بودجه سینمایی با نیازهای سینما تناسب ندارد اما با هنر مدیریت میتوان دست به اقدامات جدی زد
تولیدات سینمایی در سال جاری در نهادهای دولتی افزایش داشته که این موضوع هم با افزایش بودجه و هم کمک نهادهای اقتصادی ممکن شده است؛ حال این اتفاق میتوان در سال آتی نیز رخ دهد هرچند که میزان بودجه باید به مراتب بیشتر از اینها باشد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، تأثیر بودجهها و افزایش و کاهش میزان آنها بر تولیدات فرهنگی امری غیرقابل انکار است. سال جاری بودجه سازمان سینمایی به عنوان معاون امور سینمایی، سمعی و بصری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 3,533,871 میلیون ریال بود. رصد این بودجه در حوزه تولیدات باید از دریچه و خروجی بنیاد سینمایی فارابی بررسی شود. امسال بنیاد سینمایی فارابی 12 فیلم در دست تولید دارد که 8 فیلم از این تعداد برای جشنواره فیلم فجر فرم حضور پر کرده است.
این تعداد تولید برای بنیاد سینمایی فارابی در تمام سالهای اخیر بیسابقه است. درست است که باید کیفیت را در این میان بررسی کرد و نهاد دولتی باید کار با کیفیت و ارزش بالا تولید کند اما در نظر باید داشت که یک کمپانی سینمایی اولاً باید در حد وسیع و نه در سال دو سه فیلم تولید کند. نگاهی داشته باشیم به تعداد فیلمهای کمپانیهایی مانند یونیورسال، دریم ورکز، دیزنی، پارامونت و... که البته و بدون شک بنیاد سینمایی فارابی نمیتواند خود را با آنان باتوجه به سرمایه هنگفتشان مقایسه کند. اما آیا تمام فیلمهای همان کمپانیها و دیگر شرکتهای تولید فیلم در اروپا و آسیا دارای کیفیت و نمره قابل قبول از سوی منتقدین و مخاطبین سینمای دنیا است؟ قطعا جواب منفی است و کافی است نگاهی کنیم به فروش پایین و کیفیت نازل برخی از آثار چه در حوزه فیلم بلند سینمایی و چه در حوزه انیمیشن. اما در عوض تولید وسیع و بالا باعث میشود که اولاً تجربهها و چهرههای جدید وارد سینما شوند، دوم اشکال و رویکردهای جدید در سینما دیده شود و سوم سرعت تولید و میزان کمی آثار بالا رود که همین منجر به افزایش اشتغال میشود. طبیعی است که تعداد فیلمها و آثار برای یک کمپانی اهمیت دارد و توسط مردم یک جامعه مطالبه میشود.
بنابراین افزایش بودجه سازمان سینمایی که با وجود گرانیها و تورم رقم بالایی نیست، امری درست و بجا است. رقمی که امسال سازمان سینمایی توانسته برای بودجه سینمایی خود بگیرد، 4,821,566 میلیون ریال است که نسبت به سال جاری 36 درصد افزایش دارد. همچنین در بخش اعتبار طرحهای تملک دارایی سرمایهای دستگاههای اجرایی سال 1402، برای «برنامه حمایت و گسترش سینمای ملی و ارتقای دانش و فناوریهای نوین صنعت سینما» رقم 320 میلیارد و 59 میلیون تومان قید شده است.
افزایش بودجه وزارت ارشاد در 1402/ فرهنگ و هنر نونوار میشود؟ + سندالبته مشخص است که این بودجه تماماً برای تولیدات بنیاد سینمایی فارابی هزینه نمیشود و برای بخشهای دیگر مانند انجمن سینمای جوانان ایران که در حوزه تولیدات فیلم کوتاه نقش دارد نیز هزینه میشود. این نهاد نیز در سال جاری برای تولید فیلم کوتاه توانست آثار متفاوتی را نسبت به سالهای قبل در ژانرهای گوناگون بسازد. برای همین افزایش بودجهها راهکار اصلی برای افزایش تولید است اما همه چیز به هنر مدیریت باز میگردد که بتواند با کمترین بودجه بیشترین تولید را داشته باشد.
از ابتدای دور جدید مدیریت سینمایی کشور، ایده مهمی برای فارابی در نظر گرفته شد که به موجب آن هیأت امنایی برای فارابی متشکل از مسئولین اقتصادی ارشد کشور در نظر گرفته شد. مشخص بود که با توجه به اینکه رئیس سازمان سینمایی، خود تجربه تهیهکنندگی دارد میدانست که باید برای بنگاه تولید سینمایی کشور، فکری اساسی کرد. این اقدام امسال نتیجه خود را به خوبی نشان داده که به واسطه آن فارابی توانسته تعداد قابل توجهی فیلم تولید کند.
حال این افزایش 36 درصدی بودجه سازمان سینمایی میتواند تا حدودی به جریان تولید بیشتر کمک کند. البته باید درگاههای اقتصادی مورد اشاره نیز همیاری و کمک خود را فراموش نکنند. همچنین طبق قانون قرار بر این بود که درصدی از بودجههای نهادها و سازمانها صرف تولیدات شود اما این اتفاق تنها برای نمایشهای فرهنگی و برنامههای جانبی و نه تولیدات فرهنگی رخ داد به این ترتیب که هرکدام از وزارت خانه و ارگانها خود با برگزاری برنامه، جشنواره و همایشی این درصد را صرف فرهنگ میکنند. اما بهتر آن است که همین وزارتخانهها متناسب با اهداف و سیاستگذاریهای خود وارد جریان تولید شوند.
در هر حال بودجه سازمان سینمایی چیز دندانگیری با توجه به تورم کشور نیست و باید اگر جمهوری اسلامی ایران فرهنگ را طبق سخنان رهبر انقلاب اولویت اصلی کشور میداند، بودجه بیشتری برای آن در تمام بخشها و نهادها در نظر بگیرد.
قادر آشنا مدیر کل توسعه و مطالعات سازمان سینمایی در این خصوص و درباره تناسب بودجه فرهنگی کشور با نیازهای آن بیان کرد که میزان بودجه فرهنگی امسال با نیازهای جامعه فرهنگی و هنری کشور، اعم از هنرمندان در بخشهای گوناگون سینمایی، تجسمی، موسیقی و... تناسب درستی ندارد البته می دانیم که اولویت کشور امسال مسائل معیشتی و اقتصادی مردم است. اما باید مجلس و دولت محترم به نیازهای فرهنگی و هنری مردم و کشور توجه بیشتری داشته باشد. در نظر داشته باشیم که هزینه تولیدات امسال نسبت به سال گذشته افزایش داشته است و سال بعد نسبت به امسال. برای همین اگر سال جاری فیلمی را با 20 میلیارد تومان میشد ساخت سال بعد امکانپذیر نیست. خصوصا اگر فیلمها در زمینههای تاریخی، جنگی و با تولید سنگین باشد این موضوع هزینه بیشتری را میطلبد. همچنین فیلمهای مستند و پویانمایی نیز متوجه هزینههای بیشتری شده است که بنابراین باید بودجه بیشتری را در نظر گرفت.
او گفت: در کنار بحث تولیدات سینمایی، توسعه زیرساخت ها نیز بسیار اهمیت دارد. میدانیم که یکی از شعارهای دولت ناظر بر بحث عدالت است و سازمان سینمایی این شعار را وظیفه خود میداند که در عرصه فرهنگی و سینمایی آن را به طور جدی دنبال کند. در حال حاضر بسیاری از شهرهای کشور فاقد سینما هستند و ما برای افزایش سالنهای سینما به بودجه کافی نیاز داریم اما با این میزان نمیتوان سرعت و میزان سالنها را بالا برد. البته بخش خصوصی و دیگر نهادها نیز در این میان همکاری دارند اما باید این همکاری و مساعدت افزایش پیدا کند.
وی در پایان گفت که در این میان استان ها به بودجههای بالای فرهنگی برای توسعه و تولیدات نیاز دارند که به این منظور استانداران باید به امر فرهنگی در استان خود توجه جدی کنند. بر این باوریم که فیلمنامه و نمایشنامهها باید رنگ اکران و اجرا را ببینند و نباید صرفاً در متن باقی بمانند. این حد فاصله میان متن تا اجرا نیازمند توجه مدیران و بودجه بالای فرهنگی و هنری برای کشور است. هر فیلم و نمایشی که اجرا شود حتی در کوچکترین شکل خود برای چند خانواده اشتغال آفرینی میکند. اشتغال فرهنگی و هنری کشور باید جدی گرفته شود. آنچه که مدیران سینمایی در خصوص تولیدات سینمایی گفتند به نظر اتفاق افتاده و امسال شاهد فیلمهای با کیفیت خوب در گونههای مختلف سینمایی خواهیم بود.