حجت‌الاسلام خاموشی به عنوان اعضای پروانه نمایش فیلم‌های سینمایی و منوچهر شاهسواری، فریدون جیرانی، محمود اربابی، حسین کرمی، حسن بلخاری، جمال شورجه و مسعود نقاش زاده به عنوان اعضای شورای پروانه ساخت فیلم‌های سینمایی از وزیر وقت حکم گرفتند، اما در این مدت تغییراتی در نفرات شوراها ایجاد شد.
انتهای پیام