گزارشی از ابتدای جشنواره فیلم فجر 41 تا امروز؛ سیمرغ در قفس تحریم نمی‌ماند

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، جشنواره فیلم فجر 41 امروز رسماً با معرفی اسامی هیأت انتخاب جشنواره فیلم فجر، وارد مرحله مهم‌تر و جدی‌تر خود شد. این دوره از جشنواره فیلم فجر، به دبیری مجتبی امینی برگزار می‌شود؛ امینی از اوایل سال جاری سکان مهم‌ترین جشنواره فرهنگی کشور را به دست گرفته است. جشنواره امسال از بعد اتفاقات و حوادث اخیر توسط برخی چهره‌های داخلی و با حمایت رسانه‌های خارجی تحت فشار قرار گرفت تا به حاشیه برود اما امروز با خبر معرفی اسامی هیأت انتخاب جشنواره مشخص شد که در این مدت جشنواره مشغول به انجام و طی مراحل عادی و معمول خود بوده است.

اما جشنواره فیلم فجر در سال جاری چه مراحلی را طی کرده است؟ در این گزارش به مرور فعالیت‌های چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر تا به امروز می‌پردازیم:

زمان عالی انتخاب دبیر جشنواره فیلم فجر برای برگزاری یک جشنواره عالی

بعد از پایان جشنواره ملی فیلم فجر 40 طولی نکشید که دبیر بعدی جشنواره یعنی مجتبی امینی تهیه‌کننده سینما و تلویزیون و برنامه‌ساز در تاریخ 17 فرودین به عنوان دبیر جشنواره معرفی شد. این اقدام خزاعی از حیث زمان‌بندی تحسین برانگیز بود و نشان می‌داد که مدیریت سینمایی کشور قصد دارد که جشنواره امسال را با جدیت هرچه بیشتر برگزار کند. زیرا انتخاب مدیر زودهنگام جشنواره باعث می‌شود تا برنامه‌ریزی‌های بعدی نیز زودتر انجام شود.

این اولین جشنواره فیلم فجر است که به صورت ملی و بین المللی بعد از جدایی چندساله این دو بخش از یکدیگر برگزار می‌شود و از این بابت اهمیت بیشتری نسبت به جشنواره سال قبل دارد.

امینی نیز در 13 تیر ماه یعنی چیزی کمتر از سه ماه از زمان انتخابش اعلام کرد که به زودی فراخوان چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر منتشر خواهد شد. او در این باره گفت: طی دو ماه گذشته جلسات کارشناسی متعددی را جهت آماده سازی فراخوان این دوره از جشنواره برگزار کردیم و با آسیب شناسی دوره های گذشته، به نسخه نهایی رسیدیم که روز یک شنبه 19 تیرماه همزمان با عید سعید قربان منتشر خواهد شد. با توجه به بین المللی شدن این دوره از جشنواره فراخوان در دو بخش ملی و بین الملل آماده شده است.

فراخوانی که به فیلمسازان فرصت انتخاب داد

این اتفاق افتاد و در روز یکشنبه 19 تیر فراخوان «چهل و یکمین جشنواره بین المللی فیلم فجر» منتشر شد. طبق این فراخوان و طبق زمان بندی انجام شده در آن ثبت نام بخش بین الملل از 15 شهریورماه و بخش ملی از اول آبان ماه قرار شد که آغاز شود و تا پایان آبان ماه ادامه داشته باشد.

روال کار جشنواره در این مدت به صورت عادی و طبق برنامه در حال انجام بود و در تاریخ 21 شهریور امسال نیز مسعود نجفی به عنوان مدیر روابط عمومی جشنواره فیلم فجر انتخاب شد. نجفی یک هفته بعد از انتخابش در مصاحبه با خبرگزاری صداوسیما تازه‌ترین اخبار جشنواره را به این شرح بیان کرد که ثبت نام بخش بین‌الملل این جشنواره از 15 شهریور آغاز شده و تاکنون بیش از 50 فیلم متقاضی شرکت در این بخش شده‌اند. ثبت‌نام بخش ملی هم از اول آبان آغاز می‌شود و فرصت ثبت‌نام در هر دو بخش بین‌الملل و ملی تا پایان آبان است.

نجفی به انتشار به موقع و با زمان‌بندی مناسب فراخوان نیز اشاره کرد و گفت که فراخوان این دوره از جشنواره فیلم فجر امسال زودتر از سال‌های گذشته منتشر شد و بخش بین‌الملل نیز پس از چند دوره همزمان با بخش ملی در بهمن ماه برگزار می‌شود.

تعداد فیلم‌های ملی و بین‌الملل جشنواره اعلام شد

بعد از این و در زمان وعده داده شده جشنواره فیلم فجر به ثبت نام آثار پایان داد. اما اولین اخبر رسمی از آثار جشنواره فیلم فجر در تاریخ 2 آذر ماه منتشر شد. این خبر از حضور 75 فیلم متقاضی برای بخش سودای سیمرغ (مسابقه سینمای ایران) چهل و یکمین جشنواره بین المللی فیلم فجر اطلاع داد. این خبر همچنین اعلام کرد که هیأت انتخاب مسابقه بخش ملی، بازبینی فیلم‌های متقاضی حضور را از 15 آذرماه آغاز و تا 15 دی ماه اسامی فیلم‌های منتخب را برای حضور در بخش مسابقه سینمای ایران چهل و یکمین جشنواره بین المللی فیلم فجر اعلام خواهند کرد. همچنین شنبه 12 آذر ماه خبر فیلم‌های بخش بین‌الملل جشنواره فیلم فجر اعلام شد. بنابر این خبر، 578 فیلم از 72 کشور متقاضی حضور در بخش بین الملل چهل و یکمین جشنواره بین المللی فیلم فجر شدند.

امینی در این مدت به عنوان مدیر مهم‌ترین جشنواره هنری کشور در تلاش بود تا نسبت به مسائل و رخدادهای هنری کشور بی‌تفاوت نباشد. از درگذشت چهره‌های هنری تا تلاش برای راه‌اندازی سیمرغی جداگانه برای بخش بدل‌کاری. حضور او در جشنواره فیلم کوتاه تهران و دیگر رویدادهای هنری گواه حضور جدی او برای برگزاری جشنواره بود.

دست و پا زدن‌هایی برای به حاشیه بردن جشنواره فیلم فجر

اما درست در ایام ابتدایی 6 ماه دوم سال حوادثی پیش آمد که دستمایه اعتراضاتی شد که تلاش داشت تا جشنواره را به سمت حواشی ببرد. تلاش‌های ضدهنری که در مورد جشنواره فیلم کوتاه تهران و جشنواره مستند حقیقت نیز به کار گرفته شد اما نتیجه آنکه هر دو جشنواره به حضور هنرمندان و مردم برگزار شدند. اما در هر صورت مسائل جاری تا حدودی جشنواره را تحت تأثیر خود قرار داد به گونه‌ای که اگر طبق اخبار جشنواره قرار بود تا 15 دی ماه اسامی فیلم‌های منتخب جشنواره اعلام شود، تا امروز این اتفاق نیافتاده است.

این خبری بود که دبیرخانه چهل و یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر درست در روز 15دی اعلام کرد و از تعویق در اعلام اسامی فیلم‌های بخش سودای سیمرغ این دوره از جشنواره خبر داد و گفت که در حالی که بر اساس گاه‌شمار مندرج در فراخوان این دوره از جشنواره، قرار بود پنجشنبه 15 دی ماه اسامی فیلم‌های بخش رقابتی سودای سیمرغ جشنواره اعلام شود، این امر به تعویق افتاد. با توجه به شرایط کشور در ماه‌های گذشته که روند تولید آثار سینمایی را با تاخیر همراه کرد، بنابر درخواست برخی از صاحبان آثار مبنی بر اختصاص زمان بیشتر جهت تحویل نسخه نهایی فیلم، با موافقت دبیر جشنواره این زمان تمدید شد. با پایان کار هیأت انتخاب جشنواره، اسامی اعضای این هیأت به همراه فیلم‌های بخش سودای سیمرغ اعلام خواهد شد.

اما این اتفاق به معنای کنار کشیدن هنرمندان و فیلمسازان از جشنواره نبود. بلکه همانطور که روابط عمومی جشنواره خبر داد، مسائل و اتفاقات اخیر باعث شده بود تا فیلم‌ها دیرتر برای بازبینی به دبیرخانه جشنواره فیلم فجر بیایند. همین روند باعث شد تا طبیعتاً روند کار هیأت انتخاب نیز با سرعت کمتری انجام شود. اما اخباری که به صورت رسمی و غیر رسمی منتشر می‌شد گواه این بود که جشنواره میزبان آثار زیادی در ژانرها و سلایق گوناگون سیاسی و اجتماعی فیلمسازان کشور است.

جشنواره‌ای با فیلم‌های با کیفیت خوب و متنوع در فجر 41

این نکته‌ای است که امروز امینی دبیر جشنواره در آخرین خبر خود نیز اعلام کرده است: امسال شرایط متفاوت آماده‌سازی فیلم‌ها و برنامه‌های اجرایی، سبب شد همکاران من در ستاد جشنواره، تلاش مضاعفی داشته باشند تا بتوانیم در بخش‌های مختلف، شاهد رویدادی مطلوب و کیفی باشیم. جشنواره چهل‌ویکم با شعار اخلاق، امید و آگاهی برگزار می‌شود و خوشبختانه بر اساس این چشم‌انداز و با مساعی مدیران فرهنگی و هنرمندان سینمای ایران، آثار خوبی به این دوره جشنواره رسیده است و حضور این فیلم‌ها یک جشنواره پرشور و پرنشاط را نوید می‌دهد.

او درباره همین تأخیر و البته تلاش دوچندان فیلمسازان برای رساندن فیلم‌هایشان به جشنواره فیلم فجر گفت: باید یک تشکر ویژه هم از تهیه‌کنندگان و فیلمسازان بابت تلاش مثال‌زدنی شان برای رساندن فیلم‌ها به جشنواره در شرایط خاص داشته باشم چرا که امسال، اتفاقات رخ داده در جامعه، بر روند تولید آثار تاثیر گذاشته بود و همین شرایط هم، ما را به شکل اطلاع‌رسانی متفاوتی از همیشه رهنمون ساخت.

او در نهایت 5 بهمن را زمان اعلام اسامی فیلم‌های این دوره از جشنواره اعلام کرد و علت این تأخیر را "آماده‌نشدن نسخه کامل برخی آثار برای بازبینی" عنوان کرد و البته این خبر خوب را هم داد که به همین دلیل تعداد بیشتری فیلم در فهرست نهایی قرار گرفته است.

سینماها آماده برگزاری جشنواره فیلم فجر

سینماها نیز در این میان برای برگزاری جشنواره فیلم فجر آمادگی کامل خود را اعلام کرده‌اند. دوشنبه این هفته 26 بهمن ماه محمدرضا فرجی در مصاحبه‌ای با روابط عمومی جشنواره فیلم فجر گفت پس از ارسال شیوه‌نامه مصوب ستاد برگزاری چهل و یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر توسط انجمن سینماداران به سینماها، ثبت‌نام سینماهای متقاضی آغاز و مراحل بررسی توسط کمیته نمایش در حال انجام است. کیفیت مطلوب صدا و تصویر، شرایط سالن نمایش فیلم و دیگر امکانات رفاهی سینما از جمله معیارهایی هستند که در انتخاب سالن‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد و اسامی سینماهای مردمی حداکثر تا 4 بهمن ماه اعلام خواهد شد. فرجی همچنین اظهار کرد که خوشبختانه حضور در چهل و یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر مورد توجه و استقبال سینمادارها قرار گرفته است.

موضوع پیش‌فروش بلیت‌های جشنواره فیلم فجر نیز یکی از موضوعات مهمی بود که توسط وزیر اعلام شده بود. در این باره هنوز خبر رسمی از سوی روابط عمومی جشنواره فیلم فجر اعلام نشده است اما به زودی در این باره خبر رسمی از سوی جشنواره اعلام خواهد شد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در ایام اخیر در مصاحبه با خبرنگاران در حاشیه مراسم‌های گوناگون از حضور و شرکت فیلم‌های گوناگون و با تعداد بالا در جشنواره فیلم فجر خبر می‌داد و مشخص بود که این دوره از جشنواره برخلاف حواشی ایجاد شده جشنواره‌ای با مهمانانی از سراسر کشور در هنر هفتم خواهد بود. وزیر نیز در 21 دی ماه یعنی یک هفته قبل از پایان انتخاب آثار در بخش بین‌الملل فیلم فجر خبر داد.

در نهایت شنیده‌های ما حاکی از حضور نزدیک به 30 فیلم ملی در دبیرخانه جشنواره فیلم فجر است که از این تعداد 22 فیلم به عنوان رقبای جشنواره اعلام خواهند شد.

بنابراین جشنواره فیلم فجر امسال اگرچه از نظر زمان‌بندی و اجرا دچار مسائلی شد اما امسال نیز سیمرغ فجر ایران به پرواز درخواهد آمد.