دوشنبه 5 آذر 1403

اتحاد دفاع هوایی خاورمیانه پا نمی‌گیرد

وب‌گاه دنیای اقتصاد مشاهده در مرجع

کانر اکولز در اندیشکده «کوئینسی» نوشت: بنی‌گانتس، وزیر جنگ اسرائیل، اخیرا ناظران را غافلگیر کرد و گفت اسرائیل و چندین کشور عربی به ائتلاف دفاع هوایی تحت رهبری ایالات متحده با هدف مقابله با ایران پیوسته‌اند. اگر بتوان حرف گانتس را قبول کرد، این اتحاد دفاع هوایی خاورمیانه (MEAD) چندان جدید نیست. به گفته خود او، این اتحاد قبلا حملات متعدد ایران را خنثی کرده است که احتمالا به سال گذشته...

کریستین کوتس اولریشسن، یکی از همکاران موسسه بیکر برای سیاست عمومی در دانشگاه رایس می‌گوید شاید گفته‌های گانتس «استراتژی مدیریت اطلاعات» پیش از سفر جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا به خاورمیانه در ماه آینده باشد. وی افزود: «البته می‌تواند تلاشی از سوی اسرائیلی ها برای ایجاد فضای خبری پیرامون ایده همکاری منطقه ای با کشورهای عربی خلیج فارس، مانند امارات و احتمالا عربستان سعودی با توجه به احساس تهدید مشترکی از جانب ایران باشد.» اگر MEAD واقعی باشد، جدیدترین مورد از تلاش های طولانی به رهبری ایالات متحده برای ایجاد یک اتحاد نظامی رسمی در خاورمیانه است. آخرین تلاش در سال 2017 زمانی رخ داد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، ائتلاف استراتژیک خاورمیانه (MESA) را راه‌اندازی کرد که هدف آن قرار دادن شورای همکاری خلیج فارس (GCC)، اردن، مصر و ایالات متحده تحت یک چتر امنیتی یکسان بود. اما نهایتا MESA با مشکلاتی مواجه شد که تمام اتحادهای دفاع هوایی آینده هم با آن مواجه خواهند شد. مشارکت‌کنندگان بالقوه در چنین اتحادی، منافع امنیتی متنوع و گاهی متضاد دارند. جورجیو کافایرو از موسسه استیت آنالیتیکس می‌گوید: «این کشورها تصورات متفاوتی از تهدید ایران دارند.» مشارکت اسرائیل بر این پیچیدگی ها می افزاید. همان‌طور که کافیرو اشاره کرد، بسیاری از کشورهای عربی تمایلی به همکاری علنی با اسرائیل ندارند. اعضای برجسته شورای همکاری خلیج فارس مانند عمان و کویت هرگز روابط رسمی با تل‌آویو نداشته اند و عراق اخیرا قانونی را تصویب کرده است که می‌تواند به حبس ابد برای هر کسی منجر شود که عادی‌سازی روابط با اسرائیل را ترویج کند.

برخی نگران نحوه برخورد تهران با چنین اتحادی هستند، به‌ویژه که عراق به تلاش‌های خود برای از سرگیری مذاکرات مستقیم بین ایران و عربستان سعودی ادامه می‌دهد. قطر همچنین مایل است که شرایط را در منطقه صمیمانه نگه دارد، زیرا این کشور آماده میزبانی از دیپلمات‌های ایالات متحده و ایران برای مذاکرات هسته‌ای است. حامیان این پیشنهاد می‌گویند اتحاد دفاع هوایی برای جلوگیری از تهاجم ایران و دوام توافقات ابراهیم، کلیدی است که روابط بین اسرائیل و چندین کشور عربی را عادی سازی می‌کند. اما مخالفان نگرانند این امر ایالات متحده را مجبور به حفظ حضور نظامی عمده در منطقه کند و خطر ورود واشنگتن به مناقشات منطقه ای را افزایش دهد.