95 درصد خریداران خودرو متقاضی واقعی نیستند / همه اقلام مورد نیاز خودرو از بورس کالا تامین می‌شود
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو؛ افزایش نجومی قیمت خودرو در ماه‌های اخیر موجب شده است تا فضای اقتصادی کشور را برای یکه تازی دلالان باز بگذارد. وسیله‌ای که باید به عنوان کالای مصرفی استفاده می‌شد، حالا دلیلی برای افزایش سرمایه عده‌ای جاه طلب شده است. همان جاه طلبانی که در ثروت اندوزی با سکه، دلار و مسکن دستی بر آتش دارند. به نظر می‌رسد که گروهی از مسئولان حال حاضر کشور نیز به خودرو که یکی از نیاز‌های اساسی جامعه است، به عنوان یک کالای اساسی می‌نگرند. خودرو یک کالای سرمایه‌ای است! به عنوان مثال بیایید به اظهار نظر قابل تامل سیدجواد حسینی کیا؛ نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس در مراسم رونمایی از جدیدترین خودرو‌های مکث موتور نگاهی بیندازیم که گفته بود: امروز بالای 4000 هزار میلیارد تومان نقدینگی وجود دارد و خودرو را می‌توان به عنوان بهشت سرمایه گذاری برای جمع کردن نقدینگی در نظر گرفت. به گزارش دانشجو، اگر چه صنعت خودرو با چالش های مختلفی همچون پایین بودن تیراژ و کیفیت تولید مواجه است اما بدون تردید بخشی از دغدغه مردم و چالش اساسی در بازار خودرو به وضعیت نابسامان قرعه کشی خودرو به عنوان ابزار فروش محصولات خودروسازان و شکل گیری رانت و تقاضای سوداگرایانه مربوط می شود.
عده ای از کارشناسان براین باورند که بورس کالا زیرساخت بسیار مناسبی است تا خودروسازان محصولات خود را به مردم عرضه کنند و قیمت واقعی و تعادلی کشف شود اما عده ای معتقدند که این امر باعث افزایش قیمت کارخانه تا مرز قیمت بازار آزاد می شود و در نهایت تنها به نفع خودروساز یا به ضرر مردم است درحالی که همچنان خبری از افزایش کیفیت نیز نخواهد بود.
قیمت خودرو سه نرخی می‌شد! درهرحال اخیرا زمانی که همه منتظر عرضه دو خودرو در بورس کالا بودند مدیر بازرسی و امور اعضا بورس کالای ایران در نامه‌ای به شرکت‌های کارگزاری اعلام کرد که به‌رغم آماده‌سازی زیرساخت‌های لازم برای انجام معاملات خودرو در بورس کالا با توجه به نامه روز گذشته معاونت صنایع حمل و نقل وزارت صمت مبنی بر مصوبات شصت‌وسومین جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی، عرضه خودرو در بورس کالا تعلیق می‌شود.
در این نامه آمده بود: تعیین قیمت خودرو‌ها بر عهده وزارت صمت و با هماهنگی ستاد تنظیم بازار امکان‌پذیر بوده و حتی خودرو‌هایی که بر مبنای تصمیمات شورای رقابت خودرو، مستثنی از قیمتگذاری هستند نیز مشمول این مصوبه خواهند بود. به همین دلیل، عرضه خودرو در بورس کالا مغایر این قانون بوده و باید لغو شوند.
علاوه بر آن مرکز ارتباطات وزارت صمت در این باره با انتشار اطلاعیه‌ای خاطر نشان کرد: عرضه خودرو‌های پر تقاضا و کم تعداد در بورس کالا منجر به افزایش نجومی قیمت آن‌ها و همچنین سه قیمتی شدن آن (قیمت محصول، قیمت بورس، قیمت بازار) می‌شود. به عبارتی با توجه به شکاف بین عرضه و تقاضا، در عمل عرضه خودرو در بورس منجر به افزایش لجام‌گسیخته خودرو نسبت به قیمتی که شرکت عرضه می‌کند، خواهد شد و بر اساس آن نیز احتمال شکل‌گیری قیمت ثالثی فراتر از هر دو قیمت تولیدکننده و قیمت بورس در سطح بازار خودرو وجود خواهد داشت.
95 درصد خریداران خودرو واقعی نیستند با توجه به مسائل مطرح شده، محمد رضا نجفی منش؛ فعال اقتصادی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو بیان کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد بیشترین صف خودرو مربوط به خودرو‌هایی است که بیشترین اختلاف قیمت را بین کارخانه و بازار آزاد دارند و این مورد مشخص می‌کند 95 درصد خریداران خریدار واقعی نیستند و برای دریافت مابه التفاوت وارد این بازار شده‌اند.
وی پیشنهاد داد: بهترین حالت این است که قیمت گذاری بر اساس حاشیه بازار باشد و این تجربه در سال 90 و 91 اجرا شد و شرایط به گونه‌ای بود که خودروسازان برای فروش خودروهایشان به زحمت افتاده بودند و باید شرایط ویژه برای مشتری تعیین می‌کردند. از سوی دیگر در یک دوره قیمت کارخانه بیشتر از قیمت بازار بود، اما سرکوب قیمتی در بازار باعث شد تولید یک میلیون و 650 هزار دستگاه خودرو در اوایل دهه 90 کاهش چشمگیری داشته باشد و زیان هر خودرو باعث شود خودروساز تلاشی برای افزایش تولید نکند.
100 هزار میلیارد تومان زیان انباشته! نجفی منش با بیان اینکه زیان انباشته خودروسازان به بیش از 100 هزار میلیارد تومان می‌رسد توضیح داد: زمانی که خودروساز پولی برای پرداخت نداشته باشد قطعه ساز هم به مشکل می‌خورد و بقیه زنجیره نیز با مشکل مواجه می‌شود. موضوع اینجاست که روغن نباتی که مصرف اصلی خانوار است باید به قیمت جهانی فروخته شود، اما خودرو باید با زیان به دست مصرف کننده برسد. این کارشناس صنعت خودرو تصریح کرد: از قدیم گفته‌اند صورت مسئله غلط راه حل درست ندارد و این موضوع در بخش خودروسازی به دخالت دولت در قیمت گذاری باز می‌گردد که برای از بین بردن صف خرید برای خودرو‌های با قیمت کارخانه قصد دارد راه‌های مختلف را بیازماید، اما نتیجه‌ای حاصل نمی‌شود.
قیمت گذاری خودرو در اختیار دولت نباشد وی در پایان سخنان خود گفت: زمانی که همه اقلام مورد نیاز خودرو از بورس کالا تامین می‌شود بهترین راهکار این است که کالای نهایی هم در آن بازار به فروش برسد. اولین خودرویی که در بورس کالا عرضه شد 70 میلیون تومان زیر قیمت بازار به دست مصرف کننده رسید، اما ظاهرا وزارت صمت علاقه ندارد اختیار خود را در قیمت گذاری از دست بدهد.