آیت‌الله حسن صانعی؛ از دستگیری توسط ساواک تا 35 سال خدمت در مجمع تشخیص مصلحت نظام
گروه سیاسی خبرگزاری فارس: حجت‌الاسلام حسن صانعی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام روز گذشته در سن 89 سالگی درگذشت.
حجت الاسلام شیخ حسن صانعی روحانی باسابقه و از ملازمان امام خمینی (ره) در دوره مبارزه با طاغوت به شمار می‌رود که در سال 1313 خورشیدی در شهرستان شهرضا به دنیا آمد.
دوران تحصیلات مرحوم صانعی
وی برای تحصیل حوزوی به حوزه علمیه اصفهان رفت و پس از یادگیری دروس مقدماتی و سطح عازم قم شد؛ وی تحصیلات علوم دینی خود را با حضور در محضر درس خارج آیت‌الله‌العظمی بروجردی تداوم دادو سپس به محضر حضرت امام رسید و دروس خارج فقه و اصول را از محضر ایشان فراگرفت. او از همان دوران طلبگی جزو ملازمان حضرت امام بود و مدیریت بخشی از پذیرایی‌ها و برنامه‌های دیدوبازدید امام را در بیت معظم‌له برعهده داشت.
داوران مبارزات شیخ حسن صانعی با رژیم پهلوی
مرحوم صانعی با شروع نهضت اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی پای در راه مبارزه با رژیم پهلوی نهاد. ایشان در جریان دستگیری حضرت امام (ره) در آبان 1343 ش فعال بود و مراجع را به صدور اعلامیه یا اعلام مواضع در این زمینه ترغیب کرد.
بعد از تبعید حضرت امام به خارج از کشور به مبارزات خود ادامه داد. در سال 1345 از طرف ساواک متهم به برقراری ارتباط با عناصر مشکوک خارجی شد و در 1346 خورشیدی به جرم ترغیب طلاب به تظاهرات، توسط ساواک قم احضار و به وی تذکر داده شد. در همان سال، اعلامیه‌ها و بیانیه‌های حضرت امام را در قم توزیع کرد و به مقابله با افرادی که در صدد از بین بردن اعلامیه‌های الصاق شده به دیوار مدرسه‌ی فیضیه برآمده بودند، پرداخت که منجر به درگیری طلاب مبارز با افراد رژیم شد. در 1352 به علت تداوم مبارزات سیاسی علیه رژیم پهلوی توسط ساواک قم احضار شد.
یکی از علل دستگیری وی، اعدام انقلابی پاسبان محمدرضا مدنی از مأموران شهربانی قم بود که ساواک وی را همراه با دیگر روحانیون مبارز چون آیات محمد یزدی و ربانی املشی در 1352 دستگیر کرد و سپس کمیسیون امنیت اجتماعی شهرستان قم، وی را به سه سال اقامت اجباری (تبعید) در مشکین‌شهر محکوم کرد. وی در مشکین‌شهر به مبارزات خود علیه رژیم پهلوی در دوران تبعید تداوم داد؛ به‌طوری که در آن شهر از طرف کمیسیون امنیت اجتماعی قم خطرناک تشخیص داده شد؛ لذا در 1353 ش محل تبعید وی از مشکین‌شهر به شهرستان مرند تغییر یافت. مدت محکومیت (تبعید) وی در 1355 ش تمام شد و وی به قم مراجعت کرده، مجدداً فعالیت‌های سیاسی خود را تداوم داد.
تبعید به میناب و میاندوآب
در جریان قیام 19 دی 1356 که در پی اهانت روزنامه اطلاعات به ساحت مقدس مرجعیت و حضرت امام صورت گرفت، وی یکی از سازمان‌دهندگان اصلی قیام بود. ایشان به قول ساواک یکی از اصلی‌ترین محرکین مردم برای برگزاری تظاهرات بود و در این زمینه نقش مؤثری ایفا کرد که سرانجام با حکم کمیسیون امنیت اجتماعی قم به سه سال اقامت اجباری (تبعید) در شهرستان میناب محکوم شد اما قبل از اینکه مأموران رژیم موفق به دستگیری وی شوند، متواری شد و مأموران در دستگیری او ناکام ماندند.
محل اقامت اجباری (تبعید) وی بعداً به میاندوآب تغییر کرد؛ درحالی که همچنان وی در اختفا به سرمی‌برد. سپس کمیسیون امنیت اجتماعی قم او را به تبعید در ایذه محکوم کرد؛ در حالی که همچنان مأموران از دستگیری وی ناتوان بودند. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و بازگشت حضرت امام به کشور، در مدرسه‌ی رفاه و علوی در خدمت امام بود و از تنظیم‌کنندگان ملاقات‌های امام خمینی با شخصیت‌های دیدارکننده و مردم بود.
فعالیت بعد از استقرار نظام مقدس اسلامی
وی بعد از استقرار نظام مقدس اسلامی بارها از طرف حضرت امام خمینی مأمور امورات شرعی شد و همراه با سید هاشم رسولی محلاتی از طرف امام (ره) در 22 تیر 1362 به عنوان سرپرست بنیاد پانزده خرداد منصوب شد و هم اکنون نیز در این سمت خدمت می‌کند.
مرحوم حجت‌الاسلام صانعی تا آخر عمر خود با حکم رهبر انقلاب اسلامی در مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز عضویت داشت و در کنار عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام از امر تدریس نیز غافل نبود و به تدریس دروس عالی دینی اشتغال داشت.
تشیع پیکر حجت‌الاسلام صانعی با حضور رئیس دفتر رهبر انقلاب
مراسم تشییع پیکر حجت‌الاسلام شیخ حسن صانعی، یار دیرین امام و عضو فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام صبح امروز از حسینیه جماران و با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی به نمایندگی از مقام معظم رهبری برگزار شد.
در این مراسم حجت الاسلام سید حسن خمینی بر پیکر مرحوم حسن صانعی نماز اقامه کرد.
پس از تشییع، پیکر مرحوم حسن صانعی طبق وصیت ایشان در وادی‌السلام قم و کنار مزار پدرشان به خاک سپرده شد.
رهبر انقلاب طی پیامی درگذشت حجت‌الاسلام حسن صانعی را تسلیت گفتند
رهبر معظم انقلاب در پی درگذشت حجت الاسلام حسن صانعی پیام تسلیتی صادر کردند.
متن پیام رهبر انقلاب اسلامی به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
درگذشت جناب حجهالاسلام‌المسلمین آقای حاج شیخ حسن صانعی رحمه‌الله‌علیه را به خاندان مکرم و دوستان و معاشران آن مرحوم و به کلیه مرتبطین بیت حضرت امام رضوان‌الله‌علیه تسلیت عرض میکنم.
این مرد وفادار و ثابت قدم از قدیمی‌ترین اصحاب امام بزرگوار و در شمار اولین یاران ایشان در آغاز نهضت و سپس جزو همراهان همیشگی آن بزرگمرد در همه‌ی فراز و نشیب‌های دوران مبارزات تا هنگام پیروزی و پس از آن تا غروب آن آفتاب تابان بود. اینجانب در طول رفاقت دیرین خود با وی، خردمندی و خیرخواهی را دو خصوصیت دیگر این شخصیت بی‌تظاهر و پرکار دانسته و شناخته‌ام. رحمت و مغفرت الهی شامل حال ایشان باد انشاءالله.
پیام‌های تسلیت مسئولان و شخصیت‌ها در پی درگذشت حجت‌الاسلام صانعی
آیت الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس، محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور و جمع دیگری از مسئولان و شخصیت های سیاسی در پیام‌های جداگانه درگذشت حجت الاسلام حاج شیخ حسن صانعی را تسلیت گفتند.
متن پیام رئیس جمهور به شرح ذیل است:
بسم الله الرحمن الرحیم
انالله و انا الیه راجعون
درگذشت عالم وارسته حضرت آیت‌االله شیخ حسن صانعی رحمت‌الله علیه، عضو فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام موجب تاثر و اندوه خاطر شد.
این روحانی فرهیخته و انقلابی که از مبارزین نهضت اسلامی و از نزدیکان و معتمدین بنیانگذار انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی (ره) بود، پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز سالیان متمادی از عمر شریف خود را در سنگرهای مختلف خدمتگزاری به ویژه در بنیاد 15 خرداد و عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام با حکم رهبر معظم انقلاب، وقف خدمت به مردم و انقلاب کرد و کارنامه ارزشمندی به یادگار گذاشت که توشه‌ای گرانبها برای آخرت ایشان خواهد بود.
اینجانب این ضایعه را محضر علمای اعلام، اعضای محترم مجمع تشخیص مصلحت نظام، ارادتمندان و به‌ویژه بیت مکرم آن مرحوم تسلیت می‌گویم و در این ایام سوگواری سرور و سالار شهیدان، از درگاه خداوند بزرگ برای ایشان رحمت واسعه و همجواری با اولیای الهی و برای عموم بازماندگان صبر و اجر مسئلت دارم.
متن پیام قالیباف نیز در ادامه آمده است:
«بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
اِذَا مَاتَ العَالِمُ ثُلِمَ فِی الاِسلَامِ ثُلمَه لَا یَسُدُهَا شَیء
ارتحال روحانی جلیل‌القدر آیت‌الله حاج شیخ حسن صانعی یار و همراه صدیق حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام موجب تأسف و تأثر گردید.
آیت‌الله شیخ حسن صانعی در طول عمر خویش به‌عنوان عالم مجاهد در ترویج معارف اسلامی و علوم عالی دینی و در سنگرهای متعدد - چه در دوران مبارزات نهضت اسلامی به‌عنوان یکی از ملازمان حضرت امام که بارها بازداشت و تبعید و زندانی شد و چه پس از پیروزی انقلاب از جمله مأمور امورات شرعی و سرپرستی بنیاد پانزده خرداد - به انجام خدمات مخلصانه اهتمام داشتند که کارنامه درخشان ایشان بیانگر ارادتمندی به انقلاب و نظام اسلامی است.
اینجانب ضمن عرض تسلیت به رهبر معظم انقلاب، روحانیت معزز و بیت مکرم، برای این عالم پرهیزگار رحمت واسعه و علو درجات و برای بازماندگان صبر و سلامتی از درگاه خداوند متعال مسئلت میکنم.
پورمحمدی: مرحوم صانعی برخی نکاتی که راز می‌دانست را حتی به خواص هم نگفت
حجت الاسلام پورمحمدی رئیس مرکز اسناد انقلاب اسلامی، در حاشیه مراسم تشییع پیکر آیت‌الله حسن صانعی گفت: ایشان یکی از یاران باوفا، صادق، امین و رازدار امام بود؛ و این خصلت را تا آخرین لحظات عمر شریفش نگه داشت و برخی نکاتی که راز می‌دانست را حتی حاضر نشد به خواص هم بگوید.
وی افزود: ایشان دقت فوق‌العاده‌ای در وفاداری به امام و ایستادگی بر مکتب داشت و به همین دلیل نسبت به رهبری هم بسیار وفادار بود. من شنیدم ایشان برای حکم مجمع تشخیص مصلحت گفته بود که شاید به دلیل مسائل جسمی توفیق حضور منظم در جلسات را نداشته باشم ولی می‌خواهم تا آخر حکم رهبری را داشته باشم؛ که وفاداری خودم را اعلام کنم.
پایان پیام /