آخرین اقدامات دولت برای تسهیل سفر اربعین 1402

به گزارش مشرق، دولت سیزدهم در آستانه اربعین حسینی، تلاش و فعالیت گسترده‌ای را با هدف تسهیل سفر زائران کربلای معلی در پیش گرفته است و در این راستا احمد وحیدی وزیر کشور به همراه رئیس ستاد اربعین و شماری از مسئولان وزارت کشور روز دوشنبه 9 مرداد ماه 1402، از 4 مرز زمینی مشترک با کشور عراق در استان های کرمانشاه، ایلام و خوزستان بازدید به عمل آورد. وحیدی همچنین بعدازظهر روز جمعه 13 مرداد با حضور در مرز تمرچین پیرانشهر واقع در استان آذربایجان غربی، وضعیت این مرز را مورد بررسی قرار داد.

بررسی دیدار مسئولان ایرانی و عراقی در یک روز فشرده کاری و مصوبات و برنامه‌هایی که برای سفر اربعین درنظر گرفته‌اند نشان‌دهنده عزم دو طرف بر تهسیل این سفر برای زائرانی است که از مرزهای ایران خود را به عراق می‌رسانند.

استقبال وزیر کشور از همتای عراقی خود در مرز زمینی مهران

نگاهی به آنچه در این سفرها پیگیری و مصوب شد نشان می‌دهد دو طرف با بررسی مشکلات و معضلات سفرهای سال گذشته زائران اربعین مصمم هستند تا اربعین 1402 برای زائران با مشکلات کمتری همراه باشد.

1. ارتقاء زیرساخت های اربعین

تامین به هنگام و مناسب بودجه لازم جهت آماده سازی زیرساخت های مورد نیاز سفر اربعین یکی از مشکلات پیش روی دولت ها بوده که دولت سیزدهم برای این مهم، اقدام به تخصیص بودجه از طریق دستگاه های مختلف دولتی و تحقق آن نموده است؛ وزیر کشور در پیرانشهر با تاکید بر نقش دولت در این زمینه اظهار داشت: «اربعین متعلق به مردم است و دولت تنها تامین کننده زیرساخت‌ها و مسائل سخت افزاری است و باقی مسائل باید مردمی باشد.»

همچنین مهدی جمالی‌نژاد، معاون عمرانی وزیر کشور در نشست مشترک وزرای کشور ایران و عراق مرز خسروی از اختصاص اعتبارات جدید جهت ارتقاء زیرساخت سفر اربعین خبر داده و گفت: اعتبارات سال گذشته برای زیرساخت‌های اربعین، تنها از طریق وزارت کشور تأمین می‌شد، اما امسال علاوه بر آن سازمان شهرداری و دهیاری‌های کشور، یک‌هزار و 250 میلیارد تومان برای این منظور پرداخت کرده که بین شهرداری‌های مستقر در مرزها توزیع می‌شود.

معاون عمرانی وزیر کشور اشاره‌ای هم به انجام بیش از یک‌هزار و 500 میلیارد تومان پروژه اربعین از سوی راهداری داشته و گفت: وزارت کشور هم امسال در راستای زیرساخت‌های اربعین 550 هزار میلیارد تومان اعتبار اختصاص داده که 400 میلیارد تومان آن پرداخت شده است.

جمالی‌نژاد پروژه‌های اربعین را در سه قالب اولویت‌دار، میان مدت و بلند مدت عنوان کرد و افزود: پروژه‌هایی مانند قرارگاه اورژانس و جاده برکت کرمانشاه اولویت دارند و باید برای اربعین امسال به بهره‌برداری برسد.

نشست مشترک وزرای کشور ایران و استانداران کرمانشاه و دیالی در مرز خسروی

2- 1000 پرواز پای کار سفر هوایی زائران

وزیر کشور در خصوص تردد زائران از طریق ناوگان هوایی، گفت: برنامه‌ریزی سازمان هواپیمایی کشور در این زمینه بسیار گسترده است اما با توجه به محدودیت‌های موجود در فرودگاه‌های عراق، تنها 2 فرودگاه نجف و بغداد امکان پذیرش زائران را دارند.

بنا بر گفته وزیر کشور حدود 1000 پرواز از ایران به عراق طراحی شده و بیش از این ظرفیت فرودگاهی در کشور عراق وجود ندارد.

3- تامین 7 هزار دستگاه اتوبوس برای جابجایی زوار

پیش‌بینی جابجایی قریب به 5 میلیون زائر برای شرکت در راهپیمایی عظیم اربعین 1402 پروژه عظیمی ست که وزارت راه و شهرسازی بنا دارد ظرفیت داخلی و خارجی را به میدان آورده تا سفری آسان و ایمن را برای زائرین اربعین فراهم سازد.

داریوش امانی، معاون وزیر راه و رییس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای کشور در بازدید از زیرساخت های منتهی به پایانه مرزی مهران با اشاره اقدامات گسترده راهداری و حمل و نقل جاده ای استان ایلام در مسیر ایلام - مهران گفت: یکی از اولویت‌های سازمان راهداری، بسیج کردن تمامی ناوگان اتوبوسرانی برای بحث جابجایی زائران در ایام اربعین است که در این راستا تعداد 7 هزار دستگاه اتوبوس برای جابجایی قطعی شده است.

وی افزود: «با توجه به پیش‌بینی تردد نزدیک به 5 میلیون زائر در ایام اربعین پیش رو و کمبود اتوبوس برای جابجایی زائران در تلاش هستیم از ظرفیت ناوگان اتوبوسرانی کشورهای همسایه به صورت استیجاری استفاده کنیم.»

معطلی مردم پشت مرزها - آرشیوی

4. گذرنامه ویژه اربعین

صف طولانی دفاتر صدور گذرنامه، بالا بودن هزینه و زمانبر بودن چاپ و ارسال گذرنامه رسمی و عدم آشنایی و هماهنگی طرف عراقی پیرامون برگه عبور ویژه اربعین، یکی دیگر از موانع پیش روی مردم برای حضور در لشکر اربعینی کربلا بوده که تدبیر «صدور گذرنامه ویژه اربعین» توسط دولت سیزدهم راهبرد مناسبی برای حل این معضل است.

احمد وحیدی وزیر کشور دوشنبه هفته گذشته پس از شرکت در نشست مشترک با وزیر کشور عراق در جمع خبرنگاران با اشاره به تصویب گذرنامه جدیدی بین 2 کشور ایران و عراق با عنوان اختصاصی زیارت اربعین، گفت: گذرنامه های خاص اربعین مخصوص کسانی است که فاقد گذرنامه بوده و به اربعین مشرف می شوند و در تمامی مرزهای شش‌گانه دارای اعتبار هستند.

سیدمجید میراحمدی، رئیس ستاد مرکزی اربعین نیز از 5 ساله بودن اعتبار این گذرنامه خبر داده است؛ این گذرنامه تنها برای سفر اربعین صادر می‌شود.

امید کوثری، دبیر اجرایی ستاد مرکزی اربعین صدور گذرنامه ویژه اربعین را منوط به ثبت‌نام در سامانه سماح عنوان کرد و گفت: برگه‌ای که سال گذشته به جای گذرنامه برای زیارت اربعین صادر شد به گذرنامه ویژه اربعین تبدیل شده که هزینه صدور آن 50 هزار تومان است.

تصویر گذرنامه ویژه زیارت اربعین حسینی

5. افزایش چشمگیر ظرفیت تردد در مرزهای زمینی

همه ساله کم بودن تعداد گیت های فعال از سوی عراق و یا ایران موجب افزایش زمان توقف و به وجود آمدن ازدحام در مرزهای زمینی بوده دولت برای این موضوع نیز برنامه‌ریزی کرده است.

1- مرز خسروی: وزیر کشور در سفر خود به کرمانشاه گفت: سال گذشته شاهد حضور روزانه 30 هزار نفر زائر در مرز خسروی بودیم که امسال افزایش تعداد زائران از مرز خسروی تا 100 هزار نفر را خواهیم داشت و در این خصوص نیازمند همکاری طرف عراقی خواهیم بود. بر اساس اعلام وزیر کشور ماجرای 24 ساعته شدن این مرز نیز قطعی شده است.

2- مرز تمرچین: وحیدی در سفر به مرز تمرچین هم خاطر نشان کرد: امسال برای تردد زائران از مرز تمرچین پیرانشهر، زیرساخت های لازم از جمله جاده و حمل و نقل در 2 طرف مرز مهیا و امکانات و تجهیزات لازم برای تردد 500 هزار زائر اربعین از مرز تمرچین پیرانشهر فراهم شده است.

3- مرز مهران: عبدالامیر الشمری وزیر کشور عراق در نشست مشترک با وزیر کشور ایران در شهر مهران گفت: بیش از 120 گیت اضطراری برای تردد زوار در روزهای پر تردد در پایانه زرباطیه (مهران) پیش بینی شده است تا کار تردد زوار تسهیل یابد و با این ظرفیت، در هر دقیقه امکان ورود 120 زائر را داریم.

وی همچنین از تکمیل سالن‌ها و سایبان‌های مستقر در پایانه مرزی زرباطیه تا دو هفته آینده خبر داد و اعلام کرد: 200 دستگاه اتوبوس از ناوگان حمل و نقل عمومی برای جابجایی زوار پیش‌بینی شده است.

4- مرزهای شلمچه و چذابه: اسعد العیدانی استاندار بصره عراق، در نشست مرزی که با حضور وزرای کشور ایران وعراق و استاندار خوزستان صورت گرفت، از توانایی عراق برای پذیرش روزانه 100 هزار زائر از طریق مرزهای خوزستان خبر داد.

6. تسریع در خروج از مرز

زمان بر بودن ورود و ثبت مجدد اطلاعات مسافران در گیت‌های بازرسی عراق پس از ثبت در گیت‌های خروجی ایران، از علل دیگر ازدحام و کندی حرکت جمعیت هنگام عبور از مرزها است.

تبادل مشترک اطلاعات برای خروج زائران از ایران به کشور عراق، تدبیری دیگر برای بالا بردن سرعت خروج زائران است. رئیس ستاد اربعین در این خصوص گفت: طبق روال معمول اطلاعات مسافر برای خروج از مرز یک بار در گیت‌های ایران و یک‌بار هم در گیت عراق وارد سیستم میشد و از آنجا که سرعت ورود اطلاعات در عراق پایین است، قرار شد این دو با هم لینک شوند و ورود اطلاعات به سیستم عراق از طریق ایران انجام شود.

7. تشکیل کمیته مشترک حمل‌ونقل

معاون امنیتی و انتظامی وزارت کشور در نشست مشترک وزرای دو کشور که با هدف پیگیری راهکارهای موثر برای به حداقل رسیدن معطلی زوار در مرزها برگزار شد از همکاری دو کشور در زمینه حمل و نقل زوار خبر داده و گفت: برای حل مشکل حمل و نقل «کمیته مشترک حمل‌ونقل میان ایران و عراق» در مرزها تشکیل می‌شود تا مشکلات حمل و نقل را در اسرع وقت حل و فصل کنند.

8. اختصاص یک مرز برای تردد مواکب

حضور خادمان و مواکب حسینی در آنسوی مرزها برای خدمت‌رسانی به زوار، نیازمند جابجایی حجم بالایی از تجهیزات برپایی موکب است که متوقف شدن طولانی مدت ماشین‌های سنگین حامل بار موکب‌ها باعث تراکم شدید جمعیت پشت مرزها و حتی سردرگمی موکب‌داران می‌شد. حتی در برخی موارد گاه تا روز اربعین وسائل موکب‌ها به عراق نمی‌رسید.

برای امسال اما اختصاص یک مرز زمینی برای عبور ویژه مواکب این معضل را حل خواهد کرد. استاندار کرمانشاه در این خصوص گفت: مرز سومار یکی از مرزهای فعال تجاری استان کرمانشاه است که به عنوان تنها گذرگاه کشور برای عبور کامیون‌های موکب داران به عراق در نظر گرفته شده و در ایام اربعین قرار است تجهیزات و امکانات موکب‌های فعال در عراق از طریق این مرز خارج شود.

وزیر کشور عراق اعلام کرد که برای 24 ساعته شدن مرز سومار برای حمل و نقل زوار مشکلی نداریم؛ هم راه باز است هم امنیت آن برقرار است.

تصویری از مرز سومار؛ محل ویژه تردد مواکب

9. انتقال ریلی روزانه 1800 زائر به خاک عراق

مسیر ریلی به واسطه میزان بالای ایمنی، صرفه اقتصادی و گنجایش بالا، می‌تواند جایگزین خوبی برای کاهش بار حمل و نقل جاده ای در ایام اربعین باشد که دولت سیزدهم با اقدامی موثر، میزان بهره مندی از این ظرفیت را برای اربعین پیش رو افزایش داده است.

احمد وحیدی وزیر کشور ایران در نشست با همتای عراقی خود در منطقه آزاد اروند، خواستار افزایش ظرفیت انتقال مسافر از طریق قطار به کربلا شد که در جواب همتای عراقی میزان ظرفیت انتقال زوار از طریق قطار را روزانه یک هزار و 800 نفر عنوان کرد.

الشمری در این‌باره گفت: در ایام اربعین برای جابه‌جایی زائران از بصره تا نزدیک‌ترین شهر به کربلا چهار رام قطار در نظر گرفته شده است.

10. مرز دریایی سیبه آماده بازگشایی

افزایش ظرفیت حمل و نقل دریایی برای سهولت و سرعت یافتن تردد زائران در اربعین، از اقداماتی ست که زمینه آن توسط وزارت کشور فراهم شده است.

وحیدی شامگاه دوشنبه در حاشیه سفر وزیر کشور عراق به خوزستان در جمع خبرنگاران، اظهار کرد: از نظر ما مرز سیبه آماده بوده و موافق فعالیت آن هستیم که در صورت موافقت طرفین عراقی، مسیر دریایی به این کشور بازگشایی خواهد شد.

وی افزود: ظرفیت مسیر دریایی محدود است اما از باب تنوع بخشی امکانی جدید خواهند بود و ما هر مقدار مسیر را برای زائران اربعین حسینی آسان‌تر کنیم قطعا کار خوبی است.

11. تلاش برای حل مشکل زوار پاکستانی

تاخیر و یا عدم اجازه ورود به زائران پاکستانی از سوی کشور عراق از معضلات جدی مرزهای خوزستان در سنوات گذشته بوده که علاوه بر ایجاد سختی برای شیعیان پاکستان، مشکلات و معضلاتی را نیز برای ایران و عراق به وجود می‌آورد که با توافق حاصل در نشست دولتمردان ایران با مسئولان عراقی، خروج میهمانان پاکستانی به سوی کشور عراق بهبود خواهد یافت.

اسعد العیدانی، استاندار بصره عراق در نشست وزرای کشور ایران و عراق در منطقه آزاد اروند، از عدم امکان پذیرش اتباع خارجی با ویزای انفرادی برای عراق خبر داد و گفت: مقرر شد به اتباع پاکستانی ویزای دسته جمعی داده شود چرا که طرف عراقی از دادن ویزای انفرادی به دلیل ماندگاری این اتباع در کشورشان، خودداری می‌کند.

تصویری از ازدحام زائران پاکستانی و افغان در مرز شلمچه؛ اربعین 1401

12. مدیریت ساعت تردد زائران

وحیدی، پس از اتمام بازدید از این مرزها گفت: در یک برنامه فشرده از چهار مرز خسروی، مهران، شلمچه و چذابه بازدید کردیم و مسائل مربوط به زوار در ارتباط با حمل و نقل، زیرساخت‌ها، سایبان‌ها، دروازه‌های ورودی و مسائل بهداشت و درمان مورد بحث و گفت‌وگو قرار گرفت.

الشمری وزیر کشور عراق نیز با تاکید بر خدمت‌رسانی به زائران حسینی تا پایان ماه صفر بیان کرد: امروز در بازدید با وزیر کشور ایران و مسوولان امنیتی و سیاسی به توافقات خوبی دست یافتیم و در این بازدیدها با حضور چهار استاندار مرزی عراق با ایران مسایل امنیتی، حمل و نقل، خدمات‌رسانی به زائران مورد بررسی قرار گرفت.

وزیر کشور در پاسخ به پیشنهاد وزیر کشور عراق در راستای عدم تردد زوار طی ساعات گرم روز (ساعت 12 تا 16) در راستای جلوگیری از گرمازدگی، گفت: سعی می‌کنیم بنا بر پیشنهاد وزیر کشور عراق عبور زوار را در ساعات پیک گرما (ساعت 12 تا 16) برای جلوگیری از گرمازدگی زوار مدیریت کنیم تا تردد بیشتر در ساعات خنک صبح و شب صورت گیرد.

نشست خبری وزرای کشور ایران و عراق

به نظر می‌رسد دو کشور ایران و عراق در فاصله بین دو اربعین 1401 و 1402 برای رفع معضلات و کاستی‌ها تدابیر ویژه‌ای اندیشیده‌اند تا زائران اربعین حسینی به راحتی در این برنامه معنوی شرکت کنند.