کمبودی در توزیع کالاهای اساسی نداریم

به گزارش خبرگزاری تسنیم، گفتگوی ویژه خبری سه شنبه شب با حضور میهمانان احمد خانی نوذری معاون بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی و حسین فرهید زاده رئیس سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان، بهنام نیک منش معاون نظارت و بازرسی اتاق اصناف ایران و ایوب فصاحت سرپرست سازمان مرکزی تعاون روستایی (تلفنی) به موضوع تنظیم بازار کالاهای اساسی پرداخته شد.

مقدمه مجری: موضوع گفتگوی ویژه سه شنبه شب، برنامه تنظیم بازار کالا‌های اساسی در ماه مبارک رمضان و عید نوروز است کالا‌هایی که در این ایام مصرف شان افزایش پیدا می‌کند، همراه میهمانان برنامه این موضوع را به طور کامل و دقیق بررسی خواهیم کرد، بازار کالا‌های مختلف از گوشت، مرغ، برنج، شکر و دیگر کالا‌هایی که امروز مصرف شان افزایش پیدا می‌کند. در خبر‌ها به نقل از مدیر کل نظارت بر کالا‌های اساسی وزارت جهاد کشاورزی داشتیم که بازار اقلام اساسی ماه رمضان و عید نوروز تامین است، به گفته‌ی آقای امراللهی قیمت کالا‌های اساسی تا پایان ماه رمضان هیچ تغییری نخواهد داشت.

سوال: آقای خانی نوذری در بین کالا‌های اساسی از مرغ گرم شروع کنیم اوضاع جوجه ریزی چطور است و چه برنامه ریزی شده برای عرضه‌ی این محصول در ایام ماه مبارک رمضان و همچنین شب عید؟  خانی نوذری: همانطور که مستحضر هستید ما در حوزه مرغ در کشور خودکفا هستیم، سطح بسیار بالایی در حوزه‌ی تولید مرغ را در ماه‌های اخیر داریم تجربه می‌کنیم، ثباتی که در بازار نسبتا برقرار هست و همه هم میهنان عزیز دارند مشاهده می‌کنند محصول تلاش تولید کنندگان عزیز و زحماتی هست که در وزارت جهاد کشاورزی انجام شده، برای این که حجم عرضه‌ی بازار به شکلی باشد که این تقاضای مصرف در این ایام پرمصرف را پوشش بدهد، ما ماه‌های اخیر را با جوجه ریزی‌ها در رکورد‌هایی گذراندیم، رکورد بالای 150 میلیون قطعه جوجه ریزی در ماه را، آن چیزی که الان در بازار مشاهده می‌کنیم عملا نه تنها کفاف بازار را خواهد داد بلکه ما در وزارت جهاد برنامه‌هایی برای صادرات مرغ مازاد داریم، لذا هیچ نگرانی در مورد تامین مرغ به میزان کافی و با قیمت تعادلی و مصوب در بازار وجود ندارد. سوال: چه ماه‌هایی 150 میلیون قطعه جوجه ریزی را داشتیم؟  خانی نوذری: ما در دیماه امسال 153 میلیون قطعه و در بهمن ماه امسال هم 150 میلیون قطعه جوجه ریزی داشتیم سوال: قیمت مصوب مرغ گرم که تغییری ندارد؟  فرهیدزاده: ما قیمت مصوب مرغ گرم مان هیچ تغییری ندارد و نظارت‌ها هم در شبکه‌ی توزیع هست، فعلا در این کالا ما ثبات داریم و موضوع خاص التهابی در آن گزارش نشده است. سوال: وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده که بالاتر از 80 هزار تومان گرانفروشی است و با آن برخورد می‌شود و تخلف محسوب می‌شود، همین 80 هزار تومان را شما تایید می‌کنید؟ فرهیدزاده: قیمت مصوب مرغ تغییر نکرده است. سوال: 73 هزار تومان  فرهیدزاده: بله 73 هزار تومان، اما بر اساس نهاده‌های تولید ممکن است در بعضی از مواقع حالا آقای خانی نوذری این‌ها را بهتر توضیح می‌دهند ممکن است تغییراتی داشته باشیم زمانی که می‌آید وارد شبکه‌ی توزیع می‌شود آنچه که ما و همکاران ما در جهاد و صمت و اتاق اصناف در شبکه‌ی عرضه آنها را رصد می‌کنند، درصد‌های سود عمده و خرده هست، ما به محض اینکه وارد شبکه‌ی توزیع می‌شود قیمتی که وارد می‌شود آن درصد‌ها را بررسی می‌کنیم، در نهایت هم بالاتر از قیمت 80 هزار تومان بحث تعزیراتی دارد. سوال: یعنی الان همان سقف 80 هزار تومان، درست است آقای نوذری؟  خانی نوذری: بله سوال: یعنی بالای 80 هزار تومان نباید باشد؟  خانی نوذری: نه بازار هم عملا روان است و با قیمت پایین‌تر از 80 هزار تومان در میادین هم عرضه می‌شود. سوال: کلا تا پایان ماه مبارک رمضان اعلام شده که تغییر قیمتی در کالا‌های اساسی نداریم درست است؟  فرهیدزاده: بله درست است. سوال:، چون سال آینده می‌افتد دیگر؟  فرهیدزاده: در هر صورت تصمیم این بود، چون به لحاظ این که در دولت محترم بحث معیشت مردم و سفره‌ی مردم خیلی اهمیت دارد، تصمیم بر این بوده که هیچ تغییری را ما تا آخر ماه مبارک رمضان نداشته باشیم و این هم علی الدوام ادامه دارد ما هم رصد می‌کنیم همکاران جهاد هم هستند در شبکه‌ی توزیع و هم همکاران اتاق اصناف هم این موضوع را رصد می‌کنند. سوال: آقای خانی نوذری برویم سراغ گوشت قرمز که این روز‌ها خیلی هم در خصوص آن صحبت می‌شود، در میدان بهمن قیمت روز شقه گوسفندی به 600 هزار تومان رسیده در همین چند روز حدود 50 هزار تومان افزایش داشته، اول این را بپرسم، آنجا گوشت قرمز تنظیم بازاری عرضه می‌شد این متوقف شد، حالا کلا چه تدابیری برای عرضه‌ی این محصول انجام شده در گوشت قرمز قرار است چه کار‌هایی انجام بشود؟  خانی نوذری: شرایط ما در عرضه‌ی گوشت قرمز اندکی با مرغ متفاوت است به طور سنتی تمام تقاضای گوشت قرمز کشور از داخل تامین نمی‌شده است، بلکه برخلاف مرغ که کاملا متکی به تولید داخل بوده و ما همواره بخشی از نیاز بازار را از محل واردات تامین می‌کردیم، این نیاز وارداتی عمدتا به شکل گوشت منجمد بوده که نیاز صنف و صنعت را تامین می‌کرده ما در دو سالی که گذراندیم یعنی سال 1400 و سال 1401 شرایط بسیار خاصی در کشور بوجود آمد مجموعه‌ای از عوامل دست به دست هم داد که زنجیره‌ی تولید گوشت قرمز با چالش و با آسیب‌هایی مواجه شد، مهم‌ترین آنها خشکسالی بوده و به موازات آن افزایش قیمت‌های جهانی نهاده‌ها و بعد عدم حمایت کافی از زنجیره‌های تولید در حوزه‌ی سرمایه در گردش بواسطه‌ی حذف ارز ترجیحی، مجموعه‌ی این چالش‌ها بخش ظرفیت تولید داخلی ما را با آسیب و چالش جدی مواجه کرد، ما در سال1402 که گذراندیم، عملا این التهابات را در حوزه گوشت قرمز داشتیم، مجموعا وزارت جهاد دو تا اقدام را در پیش گرفت بخشی که به نسبت سال‌های گذشته واردات گوشت منجمد را ما توسعه دادیم ما تقریبا دو برابر پارسال واردات گوشت منجمد در سال 1402 انجام دادیم که مصارف صنف و صنعت را به طور کامل تامین کنیم و صنعت را از حوزه‌ی بازار گوشت گرم بیرون بکشیم. سوال: یعنی چقدر شد؟  خانی نوذری: ما امسال تقریبا به مرز 80 هزار تن تا الان رسیدیم و امیدواریم تا پایان سال یا تا پایان ماه مبارک رمضان به واردات 100 هزار تن گوشت منجمد برسیم که کل نیاز صنعت را به طور کامل تامین کنیم. سوال: گوشت گرم؟  خانی نوذری: در حوزه گوشت گرم، به طور سنتی گوشت گرم از بازار داخل تامین می‌شده، متاثر از چالش‌هایی که توضیح دادم، برنامه‌ی وزارت جهاد توسعه‌ی واردات گوشت گرم شده، ما برنامه ریزی‌های لازم را از ابتدای امسال انجام دادیم و به شکل ماهانه جریان واردات گوشت گرم را توسعه دادیم. سوال: الان به چقدر رسیده روزانه؟  خانی نوذری: الان به طور معمول روزانه به 250 تا 300 تن در روز داریم گوشت گرم وارد بازار می‌کنیم. سوال: چرا قیمت باز هم بالا می‌رود؟  خانی نوذری: به طور کلی با توجه به این که ما الان در یک شرایط خاصی به سر می‌بریم، به طور معمول ماه مبارک رمضان و عید نوروز هر کدام ایام بسیار پرمصرفی است در سال، امسال یک اتفاق ویژه داریم تقارن این دو تا ایام به شکل همزمان در یک زمان واحد که این باعث می‌شود تقاضای بسیار زیادی را به بازار تحمیل می‌کند، ما عملا داریم تلاش می‌کنیم با حجم واردات بیشتر بازار را به نسبت کنترل بکنیم. سوال: فکر می‌کنید چقدر باید بشود؟  خانی نوذری: واقعیت امر این است که امکان تامین از طریق واردات بیشتر وجود دارد ولی واردات در احجام بسیار بالا در بلند مدت آسیب زننده جریان تولید داخل هست، بازار باید از داخل تامین شود لذا تمام تلاش وزارت جهاد است که به قدری گوشت گرم وارد بکند که فقط ثبات را در بازار برقرار بکند برای این که جریان تولید قوت بگیرد و برگردد به روال سابق خودش سوال: الان با این 250 -300 تن که گفتید به نظر می‌آید ثبات برقرار نشده است؟ خانی نوذری: ما در چند مقطع با مشکلاتی در زنجیره‌ی تامین و تدارک گوشت گرم مواجه شدیم مهم‌ترین آن در هفته‌های گذشته بخشی از آن به واسطه نزولات جوی و به واسطه‌ی بارش برف، بخشی جریان تدارک گوشت گرم برای کشور دچار اختلال شد که اندکی افزایش قیمت داشتیم و داریم تلاش می‌کنیم انشاالله با عرضه‌ی بیشتر آن را به ثبات برگردانیم. سوال: تا چه زمانی فکر می‌کنید بازار داخلی به ثبات برسد و کلا بازار گوشت قرمز به ثبات برسد؟  خانی نوذری: اتفاقی که می‌شود بعنوان نوید برای مردم عزیز عرض کرد بارش‌های هفته‌های اخیر و ماه‌های اخیر فضای مناسبی را برای پرورش دام داخلی فراهم کرده، در کنار آن عرضه‌ی با قیمت پایین نهاده‌های دامی در کشور که در نیمه‌ی دوم امسال بوجود آمده و به موازات آن ارائه‌ی نهاده‌های دامی به شکل مدت دار، شش ماهه در اختیار دامداران عشایری کشور باعث شد انگیزه‌ها را برای نگهداشت دام در این مقطع که فصل زایش و زاد و ولد است بیشتر کرده است. سوال: نتیجه اش را چه زمانی می‌بینیم؟  خانی نوذری: نتایج این توسعه‌ی تولید در داخل را ما انشاالله در بهار سال آینده که پیش رو داریم با عرضه‌ی بیشتر دام داخلی مشاهده خواهیم کرد. سوال: یعنی بهار انشاالله بازار گوشت قرمز به ثبات می‌رسد؟  خانی نوذری: بله برآورد‌های واحد‌های تخصصی ما این است که با این حجم تولید و با این حجم نهاده‌های دامی با قیمت مناسب حتما عرضه‌ی بیشتر دام داخل را در بهار امسال خواهیم داشت. سوال: قیمت ثبات را مثلا چند می‌بینید مثلا برای شقه گوسفندی حدودا؟  خانی نوذری: طبیعتا قیمت با فرض این که ما در سال آینده اگر تورمی نداشته باشیم یا سایر عوامل موثر بر آن را نداشته باشیم برآورد واحد‌های تخصصی ما این است که با قیمت‌های پایین‌تر از این قیمت تعادلی بین تولید و مصرف است با قیمت دام زنده حدود 210-220 هزار تومان و عملا لاشه و شقه‌ی زیر 500 هزار تومان قیمت تعادلی تولید در داخل کشور است. سوال: من به گوشت و مرغ برگردم الان می‌فرمایید 150 میلیون قطعه جوجه ریزی در ماه این برای سال دیگر هم تداوم پیدا می‌کند؟  خانی نوذری: برنامه‌ی ما در وزارت جهاد برای سال آینده حداقل 145 میلیون قطعه جوجه ریزی در ماه به شکل مستمر هست. سوال: نگران مازاد تولید نیستید؟  خانی نوذری: کاملا برنامه ریزی ما برای کنترل بازار برای مازاد تولید صادرات است که عملا هم کمک کننده به زنجیره‌ی تولید باشد هم این که عملا ما هیچ نگرانی از نظر تامین بازار داخلی نداشته باشیم. سوال: چقدر داخل را کامل تامین می‌کند؟  خانی نوذری: به طور معمول ما در ماه حدود 200 تا 210 هزار تن مصرف گوشت مرغ داخل کشور ما است سوال: بر اساس تعداد جوجه ریزی  خانی نوذری: با 145 میلیون قطعه جوجه ریزی ما حداقل 220 هزار تن تولید گوشت مرغ در ماه در کشور خواهیم داشت. سوال: داخل تامین می‌شود و بقیه اش دیگر...  خانی نوذری: بله داخل تامین می‌شود و مازادش هم امکان صادرات وجود دارد. سوال: درباره بازار خرما ارتباط ما با آقای ایوب فصاحت سرپرست سازمان مرکزی تعاون روستایی برقرار است آقای فصاحت، عرضه‌ی خرما با نرخ تنظیم بازار تا چه زمانی انجام خواهد شد؟  فصاحت: خرما تا پایان ماه مبارک رمضان، اما معمولا نزدیک شب‌های احیا دیگر تقریبا اوج مصرف خرما به پایان می‌رسد و برنامه‌ی ما این است که انشاالله تا پایان ماه مبارک رمضان به هر میزانی که نیاز باشد این عرضه صورت بگیرد، حدود 900 تن خرما عرضه شد برای شبکه‌ی توزیع میادین و شبکه‌های توزیع سازمان تعاون روستایی که حدود 600 نقطه است و شبکه‌ی فروشگاه‌های زنجیره‌ای هم از طریق انجمن خرما دارد صورت می‌گیرد که در واقع آخرین پیگیری ما نشان داد که تقریبا فعالیت در توزیع هم، آنجا نزدیک به پایان است. سوال: چه میزان خرما فکر می‌کنید که در این بازه زمانی عرضه بشود؟  فصاحت: الان حدود 200 تن ذخایر احتیاطی مربوط به خود سازمان تعاون روستایی در تهران آماده داریم که به هر میزانی که حتی استان‌ها نیاز به عرضه داشته باشند برایشان ارسال می‌کنیم، انجمن خرما قولی که داده حداقل 500 تن حداکثر 1200 تن آماده دارد برای توزیع در شبکه‌ی فروشگاه‌های زنجیره‌ای و خود ما هم علاوه بر این‌ها حدود 900 تن در مجموعه‌ی فروشگاه‌های خودمان در کل کشور و سازمان میادین دارد عرضه می‌شود قیمت هم همانطور که شما اشاره کردید در واقع بین 85 تا 90 هزار تومان در کشور به صورت متفاوت دارد عرضه می‌شود. سوال: این دو نوع همان خرمای کبکاب و مضافتی هست که عرضه می‌شود؟  فصاحت: بله این دو نوع است بیشتر البته بالای 90 درصد آن مربوط به خرمای مضافتی است و آن جا‌هایی که نیاز به خرمای کبکاب باشد قابل عرضه است ما فقط تاکیدی که داریم به انجمن خرما هست که انشاالله این توزیع خودش را در فروشگاه‌های زنجیره‌ای یک مقدار تسریع بدهد که داریم پیگیری می‌کنیم البته هر چند در حیطه‌ی وظایف ما نبود، اما داریم پیگیری می‌کنیم که این توزیع در کل فروشگاه‌های زنجیره‌ای سریعا اقدام بشود، اما سایر موضوعاتی که من خدمت شما گفتم در فروشگاه‌های خود ما و در مکان‌هایی که ما در واقع ایجاد کردیم و فروشگاه در میادین میوه و تره بار از حدود یک هفته هست که دارد این توزیع انجام می‌شود و تقریبا می‌توان گفت که کنترل خوبی را در بازار داشته است. سوال: آقای خانی نوذری یک سوال من بی پاسخ ماند این عرضه گوشت تنظیم بازار در میدان بهمن متوقف شده، علت چیست؟ خانی نوذری: عرضه گوشت متوقف نشده امروز بواسطه‌ی مسائل مرتبط با حوزه تعطیلات چهارشنبه سوری و مسائل مرتبط با آن عرضه متوقف شده و ما از فردا انشاالله به شیوه‌ی جدید عرضه خواهیم کرد بخشی از گوشت گرم وارداتی. سوال: بالاخره الان شما گفتید متوقف نشده، بعد گفتید شده، پس شده دیگر؟ خانی نوذری: نه فقط یک امروز عرضه نشده، از فردا دوباره پرحجم در میدان بهمن عرضه خواهد شد، ولی شیوه‌ی عرضه متفاوت خواهد شد بواسطه‌ی این که شهروندان عزیز در صف نمانند، ما قبل از این توزیع به شکل لاشه گوشت گرم گوسفندی در میدان بهمن عرضه می‌شد که زمان می‌برد وقتی می‌خواست قطعه بندی بشود و بعد توزیع و فروخته شود، ما از فردا به شکل پرحجم به شکل بسته بندی شده در بشقاب‌های آماده توزین شده با لیبل قیمت بلافاصله در اختیار شهروندان عزیز قرار می‌گیرد. سوال: پرحجم که می‌فرمایید یعنی چقدر؟  حاجی نوذری: ما درمیدان بهمن، بیش از میزانی که تا الان داشتیم عرضه می‌کردیم، یعنی روزانه شاید 6 تا 7 تن عرضه می‌کردیم، ما برنامه داریم در میدان بهمن اگر نیاز بازار باشد تا 10 تن در روز عرضه‌ی گوشت گرم داشته باشیم. سوال: صف‌ها که تصاویرش هم منتشر شد، در فضای مجازی دیگر بوجود نخواهد آمد به این ترتیب با این تدبیری که اندیشیده شده است؟ چون صف‌ها مربوط به میدان بهمن بود؟  خانی نوذری: بله فقط مربوط به میدان بهمن بود بقیه گوشت ما در قالب فروشگاه‌های زنجیره‌ای و در قالب میادین میوه و تره بار به شکل زنجیره‌ای در کل گستره‌ی جغرافیایی شهر و استان دارد توزیع می‌شود و فقط در بهمن، چون به شکل لاشه و شقه عرضه می‌شد عملا، چون حجم بالاتری در اختیار قرار می‌گرفت و به شکل غیر بسته بندی بود صف‌هایی را ایجاد کرد ما امیدواریم روان‌تر بشود البته اختلاف قیمت آن با قیمت بازار طبیعتا انگیزه‌هایی را ایجاد میکند که ممکن است برای غیر نیاز مصرفی افراد در صف قرار بگیرند که ما امیدواریم با کمک شهروندان و مدیریت، عملا بتوانیم این مسیر را پشت سر بگذاریم. سوال: این گوشت با نرخ تنظیم بازار فقط در تهران عرضه می‌شود یا استان‌ها هم اضافه شدند؟  خانی نوذری: طبق مصوباتی که وجود دارد عمده‌ی نیاز بازار در حوزه‌ی مصرف گوشت گرم برای مراکز پرجمعیت کشور، مراکز استان‌های پرجمعیت کشور دارد عرضه می‌شود، چون این استان‌های پرجمعیت مثل استان تهران، البرز، اصفهان، خراسان رضوی این‌ها عمدتا تولید کننده‌ی دام در میزان بالا نیستند و نیاز خودشان را از سایر استان‌ها دارند تامین می‌کنند، تدبیر بر این بوده که برای این که این مراکز پرمصرف که خودش شاخص قیمت در کل کشور هستند و قیمت را در کل کشور تعیین می‌کنند برای این که بازار آن کنترل شود برنامه ریزی در وزارت جهاد به شکلی صورت گرفته که با عرضه‌ی پرحجم گوشت وارداتی در مراکز پرمصرف هم سیگنال مدیریت قیمت برای کل بازار صادر بشود هم کمک بکند که این مراکز پرمصرف از بازار دام استان‌های ما خارج بشوند و عملا قیمت در استان‌هایی که خودشان تولید دام دارند قیمت‌های منطقی و رقابتی باشد. سوال: تنظیم بازار هم گوسفندی است و هم گوساله درسته؟  خانی نوذری: بله سوال: یک بار دیگر قیمت‌ها را می‌فرمایید؟  خانی نوذری: تقریبا حدود 300 هزار تومان است اگر قطعه بندی بشود طبیعتا ران قیمت بالاتری دارد. سوال: شقه گوسفندی؟  خانی نوذری: بله سوال: برای گوساله چطور؟  خانی نوذری: برای گوساله هم همین طور است با توجه به نوع بسته بندی قیمت‌ها متفاوت است،، حدود 300 هزار تومان میانگین قیمت‌های عرضه گوشت تنظیم بازاری است. سوال: شقه گوسفندی که 383 هزار تومان بود؟  خانی نوذری: رانش 380 هزار تومان است. سوال: شما فرمودید حدود 300 هزار تومان است؟  خانی نوذری: متوسط قیمت با توجه به قلوه گاه و بقیه اجزایی که دارد. سوال: آقای فرهید زاده خدمت شما باشیم بالاخره این وزن شیرینی باید خالص محاسبه بشود یا خیر؟ یعنی ما اگر یک کیلو مثلا همین زولبیا بامیه خریدیم در واقع مثلا 850 گرم خالص زولبیا بامیه خریدیم به علاوه 150 گرم جعبه یا نه، همان یک کیلوگرم تماما باید شیرینی باشد؟  فرهیدزاده: قیمت شیرینی و زولبیا بامیه بنا به این که در هر شهر و شهرستان هزینه‌های اجاره و کارگر و این‌ها متفاوت است به عهده‌ی اتحادیه‌ی آن شهر و شهرستان هست، ما پیشنهاد خودمان را از سازمان حمایت به اتاق اصناف اعلام کردیم که باید خالص فروشی انجام بشود به هر نحوی که می‌توانند این را مدیریت بکنند. سوال: خالص فروشی به چه معنی؟  فرهیدزاده: خالص فروشی به این معنی است که بتوانند آن جعبه قیمتش با آن کالا و آن شیرینی تناسب داشته باشد حالا در بعضی از شهر‌ها باید جعبه را خالی بگذارند بعد بکشند یعنی این رویه‌ای است که ما پیشنهاد دادیم، اما مدیریت آن با خود اتاق اصناف است.

سوال: بالاخره این جعبه دیده شده در آنالیز قیمتی شیرینی یا خیر؟

فرهید زاده: در بعضی استان‌ها و شهرستان‌ها این را توی قالب خود قیمت شیرینی دیده شده در بعضی از شهرستان‌ها هم جدا حساب می کنند.

سوال: اصناف این کار را انجام میدهند؟

فرهید زاده: بله این بر عهده اتاق اصناف است.

سوال: آقای بهنام نیک منش معاون نظارت و بازرسی اتاق اصناف ایران هم در دیگر استودی ما همراهمان هستند، در این خصوص توضیح می‌فرمایید خالص فروشی چطور باید انجام بشود؟

نیک منش: آقای دکتر فرهیدزاده عزیز همان‌طوری که خودتان استحضار دارید قیمت شیرینی را در اولویت دو قرار دادند و از یه طرف دیگر تمامی اتحادیه‌های صنفی ما بر مبنای هزینه‌های تمام شده ای که صورت می‌گیرد قیمت بعد از آنالیز مشخص می‌شود و آن درصد سودی که واحدهای صنفی ما دارند عرضه می‌کنند حالا در ایام ماه مبارک رمضان عموماً چند قلم کالا است که به نوعی تنظیم بازاری است، مثل زولبیا و بامیه و آش و حلیم و در راستای صیانت از حقوق مصرف‌کنندگان خیلی از واحدهای صنفی ما سعی و تلاش دارند که از ان درصد سود قانونی که اعلام شده و در دستورالعمل نرخ‌گذاری مصوب است، حتی پایین‌تر در معرض فروش بگذارند.

سوال: سعی و تلاش واحدهای صنفی به چه ترتیب است؟

نیک منش: بسته به نوع استان‌ها و فرهنگ استان‌ها، عموماً بعضی از واحدهای صنفی اگر این جعبه شیرینی را در هزینه تمام شده لحاظ قرار بدهند همان خالص فروشی صورت می گیرد یعنی یک کیلو، یک کیلو شیرینی خالص را در اختیار مشتری قرار می دهند، ولی بعضی از استان‌ها هستند که فرهنگ به این سمت و سو رفته که عملاً جعبه شیرینی را در هزینه تمام شده قرار نمی دهند به‌خاطر همین قضیه به‌صورت جدا برای مشتری در نظر می گیرند، و عموماً ان وزن جعبه راخیلی کمتر از آن چیزی که سازمان ملی استاندارد اعلام کردند و در معرض فروش قرار می دهند.

سوال: خیلی جاها بیشتر از این موضوع دیده می شود؟

نیک منش: اگر بیشتر باشد شهروندان و مشتریان عزیز بلافاصله می‌توانند با تلفن صد و بیست و چهار یا الان جدیداً همین اپلیکشین کالا به فیه که در خیلی از گروه‌ها و در صدا و سیما و در خیلی از نهادها مشخص شده و اعلام شده می‌توانند دوستان در همان‌جا اظهارنظر کند و بازرسان ما هم در سراسر کشور طرح تشدید نظارت و بازرسی را حسب تاکیداتی که رئیس‌جمهور محترم، معاون اول و مقام عالی وزارت صنعت، معدن تجارت و نیز هیئت رئیسه اتاق اصناف ایران با ریاست آقای دکتر صفایی این طرح تشدید نظارت بر بازار را در دستور کار تمامی اتاق‌های اصناف و اتحادیه صنفی قرار دادند.

سوال: در تهران به چه صورت است نحوه محاسبه شیرینی به چه ترتیب است بالاخره این جعبه چطور باید محاسبه بشود خالص فروش انجام می‌شود یا نه؟

نیک منش: در تهران هم که هزینه‌های تمام شده را در خود جعبه انجام می‌دهند عملاً در حال حاضر به صورت همان خالص فروشی عرضه می‌کنند.

سوال: یعنی باید اگر یک کیلو شیرینی خریده می شود همان یک کیلو شیرینی باشد ان جعبه‌ها جدا محاسبه می شود؟

نیک منش: بله، البته بسته به مناطق تهران هم دارد.

سوال: این یک آنالیزی دارد که در یک شهر به یک صورت دیگر باشد؟

نیک منش: به غیر از زولبیا بامیه بالغ بر شاید دویست قلم ما شیرینی‌جات و تنقلات این زمینه داشته باشیم.

سوال: با تنقلات کاری نداریم، شما الان برای یک شهر هم یک فرمول واحد نمی دهید؟

نیک منش: عرض کردم در هر شهری بسته به عرضه و تقاضا.

سوال: الان من سوال می کنم در تهران چگونه است می گویید ممکن است باشد ممکن است نباشد؟

نیک منش: نه هستش عرض کردم.

سوال: تقریباً می‌توانم بگویم نزدیک به صفر است؟

نیک منش: عزیزان ما باید توجه داشته باشند خیلی از واحدهای صنفی ما عملاً شاید بر فرض مثال یک شیرینی است که برای جشن تولد است و ان جعبه‌اش جعبه مخصوصی است و هزینه ویژه ای به خاطر همین از آن گرفته می شود، زولبیا و بامیه اینها خالص فروشی است اکثراً انجام می‌دهند.

سوال: این موضوع در گزارش های میدانی ما حکایت از رعایت نکردن این دستور العمل دارد؟ 

نیک منش: حالا من این را باز دوباره با آقای بهره‌مند که رئیس اتحادیه قنادان تهران است صحبت می‌کنم که صد در صد در راستای صیانت از حقوق مصرف کنندگان مخصوصاً در این ماه های عزیز ان جعبه را در هزینه تمام شده لحاظ قرار بدهند و به صورت خالص فروشی این کار را انجام بدهند.

سوال: ضمن اینکه خود جعبه مثلاً اگر پنج هزار تومان یا شش هزار تومان تمام می‌شود برای شیرینی‌فروش این وقتی که عرضه می‌شود به مردم به حدود بیست هزار تومان محاسبه می‌شود و یک فاصله حدود سیزده یا چهارده هزار تومانی است، بنظرم روی جعبه که سود نباید کشیده بشود دیگر جزو هزینه‌ها هست دیگر؟

نیک منش: بله البته بسته به نوع جعبه و بسته به نوع کیفیت جعبه دارد یک سقف و کفی دارد برای قیمت جعبه.

سوال: نیاز دارد به بررسی بیشتر اتاق اصناف همچنین اتحادیه‌های که این موضوع باید انجام بشود؟

نیک منش: بله حتماً.

سوال: حالا با تصمیمی که دولت گرفت بحث نظارت بر بازار و هماهنگی برای نظارت بر بازار به سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان واگذار شد در این خصوص بفرمایید چه هماهنگی‌هایی شده مخصوصاً الان که حالا هم شب عید در پیش روست و ماه رمضان هم که آغاز شده بفرمایید چرا هماهنگی‌های انجام شده چه تقسیم وظایفی بین دستگاه‌های نظارتی هست برای نظارت بر بازار؟

فرهید زاده: من لازم است که توضیح کوتاهی در مورد بحث تنظیم بازار و نقش بازرسی در تنظیم بازار اعلام کنم، تنظیم بازار هر کالا و خدمت به عهده دستگاه‌های متولی اش است حالا وزارت صمت، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت بهداشت، وزارت راه این وزارتخانه‌هایی که حالا یا محصول دارند یا کالا دارند یا خدمت دارند اینها متولی این کار هستند، این مسئولیت که جدیداً هم امده و حالا ادامه توضیح می‌دهم رافع مسئولیت دستگاه‌های نمی شوند از منظر استانی هم اگر بخواهم به موضوع نگاه بکنیم تنظیم بازار استان به ریاست استاندار اتفاق می‌افتد و نمایندگی همه دستگاه‌هایی که خدمتتان عرض کردم حالا چرا من گفتم مسئولیت تنظیم این بازرسی و تنظیم بازار به عهده هر دستگاه است که علتش این است که رکن اصلی تنظیم بازار بحث تامین کالا هست که یک مقدارش را دوست عزیز جناب آقای خانی توضیح دادند یعنی اگر کالا به اندازه کافی وجود داشته باشد عرضه و تقاضا باشد تقریباً نقش بازرسی اینجا نقش این است که کالای تقلبی نباشد احیاناً قاچاق نباشد و از این قبیل، اگر ما تامین کالا را نداشته باشیم انجا خطایی پیش می آید یا احیاناً ما یک ایرادی تو شبکه توزیع داشته باشیم، تصمیم اخیری که گرفته شد به خاطر اینکه بحث کالای اساسی مهم بود در دولت محترم و بحث معیشت مردم و سفره آن قسمت توزیعش را علی‌رغم این که دستگاه همه خودشان دارند بحث نظارت دارند بازرسی دارند یک هماهنگی نظارت و یک سازمانی جدا که سازمان حمایت از مصرف‌کننده و تولیدکنندگان باشد ما آن را رویش مدیریت بکنیم ما در این راستا تقسیم وظایفی انجام دادیم با طرح تشدید نظارت و بازرسی در ماه مبارک رمضان و عید نوروز داشتیم، اما امسال از منظر دیگر به این موضوع نگاه کردیم و ان هم این بود که ما در تولیدکننده‌ها ان قسمتی که تولیدهای تولید محصولات مرتبط به وزارت جهاد کشاورزی چون ما عمده صحبتمان الان کالاهای اساسی است که داریم صحبت می‌کنیم در تولید کننده‌هایی که کالاهای اساسی شان مربوط به جهاد کشاورزی است همکاران ما در جهاد کشاورزی تا لحظه توزیع نظارت به اونهاست مثال، مرغداری‌ها، سردخونه ها کشتارگاه‌ها به عهده ان دوستان است در تولید کننده هایی که سمت وزارت صمت است کالاها مثل لوازم خانگی، تایر، روغن موتور و مسائلی از این قبیل به عهده بازرسان سازمان صمت استان‌ها است، در شرکت‌های پخش و فروشگاه‌های زنجیره‌ای هم باز این مسئولیت به عهده بازرسان سازمان صمت استان‌ها است، در سطح عرضه که می‌شود عمده فروش و خرده فروش این دوتا مقوله چون مصدر قانونی هم دارد به عهده اتاق اصناف است، بازرسان اصناف موظفند که با استفاده از ظرفیت اتحادیه‌ها به عمده و خرده نظارت کند من فقط یک نکته البته نظارت عالیه داریم یعنی چون اینها براساس سامان سیمبا اتفاق می افتد سامانه یکپارچه نظارت بر بازرسی، اگر احیاناً حالا گزارشی برسد دوستان اقدام می‌کنند همکار ما تو سطح بالا این ها را رصد می‌کنند، از اول اسفند ماه طرح نظارت و بازرسی طرح تشدید شروع شد از اول اسفند ماه و طبق آمار بالای نود و شش هزار تعداد بازرسی‌هایی انجام‌شد و ارزش ریالی پرونده‌ها که ارسال‌شده به تعزیرات حکومتی سه هزار میلیارد تومان در این بیست روز بود که ما امید داریم که ان‌شاءالله به یک روزی برسیم که ما هیچ پرونده‌ای نزنیم و هیچ بحث بازرسی انجام نشود.

سوال: حالا من امیدوارم که پرونده بازرسی‌ها بر خط شود این حضور در مغازه‌ها و فروشگاه‌ها به‌صورت تصادفی خودتان.....؟

نیک منش: اگر واقعاً لازم باشد من توضیح بدهم که این اتفاق افتاده اگر لازم هست ما سامانه‌هایی را داریم مثل سامانه جامع تجارت، سامانه جامع انبارها، بعضی سامانه‌هایی است که خدمت همکاران جهاد است وانها استفاده می‌کنند مثل بازار گاه و از یک طرف سامانه‌های اطلاع‌رسانی مثل سامانه صد و بیست چهار که هم تلفنی است و بحث وب دارد و همه اینها گزارشاتش می آید در سامانه یکپارچه نظارت بازرسی که انجا همه این افرادی که خدمتتان عرض کردم در حوزه بازرسی مسئولیت دارند یعنی بازرسان اصناف، بازرسان صمت و بازرسان جهاد حالا علیرغم ما ظرفیت بسیج هم است که استفاده کردیم از بازرسان افتخاری هم استفاده کردیم، همه اینها توی بسترهایی دارد اتفاق می‌افتد که تقریباً سیستمی است، حالا وقتی من می‌گویم سامانه جامع انبارها دوستان رصد می‌کنند وقتی می گویم سامانه جامع تجارت با موضوعاتی که شاید حوصله این برنامه نباشد.

سوال: بحث من مصرف‌کننده نهایی بود و سامانه شفافیت فروشگاهی که به نتیجه برسد؟

نیک منش: سامانه پایانه فروشگاهی و شفافیت دو تا سامانه ای بود که در هر صورت ما خواهش داریم که حتماً دوستان ما تو ثبت این را نهایی بکنند واقعاً کمک می‌کند.

سوال: آقای خانی نوذری درباره بازار شکر و برنج توضیح بفرمایید اقلام پرمصرف این روزها است؟

خانی نوذری: کالاهای اساسی ما سه دسته دارد مصرف صنف، صنعت و خانوار و آنچه که ما در ایام ماه مبارک رمضان و ایام عید نوروز باهاش مواجه هستیم و عمدتاً نیاز بازار هست مصرف خانوار است تامین مصرف خانوار را ما در وزارت جهاد کشاورزی از دو طریق تلاش کردیم که صورت بدهیم بخش اصلی آن مبتنی بر زنجیره توزیع فروشگاه‌های زنجیره‌ای است، که در چند مرحله از ابتدای اسفند ماه تدارک ان انجام شده، توسط مباشرین دولتی در اختیار فروشگاه‌های زنجیره‌ای قرار گرفته که تمام قفسه‌های فروشگاه‌ها به‌هیچ عنوان خالی نباشد در حوزه این کالاها در حوزه دوم با همکاری وزارت صنعت معدن و تجارت تلاش کردیم فروشگاه‌هایی که به شکل فصلی به شکل موعدی ایام ماه مبارک رمضان برقرار می‌شود که با هماهنگی اتاق اصناف است را ما از نظر کالا تامین بکنیم، میزان نیاز اعلام شده به وزارت جهاد ما تقریباً بالغ بر سی هزار تن شکر بیش از بیست هزار تن برنج و روغن به میزانی که نیاز داشتند در اختیار استان‌ها قرار گرفته که در قالب نمایشگاه‌هایی که عرضه می‌شود و فروشگاههایی که فصلی عرضه می‌شود در اختیار شهروندان عزیز قرار بگیرد.

سوال: شکر گفته شد که دیگر از طریق بازارگاه عرضه می‌شود؟

خانی نوذری: شکر صنعت از طریق بازار گاه عرضه می شود ما سامانه‌ای در وزارت جهاد کشاورزی داریم به اسم بازارگاه که کالاها و نهاده‌های اساسی که ذی‌نفع نهاییش مشخص است مثل واحدهای تولید دام، بخشی از نهاده‌های دامی برای واحدهای مرغداری ذرت و کنجاله اینها در بازار گاه عرضه می‌شود و کاملاً شفاف خریدار و فروشنده کد دارند و مشخص است که ما از ابتدای بهمن امسال شکر را هم برای صنایع کشور وارد بازار گاه کردیم چون حدود هفتاد درصد شکر ما تولید داخل است، سی درصد شکر وارداتی نیاز داشتیم که این جریان شفاف باشد، ذی‌نفع نهایی هم می‌بایستی مشخص باشد ما عرضه شکر برای اصناف را در بازار گاه قرار دادیم ولی با توجه به این که در ایام ماه مبارک رمضان بخشی از مصارف تولید شیرینی، زولبیا و بامیه و مصارف این‌چنینی صنف است ما بخشی برش‌های استانی برای عرضه شکر غیر بازار گاه برای اصناف هم در نظر گرفتیم.

سوال: امروز اتفاقاً رئیس اتاق اصناف تهران معتقد بود که هنوز به دست عرضه‌کنندگان و تولیدکنندگان شیرینی نرسیده است؟

خانی نوذری: ما از ابتدای اسفند ماه سه مرحله توزیع شکر از طریق شرکت بازرگانی دولتی ایران داشتیم آخرین مرحله روز گذشته بود که ان‌شاءالله طی یکی دو روز آینده در اختیار اصناف محترم قرار می گیرد.

سوال: یعنی آن به خاطر جلوگیری از عرضه خارج از شبکه است، قیمت مصوب الان همان بیست و هشت هزار پانصد تومان است؟

خان نوذری: بله برای بسته‌بندی اش در واقع به قیمتی که سازمان حمایت اعلام کرده سی و چهار هزار تومان هست.

سوال: درب کارخانه بیست و پنج هزار تومان است؟

خان نوذری: بله.

سوال: اینها هم رعایت می شود؟

خان نوذری: مصرف خانوار عمدتاً بسته‌بندی‌های یک کیلویی و دو کیلویی است تمام تلاش ما این بوده که شکرهایی که مورد نیاز مصرف خانوار هست به شکل بسته‌بندی از طریق فروشگاه‌های زنجیره‌ای عرضه بشود برای اصناف استانی هم به شکل فله در اختیار انها قرار می گیرد.

سوال: برای برنج هم توضیح بفرمایید؟

خان نوذری: برای برنج هم به همین شکل انجام می شود، امسال برنج داخلی تولید خیلی خوبی داشت، حجم واردات برنج کشور امسال دقیقاً نصف سال گذشته بوده ما کمتر از یک میلیون تن واردات برنج در سال هزار و چهارصد و دو داشتیم که جزو پایین‌ترین میزان واردات در یک دهه اخیر است در حالی که در سال هزار و چهارصد و یک ما بالغ بر یک میلیون و هشتصد هزار تن برنج وارد کردیم.

سوال: چون تولید داخل زیاد بوده امسال؟

خان نوذری: بله تولید داخل افزایش داشت، و هم سیاست ما در سال جاری و در وزارت جهاد مبتنی بر این بود که دقیقاً به میزان کسری نیاز برنج وارد کشور بکنیم و سایر اقلام برای اینکه مازاد نباشد و به تولید داخلی آسیبی نرسد هم برنج داخلی به میزان خوبی تولید شده و از موجودی خوبی هم الان در استان‌های شمالی و استان‌های تولیدکننده برنج وجود دارد برنج خارجی فقط به قدر کفایت در جاهایی که سبد مصرفی شان عملا برنج خارجی است و یا نیاز بازار است عرضه می‌شود و اولویت با عرضه برنج داخلی است.

سوال: حالا با توجه به اینکه نظارت برخرده فروشی ها در بازار به اتاق اصناف واگذار شده است در این خصوص خیلی کوتاه بفرمایید که چه اقداماتی مخصوصاً برای همین ایام شب عید و ماه مبارک رمضان انجام می شود؟

نیک منش: ما پیرو تفاهم نامه‌ای که هم با وزارت جهاد کشاورزی و هم با سازمان حمایت از مصرف‌کننده و تولیدکننده داشتیم اتاق‌های اصناف سراسر کشور ما چه در بحث محصولات کشاورزی و چه در بحث محصولات غیرکشاورزی همگام، همراه و همکار هم در توزیع مویرگی محصولات کشاورزی و غیر کشاورزی اعم از لاستیک و روغن موتور و حتی گوشت، شکر و برنج همه صنوف اعلام آمادگی کامل کردند تا بتوانیم به صورت توزیع مویرگی یک خدمتی را به مردم عزیز داشته باشیم.