برآورد عراقچی از غنی‌سازی
وزیر خارجه ایران در گفت‌وگو با فاکس‌نیوز با برآوردی از وضعیت غنی‌سازی پس از تجاوز نظامی آمریکا و اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای گفت: فرآیند غنی‌سازی اورانیوم در حال حاضر متوقف شده، چراکه خسارت‌ها به تاسیسات بسیار شدید بوده است. عراقچی با بیان اینکه اکنون سازمان انرژی اتمی مسوول این برآورد است، تاکید کرد: به‌زودی آژانس را از جزئیات مطلع خواهند کرد. وی همچنین درباره آمادگی تهران برای گفت‌وگو...
سیدعباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، در تازه‌ترین گفت‌وگوی تلویزیونی خود، با برآوردی از وضعیت غنی‌سازی پس از تجاوز نظامی آمریکا و اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای فردو، نطنز و اصفهان، ضمن تاکید بر ارزش غنی سازی برای ایران، در پاسخ به این پرسش مجری فاکس‌نیوز که «آیا برنامه غنی سازی ایران از سر گرفته شده؟» گفت: «فرآیند غنی سازی اورانیوم در حال حاضر متوقف شده است، چرا که خسارت ها [به تاسیسات هسته ای] بسیار شدید بوده است.» عراقچی همچنین درخصوص آمادگی ایران برای گفت‌وگو با دولت ترامپ برای یافتن راه حلی جهت کاهش تنش های شدید منطقه ای ابراز داشت: ما از گفت‌وگو استقبال می‌کنیم، اما در‌حال‌حاضر نه به صورت مستقیم. اگر هدف رسیدن به یک راه حل بُرد - بُرد باشد، من آماده ام وارد تعامل شوم. متن کامل این مصاحبه که صبح روز سه‌شنبه 31 تیر از سوی کانال تلگرامی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران منتشر شد، در ادامه می‌آید.
***
چرا اورانیوم غنی‌سازی‌شده را مانند برخی کشورهای دیگر وارد نکنید؟ چرا بخشی از توافق نباشد که به جای تولید داخلی، آن را وارد کنید؟
چون این یک دستاورد علمی است؛ دستاوردی که خودمان به آن رسیده ایم. چرا باید چیزی را که خودمان می‌توانیم تولید کنیم، وارد کنیم؟
چون شما غنی سازی را تا درصدهای زیاد، بالا می برید؛ مثلا 90 یا 60درصد، در حالی که باید در حد 3.5درصد باشد.
نه، نه، ما هرگز به‌سمت 90درصد نمی رویم. ما متعهد هستیم که برای تولید سوخت نیروگاه های هسته ای زیر 5درصد بمانیم. ما همچنین تا 20درصد غنی سازی می کنیم چون یک رآکتور تحقیقاتی در تهران داریم به نام «رآکتور تحقیقاتی تهران» یا TRR. ما برای نیازهای خودمان اورانیوم غنی می کنیم. ما یک بار تا 60درصد هم رفتیم و آن پس از خرابکاری در تاسیسات هسته ای‌مان بود. بله، در آن زمان به 60درصد رسیدیم، اما در جریان مذاکرات به طرف های مقابل گفتم که اگر توافق هسته ای حاصل شود، بلافاصله به سطح پایین تر بازخواهیم گشت.
آیا برنامه غنی سازی ایران از سر گرفته شده؟ آیا این برنامه همچنان ادامه دارد یا آسیب ها آن قدر شدید بوده که به طور کامل متوقف شده است؟
فرآیند غنی سازی اورانیوم در‌حال‌حاضر متوقف شده است، چرا که خسارت ها [به تاسیسات هسته ای] بسیار شدید بوده است. قطعا ما نمی‌توانیم از غنی سازی مان صرف نظر کنیم، چون این دستاورد دانشمندان ماست و اکنون فراتر از آن است، این مساله به غرور ملی تبدیل شده است، غنی سازی برای ما بسیار ارزشمند است.
مساله فقط ایالات متحده و اسرائیل نیست؛ بلکه سایر رهبران جهان نیز نسبت به برنامه غنی سازی ایران نگرانی‌هایی دارند. اگر این برنامه کاملا صلح آمیز است، چرا لازم بوده که آن را در عمق نیم مایلی زیر یک کوه مستقر کنید تا از آن محافظت شود؟ این تنها بخشی از نگرانی‌هاست. نکته دوم اینکه، رئیس جمهور ترامپ گفته است که اگر ایران تلاش کند برنامه غنی سازی خود را بازسازی کند، در حملات بیشتر تردید نخواهد کرد. پاسخ شما به رئیس جمهور ترامپ چیست؟
به دلیل تهدیدها و فشارهای مستمر که از سوی اسرائیل و ایالات متحده در گذشته وجود داشته، ما راهی جز محافظت از تاسیسات، مواد هسته ای و دانشمندان خود نداشتیم. پیام من به ایالات متحده این است که بیایید راه حلی مبتنی بر مذاکره برای برنامه هسته ای ایران پیدا کنیم.
آیا ایران در‌حال‌حاضر تلاش می‌کند رئیس جمهور ترامپ، وزیر خارجه پیشین مایک پمپئو، سفیر سابق جان بولتون و دیگر مقامات دولت ترامپ را در پی کشته شدن قاسم سلیمانی ترور کند؟
خیر، ما هرگز چنین چیزی نگفته ایم. شاید برخی افراد در این جا و آن جا حرف هایی در این خصوص زده باشند، اما این هرگز موضع رسمی ایران نبوده است. مقامات ایران گفته‌اند «مرگ بر آمریکا» و این به معنای «مرگ بر ترامپ» است. همچنین یک کارزار تامین مالی جمعی ایرانی که با عنوان «عهد خون» شناخته می‌شود مدعی شده که برای جایزه 40میلیون‌دلاری بر سر ترامپ پول جمع آوری کرده است. این کارزار پس از آن آغاز شد که چند نهاد رسانه ای یا نهادهای وابسته به حاکمیت حکم مرگ علیه ترامپ صادر کردند. بنابراین می‌توان فهمید چرا دولت آمریکا این سیگنال ها را به عنوان نشانه ای از تلاش ایران برای اجرای ترور تعبیر می‌کند. فکر می کنم همه اینها تبلیغات است، همیشه گفته ایم - و این سخن بارها از سوی رهبر و دیگر مقامات رسمی ما نیز تکرار شده - که شعار «مرگ بر آمریکا» در واقع اشاره به سیاست های ایالات متحده دارد، نه به مردم این کشور. ممکن است برخی اشخاص یا گروه های تندرو، چه در داخل و چه در خارج از ایران، اظهارات افراطی مانند آنچه شما اشاره کردید مطرح کنند، اما این هرگز سیاست رسمی جمهوری اسلامی نبوده، نیست و نخواهد بود. ما سیاستی برای ترور هیچ فردی در خارج از کشور نداریم، چه رسد به رئیس جمهور کشور دیگر.
آیا شما آمادگی گفت وگوی مستقیم با دولت ترامپ را برای یافتن راه حلی جهت کاهش تنش های شدید منطقه ای دارید، با توجه به همه اتفاقاتی که رخ داده است؟
ما از گفت‌وگو استقبال می‌کنیم، اما در‌حال‌حاضر نه به صورت مستقیم. اگر هدف رسیدن به یک راه حل بُرد - بُرد باشد، من آماده ام وارد تعامل شوم. منظورم این است که ما آماده ایم هرگونه اقدام اعتمادساز لازم را انجام دهیم تا ثابت کنیم برنامه هسته ای ایران صلح آمیز بوده و برای همیشه صلح آمیز باقی خواهد ماند، و ایران هرگز به دنبال سلاح هسته ای نخواهد رفت. در مقابل، انتظار داریم آنها نیز تحریم های خود را بردارند. این یک بازی بُرد - بُرد است و ما برای ورود به چنین تعاملی آماده ایم. اما ما نمی‌توانیم این مذاکرات را به صورت مستقیم آغاز کنیم؛ همچنان ترجیح می دهیم مذاکرات به صورت غیرمستقیم انجام شود.
آیا شما واقعا اختیار دارید که اگر کار به توافق برسد، چنین توافقی را نهایی کنید؟ برخی معتقدند که شاید شما از سوی رهبری نظام اختیار کافی برای انجام چنین توافقی نداشته باشید. آیا این طور است؟
البته که من اختیار داشتم برای رسیدن به توافق. اگر منظورتان مذاکراتم با ویتکاف باشد، من معتقدم امکان دستیابی به توافق وجود داشت. من چند بار خیلی صریح به ویتکاف گفتم که اگر هدف این مذاکرات دستیابی به توافقی باشد که در آن ایران متعهد شود هرگز به دنبال سلاح هسته ای نرود، چنین توافقی کاملا قابل دستیابی است. اما اگر هدف از این گفت وگوها محروم کردن ما از حقوق مشروعمان، از جمله حق غنی سازی باشد، چنین چیزی امکان پذیر نیست.
آیا مواد غنی سازی‌شده ای که از قبل وجود داشته، باقی مانده اند؟ آیا قابل دسترسی هستند؟
من اطلاع دقیقی ندارم. همان‌طور که گفتم، اکنون سازمان انرژی اتمی مسوول این موضوع است. آنها در حال ارزیابی دقیق هستند که دقیقا چه اتفاقی برای مواد هسته ای ما افتاده است و به زودی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) را از جزئیات آنچه دقیقا رخ داده مطلع خواهند کرد. ما همکاری مان با آژانس را متوقف نکرده ایم و همچنان با آنها کار می کنیم. البته به دلیل تخریب تاسیسات، به یک سازوکار جدید نیاز داریم.
آیا این به این معناست که ممکن است دوباره به بازرسان آژانس اجازه ورود به کشور و بازدید از تمام سایت ها را بدهید؟
بر اساس سازوکاری که با آژانس به آن برسیم، این امکان وجود خواهد داشت؛ به صورت مورد به مورد. بنابراین، هرگونه درخواستی از سوی آژانس برای بازدید از مکانی یا اعزام بازرسان، باید به دقت از سوی شورای عالی امنیت ملی ما بررسی شود، به ویژه با در نظر گرفتن ملاحظات ایمنی و امنیتی.