6 پروژه در شهرتاریخی توس اجرا شد

ابوالفضل مکرمی‌فر روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: با توجه به اهمیت و ارزش تاریخی و فرهنگی شهر تاریخی توس و با همکاری موثر شهرداری مشهد طی بیش از یکسال گذشته پروژه‌های متعدد با هدف ارتقا و بهبود وضعیت حفاظتی و میزبانی در این محدوده انجام شده است.

وی با بیان اینکه شهرداری مشهد مجری 6 پروژه با اعتباری بالغ بر370 میلیارد ریال در این محدوده است، ادامه داد: اجرای جلوخان آرامگاه فروسی، عملیات ساخت و مرمت عمارت چهار برجه، نوسازی مسیر آرامگاه تا کهن دژ و انجام مطالعات پردیس توس از جمله این پروژه‌هاست.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی گفت: عملیات مرمت برج و باروی شهر تاریخی توس و نوسازی و تجهیز تاسیسات داخلی آرامگاه فردوسی با هزینه 160 میلیارد ریال از سوی این اداره کل در این منطقه اجرا شده است.

وی افزود: در مجموع 530 میلیارد ریال در زمینه اجرای پروژه‌های محدوده آرامگاه فردوسی و شهرتاریخی توس هزینه شده است.

مکرمی فر با بیان اینکه این حجم از اجرای پروژه در توس پس از بیش از یک قرن انجام شده است، ادامه داد: آخرین اقدامات انجام شده در حوزه برج و باروی شهر تاریخی توس در سال 1300 انجام شده بود.

وی گفت: همچنین در زمینه تاسیسات و نوسازی تجهیزات آن پس از 50 سال اقدامات و عملیات اجرایی انجام شده است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی افزود: جلب مشارکت شهرداری‌ها در احیا، مرمت و بازسازی بناهای تاریخی جزو برنامه‌های مهم در دستور کار است که شهرداری مشهد در این زمینه همکاری خوبی را از خود نشان داده است.

شهر تاریخی توس با محوطه 360 هکتاری در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. منطقه توس در سده دوم هجری مجموعه‌ای از آبادی‌هایی همچون نوغان، سناباد و توس بود که این آخری آبادترین آنها محسوب می‌شد و امروز همه آن آبادی‌ها درون شهر مشهد قرار دارند.

پس از شهادت حضرت امام رضا (ع) در خراسان، تاریخ‌دانان محل دفن پیکر مطهر و حرم ایشان را 'ارض توس' عنوان کردند. توس در زمان حمله مغول ویران اما پس از مدتی تجدید عمارت و چندمرتبه مقر فرمانروایان مغول شد.

بازسازی عمارت قلعه توس پس از مرگ تیمور صورت گرفت. در دوره‌های بعد نام توس را با نام مشهد یک‌جا می‌بردند اما مشهد به تدریج به واسطه اهمیت مذهبی، شهر توس را تحت الشعاع خود قرار داد و پایتخت خراسان شناخته شد. توس تا بهمن 1391 یکی از روستاهای تابع مشهد شناخته می‌شد اما با تایید شورای عالی معماری و شهرسازی این روستای تاریخی که مقبره حکیم ابوالقاسم فردوسی در جوار آن قرار دارد به عنوان یک محدوده منفصل شهری به شهرداری مشهد واگذار شد. هم اکنون توس زیر نظر شهرداری منطقه دوازدهم مشهد اداره می‌شود. خراسان رضوی حدود دو هزار و 600 اثر، بنا، محوطه و تپه تاریخی و میراث معنوی ثبت شده در فهرست آثار ملی ایران دارد.

• مشهد
• ریاست سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری
• ابوالقاسم فردوسی