باید به مدرسه بازگشت / نیمکت هایی که منتظر همکلاسی هاست

گرچه سال تحصیلی جدید قرار است به صورت مجازی آغاز به کار کند اما حالا دیگر عموم مردم و دانش آموزان این امیدواری را دارند که دیگر امسال مدارس به صورت حضوری برپا شود.

خبرگزاری مهر- گروه جامعه: از امروز سال تحصیلی 1400-1401 رسما به صورت مجازی کار خود را آغاز می شود؛ هر چند دانش آموزان کلاس اولی و پیش دبستانی 5 شنبه برای جشن شکوفه ها و غنچه ها راهی مدرسه شدند. امسال برخلاف سال گذشته که مسئولان آموزش و پرورش بر شروع سال تحصیلی به صورت حضوری تاکید داشتند اما نهایتا کل سال تحصیلی در فضای مجازی برپا شد، بر شروع سال تحصیلی به صورت مجازی به جر مناطق روستایی و عشایری که به صورت حضوری خواهد بود تاکید دارند؛ اما حالا دیگر بعد از گذشت دو سال تحصیلی تحت تاثیر کرونا، افت مشهود عملکرد تحصیلی دانش آموزان، بی انگیزگی و افزایش چالش های سلامت روانی و جسمی دانش آموزان از جمله افسردگی و کم تحرکی و لزوم تطابق پذیری مطلوب تر با شرایط کرونا، و از سوی دیگر با توجه به واکسیناسیون گسترده معلمان و عموم جامعه و در جدیدترین اقدام دانش آموزان، رفتن به سمت بازگشایی مدارس از آبان ماه در دستور کار جدی مسئولان است.

اطلاعیه های پیاپی آموزش و پرورش در این روزها که ابتدا بر لزوم مشارکت حداکثری معلمان و والدین برای بازگشایی مدارس تاکید داشت تا شیوه نامه های بهداشتی برای بازگشایی مدارس نشان می دهد که افکار عمومی باید برای بازگشایی مدارس خود را آماده کند. این بار شاید بتوان به باز شدن درب مدرسه ها امیدوار بود هر چند این مسیر که طی شدنش ضروری است چالش هایی در پیش رو دارد.

البته امروز هر چند سال تحصیلی به صورت مجازی آغاز می شود اما رئیس جمهور در مدرسه‌ای حاضر شدند و زنگ مدرسه را نواختند - برعکس سال گذشته که نواختن زنگ مدرسه توسط رئیس جمهور مجازی نواخته شد - دانش‌آموزان در مدارس روستایی و عشایری، دانش‌آموزان هنرستانی برای دروس مهارتی و دانش‌آموزان پایه اول ابتدایی هم به مدرسه رفته اند. هر چند گروه بندی شده و با رعایت پروتکل ها!

کدام معلمان برای بازگشایی مدارس مقاومت می کنند؟

به نظر می رسد هر چقدر معلمان در روزهای ابتدایی آغاز آموزش مجازی در اسفند سال 98 با آن دچار چالش بودند اما برخی از آنها شاید این روزها هم علیرغم توصیه کارشناسان سلامت روان و تعلیم و تربیت مبنی بر اهمیت بازگشایی مدارس، آموزش مجازی را گزینه مطلوب تری می دانند. هر چند تمام معلمان در این دسته قرار نمی گیرند و بیشتر معلمانی که در این دسته قرار می گیرند که معلمان رسمی آموزش و پرورش هستند که عموما در مدارس دولتی تدریس می کنند و شاید نظارت کم آموزش و پرورش در دوره کرونا بر آموزش ها ماندن پشت دفاع از آموزش مجازی در شرایط فعلی را راحت تر کرده باشد؛ معلمانی که به ندرت برای کاهش افت تحصیلی دانش آموزان مورد سوال قرار می گیرند و مطالبات معیشتی آنها همیشه مطالبه گری از این قشر را تحت تاثیر قرار داده است. قطعا در این میان منظور تمام معلمان نیستند و حتما در میان این قشر شمار بسیاری معلم دیده می شود که در همین ایام کرونا از خود گذشتگی های بسیاری برای دانش آموزانشان داشته اند اما شاید برخی از معلمان نیز ترجیح می دهند چشمشان را روی انبوه مشکلاتی که بسته بودن مدارس برای دانش آموزان و اولیا ایجاد کرده است ببندند و به این فکر کنند که بهتر است در همین فضای بی نظارت پشت سر نبود امکانات بهداشتی در مدارس و عدم رعایت پروتکل های بهداشتی برای باز شدن مدارس مقاومت کنند.

ریما صالحی مادر ری را که امسال کلاس سوم دبستان می رود به خبرنگار مهر گفت: روز سه شنبه سری به مدرسه دخترم زدیم که کتاب هایش را تحویل بگیریم. از معاون مدرسه پرسیدم مدارس از آبان باز می شود که با قاطعیت گفت امسال هم آموزش مجازی خواهد بود. من اعتراض کردم و گفتم بچه ها از سال اول و دوم واقعا چیزی نفهمیدیم و خودم با زور معلم خصوصی بچه ام را به سطح مطلوب رساندم ولی گفت که ما امکاناتی برای بازگشایی مدارس نداریم و بچه خود شما بیشتر آسیب می بیند چون نهایتا هم باید برای دو ساعت بچه را هر روز به مدرسه بیاورید و ببرید.

وی ادامه داد: من نزد مدیر مدرسه رفتم و اعتراض کردم که بچه ها افسرده شده اند و هیچ درکی دیگر از مدرسه و همکلاسی و کلاس ندارند اما مدیر هم گفت این شرایط برای همه بچه ها همین است و در دنیا کرونا آمد فقط به این مدرسه که نیامده. گفتم واقعا ما اولیا هم خسته شده ایم که گفت مگر مدرسه جای نگهداری بچه شماست. خیلی رفتارشان برخورنده بود. نهایتا یکی از معلم ها که در اتاق مدیر بودند گفتند مدارس باز شود شما اولین نفری هستید که اعتراض می کنید الان کلاس اول 80 نفری ثبت نام شده اند ولی دو کلاس توانستیم تعریف کنیم چون معلم بیشتر نداشتیم. با کلاس 40 نفره قرار است مدرسه را در این وضع باز کنیم؟

صالحی بیان کرد: من واقعا نمی دانم از آبان مدارس باز می شود یا نه ولی واقعا از مسئولان انتظار دارم هر کسی هر کاری لازم است انجام دهد تا مدرسه ها باز شود. واقعا اگر امسال هم قرار باشد آموزش ها مجازی باشد دیگر باید قید آموزش رسمی در کشور را زد. به نظرم معلم های این مدرسه دوست ندارند مدارس باز شود. مدیر مدارس هم دوست ندارند. حداقل حرف خیلی از اولیا در مدرسه دخترم که دولتی است همین است وگرنه ما والدین خیلی هم از باز شدن مدارس استقبال می کنیم. الان تقریبا همه یا کرونا را گرفته ایم یا واکسن زده ایم. معلم ها هم که واکسن زده اند. بسته بودن مدارس هیچ توجیهی ندارد.

با معاون این مدرسه دولتی در منطقه 12 تهران درباره دلایل عدم استقبال از بازگشایی مدارس پرسیدیم. زهرا. ص گفت: می گویند قرار است به ما سرانه بهداشتی بدهند. اصلا مشکل ما سرانه بهداشتی نیست. بله ما از بازگشایی مدارس استقبال نمی کنیم چون فردا همین والدین کلی از ما طلبکار می شوند که فرزندانشان در مدرسه کرونا گرفته اند و کل خانواده درگیر شده و... سال قبل ما یکبار چنین اتفاقی را تجربه کردیم. بچه ها ناقل هستند و حتی اگر واکسن هم زده باشیم همه در معرض ویروس هستیم و ایمن نیستیم. من نمی توانم برای مدارس 40 نفره ام برنامه ریزی کنم که معلم هم روزی دو ساعت دو ساعت به ده نفر ده نفر درس بدهد و بعد آموزش مجازی هم بدهد. تازه همین هم ایمن نیست.

وی ادامه داد: برای این کار باید اول تلاش می کردند معلم به اندازه کافی به مدارس بدهند که ما نخواهیم کلاس های 40 نفره تشکیل بدهیم. آموزش مجازی برای ما هم سخت است. موضوع راحت طلبی معلم که نیست. وگرنه معلم باید یک سری در شاد فایل بگذارد و بعد در واتساپی جایی پیگیر آموزش بچه ها باشد. دردسر آموزش مجازی بیشتر است.

این معاون مدرسه در پاسخ به این پرسش که اگر مطالبه والدین بازگشایی مدارس باشد چه؟ گفت: ما امکاناتمان را می بینیم. خود آموزش و پرورش هم می گوید اولویت سلامتی بچه هاست.

وی در پاسخ به پرسش دیگری که در دنیا مدارس آخرین جایی بودند که تعطیل می شدند و اینکه تداوم دوری از مدرسه آسیب زاست، گفت: برای این دیگر باید مسئولان کاری کنند کرونا در کل کشور کنترل شود. اینها دیگر تقصیر ما نیست.

معلمانی که مطالبه بازگشایی مدارس را دارند

البته هستند معلمانی که همین روزها در فضای مجازی دلسوزانه درباره آسیب های آموزش مجازی می نویسند و خود پای مطالبه بازگشایی مدارس ایستاده اند. شایان هراتی معلم مدارس دولتی و غیردولتی تهران نیز به خبرنگار مهر گفت: اصلا نمی توانید تصور کنید چقدر بچه ها در این مدت آسیب دیده اند. اصلا مسئولان بدانند اگر آبان مدارس با هر تمهیدی باز نشود کمترین آسیب بی انگیزگی دانش آموزان و تغییر سبک زندگی آنها خواهد بود. سبک زندگی‌ای که بسیار خطرناک و دور از تمام شئون تربیتی است. بدترین ضررش این است که واقعا تعامل آنها به پایین ترین سطح رسیده و در جایی غیر از مدرسه دارد شکل می گیرد. دیگر فضای تربیتی سالم در دسترس بچه ها نیست. دیگر کنترل نوجوان ها از دست والدین خارج شده است و بدتر اینکه آمار ترک تحصیل بالاتر می رود که کلی هزینه و انرژی می خواهد تا آنها به تحصیل بازگردند.

کرونا جهان را گرفت ولی واقعا ما خیلی بد مدارس را مدیریت کردیم. اینکه تمام انرژی روی پر و بال دادن به آموزش مجازی در سامانه شاد و مدرسه تلویزیونی شده است اصلا باعث شده سخت تر هم بشود بازگشتن به مدرسه. کاش اصلا آموزش را تعطیل می کردند و جایگزینی نبود تا زودتر مجبور می شدیم به مدارس برگردیم

وی ادامه داد: کرونا جهان را گرفت ولی واقعا ما خیلی بد مدارس را مدیریت کردیم. اینکه تمام انرژی روی پر و بال دادن به آموزش مجازی در سامانه شاد و مدرسه تلویزیونی شده است اصلا باعث شده سخت تر هم بشود بازگشتن به مدرسه. کاش اصلا آموزش را تعطیل می کردند و جایگزینی نبود تا زودتر مجبور می شدیم به مدارس برگردیم. الان همه می گویند خب آموزش مجازی هست دیگر. اصلا این چه استدلالی است؟ واقعا آموزش مجازی اصلا برای سن دانشگاه هم خیلی پذیرفته نیست.

این معلم متوسطه اول گفت: الان بچه ها در کوچه و خیابان و خانه دوست و فامیل هستند. واقعا مشکل والدین با مدرسه است؟ به نظرم باید حضور در مدرسه اجباری شود. هیچ روشی جز اجباری شدن این حضور پاسخگو نیست. نمی شود میانه حرکت کرد. الان همه جا باز است و هیچ فعالیتی متوقف نیست ولی آموزش کلا در کشورمان شده مجازی. این قابل باور نیست.

از استرس بچه های پایه دوازدهم تا اشتیاق بچه های دبستانی برای دیدن همکلاسی

زهرا سالک مشاور مدارس تهران نیز در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: واقعا تا مدارس باز نشود و مشاوران در مدارس دانش آموزان را مشاهده نکنند نمی توانیم دقیق بگوییم این مدت چقدر برای بچه ها آسیب زا بوده است. همین الان بچه هایی که پایه دوازدهم هستند عملا متوسطه دوم را تا حالا با آموزش مجازی گذرانده اند و نگران سطح یادگیری و کنکورشان هستند. اینهمه استرس اگر قرار باشد امسال با آموزش مجازی توام شود واقعا خطرناک است. سال گذشته هم وقتی برای نحوه درس خواندن برای کنکور به بچه ها مشاوره می دادم به وضوح می دیدم یک استرس عجیبی داشتند که مدل هیچ سالی نبود. آنها نگرانی هایی داشتند که اصلا تمرکزشان را گرفته بود. مثلا اگر کرونا بگیریم و نرسیم به کنکور چطور؟ اگر مدام کنکور را عقب بیاندازند چی؟ اصلا چه فایده دارد درس بخوانیم قرار نیست کرونا برود و... یک جورهایی با تعطیلی مدارس امید را از بچه ها گرفته ایم.

بهانه است والدین بگویند برای کرونا بچه ها را به مدرسه نمی فرستند چون الان نوجوان ها همه جا می روند. مشکل نمی تواند دو ساعتی باشد که قرار است مدرسه بیایند. همین همکلاسی ها در کافه و پارک همدیگر را می بینند

وی ادامه داد: والدین باید بدانند همانقدر که نگران سلامتی جسمی بچه هایشان هستند باید نگران خیلی چیزهای دیگر باشند. هر چند واقعا به نظرم دیگر بهانه است والدین بگویند برای کرونا بچه ها را به مدرسه نمی فرستند چون الان نوجوان ها همه جا می روند. مشکل نمی تواند دو ساعتی باشد که قرار است مدرسه بیایند. همین همکلاسی ها در کافه و پارک همدیگر را می بینند. الان در همین ایان جشن شکوفه ها ببینید چقدر بچه های دبستان از دیدن 10 تا بچه هم سن و سالشان کنار هم به شوق می آیند و یا حتی واکنش های عجیبی نشان می دهند. اینها همه در اثر کروناست و واقعا تداوم آن خطرناک است.

سالک بیان کرد: البته من خوش بین هستم و معتقدم مدارس به زودی باز می شود و ما هم ان شالله می توانیم شرایط را مدیریت کنیم و دوباره همه چیز سر جای خود باز گردد. شاید اولش کمی برگشتن به شرایط عادی سخت باشد اما همه باید همت کنیم. الان هم که دانش آموزان را می خواهند واکسن بزنند. البته والدین روی همین هم شک و تردید دارند ولی شاید لازم است کمی در مقابل این فضا انعطاف پذیر تر از ماه های قبل باشند.

وی در پاسخ به این پرسش که معلم ها از بازگشایی مدارس استقبال می کنند گفت: تمام معلمان مدرسه ما از آن استقبال می کنند. واقعا جریان زندگی و آموزش از دست خارج شده و ما هم دوست داریم بچه ها را ببینیم. دیدن بچه ها به ما هم انگیزه می دهد. معلم ها می دانند آموزش مجازی در بهترین حالت هم به یادگیری کامل نمی رسد. امیدوارم آبان مدارس باز شود.

واکسن زدن به دانش آموزان؛ از استقبال والدین تا نگرانی

شاهین بدعتی پدر آتنا که امسال پایه دوازدهم است به خبرنگار مهر گفت: واقعا خوشحالم قرار است به بچه ها واکسن بزنند. اصلا از استرس اینکه سال دوازدهم قرار است آموزش ها آنلاین باشد سه ماه است این بچه خواب و خوراک ندارد. الان حداقل مطمئن هستیم برای دانش آموزان متوسطه دوم امید به بازگشایی مدارس هست. البته مدرسه دختر من غیردولتی است و از مرداد اعلام کرده بود که حتما سال جدید تحصیلی حضوری خواهد بود. ده روزی هم در شهریور کلاس گذاشتند. الان ولی اعلام کردند از نیمه مهر آموزش ها حضوری می شود. همه معلم ها هم گویا واکسن زده اند. به نظرم پدر و مادر این نسل هم عموما دیگر واکسن زده باشند.

وی درباره اینکه در این مدت فرزندش چه تغییراتی به لحاظ خلق و خو کرده است، گفت: دخترم خیلی فعال بود ولی الان کمی نسبت به برخی مسائل بی تفاوت است. مثلا دیگر نسبت به تعادل وزنش حساس نیست. شلخته تر شده است و مهمترین چیزی که ما را اذیت می کند این است که زمان خوابش کلا بهم ریخته است.

وقتی بچه ها آزادانه هر ساعت می خواهند بخوابند و بیدار شوند در واقع تعادل شیمیایی مغز آنها بهم می ریزد. خیلی از افسردگی ها برای همین است. حالا فرض کنید علت دیر خوابیدن پرسه زدن در فضای مجازی آن هم با گوشی موبایل باشد

دکتر سحر گلستانی روان شناس نیز در گفتگو با خبرنگار مهمترین مشکلات دوران کرونا برای کودکان و نوجوانان را بهم خوردن نظم زندگی و ساعت خواب و بیداری ذکر کرد و به خبرنگار مهر گفت: ما می دانیم که چقدر مهم است که در زمان مناسب و به مقدار کافی - نه زیاد و نه کم - در سنین رشدی بچه ها بخوابند. نه فقط بحث سلامت رشد جسمانی که حتی بعضی از ناقل های عصبی مثل سروتونین که مانع افسردگی می شود در خواب شب ترشح می شود. وقتی بچه ها آزادانه هر ساعت می خواهند بخوابند و بیدار شوند در واقع تعادل شیمیایی مغز آنها بهم می ریزد. خیلی از افسردگی ها برای همین است. حالا فرض کنید علت دیر خوابیدن پرسه زدن در فضای مجازی آن هم با گوشی موبایل باشد. مدرسه رفتن بیش از چیزی که فکر می کنیم در زندگی بچه ها کارکرد دارد. یک جور برنامه ریزی زیستی و روانی آنها را تنظیم می کند.

وی ادامه داد: هر کسی در این فضا موافق تداوم آموزش آنلاین و عدم بازگشایی مدارس باشد منطقی به شرایط نگاه نمی کند. واقعا بچه ها نیاز به تعامل با همسالان خود دارند. نیاز دارند ساعتی در روز را دور از خانه باشند و در یک جای امن. نیاز دارند در کلاس و با همکلاسی ها درس بخوانند. نیاز دارند با معلم ها در تعامل باشند. مهمتر اینکه باید مشاوران مدارس نیز آنها را رصد کنند و هر چه زودتر برای رفع چالش هایی که ایجاد شده مداخله کنند. من مراجعین نوجوانی دارم که یکی از استرس هایشان دیدن دوباره کلاس و همکلاسی است چون در این مدت به انزوا عادت کرده اند و مراجعینی که از حضوری شدن مدارس استقبال نمی کنند چون به تنبلی عادت کرده اند. در کنارش نوجوانانی که واقعا از این شرایط که برای دیدن یک همکلاسی باید کلی دلیل برای والدین بیاورند و یک پارکی جایی برای این دیدار پیدا کنند به ستوه آمده اند را می بینم.

گلستانی اظهار کرد: به نظرم می رسد که اصلا نباید امسال ساده از کنار بازگشایی مدارس عبور کرد. باید این حضور اجباری شود. بعید می دانم امروز دیگر فعالیتی مثل مهر سال گذشته تعطیل یا تق و لق باشد و نباید بهانه‌ای برای آنلاین شدن آموزش ها و دوری بچه ها از تعاملاتشان با هم در فضای مدرسه باشد.

وی درباره اینکه به نظرش با والدینی که شاید در مقابل واکسن زدن دانش آموزان مقاومت کنند چه می توان گفت، بیان کرد: به هر حال بعید است واکسن زدن اجباری باشد. والدین هم می توانند انتخاب کنند. البته واکسن هراسی در همه جای دنیا وجود دارد و برای نوجوانان و کودکان هم هنوز شاید اما و اگرهایی باشد اما باید مسئولان بهداشتی در این باره خیال مردم را راحت کنند که واکسن خطری ندارد. ولی باز هم به نظرم رعایت پروتکل ها باید در اولویت باشد و با رعایت پروتکل ها مدارس را باز کرد و روی آن برنامه ریزی کرد.

در این میان هستند والدینی که نگران واکسیناسیون اجباری فرزندانشان هستند. سلما سلیمانی مادر حسنی به خبرنگار مهر گفت: دخترم امسال کلاس اول است و پسرم هم سال هفتم می رود. برای دخترم که می دانم نوبت واکسن حالا نمی رسد و بعید می دانم اصلا واکسنی تایید شده باشد ولی برای پسرم هم نگران این هستم حضور را منوط به زدن واکسن کنند چون ما مجبور می شویم او را به صورت حضوری به مدرسه نفرستیم. دیروز مدرسه اشان اعلام کرد اگر برای بچه ها نوبت واکسن اعلام شود واکسن زدن اجباری است و هر کس واکسن نزند نمی تواند کلاس حضوری بیاید و درس های حضوری هم قرار نیست آنلاین تدریس شود.

وی ادامه داد: البته اولیا با مدیر مدرسه صحبت کردند و قرار شد تغییر در این شیوه داده شود ولی فکر کنم خود مدارس هم چندان نمی دانند قرار است چه اتفاقی بی افتد. به هر حال ما نمی دانیم این واکسن ها روی چه تعداد بچه در دنیا امتحان شده و اصلا چه اثراتی دارد آیا نتیجه بخش است یا نه. من خودم بدون واکسن زدن هم پسرم را مدرسه می فرستم ولی هنوز مطمئن نیستم واکسن به او بزنیم.

باید به مدرسه بازگشت!

شاید در این روزها مسئولان دارند سخت تلاش می کنند اعتماد عمومی را بازگردانند تا مدارس باز شود و این را در یک فضای آرام دنبال می کنند. واقعیت این است که والدین هم این روزها بیش از گذشته از بازگشایی مدارس استقبال می کنند. شاید این روزها بیشتر همه متوجه شده باشند که تعامل بچه ها با یکدیگر و داشتن یک برنامه روتین برای زندگی و هدفی مثل درس خواندن و تعامل با معلم و.... چقدر برای رشد آنها و سلامتی شان موثر است. شاید دیگر بهانه کمتری برای تداوم آموزش مجازی باشد. وقت آن است که آموزش های مجازی به عنوان یک پشتیبان عمل کنند و به همین شیوه‌ای که پیش می رود مدارس به مرور بازگشایی شوند. حالا گفته می شود در مناطق روستایی و عشایری سال تحصیلی مدارس حضوری باز می شود، کلاس های نهضت سوادآموزی باید حضوری باشد و... و به مرور مدارس با رعایت پروتکل ها بازگشایی می شوند. باید باور کرد که بسته بودن درب مدارس امروز به نفع آینده و حال جامعه نیست.