اتخاذ تصمیم‌های سیاسی کلید دستیابی به توافق هسته‌ای
تهران - ایرنا - دور هشتم مذاکرات وین درحالی از سر گرفته می‌شود که حصول نتیجه و توافق هسته‌ای به تصمیم‌های سیاسی طرف‌های غربی خصوصاً آمریکا بستگی دارد و در این مسیر اولین گام دست کشیدن از طرح خواسته‌های غیرواقع‌بینانه است.
به گزارش خبرنگار سیاست خارجی ایرنا، هیئت‌های مذاکره‌کننده پس از وقفه چند روزه مجدداً برای ادامه گفت‌وگوهای دور هشتم به وین بازگشتند، هفته گذشته با توجه به اهمیت موضوعات باقیمانده و لزوم اتخاذ تصمیمات سیاسی، براساس تفاهم صورت گرفته هیأت‌ها برای مشورت و رایزنی به پایتخت‌ها مراجعت کردند. در آخرین نشست های مذاکراتی نگارش متن توافق احیای برجام در دستور کار بود و در موضوعات مهمی مانند تضمین عدم خروج یک عضو از برجام و راستی آزمایی و اطمینان ایران از اجرای دقیق، موثر و مستمر لغو تحریم ها به ویژه از سوی آمریکا و اروپا پیشرفت های قابل قبولی به دست آمد. در طول ده‌ها ساعت مذاکره در سطوح مختلف، از میزان پرانتزها و موارد اختلافی کاسته شد.
وبگاه سرویس سیاست خارجی اتحادیه اروپا با انتشار بیانیه‌ای درباره از سرگیری جلسات دور هشتم مذاکرات وین نوشت که پس از وقفه‌ای کوتاه، دور هشتم مذاکرات در چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) روز هشتم فوریه از سر گرفته می‌شود. در این بیانیه آمده بود: مشارکت‌کنندگان مذاکرات پس از مشورت با دولت‌هایشان در پایتخت‌ها به مذاکرات درباره چشم‌انداز بازگشت احتمالی آمریکا به برجام و چگونگی اطمینان یافتن از اجرایی شدن کامل و موثر توافق توسط تمامی طرفین، ادامه خواهند داد.
انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در توییتی ضمن اعلام آغاز مجدد مذاکرات، نوشت: ما به روحیه سازش نیاز داریم تا ما را به اجرای کامل (برجام) بازگرداند. باتوجه به روندهای نامطلوب مختلفی که برجام را تضعیف می کند، لازم است که این مذاکرات به سرعت به نتیجه برسد.
اکنون همه طرف ها از لزوم اتخاذ تصمیمات سیاسی سخن می گویند، تصمیماتی که باید در دو حوزه کلیدی لغو تحریم ها و اقدامات متقابل هسته ای ایران اتخاذ شود. اگر طرف‌های مقابل به ویژه آمریکا به تصمیم نهایی رسیده باشند امکان دستیابی به توافقی که تامین‌کننده منافع مردم ایران باشد، وجود دارد.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه کشورمان روز دوشنبه در دیدار «پکا هاویستو»، همتای فنلاندی خود ضمن تبادل نظر در خصوص آخرین وضعیت مذاکرات وین، بر ضرورت نتیجه بخش بودن مذاکرات به نحوی که منجر به بازگشت تمامی طرفین به اجرای کامل تعهدات مندرج در توافق هسته‌ای گردد تاکید کردند. امیرعبداللهیان در این دیدار با بیان اینکه حصول توافق در مذاکرات وین، نیازمند اتخاذ تصمیمات مهم از سوی طرف‌های غربی به ویژه آمریکا است، بر شکست قطعی سیاست فشار حداکثری آمریکا تاکید و از بی عملی سه کشور اروپایی در قبال این سیاست ضد انسانی، انتقاد کرد و گفت: جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر منافع ملی، با عزم جدی برای نیل به یک توافق خوب در ادامه مذاکرات مشارکت خواهد کرد.
سیاسی‌کاری و زیاده‌خواهی خط قرمز ایران
ایران خواسته ها و ابتکارات خود را روی میز مذاکره گذاشته و تلاش کرده با نگاهی تعاملی پیش برود. اگر کشورهای غربی به ویژه آمریکا ضرورت‌های اتخاذ تصمیم عاقلانه را بر سیاسی‌کاری و زیاده‌خواهی درک کنند مسیر مذاکرات هموار خواهد بود. کشورهای غربی به ویژه آمریکا باید بپذیرند که دلیل مذاکرات کنونی و ایجاد بحران در مورد برجام خروج یکجانبه ایالات متحده بود. طبیعتا آمریکا باید این مسئولیت را بپذیرد و اقداماتی در راستای برچیدن تحریم های غیرقانونی و بازگشت به برجام انجام دهد. مسئولیت مشخص آمریکا عمل به تعهداتش در برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد است. تعهداتی که تا به امروز از انجام آنها سر باز زده است.
سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در این راستا اعلام کرد: ایران انتظار دارد که تصمیمات لازم و ضروری از سوی طرف های مقابل به ویژه واشنگتن در موضوع رفع تحریم ها و انتفاع ایران از برجام اتخاذ شده باشد. انتظار ما این است که هیئت ها از جمله آمریکایی ها با دستورالعمل روشن برای عمل به تعهداتشان در راستای برجام و رفع تحریم ها به وین برگردند. موضوعات قابل توجهی در دستور کار است که جز با تصمیمات سیاسی واشنگتن احتمالا گشایشی در آن متصور نیست.
اگر کشورهای غربی به ویژه آمریکا ضرورت‌های اتخاذ تصمیم عاقلانه را بر سیاسی‌کاری و زیاده‌خواهی درک کنند مسیر مذاکرات هموار خواهد بود
سیاست مقامات و تیم مذاکره‌کننده کشورمان از ابتدا تامین منافع جمهوری اسلامی ایران و مردم بر اساس اصول و دستورالعمل‌های مذاکراتی بوده است. بر این اساس علی رغم آنکه جمهوری اسلامی ایران خواهان دستیابی به توافق در کوتاه‌ترین زمان ممکن است، اما به واسطه ضرب‌الاجل‌های ساختگی اصول خود را زیر پا نخواهد گذاشت. دستیابی به توافق به اراده طرف مقابل برای اتخاذ تصمیمات لازم خصوصا در حوزه تحریم‌ها و کنار گذاشتن خواسته‌های غیرواقع‌بینانه به ویژه در ارتباط با دستاوردهای علمی ایران در حوزه هسته‌ای بستگی دارد.
وزیر امور خارجه کشورمان روز دوشنبه با بیان اینکه در مرور آخرین متون به دست آمده از مذاکرات وین هنوز در حوزه رفع تحریم ها بخش هایی از مطالباتمان مورد توحه قرار نگرفته است، افزود: همکار ما آقای باقری و کارشناسان ارشد ما در روزهای آینده در روند مذاکرات وین بر روی سندی که قرار است مورد توافق قرار گرفته شود تمرکز می کنند و در آن سند طرف های مختلف بازگشت و پایبندی خود را به تعهداتشان در برجام اعلام می کنند و نشان خواهند داد.
امیرعبداللهیان گفت: این که در روزهای آینده می توانیم در جریان این مذاکرات به یک توافق خوب برسیم بستگی به نیت و اتکا و رفتار سه کشور اروپایی و آمریکا دارد و این که آیا آنها به معنای واقعی با حسن نیت و جدیت به دنبال رسیدن به یک توافق خوب هستند یا نه و این موضوعی است که باید در طرف های مقابل جستجو کرد.
ادعای بی اساس نقطه گریز بر اساس محاسبات فرضی
گفتنی است که روزنامه وال استریت ژورنال اخیرا در گزارشی ادعاهایی در مورد پیشرفت برنامه هسته ای ایران مطرح کرد و نوشت که آمریکا به این نتیجه رسیده است «زمان گریز هسته ای» ایران کوتاه شده و دیگر امکان دستیابی به زمان گریز یک ساله وجود نخواهد داشت. این ادعا پیشتر توسط مقامات غربی نیز مطرح شده بود.
چنین ادعاهایی در حالی مطرح می شود که جمهوری اسلامی ساخت سلاح هسته‌ای را در دکترین دفاعی خود مشروع نمی‌داند، موضع ایران درباره منع تولید و استفاده از سلاح‌های هسته‌ای به وضوح در فتوای رهبر معظم انقلاب اسلامی بیان شده است. ایشان در جریان سخنرانی در میان سران و مقامات کشورها در شانزدهمین اجلاس جنبش عدم تعهد در تهران، تاکید کردند: «جمهوری اسلامی به لحاظ منطقی، مذهبی و عقیدتی، داشتن سلاح‌های هسته‌ای را گناهی کبیره می‌داند و بر این باور است که گسترش چنین سلاح‌هایی بیهوده، مخرب و خطرناک است.» ایشان افزودند که «ایران پیشنهاد خاورمیانه عاری از سلاح‌های هسته‌ای را مطرح کرده و به آن متعهد است.»
برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران ماهیتی صرفا صلح‌آمیز دارد و متهم کردن ایران به تلاش برای عبور از نقطه گریز هسته‌ای، بیانگر فرار روبه جلو آمریکا از تعهدات است که با هدف اعمال فشار رسانه‌ای برای امتیازگیری در حوزه هسته‌ای انجام می شود
علاوه بر این در شرایطی که تحریم‌های ظالمانه و فشار حداکثری توسط دولت بایدن همچنان دنبال می شود نباید از جمهوری اسلامی انتظار داشت فعالیت هسته‌ای صلح‌آمیز خود را محدود سازد، خصوصا آنکه فعالیت‌های هسته‌ای ایران کاملا قانونی بوده و با برجام و قطعنامه 2231 همخوانی دارد و در راستای حقوق مردم ایران در بندهای 26 و 36 برجام و ایجاد توازن میان محدودیت‌های هسته‌ای و منافع اقتصادی شکل گرفته است.
نقطه گریز نیز بر اساس محاسبات فرضی بوده و اتفاق نظر و مبنای علمی حتی در میان کارشناسان آمریکایی ندارد. این ادعا که ایران در آستانه تولید سلاح اتمی است صرفا در جهت القای ایران هراسی به جامعه بین الملل است. اگر طرف‌های غربی نگرانی واقعی دارند، باید علت را که همان تحریم‌های آمریکاست، برطرف کنند.
برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران ماهیتی صرفا صلح‌آمیز دارد و متهم کردن ایران به تلاش برای عبور از نقطه گریز هسته‌ای، بیانگر فرار روبه جلو آمریکا از تعهدات است که با هدف اعمال فشار رسانه‌ای برای امتیازگیری در حوزه هسته‌ای انجام می شود. اما اکنون زمان آن رسیده است که طرف‌های غربی تصمیم‌های سخت سیاسی اتخاذ کرده و از طرح خواسته‌های غیرواقع‌بینانه دست بردارند و با گام‌های معنادار و اقدام محور، مسیر دستیابی به توافق نهایی و پایدار را هموار کنند.