از «خریداری هواپیما از هلند» تا «قرض گرفتن سوئیس خاورمیانه»

به گزارش تابناک اقتصادی، تاریخ اقتصاد ایران و جهان آینه ای است تمام نما از رویدادهای اقتصادی که در گذشته رخ داده است و بیانگر ریشه های تاریخی بسیاری از واقعیت های امروز ایران و جهان است. موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی سیزدهمین روز دی ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.

13 دی 1349، ایران از هلند تعدادی هواپیما خرید.

13 دی 1350، ایران 500 میلیون ریال پنبه به چین فروخت. همچنین در این روز، بین و ایران و عربستان یک موافقتنامه اقتصادی امضا شد.

13 دی 1357، مرتضی مرتضائی رئیس نمایندگی ایران در اسرائیل در گزارشی به وزارت خارجه اعلام کرد مصرف سالانه نفت اسرائیل 8/7 میلیون تن می باشد که بیش از نیمی از آن را ایران تأمین می کند. همچنین در این روز، به دنبال قطع جریان نفت ایران به آفریقای جنوبی، این کشور از امروز برنامه جیره بندی اعلام کرد.

13 دی 1389، علی اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی ایران خبر داد: اواخر بهمن برق هسته ای نیروگاه بوشهر به شبکه برق کشور متصل می شود.

13 دی 1390، معاون اول رییس جمهور مصوبه جدیدی از کارگروه مسکن را ابلاغ کرد که به موجب آن، بخشی از قانون فروش خانه های سازمانی - که برخی دستگاه ها با استناد به آن، سرعت واگذاری این خانه ها را کند کرده بودند - مورد اصلاح قرار گرفته است. در قانون به رغم تاکید بر تحویل خانه های سازمانی به کارمندان ساکن، از عبارت «فروش» نیز استفاده شده بود که کارگروه مسکن با حذف این عبارت از متن قانون، همه دستگاه های دولتی را ملزم کرده کارمندان مستقر در خانه های سازمانی را در اولویت واگذاری ها قرار دهند.

13 دی 1394، محمود زیبایی رئیس گروه توسعه و امنیت اداره نظام های پرداخت بانک مرکزی از انتظار برقراری سوئیفت همزمان با لغو تحریم و روز اجرای برجام خبر داد و گفت: بانک های ایرانی برای بازگشت به شبکه سوئیفت باید الزامات سوئیفت را رعایت کنند و دو کمیته ویژه در این باره تشکیل شد.

13 دی 1396، رئیس اتاق مشترک آلمان و ایران با بیان اینکه اقتصاد ایران متنوع‌ترین اقتصاد صنعتی منطقه به شمار می‌رود، گفت: در 9 ماه ژانویه تا اکتبر 2017، آلمان 2.3 میلیارد یورو کالا به ایران صادر و 328 میلیون دلار کالا نیز وارد کرده است.

13 دی 1398، حمله تروریستی آمریکایی‌ها به خودروی حامل سردار شهید سپهبد سلیمانی در بغداد، بهای طلای سیاه را در بازار جهانی حدود 4 درصد افزایش داد. شوک این جنایت آمریکا با تشدید نگرانی از تنش‌های ژئوپلیتیک، قیمت نفت را به 70 دلار بر بشکه نزدیک کرد. ایجاد اختلال در تولید حدودا 7/ 6 میلیون بشکه‌ای در روز ایران و عراق، یکی از مهم‌ترین نگرانی‌ها در پی تشدید تنش‌ها میان ایران، عراق و آمریکا است که در پی دستور دونالد ترامپ برای ترور شهید سلیمانی، از هر زمان دیگر شعله‌ورتر شده است.

بازارهای سهام در نقاط مختلف دنیا از جمله آلمان، انگلستان و چین با کاهش ارزش شاخص خود روبه‌رو شدند. از سوی دیگر بازارهایی که خاصیت پناهگاه‌های سرمایه‌ای در شرایط نااطمینانی ژئوپلیتیک را دارند، با افزایش تقاضا روبه‌رو شدند؛ طلا، ین ژاپن و بیت‌کوین از جمله پناهگاه‌هایی بودند که روز گذشته میزبان سرمایه های نگران بودند و افزایش ارزش داشتند.

13 دی 1399، دولت عمان قصد دارد بخش قابل توجهی از کسری بودجه خود برای سال 2021 را از طریق استقراض تأمین کند. شیوع ویروس کرونا از یک سو و کاهش قیمت نفت در بازار جهانی باعث شده تا شکافی جدی بین میزان درآمد‌ها و هزینه‌های دولت عمان ایجاد شود. کسری بودجه دولت عمان برای سال 2021 و بنا به اعلام خبرگزاری رسمی این کشور، 2.2 میلیارد ریال عمان معادل نزدیک به 6 میلیارد دلار برآورد شده است که این کشور می‌خواهد 73 درصد آن را از طریق استقراض تأمین کند. دولت عمان همچنین می‌خواهد 600 میلیون ریال دیگر از کسری بودجه، معادل 1.5 میلیارد دلار را نیز از ذخایر این کشور برداشت کند. دولت عمان بودجه امسال خود را روی قیمت 45 دلار در هر بشکه بسته است. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که درآمد دولت عمان برای سال 2021، 19 درصد نسبت به سال قبل از آن کاهش خواهد یافت و با کسری بودجه، معادل 8 درصد تولید ناخالص داخلی این کشور مواجه خواهد شد.

عمان قصد دارد در کنار کاهش هزینه‌های خود با اعمال 5 درصد مالیات بر ارزش افزوده در سال 2021 بخشی از کمبود درآمد خود را جبران کند. صندوق بین‌المللی پول اعلام کرده است که اقتصاد عمان برای سال 2020 رشد منفی 10 درصدی داشته که از جمله بدترین افت تولید ناخالص داخلی در میان کشور‌های حوزه خلیج‌فارس به شمار می‌رود. عمانی‌ها می‌خواهند با فروش اوراق قرضه بخش قابل توجهی از نیاز خود به منابع مالی در سال 2021 را تأمین کنند.

منابع: موسسه مطالعات پژوهش های سیاسی و روزنامه دنیای اقتصاد