کمبود پزشک دامنگیر مناطق دوردست شده است / تمایل پزشکان برای حضور در مناطق محروم
مشکل کمبود پزشک به ویژه در نقاط دوردست کشور، مسأله‌ای است که راه حل‌های متعددی همچون توزیع عادلانه پزشک و افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی دارد اما به طرز سؤال انگیزی توسط وزارت بهداشت اجرایی نمی‌شود.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از صاحب نیوز؛ هنوز مدت زیادی از زمان حضور پزشکان هندی و پاکستانی و بنگلادشی در کشور ما در سایه نبود پزشک ایرانی نگذشته است. تا همین سه دهه پیش یعنی اوایل انقلاب این قدر در زمینه پزشک کشور ما ضعیف بود و کمبود داشت که پزشکانی از کشورهای دیگر همچون هندوستان، پاکستان، بنگلادش و غیره به ویژه در نقاط محروم کشور ما طبابت می‌کردند و آن قدر بازارشان داغ بود که گاهی در اثر یک بحث کوچک قهر می‌کردند و بازگرداندن وی که تنها امید برای درمان بیماران یک منطقه بود، به منت کشی نیاز داشت!
اما با تلاش‌هایی که در این عرصه شد و با ظرفیت سازی که صورت گرفت، دانشگاه‌های علوم پزشکی در کشور شروع به جذب، آموزش و فارغ التحصیل کردن پزشکان متعدد طی این سه دهه کردند و کار اکنون به نقطه‌ای رسید که دیگر جایی برای حضور پزشکان عمومی خارجی در کشور وجود ندارد، پزشکانی که فهماندن درد به ایشان یک دردسر داشت و متوجه شدن صحبت‌های آن‌ها یک دردسر دیگر.
اکنون پزشکان در همه مراکز درمانی ایرانی هستند و این علم آن قدر در کشور رشد کرده است که در رشته‌های مختلف حرف برای گفتن در سطوح جهانی داریم و پزشکان متخصص و فوق تخصصی در کشور ما پرورش یافتند که زبانزد مجامع بین المللی هستند.
*کمبود پزشک در مناطق دوردست کشور با وجود امکان افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی
ولی عجیب این که با این همه رشد در علم پزشکی، هنوز نقایص باورنکردنی و غیرقابل قبول در این حوزه وجود دارد. جای تعجب است که با وجود این همه رشد و ظرفیت سازی در آموزش پزشکی، هنوز بسیاری از نقاط کشور به ویژه نقاط محروم کشور فاقد پزشک هستند.
به عنوان مثال تنها بیمارستان شهرستان فریدونشهر به عنوان یک شهرستان در غرب استان اصفهان فاقد پزشک زنان و زایمان و یا جراح است و یک عمل آپاندیس ساده که در صورت ابتلای بیماری به آن باید به طور فوری انجام شود در این بیمارستان امکان انجام ندارد و یا امکان انجام زایمان در این بیمارستان برای جمعیت حدود 40 هزار نفره این شهرستان میسر نیست چون فاقد پزشک زنان است. طبیعتا وقتی فاقد پزشک زنان است فرایند مراقبت در طول بارداری نیز برای بانوان در این شهرستان امکان پذیر نخواهد بود و برای چنین اقدام ساده‌ای نیز مجبورند در شرایط کرونایی کنونی به شهرهای دیگر و بیمارستان‌های شلوغی شهرستان‌های همسایه که از قضا مملوء از بیماران کرونایی است مراجعه کنند.
مصطفی اصلانی، مدیر بیمارستان حضرت رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فریدونشهر، در مورد علت این موضوع به خبرنگار صاحب نیوز اظهار کرد: پزشکان متخصص بعد از پاپان تحصیل خود، تعهد خدمت برای دولت دارند که بنابر امتیازبندی و بر اساس نیاز و جمعیت به مناطق مختلف تخصیص پیدا می‌کنند اما توزیع صورت گرفته عادلانه نیست و یک علت آن هم اشتباهی است که در انتخاب جمعیت و شاخص‌های غلط دیگر برای تخصیص و توزیع پزشک صورت می‌گیرد و برایند این شیوه توزیع می‌شود عدم تخصیص پزشک متخصص به فریدونشهر با توجیهات مختلف و متعدد توسط دانشگاه علوم پزشکی.
مصطفی اصلانی افزود: اکثر پزشکان علاقمند هستند هر چه سریعتر مدت تعهد خود را گذرانده و از سیستم دولتی خارج شوند تا در مطب‌های خود مشغول به کار شوند چرا که درآمدشان در بخش خصوصی بیشتر است.
بیمارستان فریدونشهر بنابر سطح بندی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بیمارستان سطح دو است یعنی طبق استاندارد این وزارت خانه باید حداقل دارای چهار تخصص جراحی، زنان و زایمان، داخلی و اطفال باشد.
این یک نمونه از بی عدالتی و ناهماهنگی غیرقابل قبول در حوزه پزشکی و تقسیم و توزیع پزشک است و با یک پرس و جوی ساده می‌بینیم این نقص در بسیاری از نقاط کشور به ویژه در شهرستان‌های دور از مراکز و شهرهای بزرگ دیده می‌شود.
آیا باید باور کرد در این وزارت خانه پذیرش دانشجوی پزشکی و دانشجوی تخصص‌های پزشک بر مبنای نیاز کشور نبوده است یا این که سیستم توزیع در این حوزه سیستم ضعیف و معیوب یا یک سیستم دل بخواهی است؟ چگونه بعد از این همه پیشرفت کشور در علوم مختلف به ویژه پزشکی می‌توان ناهماهنگی در توزیع پزشک را پذیرفت؟ چرا سال‌ها است این مشکل وجود دارد و راه حلی برای ان اندیشیده نشده است؟
*سازوکار توزیع پزشک در کشور معیوب است
دکتر سید مسعود خاتمی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، در این رابطه به خبرنگار صاحب نیوز گفت: پذیرش دانشجوی پزشکی و توزیع آن در دست وزارت بهداشت است ولی به نظر می‌رسد ایراداتی در نظام توزیع پزشک در کشور وجود دارد و سازوکارهای موجود در این رابطه عادلانه نیست.
نماینده مردم خوانسار و گلپایگان در مجلس با بیان این که بیشتر از کمبود پزشک، نظام غلط توزیع امروز سبب به وجود آمدن مشکلات زیادی در کشور شده است، گفت: وزارت بهداشت باید هم پزشک عمومی و هم پزشک متخصص به اندازه کافی تأمین کند و اگر تعداد پزشکان کفاف نمی‌دهد باید تعداد آن را افزایش دهد و ظرفیت پذیرش خود را بالا ببرد.
وی که سمت مشاور عالی وزیر بهداشت، ریاست جمعیت هلال احمر کشور و رئیس بسیج جامعه پزشکی را در کارنامه کاری خود دارد، تصریح کرد: ظرفیت پذیرش و آموزش دانشجوی پزشکی در کشور وجود دارد و همان طور که در سال‌های قبل افزایش یافته است، باز هم امکان تقویت و افزایش آن وجود دارد و راه در این رابطه مقابل وزارتخانه بسته نیست.
این عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با بیان این که این موضوع در کمیسیون نیز طرح شده است، گفت: به دلیل شیوع ویروس کرونا و فشارهای بسیار زیادی که متوجه وزارت بهداشت در دو سال گذشته بود، نمایندگان مجلس نخواستند فشار مضاعفی بر این وزارتخانه وارد شود اما بعد از معرفی کابینه جدید و تازه نفس توسط آیت الله رئیسی این موضوع مطرح خواهد شد و تلاش می‌کنیم وزارتخانه را مجاب کنیم با اقداماتی نظیر افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی و یا اصلاح سازوکار توزیع پزشک، مشکل کمبود پزشک را به ویژه در نقاط دوردست و محروم کشور برطرف کند.
*تمایل پزشکان برای حضور در شهرهای بزرگ
طبیعی است که درآمد یک پزشک متخصص در شهر اصفهان با حدود دو میلیون نفر جمعیت تنها از مطبی که می‌تواند در این شهر باز کند، نسبت به حضور همین پزشک در شهرستان دورافتاده‌ای مانند خور و بیانک با 20 هزار نفر جمعیت برابر نیست و حتی بسیار کمتر است و قطعا هیچ پزشکی راغب نخواهد بود اصفهان را رها کرده و برای کار به این شهرستان برود اما پس حق و حقوق مردم این شهرستان و عدالت در ارائه خدمات پزشکی به مردم این شهرستان که اگر بخواهند برای درمان بیماری خود تا مرکز استان بروند باید پنج ساعت در راه باشند، چه می‌شود؟ آیا در میان این همه پزشکی که با یارانه دولت و به عبارت بهتر با بودجه‌ای که توسط همین مردم تأمین شده است، تحصیل کرده‌اند هیچ پزشکی سهم مردم این شهرستان دورافتاده نیست؟
این در حالی است که بررسی‌های خبرنگار ما نشان می‌دهد به ویژه بعد از اجرای طرح تحول سلامت از چند سال قبل دریافتی‌های پزشکان در مناطق محروم افزایش خوبی داشته و شرایط خوبی برای زندگی ایشان در مناطق دوردست مهیا شده است. لازم به ذکر است منظور از مناطق دوردست در این گزارش که با مشکل پزشک روبرو هستند، نقاط دورافتاده در روستاهای سمیرم و فریدونشهر و خور و بیابانک نیست بلکه مراکز این شهرستان‌ها مدنظر است.
برای حل این مشکل راه‌های بسیار زیادی وجود دارد اما چرا این راه‌ها توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه‌های علوم پزشکی پیگیری و اجرایی نمی‌شوند؟ راه‌هایی مانند افزایش ورودی‌های رشته پزشکی، پذیرش دانشجوی پزشکی به شرط ارائه خدمات در مناطق محروم به میزان چند سال، اختصاص سهیه اتحصیل پزشکی اختصاص مناطق محروم و غیره.
مسأله کمبود پزشک نه تنها مختص به مناطق دوردست استان اصفهان است بلکه در همه نقاط دورافتاده کشور وجود دارد. نمایندگان استان سیستان و بلوچستان همچون حسین شهریاری و ملک فاضلی، رئیس و عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، بارها در مصاحبه‌های خود به این موضوع اشاره کرده و خواستار توزیع عادلانه پزشک در کشور شده‌اند.
ملک فاضلی، نماینده مردم سراوان، سیب، سوران و مهرستان در مجلس، در گفتگو با خبرگزاری خانه ملت با اشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری در خصوص توزیع عادلانه خدمات درمانی و بهداشتی در سطح کشور، تصریح کرد: در حال حاضر بسیاری از بیماران در مناطق محروم کشور ناچار هستند برای معالجه هزاران کیلومتر راه را طی کرده و به تهران برسند. از این رو معتقدم برای تحقق فرمایشات مقام معظم رهبری باید بیش از پیش به موضوع عدالت در دسترسی به خدمات درمانی و بهداشتی توجه کنیم.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، خاطرنشان کرد: مساله سلامت و دسترسی عادلانه به خدمات درمانی و بهداشتی یکی از ضرورت های کشور بوده و باید در اولویت تصمیم گیری مدیران ارشد و حاکمیت قرار گیرد. البته توزیع عادلانه خدمات در سطح کشور نیازمند نظارت دقیق و همکاری همه جانبه نها‌دها و دستگاه‌های مختلف است از این رو امیدوارم با همکاری بین بخشی به خواست جامعه و انقلاب در راستای ارتقاء کیفیت خدمات به بیماران دست یابیم.
انتهای پیام /