به پای خود شلیک نکنید؛ واکنش ایران به اولین نقض برجام توسط اروپا
اقتصادنیوز: کاردار تهران در لندن هشدار داد در صورتی که امضاکنندگان اروپایی محدودیت‌های توسعه موشکی خود را حفظ کنند، توافق برجام ممکن است از بین برود.
به گزارش اقتصادنیوز، نماینده دیپلماتیک دولت جمهوری اسلامی در لندن به بریتانیا توصیه کرد به مفاد توافق هسته‌ای پایبند باشد و تحریم‌ها را لغو کند. او تاکید کرد در صورتی که امضاکنندگان اروپایی برجام تحریم های مرتبط با توسعه موشکی خود را حفظ کنند، ممکن است این توافق از بین برود.
بنا بر گزارش گاردین، مهدی حسینی متین، کاردار جمهوری اسلامی ایران در بریتانیا روز چهارشنبه در سخنانی در آستانه نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد با موضوع توافق هسته‌ای ایران گفت که چنین اقدامی از سوی اروپایی‌ها نقض توافق محسوب شده و منجر به فروپاشی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) می شود. وی افزود، این امر همچنین بر فضای پیرامون مذاکرات دوجانبه اخیر در عمان بین ایران و آمریکا برای تضمین یک توافق محدود جداگانه که آزادی زندانیان آمریکایی، حفظ جنبه‌های از توافق هسته‌ای و آزادی دارایی‌های مسدود شده ایران در خارج از کشور را پوشش می‌دهد، تأثیر خواهد گذاشت.متین گفت: «انگلیس و شرکای اروپایی‌اش باید به شکلی استراتژیک فکر کنند و عدم لغو تحریم‌ها اشتباه بزرگی خواهد بود. اروپا باید دوباره به این اقدام فکر کند. آن‌ها با این کار فقط به پای خود شلیک می‌کنند. ساختار برجام باید حفظ شود و اگر اینطور نباشد، پاسخگو خواهند بود. ما اکنون اقدامی نمی‌کنیم، اما زمانی که ببینیم چه اقدامی انجام شده، بدان پاسخ خواهیم داد.»
مقامات ایرانی گفتند که یکی از پاسخ‌های احتمالی سطوح بالاتر غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران یا خروج این کشور از معاهده منع اشاعه هسته‌ای (NPT) خواهد بود.
متین این سخنان را در واکنش به گزارش‌هایی اظهار کرد که بر اساس آن بریتانیا و دو قدرت اروپایی دیگر قصد دارند تحریم‌های مربوط به تولید موشک‌های ایران را که طبق مفاد قرارداد 2015 پس از 18 اکتبر باید لغو شوند، حفظ کنند. قدرت‌های اروپایی بارها ادعا کرده‌اند که ایران بندهای تولید موشک در این توافق را نقض می‌کند. اما متین گفت که توافق 2015 تنها از ایران خواسته تا هیچ گونه فعالیتی در رابطه با موشک‌های بالستیک طراحی شده برای حمل موشک‌های هسته ای، از جمله پرتاب‌های موشکی آزمایشی با استفاده از چنین فناوری، انجام ندهد. او گفت این عبارت بیانگر تعهدی برای ایران نیست.
متین که ارشدترین دیپلمات ایرانی در لندن است، گفت که ایران چنین تسلیحاتی تولید نمی‌کند و هر گونه فروش پهپاد توسط کشورش به روسیه مشمول توافق هسته‌ای نمی شود، زیرا این هواپیماهای بدون سرنشین (پهپاد) نه سلاح هستند و نه موشک. او گفت که اوکراین به طور کامل از فرصت پیشنهاد شده برای اثبات ادعای خود مبنی بر استفاده روسیه از موشک های ایرانی استفاده نکرده است.
سه کشور اروپایی امضاکننده توافق هسته‌ای 2015، فرانسه، آلمان و بریتانیا، از سال 2018 در بیش از ده‌ها نامه به دبیرکل سازمان ملل ادعا کرده‌اند که ایران جنبه‌های مختلف بندهای موشک های بالستیک این توافق را نقض کرده و پیامی ناخوشایند به منطقه ارسال کرده است.
دام باربارا وودوارد، سفیر بریتانیا در سازمان ملل، این هفته مدعی شد: «ایران قطعنامه 2231 سازمان ملل را [که توافق هسته‌ای را تایید می‌کند] به‌خاطر نحوه فروش [ادعایی] پهپاد به روسیه برای جنگ در اوکراین آشکارا نقض می‌کند».
وی ادعا کرد: «ما فکر می‌کنیم که ایران سه برابر اورانیوم بسیار غنی‌شده مورد نیاز برای ساخت یک بمب هسته‌ای در اختیار دارد، بنابراین ذخایرش بسیار زیاد است و توانایی ایران برای غنی‌سازی اورانیوم بالاست و این وضعیتی است که ما را نگران کرده است. به همین دلیل است که ما سخت کار می کنیم تا به توافقی برسیم که در این مورد چه کاری انجام دهیم.»
لغو شبکه پیچیده تحریم‌های مرتبط با برنامه موشک‌های بالستیک ایران بر تعدادی از شرکت‌های دفاعی ایرانی تأثیر خواهد گذاشت.
در بریتانیا، استیو مک کیب، نماینده عضو حزب کارگر و از دوستان اسرائیل، در نامه ای به جیمز کلورلی، وزیر امور خارجه، ادعا کرده که اگر تحریم‌ها با توجه به نقض فاحش و مستمر ایران از توافق هسته‌ای لغو شوند، خطا خواهد بود.
متین تاکید کرد که افزایش ایران در میزان اورانیوم غنی شده فراتر از محدودیت‌های تعیین شده در برجام به خودی خود نقض توافق نیست زیرا در ماده 37 این توافق آمده است: «اگر تحریم‌ها به‌طور کامل یا جزئی بازگردانده شوند، ایران آن را به‌عنوان زمینه‌ای برای توقف اجرای تعهداتش در توافق تلقی می‌کند». وی افزود: «تمام اقداماتی که ایران پس از خروج آمریکا از توافق در سال 2018 برداشته بود، برگشت پذیر است».
این در شرایطی است که مدیر دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل که مسئولیت راستی‌آزمایی توافق هسته‌ای را بر عهده دارد، در گفتگو با فرانس 24 اذعان کرد که این توافق در وضعیت بسیار بدی قرار دارد. رافائل گروسی گفت: «اساسا از این توافق فقط یک پوسته خالی به جا مانده است. هیچ کس مرگ آن را اعلام نکرده است، اما هیچ فعالیت دیپلماتیکی پیرامون آن وجود ندارد. اگر توافق دیگری وجود داشته باشد، امیدوارم از ما دعوت شود تا بازرسی و تأیید کنیم که تعهدات انجام شده واقعی هستند و فقط یک تکه کاغذ نیستند.»
همچنین بخوانید