«اصلاحات ارضی» منتشر شد / روایت متفاوت رسول مهربان از انقلاب سفید

نشر افکار کتاب «اصلاحات ارضی» نوشته رسول مهربان را با مقدمه‌ای از فریبرز رییس دانا منتشر کرد. رسول مهربان در برنامه اصلاحات ارضی زمان محمدرضا پهلوی، مسئولیت‌هایی داشت.

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «اصلاحات ارضی» نوشته رسول مهربان با مقدمه‌ای از زنده یاد فریبرز رئیس‌دانا در 228 صفحه و بهای 45 هزار تومان توسط نشر افکار منتشر شد. رسول مهربان سال 1314 در بندر انزلی متولد شد. آموزش ابتدایی و متوسطه را در انزلی و رشت گذراند و سپس به تشویق خانواده مذهبی خود برای آموزش علوم مذهبی به قم رفت و به حوزه درسی مرحوم آیت‌الله سید علی‌اکبر برقعی راه یافت.

در سال‌های اوج نهضت ملی کردن نفت و جنبش دموکراسی‌خواهی دولت ملی دکتر محمد مصدق، وارد فعالیت‌های جدی اجتماعی و سیاسی شد و در روزنامه‌های قم و تهران مقاله‌هایی نوشت. در ادامه فعالیت سیاسی به «حزب ایران» و پس از شکست نهضت ملی، به «نهضت مقاومت ملی» و سپس «جبهه ملی دوم» پیوست. مدتی منشی اللهیار صالح، رهبر جبهه ملی دوم، بود و در انتخابات دوره بیستم مجلس شورای ملی، سخنگوی ستاد انتخاباتی او شد. در آن دوران طولانی پرتلاطم همواره در کنار اللهیار صالح قرار داشت و از نزدیک شاهد مذاکرات و مباحثات رهبران جبهه ملی دوم بود.

این تجربیات اجتماعی و سیاسی پشتوانه پژوهش‌های تاریخی او در سال‌های آتی شدند؛ آثاری چند در تشریح شکست نهضت ملی و علل صعود و سقوط آنکه از جمله می‌توان از «بررسی احزاب بورژوازی لیبرال در مقابله با جنبش کارگری و انقلابی ایران» (جلد اول: 1360؛ جلد دوم: 1361) و «گوشه‌هایی از تاریخ معاصر ایران» (1361) نام برد.

آنچه با نام اصلاحات ارضی از مجموعه‌ای با همان عنوان «گوشه‌هایی از تاریخ معاصر ایران» پیش رو دارید، گزارشی تحلیلی و انتقادی از مهم‌ترین برنامه «انقلاب شاه و مردم» است که رسول مهربان به‌عنوان کسی که خود در اجرای برنامه «اصلاحات ارضی» مسئولیت‌هایی داشته، روایتی متفاوت از آن ارائه می‌کند.

کتاب «اصلاحات ارضی» جلد ششم و پایانی از پژوهش‌های تاریخی رسول مهربان با عنوان «مجموعه گوشه‌هایی از تاریخ معاصر ایران» است. این مجموعه که به تاریخ سلطنت محمدرضا پهلوی می‌پردازد، شامل مجلدات زیر است: جلد اول: از شهریور 1320 تا 30 تیر 1331؛ جلد دوم: از 30 تیر 1331 تا کودتای 28 مرداد؛ جلد سوم: از 28 مرداد 1332 تا تأیید دکترین آیزنهاور توسط حزب ایران؛ جلد چهارم: از غارت درآمد نفت ایران تا دولت دکتر علی امینی؛ جلد پنجم: از نخست‌وزیری علی امینی تا انحلال جبهه ملی دوم و جلد ششم: اصلاحات ارضی.