بررسی تعامل اندیشه و عمل در نظام مدیریت آموزش عالی در سی و یکمین کرسی آزاداندیشی

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، به نقل از روابط عمومی معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه تهران؛ سی و یکمین کرسی آزاد اندیشی با موضوع «تعامل اندیشه و عمل در نظام مدیریت آموزش عالی» با حضور مجتبی شریعتی نیاسر استاد دانشکدگان فنی دانشگاه تهران و رضوان حکیم زاده دانشیار دانشگاه تهران روز دوشنبه پانزدهم اسفندماه برگزارشد. در ابتدای این نشست مجتبی شریعتی نیاسر استاد دانشکدگان فنی دانشگاه تهران درخصوص نظام دانایی گفت: این نظام مجموعه‌ای نهادینه و غیردولتی از افراد با ویژگی های؛ متفکر، پخته، انتقاد پذیر، نداشتن دغدغه اجرایی و پاسخگویی به ارباب رجوع، آزاد در نحوه و میزان استفاده از وقت آزاد خود، داشتن فرصت جستجوگری و تحقیق و... است. وی درباره نظام اجرایی بیان کرد: مجموعه‌ای از افراد که دانایی بالقوه و تجربه نسبی با ویژگی های؛ متولی اداره یک مجموعه ساختارمند کوچک یا بزرگ، دغدغه‌مند رفع مشکلات مراجعین به هر نحو، فاصله با نظام برنامه ریزی، علاقمند به واگذاری مسئولیت بعضی امور به دیگران و... هستند، اما در واقع افرادی مسئول، نگران، کم اختیار و تابع اقتضائات روز می‌باشند. شریعتی نیاسر با اشاره به سوره آل عمران آیه 159 در خصوص مشورت ادامه داد: مشورت با جمع و خارج از نهاد خود است و گاهی نگاه کارشناسی را شکل می‌دهد، در واقع مشورت کردن با مسئولیت داشتن متفاوت است، مسئول تصمیم می‌گیرد و عزم در اجرا دارد و توکل موثر و به جا در عرصه عمل مفهوم و معنا را نیز در پی خواهد داشت. به واقع مشورت تصمیم سازی را می سازد، تصمیم سازی زمینه تصمیم گیری و نتیجه آن انطباق تصمیم سازی بر تصمیم گیری و اجرای موثر امور است. وی درباره مقایسه درآمد دو حوزه دانشگاه خصوصی و دولتی اظهار کرد: درآمد دانشگاه‌های خصوصی دوبرابر دولتی است و تامین بودجه دانشگاه‌ها مشکل بسیاری از کشور‌ها می‌باشد. پرداخت شهریه در دانشگاه‌های برتر، سرمایه گذاری است، چون مدرک آن، اعتبار بیشتر و امکان جذب بهتری را در پی دارد لذا هزینه را زودتر جبران می‌کند. استاد دانشگاه تهران تاکید کرد: اگر بیش از 30 درصد بودجه دانشگاه از محل شهریه تامین شود سیستم ناپایدار است و در واقع افزایش کمک‌های دولت به معنی کاهش استقلال موسسات است. شریعتی نیاسر تصریح کرد: سال 2013 بودجه هاروارد 4.2 میلیارد دلار و در سال 2014 بالغ بر 36 میلیارد دلار که حدود 40 درصد از محل سرمایه گذاری بخش خصوصی بوده است. وی با اشاره به تغییرات ضروری در دو دهه آینده آموزش عالی بیان کرد: در راستای تغییرات اجتناب ناپذیر پیش رو باید برخی موارد؛ تغییر مدل یادگیری و یاددهی، مسئولیت پذیری بیشتر دانشجو برای یادگیری، گسترش آموزش‌های تلفیقی، بین رشته‌ای و درون رشته ای، اجتناب ناپذیرشدن ارتقا نقش بخش خصوصی در توسعه آموزش عالی، جایگزین عمده آموزش‌های کلاسیک با دوره‌های حرفه‌ای و مهارتی و... بهبود بخشید. استاد دانشگاه تهران تصریح کرد: برخی اقدامات تحولی قابل طرح در درون آموزش عالی میتوان به بازآرائی دوره‌های تحصیلی، تعریف و تدوین شیوه‌های نوین آموزشی، فعال نمودن نقش بخش خصوصی در توسعه آموزش عالی، تثبیت، حفظ و تقویت طبقه بندی مدیریت منطقه‌ای اموزش عالی، تقویت نقش نظارتی ستاد بر عملکرد و تاثیر عملکرد بر ارتقای اموزش عالی، تعمیم جدی اختیارات مدیریتی آموزش عالی به سطح مراکز استانی یا مناطق 10 گانه و... اشاره کرد؛ که همه موارد در گروه فرهنگ سازی، همراهی تمام ارکان نظام و بهره گیری از رهنمود‌ها و حمایت قاطع مقام معظم رهبری از سیاست‌های تحولی است. شریعتی نیاسر ادامه داد: پیرامون برخی اقدامات تحولی خارج از دستگاه آموزش عالی می‌توان به رسمیت شناختن و تثبیت جایگاه حقوق نهاد‌های دانایی در نظام اجرایی، ضرورت ارتقا سالانه و بررسی سهم پژوهش از درآمد ناخالص ملی در برنامه توسعه، مکلف نمودن همه دستگاه‌ها برداشتن پیوست دانایی قبل از تصویب طرح‌های ملی، تقویت نقش دستگاه‌های نظارتی در طول و در حین دوره مدیریت ها، تقویت شبکه ارتباطات جهت تقویت تعاملات فرامرزی و گسترش دوره‌های مجازی، هماهنگی دستگاه دیپلماسی کشور با اموزش عالی برای توسعه تعاملات بین المللی اشاره داشت. وی در پایان آموزش عالی را در جهان پیشرفته، در آستانه تغییرات جدی دانست و تشکیل ستاد ویژه تحولات آموزشی عالی کشور برای دو دهه آینده را ضرورتی اجتناب ناپذیر اعلام کرد. رضوان حکیم زاده دانشیار دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران در خصوص تغییرات در کارکرد‌های دانشگاه‌ها و فرآیند‌های یاددهی، یادگیری، پژوهش، مدیریت و بین المللی شدن گفت: دانشگاه‌ها دانشجویان را متناسب با نیاز‌های جامعه آماده می‌کند، گسترش رشته ها، تعادلی بین مباحث تئوریک و مباحث کاربردی است و نظام حکمرانی بین المللی به مباحث تحقیقاتی و پژوهش‌ها جهت می‌دهد. تحولات فناوری همچون اینترنت اشیا، هوش مصنوعی، بلاکچین، رباتیک، یادگیری تحلیلی، فرآیند جریان آموزش در دانشگاه‌ها را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. دانشیار دانشگاه تهران با اشاره به سوالات کلیدی فراروی دانشگاه‌ها تصریح کرد: دانشگاه‌ها باید از خود بپرسند؛ آیا فارغ التحصیلانی مناسب برای جامعه تربیت می‌کنیم، آیا جستجوگری را به دانشجویان می‌آموزیم، آیا در دانشگاه‌ها به تربیت انسان‌هایی اخلاقی و نوآور و خلاق می‌پردازیم، آیا به نقش تربیتی برای نسل آینده کشور واقف هستیم، آیا دانشجویان یادگیران مادام العمر خواهند بود، آیا مهارت‌های کارآفرینی جزو آموزه‌ها می‌باشد، آیا به نوع روش و تدریس و آزمون اهمیت می‌دهیم که درنهایت بتوانیم افرادی مشاهده گر، و متفکر و مشارکت جو تربیت کنیم. برای پاسخ به این سوالات باید تحولی در طراحی برنامه درسی دانشگاه‌ها ایجاد شود.