دوشنبه 5 آذر 1403

از «احضار الهیار صالح برای تصدی وزارت دارایی» تا «مسیر برگشت از قله تورمی»

وب‌گاه تابناک مشاهده در مرجع

موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی اولین روز آبان ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.

به گزارش تابناک اقتصادی، تاریخ اقتصاد ایران و جهان آینه‌ای است تمام نما از رویداد‌های اقتصادی که در گذشته رخ داده است و بیانگر ریشه‌های تاریخی بسیاری از واقعیت‌های امروز ایران و جهان است. موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی اولین روز آبان ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است. 1 آبان 1321، الهیار صالح رییس هیات اقتصادی ایران در آمریکا برای تصدی وزارت دارایی احضار شد. 1 آبان 1323، ابوالحسن ابتهاج رئیس بانک ملی ایران به دستور «میلسپو» امریکائی برکنار شد. میلسپو از آبان سال 1321 به ریاست کل دارائی ایران منصوب شده بود. 1 آبان 1339، رییس کل بانک مرکزی ایران اعلام کرد که به زودی اسکناس‌های چاپ شده از طرف بانک مرکزی توزیع خواهد شد و ظرف شش ماه اسکناس‌های بانک ملی ایران جمع آوری می‌شود. رییس بانک مرکزی همچنین افزود: اسکناس‌های جدید دارای امضای وزیر دارایی و رییس کل بانک مرکزی خواهد بود. 1 آبان 1341، یک هیات اقتصادی از ایران عازم مسکو شد تا اسناد قرارداد ترانزیت را مبادله کند و همچنین روابط فرهنگی و کشاورزی را توسعه دهند. 1 آبان 1350، یک قرارداد مهم در زمینه پتروشیمی بین ایران و ژاپن امضا شد. 1 آبان 1351، سیروس بابک سمیعی رییس بانک ایرانیان شد. 1 آبان 1352، نمایندگان 9 کمپانی غربی با هدف درخواست از شاه برای افزایش تولید نفت و کاهش بهای آن به تهران آمدند. 1 آبان 1357، در پی اعتصاب کارگران انبار نفت و پالایشگاه عرضه نفت و بنزین به طور چشمگیری کاهش یافت و جایگاه‌های فروش نفت و بنزین شاهد صف‌های طولانی بودند. 1 آبان 1376، وزارت امور خارجه آمریکا در گزارشی محرمانه به کنگره این کشور اطلاع داد قانون داماتو برای محاصره اقتصادی جمهوری اسلامی ایران با شکست کامل مواجه شده است. 1 آبان 1389، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس درباره واریز نقدی یارانه‌ها گفت: مهم‌تر از قانون هدفمند کردن یارانه ها، اجرای درست آن با توجه به واقعیت‌های موجود است؛ ضمن آنکه واریز یارانه‌های نقدی به تنهایی نمی‌تواند جوابگوی افزایش همه هزینه‌ها باشد. 1 آبان 1390، دو خبر بد برای دولت، ارمغان جلسه قوه مقننه برای قوه مجریه بود؛ «اعلام وصول رسمی استیضاح وزیر اقتصاد» و «تقدیم طرح استیضاح وزیر نیرو به هیات رییسه با 51 امضا.» شمس‌الدین حسینی وزیر اقتصاد که به دلیل بروز فساد بانکی 3 هزار میلیارد تومانی در کشور از سوی برخی نمایندگان مقصر قلمداد می‌شد، مورد استیضاح نمایندگان قرار گرفت. 1 آبان 1391، رییس مرکز آمار ایران گزارشی از شاخص‌های مهم اقتصادی کشور در سال 90 را ارائه داد. به گفته عادل آذر، رشد اقتصادی کشور در سال گذشته بدون احتساب بخش نفت 2/5 درصد و با احتساب بخش نفت 67/4 درصد بوده است. رییس مرکز آمار همچنین از ادامه روند کاهش ضریب جینی خبر داد و از رسیدن این شاخص به 37/0 واحد در سال گذشته سخن گفت. متوسط درآمد خانوار‌های شهری و روستایی در سال گذشته دیگر شاخصی بود که آذر به آن اشاره کرد: به ترتیب 13 و 9/7 میلیون تومان در سال. 1 آبان 1393، پس از گذشت35 سال و 3ماه پس از آنکه شرکت هواپیمایی بوئینگ آمریکا اعلام کرد که قطعات و خدمات مربوط به «ایمنی پرواز» را در اختیار ایران ایر خواهد گذاشت، این شرکت در بیانیهای تاکید کرد که نخستین معاملهاش را با ایران انجام داده است. 1 آبان 1395، ناصر سراج، رئیس سازمان بازرسی کل کشور در سفر خود به برلین، در دیدار با رولف روتر، دادستان کل برلین، راه‌های همکاری دو کشور در حوزه‌های مبارزه با فساد را بررسی کرد. سراج به برنامه‌های این سازمان برای دریافت تجربیات کشور‌های پیشرو در موضوع مبارزه با فساد اشاره کرد و از طرف آلمانی خواست که در این حوزه نیز با کشورمان همکاری کند. دادستان کل برلین آمادگی کشورش را برای تبادل متخصصان ضدفساد و انتقال تجربیات موفق دادستانی کل در حوزه‌های پیشگیری و مقابله با فساد اعلام کرد. 1 آبان 1397، معاون اول رئیس‌جمهور، شدت وابستگی صندوق‌های بازنشستگی به خزانه را اعلام کرد. به گفته اسحاق جهانگیری، 100 درصد هزینه صندوق نیرو‌های مسلح و 70 تا 80 درصد از هزینه‌های صندوق بازنشستگی کشور، مستقیما از بودجه دولت پرداخت می‌شود. این وضعیت زنگ خطری برای صندوق‌ها محسوب می‌شود. معاون اول مساله صندوق‌ها را ابرچالش خواند و نسبت به آینده آن هشدار داد. 1 آبان 1398، رئیس مرکز آمار ایران با بیان اینکه تورم سالانه منتهی به مهرماه امسال، به 42 درصد رسید، تورم نقطه به نقطه مهرماه 28.3 درصد شد. 1 آبان 1399، نرخ تورم ماهانه با ثبت رقم 7 درصد در مهرماه سال جاری به بیشترین مقدار در دو سال اخیر رسیده است. همچنین نرخ تورم متوسط و نقطه به نقطه نیز در اولین ماه پاییز نسبت به ماه قبل افزایشی بوده است. مرکز آمار ایران نرخ تورم نقطه به نقطه را 5/ 41 درصد و نیز نرخ تورم متوسط را 2/ 27 درصد گزارش کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد مسیر بازگشت از قله تورمی ماهانه، به انتخاب سیاست‌های پولی و ارزی درست بازمی‌گردد. کنترل انتظارات تورمی، تنظیم نرخ سود بانکی در کوتاه‌مدت و ثبات‌بخشی به بازار ارز می‌تواند مسیر بازگشت تورم از قله دوساله را هموار سازد. منابع: موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی و روزنامه دنیای اقتصاد