بودجه‌های ایران ضد توسعه‌ای تدوین می‌شود / سیگنال قیمت دلار آزاد به بازارها چیست؟

مهرنوش حیدری- بهنام ملکی در گفتگو با خبرگزاری خبرانلاین با اشاره به اینکه فاصله مهمی میان آمارهای ارائه شده از سوی مقامات و درک مردم از وضعیت تورمی ایجاد شده است، گفت: مقامات دولتی می‌گویند تورم بیست درصد کاهش یافته است اما این کاهش محسوس نیست و باید به این مساله بیش از پیش توجه شود. رییس هیات علمی کانون دانش آموختگان اقتصاد گفت: واقعیت این است که تورم تار و پود زندگی مردم را درنوردیده و به صورت بسیار تازنده در حال حرکت است.

وی در توضیح این مطلب افزود: اگرچه تکنیکی نگریستن به مقوله تورم نیازمند اطلاعات ریزتر و بررسی تخصصی‌تر است اما در کلیات به نظر نمی‌رسد اتفاقی رخ داده باشد. بالاخره در یک سال اخیر بهای دلار از حدود 24-25 به سقف کانال سی هزار تومان یعنی محدوده سی و شت تا سی و نه هزار تومان رسیده و باید توجه داشت که همه کالاها و خدمات با نرخ دلار مرتبط هستند. به گفته وی بهای ارز در بازار آزاد سیگنال مهمی برای تعیین نرخ کالاها و خدمات است و قیمت‌ها با نرخ دلار آزاد تطبیق می‌یابد. در این مسیر قیمت ارز نیمایی تاثیری مشابه قیمت ارز آزاد را در برندارد. از این رو مهار بهای ارز در بازار ازاد مساله مهم و تاثیرگذاری است.

وی گفت: تثبیت نرخ ارز در کانالی خا و... نمی‌تواند مشکل بنیادین اقتصاد ایران را رفع کند. در گذشته بارها این قبیل درستورات صادر شده است. مشکل اصلی تورم ایران این است که هزینه‌های غیرتوسعه‌ای کشور مداوم در حال افزایش است و اتفاقا این افزایش هزینه‌ها خود عامل بروز تورم در کشور است.

بیشتر بخوانید:

چرا بازار مسکن به کما رفت؟ / دو بازیگر پنهان در قیمت‌گذاری مسکن

منتفعان افزایش نرخ سود بانکی را بشناسید / بغزیان: تغییر سود بانکی، بازار ارز را ریزشی می‌کند؟

تحریم؛ هم داخلی و هم خارجی

وی در بخش دیگری از سخنانش به اثرگذاری مولفه مهمی به نام تحریم اشاره کرد و ادامه داد: در کنار هزینه‌های غیرتوسعه‌ای باید به بحث تحریم‌های داخلی و خارجی، سوء تصمیم‌گیری و تدبیر نیز توجه کرد زیرا مجموع این موارد باعث شده که ما کشوری باشیم که برای چندین دهه شاهد تاخت و تاز تورم است.

این استاد دانشگاه با اشاره به آمارهای ارائه شده از سوی دولت در خصوص افزایش درآمدهای نفتی گفت: در سال جاری به دلیل جنگ اوکراین و تحریم‌های روسیه قیمت نفت تاحدودی افزایش یافت، آنچه روشن است این‌که دولت سیزدهم توانسته به اشکال غیررسمی و... حجم فروش نفت را نسبت به قبل افزایش دهد. نکته اما اینجاست که نفع ما از این افزایش قیمت به دلیل تریم‌ها بسیار اندک بوده است.

وی با تاکید بر اینه باید برندگان و بازندگان این جنگ را به لحاظ اقصادی مورد بررسی قرار داد، گفت: بسیاری از کشورها از جمله کشورهای اروپایی از قبل این جنگ متضرر شده‌اند اما چه کسانی توانستند از تهدید برای خودشان فرصت بسازند؟ طبیعتا برندگان این جنگ عمدتا کشورهای نفتی بوده‌اند. آن‌ها با عقد قراردادهای طولانی مدت برای صدور انرژی تلاش کردند نقش خودشان را در بازارهای انرژی جهان افزایش دهند اما تحریم‌ها چنین فرصتی را در اختیار ما قرار نداد.

باید ساختار بودجه اصلاح شود

این اقتصاددان با اشاره به اینکه تغییرات رخ داده در عرصه جهانی سبب شده بسیاری از کشورها با تورم درگیر شوند، گفت: البته میران تورم این کشورها اصلا قابل قیاس با تبعات تورم طولانی‌مدت نیست اما این اتفاق رخ داده و ما با موجی از تورم در جهان مواجه شده‌ایم. همه کشورها در حال برنامه‌ای برای خروج از این وضعیت هستند و طبیعی است که ما نیز باید به ضرورت عینی برای خروج از این بحران برنامه داشته باشیم. وی گفت: گام اول برای خروج از بحران و مهار دامنه تورم، بی‌تردید اصلاح ساختار بودجه‌ای است. این روزها فصل داغ بودجه در حال از راه رسیدن است اما به نظر می‌رسد تغییر عمده‌ای در این عرصه رخ نداده و متاسفانه بودجه‌های ایران همواره با سویه‌ای غیر توسعه‌ای تدوین می‌شوند.

ملکی گفت: به بیان ساده در بودجه‌های سالیانه ایران هزینه‌های نامطلوبی وجود دارد. به عبارتی دولت بابت چیزهایی هزینه می‌کند که اولویت نیست و در عمل ما با کسری بودجه سنگین و بزرگی روبرو می‌شویم که موتور تولید تورم در کشور می‌شود. شاید در اولین گام منضبط کردن بودجه و تدوین بودجه‌ای انقباضی با اولویت‌بندی دقیق بتواند ما را وارد مرحله مهار تورم در کشور کند.

223223