آخرین فرصت برای بازگشت بورس؛ اصلاح شاخص کل از 26 درصد گذشت

امروز شنبه 8 شهریور 1404، شاخص کل بورس تهران با سقوط 27 هزار و 35 واحدی معادل 1.11 درصد به سطح 2 میلیون و 404 هزار و 4 واحد رسید.

به گزارش خبرنگار مهر، امروز شنبه 8 شهریور 1404، تالار شیشه‌ای با صحنه‌ای سنگین و سراسر قرمز آغاز به کار کرد. شاخص کل بورس تهران صبح خود را با ریزش تند و پرشتاب آغاز کرد و ظرف نیم ساعت ابتدایی حدود 23 هزار واحد سقوط کرد و در ادامه با افتی ملایم‌تر، طی نیم ساعت دوم 3 هزار واحد دیگر از دست داد و تا لحظه تنظیم این گزارش، با کاهش 27 هزار و 35 واحدی معادل 1.11 درصد، در جایگاه 2 میلیون و 404 هزار و 4 واحدی ایستاد.

این افت در حالی رقم می‌خورد که شاخص کل از سقف تاریخی 3 میلیون و 259 هزار واحدی اواخر اردیبهشت 1404 تاکنون بیش از 26 درصد و معادل بیش از 850 هزار واحد عقب‌نشینی کرده است؛ مسیری که بی‌شباهت به سقوط تاریخی اردیبهشت 1402 نیست.

سایه مکانیزم ماشه بر بازار سرمایه

این روزها بازار سرمایه علاوه بر فشار فروش مزمن، با موجی از نگرانی روانی همراه است؛ نگرانی‌ای که با فعال شدن فرآیند اجرایی مکانیزم ماشه، رنگی تازه گرفته است.

روز پنج‌شنبه سه کشور اروپایی طرف برجام با ارسال نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل، روند فعال‌سازی «اسنپ‌بک» را کلید زدند؛ اقدامی که به باور بسیاری از کارشناسان، هرچند در شرایط تحریم‌های فعلی اثر عملیاتی گسترده‌ای ندارد، اما از منظر روانی همچون ابر سیاهی بر فراز تالار نقش بسته است.

به عقیده این کارشناسان، آنچه این روزها مشاهده می‌شود بیش از آنکه نتیجه اثرات واقعی باشد، بازتابی از بیش‌واکنشی بازار به این خبر است. برخی تحلیلگران هم معتقدند در صورت تعیین تکلیف و واقعیت‌سنجی اثر مکانیزم ماشه و با توجه به برخورد بازار با نواحی حمایتی مهم، امکان بازگشت و چرخش هرچند موقت وجود دارد؛ با این حال، رشد پایدار همچنان وابسته به ورود جریان نقدینگی تازه است که فعلاً نشانه‌ای از آن دیده نمی‌شود.

عملکرد شاخص‌های منتخب

در کنار افت 27 هزار واحدی شاخص کل، شاخص قیمت (وزنی - ارزشی) نیز با کاهش 4849 واحدی (منفی 1.11 درصد) در سطح 431 هزار و 224 واحد نشست.

شاخص کل هم‌وزن که بیانگر میانگین تغییرات بدون وزن‌دهی به شرکت‌های بزرگ است، با 4660 واحد کاهش (منفی 0.61 درصد) به رقم 756 هزار و 267 واحد رسید و شاخص قیمت هم‌وزن نیز با همین نسبت 2342 واحد افت کرده و به 380 هزار و 45 واحد محدود شد.

شاخص آزاد شناور نیز با 36 هزار و 806 واحد کاهش (منفی 1.20 درصد) تا سطح 3 میلیون و 38 هزار و 572 واحد عقب نشست.

شاخص بازار اول در پایان با ریزش 24 هزار و 842 واحدی (منفی 1.34 درصد) و شاخص بازار دوم با افت 39 هزار و 178 واحدی (منفی 0.84 درصد) بسته شد.

عوامل اثرگذار و چهره‌های منفی بازار

بیشترین فشار بر شاخص کل امروز از سوی هفت نماد بزرگ و اثرگذار وارد شد. ملی صنایع مس ایران (فملی) با 5207 واحد بیشترین سهم را در افت امروز داشت، پس از آن فارس با 3967 واحد، شستا با 1622 واحد، شپنا با 1532 واحد، نوری با 1448 واحد، شپدیس با 1339 واحد و بانک ملت (وبملت) با 1336 واحد کاهش، سنگین‌ترین اثر منفی را برجا گذاشتند.

پرتراکنش‌ترین‌ها بر اساس تعداد معاملات

بر پایه معیار تعداد معاملات، امروز بانک ملت (وبملت) با 4361 معامله در صدر پرتراکنش‌ها قرار گرفت. پس از آن سایپا (خساپا) با 2248 معامله و ذوب‌آهن اصفهان (ذوب) با 1872 معامله در جایگاه دوم و سوم نشستند.

پالایش نفت اصفهان (شپنا) با 1658 معامله، شستا با 1572 معامله، ملی صنایع مس ایران (فملی) با 1474 معامله و ایران خودرو با 1308 معامله، دیگر چهره‌های پرتراکنش بورس بودند.

فضای فرابورس در مدار نزول

شاخص کل فرابورس نیز بی‌نصیب از فضای سنگین امروز نبود و با افت 42 واحدی (منفی 0.18 درصد) به 23 هزار و 51 واحد رسید. شاخص کل هم‌وزن فرابورس با کاهش 584 واحدی (منفی 0.46 درصد) به 127 هزار و 458 واحد سقوط کرد.

در بین نمادهای با اثر مثبت، آریان با 23.78 واحد و فزر با 17.31 واحد بیشترین نقش را در کاهش سرعت افت ایفا کردند. در سمت مقابل، آریا، حسینا و سامان از عوامل منفی شاخص فرابورس بودند.

پرتراکنش‌ترین نماد فرابورس امروز پویا (رپویا) بود که با 1352 معامله در صدر ایستاد. پس از آن، شبصیر، مهرمام، مهر، نان، فزر و وگردش دیگر پرتراکنش‌های فرابورس بودند.

نقدینگی، صف‌ها و بی‌اعتمادی بازار

ارزش معاملات خرد امروز بورس به 1,527 میلیارد تومان محدود شد. جریان نقدینگی نشان داد حقیقی‌ها 79 میلیارد تومان فروش خالص به حقوقی‌ها داشته‌اند و خروج از صندوق‌های درآمد ثابت نیز به 892 میلیارد تومان رسیده است. در پایان معاملات، 17 نماد دارای صف خرید به ارزش 347 میلیارد تومان و 402 نماد در صف فروش به ارزش سنگین 3,535 میلیارد تومان بودند. سرانه خرید حقیقی‌ها 36.5 میلیون تومان و سرانه فروش آن‌ها 39.4 میلیون تومان ثبت شد.

به گفته برخی معامله‌گران، بازار این روزها به مرحله‌ای رسیده که سهام را «برای نوه و نتیجه» کنار می‌گذارند. امکان دارد پس از هر بازگشت کوتاه، فروشندگان دوباره فعال شوند.

اعتماد بازار به‌وضوح آسیب دیده و بسیاری از فعالان قدیمی فاصله گرفته‌اند. این گروه هشدار می‌دهند هرچند بازار از نظر ارزندگی جذاب است، اما همچنان محتمل است که با افت بیشتر، ارزنده‌تر هم شود.

آن‌ها تأکید می‌کنند تا زمانی که «باند قدرت» به اهداف خود نرسیده و اراده‌ای برای تغییر مسیر نشان ندهد، جریان بازار از جای خود تکان نخواهد خورد و حتی در اوج بحران نیز می‌توانند آن را متوقف کنند.