بورس، دلار و سکه را زیر گرفت + نمودار
بازار سهام به‌عنوان بازاری پیشرو درمیان سایر بازار های مالی نظیر دلار و سکه از ابتدای شروع سال‌نو تاکنون توانسته به لحاظ کسب بازدهی وضعیت به‌مراتب بهتری به لحاظ آمار و ارقام به‌ثبت برساند.
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از دنیای اقتصاد، در معاملات هفته‌ای که سپری شد شاخص‌کل بورس اوراق‌بهادار تهران شرایط مطلوبی را پشت‌سر گذاشت و با کسب 83/ 2درصد بازدهی در بالاترین سطح تاریخی خود، روی رقم 2میلیون و 137هزار‌واحدی ایستاد. در این میان بازار سهام به‌عنوان بازاری پیشرو درمیان سایر بازار های مالی نظیر دلار و سکه از ابتدای شروع سال‌نو تاکنون توانسته به لحاظ کسب بازدهی هم وضعیت به‌مراتب بهتری به لحاظ آمار و ارقام به‌ثبت برساند.
بدین ترتیب در 8 روز کاری 1402 بورس تهران توانست 03/ 9درصد بازدهی برای سرمایه گذاران خود به‌ارمغان آورد. هرچند نمی‌توان کسب این میزان از بازدهی را برای کلیت جامعه سرمایه گذاران متصور بود چراکه سرمایه گذار عملا نمی‌تواند این میزان از رشد را در سبد سرمایه‌گذاری خود مشاهده کند زیرا کلیت سهام فعال بازار سهام در سبد هیچ‌یک از معامله‌گران جای نمی‌گیرد، اما به هر ترتیب از ابتدای سال‌تاکنون و هم در مقیاس هفتگی بورس توانست به لحاظ کسب بازدهی نسبت به سکه و دلار پیشی بگیرد. در 8 روز معاملاتی اخیر پس از بورس، دلار در جایگاه دوم و سکه در رتبه سوم قرار گرفت. نگاهی دقیق‌تر به فرآینده معاملات در بازار های رقیب نشان می‌دهد که در هفته‌ای که گذشته سکه با کاهش 95/ 5درصدی و دلار با افت 7/ 7درصدی مواجه شد. از ابتدای 1402 نیز سکه 21/ 3درصد و دلار 46/ 5درصد عایدی به‌همراه داشت. اما در بطن بورس تهران طی مدت اخیر رویداد دیگری به‌وقوع پیوست که برای جامعه سرمایه گذاران حائزاهمیت خواهد بود. شاخص هم‌وزن وضعیت مطلوب‌تری را نسبت به شاخص اصلی بورس اوراق‌بهادار تجربه کرد، به‌نحوی‌که این معیار بورسی در مقیاس هفتگی 59/ 4درصد بازدهی داشت. از طرفی کسب 25/ 11درصد عایدی برآینده 8 روز دادوستد های اخیر این معیار بورسی است.
پیشرانی به‌نام بورس
به باور برخی از صاحب‌نظران اقتصادی می‌توان از روند دادوستد های بازار ها این‌گونه استنباط کرد که جریان نقد در سال‌جاری نسبت به چند مدت گذشته رفتاری هوشمندانه از خود به نمایش می‌گذارد. فرار پول از بستر هایی همچون اسکناس آمریکایی و سکه می‌تواند در ابتدای شروع سال نوید تغییر راهبرد معامله گری سرمایه گذاران فعال در بازار های مالی را بدهد. آن‌طور که به‌نظر می‌رسد اشباع قیمتی در بازارهایی همچون دلار و سکه می‌تواند به‌عنوان عامل اصلی تغییر مسیر جریان نقد در اقتصاد محسوب شود.
در آن‌سوی بازار اما صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیز وضعیت قابل‌توجهی را تجربه کردند، به‌نحوی‌که از ابتدای 1402 تاکنون به‌طور میانگین 46میلیارد‌تومان پول از صندوق‌ها خارج شدند. نقطه‌عطف ماجرا دقیقا جایی است که میانگین خروج در هفته‌ای که سپری شد به رقمی بالغ بر 91میلیارد‌تومان رسید.
آنچه پیداست ورود مستقیم سرمایه گذاران به جریان معاملات بازار سهام نسبت به گذشته تشدید شده‌است. این مهم می‌تواند حاوی 2سیگنال باشد. نخست تغییر جهت کانال سرمایه‌درگردش از سایر بازار های مالی به سمت بورس و دیگری تغییر استراتژی معامله‌گران با جابه‌جایی عمدتا نقدینگی پارک‌شده در کف حساب کار گزاری یا بانک به سمت بازار سرمایه.
ورود پول به بورس اوراق‌بهادار تهران در هفته‌ای که فقط 3 روز کاری داشت به‌طور میانگین 6میلیارد‌تومان محاسبه می‌شود و در مجموع 8روز کاری نیز به‌طور میانگین جذب پول در بخش مولد اقتصاد کشور 110میلیارد‌تومان است.
بر این اساس با درنظر گرفتن آمار و ارقام معاملات و به‌عبارت دیگر گردش جریان پول در بازار هایی نظیر بورس، دلار، سکه و صندوق‌های سرمایه‌گذاری سناریوی تزریق بخشی از منابع مالی خارج‌شده از سایر بخش‌های اقتصاد به بورس وزن می‌گیرد.
در حال‌حاضر پیشرانی شرکت‌های بورسی در فضای معاملاتی اقتصاد کشور می‌تواند نشات‌گرفته از عوامل متعددی باشد، جبران جاماندگی از بازار های مالی، ورود اثر نرخ حواله اسکناس آمریکایی به جریان معاملات، بهبود روابط در سطح منطقه به‌خصوص جهان عرب و غیره را می‌توان به‌عنوان نقاط عطف این روز های بخش مولد محسوب کرد.
سیگنال ارزش معاملات خرد
ارزش معاملات خرد بورس (سهام و حق‌تقدم) در هفته گذشته به‌طور میانگین در رقمی بالغ بر 8هزار و 276میلیارد‌تومان جای گرفت؛ این در حالی است که در 8 روز معاملاتی سال1402 نیز این معیار بورسی به‌طور میانگین رقم 7هزار و 209میلیارد تومانی را به تصویر می‌کشد. آن‌طور که به‌نظر می‌رسد تا زمانی‌که ارزش معاملات خرد در محدوده های 7 الی 8هزار میلیارد‌تومانی در نوسان هستند، برای جامعه سرمایه گذاران فعالیت در بورس نه‌تنها جای نگرانی ندارد بلکه می‌تواند سیگنال تداوم ارزندگی سهام را به سایر فعالان بازار های مالی کشور نیز ارسال کند.
چرایی اقبال ریالی ها
مسیریابی جریان نقدینگی در هفته منتهی به 16فروردین سال1402 نیز حکایت از این مهم دارد که صنایعی نظیر مخابرات با 194میلیارد‌تومان، خودرو با 147میلیارد‌تومان و بانک در رتبه سوم 133میلیارد‌تومان جذب داشتند. آنچه از ارقام فوق حاصل می‌شود این است که در 3 روز معاملاتی پیشین عمدتا صنایع ریالی مورد‌استقبال معامله‌گران قرار داشتند. حال دلیل چنین اقبالی به ریالی ها می‌تواند نشات‌گرفته از جبران عقب ماندگی صنایع مذکور نسبت به چند مدت اخیر باشد. تشدید بحران جهانی نیز با توجه به تورم انتظاری دیگر عاملی است که می‌تواند از اکنون بخشی از جریان نقد را به سمت صنایع‌ریالی که عمدتا در سطوح ارزنده ای هم هستند سوق دهد. متعاقبا در نقطه مقابل نیز در هفته گذشته گروه‌هایی همچون فرآورده‌های نفتی با 176میلیارد‌تومان، فلزات اساسی با 141میلیارد‌تومان و چندرشته‌ای صنعتی با 113میلیارد‌تومان با بیشترین میزان فرار نقدینگی از سوی معامله‌گران مواجه شدند.
در صدر فهرست برترین شرکت‌های هفته گذشته مشاهده می‌شود که به‌ترتیب نماد های معاملاتی «وبصادر»، «اخابر» و «همراه» هر‌کدام به‌ترتیب با 206میلیارد‌تومان، 103میلیارد‌تومان و 90میلیارد‌تومان ورود پول همراه بودند. در این بخش هم مشاهده می‌شود که عمدتا‌ریالی ها مورد اقبال از سوی جامعه سرمایه گذار بورسی قرار داشتند. از سویی دیگر برخی از نماد های معاملاتی که عبارتند از «شپنا»، «شستا» و «وبملت» هر کدام به‌ترتیب با 152میلیارد تومان، 104میلیارد تومان و 86میلیارد‌تومان خروج پول از سوی معامله‌گران بورسی مواجه بودند. اصلاح و استراحت بزرگان بازار می‌تواند به‌عنوان یکی از دلایل خروج پول از صنایع دلاری محسوب شود. در تحلیلی دیگر برخی از فعالان بازار سرمایه معتقدند، تغییر سیاست فدرال‌رزرو در کنترل تورم در صورت تداوم، محرکی برای رشد دلاری ها است اما اکنون بازیگران فعال در بازار های جهانی همچنان سیاست‌های پیش روی فد را تا حدودی غیر‌قابل پیش‌بینی توصیف می‌کنند و همچنان تشدید رویکرد انقباضی را دور از ذهن تصور نمی‌کنند. بر همین اساس می‌توان نوسان‌های مقطعی ناشی از عدم‌اطمینان نسبت به تصمیمات آتی بانک‌مرکزی آمریکا را در جریان نرخ گذاری کالاهای پایه در بازار های جهانی مورد‌توجه در امر سرمایه‌گذاری قرار داد.
اما و اگر های صنعت پرحاشیه
از دیگر نکات حائزاهمیت در معاملات هفته گذشته بازار سهام می‌توان به وضعیت خودرویی ها نیز اشاره کرد. در هفته گذشته بالاخره پس از کش و قوس های فراوان شورای‌رقابت افزایش قیمت محصولات خودرویی را با بهره‌گیری از فرمولی منطقی تر از گذشته استخراج کرد. در ادامه اما شورای مذکور از انتشار نرخ‌های جدید سر باز زد و اعلام کرد نظرات کارشناسی خود را به سازمان حمایت و وزارت صمت ارائه کرده‌است. اکنون صمت پس از ارزیابی کارشناسی مسوول انتشار قیمت خودرو است، اما آن‌طور که به‌نظر می‌رسد، با توجه به شعار سال (مهار تورم، رشد تولید) احتمالا دستگاه‌ها در سال1402 چندان رقبتی در راستای اعلام نرخ‌های افزایشی نخواهند داشت. آنچه پیداست، اکنون سطوح قیمت‌ها باید نسبت به سال‌گذشته با افزایش همراه شود اما تبعات آتی آن موضوعی است که سیاستگذار را تحت‌فشار قرار داده‌است. «دنیای‌اقتصاد» به‌تازگی در گزارشی تحت‌عنوان (کلاف سردرگم خودرویی ها در بورس) به واکاوی استراتژی معامله‌گران در مواجهه با رویداد انتظاری در بعد افزایش قیمت‌ها و اساسا چرایی ضرورت افزایش نرخ محصولات ایران‌خودرو و سایپا پرداخته است.
به هر ترتیب در 3 روز کاری هفته گذشته شاخص صنعت خودرو 53/ 5درصد رشد داشت. این گروه در 8 روز کاری 1402 نیز موفق به کسب بازدهی 2/ 12درصدی نیز شد. هرچند آمار و ارقام از بازدهی مثبت خودرو یی ها حکایت می‌کند اما مشاهده می‌شود که بازدهی این صنعت در هفته گذشته نسبت به 5روز ابتدایی سال نسبتا کاهش داشته‌است. به ظن کارشناسان صنعت خودرو یک بام و دو هوای سیاستگذار در اعلام نرخ‌ها می‌تواند از دلایل کاهش اقبال صنعت مذکور درنظر گرفته شود.
در عین‌حال تغییر مالکیت در مقیاس هفتگی نشان می‌دهد که گروه خودرویی به‌رغم تشدید ریسک اما همچنان مورد استقبال جامعه سرمایه گذار بوده و 147میلیارد‌تومان جذب پول داشته‌است. (در حقیقت عنوان رتبه دوم ورود پول در بازار سهام به صنعت خودرو اختصاص داشت.) از ابتدای سال1402 تا پایان آخرین روز معاملاتی هفته گذشته نیز 261میلیارد‌تومان ورود پول به گروه خودرو صورت‌گرفت.
تفاوت بازدهی در 2 مقطع زمانی
اکنون بورس اوراق‌بهادار تهران از سطح تاریخی خود در سال1399 به لحاظ رقمی فراتر رفته‌است، هرچند برخی از سیاستگذاران بازگشت به ارقامی بیش از سقف قبلی را دستاوردی برای عملکرد خود در دولت فعلی درنظر می‌گیرند اما نباید فراموش کرد دماسنج اصلی بازار سهام با اینکه توانست به جایگاه 2سال‌و‌نیم گذشته خود بازگردد اما سبد سرمایه‌گذاری معامله‌گران بورسی همچنان با سطوح قبلی خود فاصله دارند. از طرفی بازدهی بورس به لحاظ دلاری در بازه مذکور (مرداد سال1399 و فروردین 1402) یکسان نیست. نرخ ارز با تغییرات فاحشی مواجه شد اما اثرات آن تاکنون به‌طور واقعی در جریان معاملات سهام صنایع و بنگاه‌های بورسی مشاهده نشده‌است.
همچنین بخوانید