ترسیم نقشه راه ملی پدافند زیستی در دانشگاه علوم پزشکی آزاد

در سومین نشست قرارگاه جهادی دفاع ملی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران، چارچوبی چندلایه برای توسعه پدافند غیرعامل با تمرکز بر تهدیدات زیستی تدوین شد.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی تهران، در سومین جلسه تشکیل قرارگاه جهادی دفاع ملی، نقشه راهی جامع و چندلایه برای توسعه پدافند غیرعامل با رویکرد زیستی ترسیم شد. این دانشگاه بنا دارد با استفاده از ظرفیت‌های علمی، پژوهشی و آموزشی خود، الگویی ملی برای پاسخ به تهدیدات زیستی و حوادث طبیعی ارائه دهد.

در جهانی که تهدیدها از مرزهای فیزیکی فراتر رفته و عرصه زیستی، بهداشتی و زیرساختی را نشانه رفته‌اند، دانشگاه‌ها دیگر صرفاً محل تولید علم نیستند؛ بلکه به پایگاه‌های استراتژیکی برای صیانت از سلامت و امنیت کشور بدل شده‌اند. در همین راستا، دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران با نگاهی ملی و آینده‌نگر، گام مهمی در راستای سازماندهی ظرفیت‌های علمی و زیرساختی خود برای تحقق اهداف پدافند غیرعامل برداشته است.

شکل‌گیری قرارگاه جهادی دفاع ملی؛ از ایده تا اجرا

بر اساس دستورالعمل تشکیل قرارگاه جهادی دفاع ملی، دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران با درک عمیق از ضرورت پدافند در حوزه سلامت، سه جلسه پیاپی با حضور اعضای هیئت‌رئیسه برگزار کرد. این جلسات با هدف ایجاد ساختاری منسجم، کارآمد و توسعه‌پذیر در حوزه پدافند غیرعامل و پاسخ به تهدیدات بالقوه و بلایای طبیعی، طراحی و پیش‌برده شد.

بر اساس این تصمیم، بناست دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران، ابتدا در سطح داخلی و سپس در مقیاس ملی، حلقه‌های پدافندی کشور را ذیل یک قرارگاه متمرکز و هدفمند به هم متصل سازد و به‌عنوان یک دانشگاه جامعه‌ساز، الگویی عملیاتی برای کل کشور ارائه دهد.

استفاده از ظرفیت‌های درون دانشگاهی و بین دانشگاهی در سومین جلسه رسمی قرارگاه جهادی دفاع ملی که روز شنبه 4 مرداد 1404 برگزار شد، جعفر عزیزی، رئیس گروه پدافند غیرعامل دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، میهمان ویژه جلسه بود. عزیزی که پیش‌تر در قالب یک تفاهم‌نامه رسمی با سازمان پدافند غیرعامل، مرکز آموزش پدافند در واحد تهران شمال را راه‌اندازی کرده، با هدف مشاوره و همکاری در طراحی ساختارهای پدافندی دانشگاه علوم پزشکی، در این نشست حضور یافت.

در این جلسه، بر بهره‌گیری از زیرساخت‌های پیشرفته آزمایشگاهی و پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی آزاد تهران به‌عنوان بازوی اجرایی قرارگاه پدافندی در حوزه زیستی تأکید شد. همچنین مقرر گردید پایلوت اجرایی پدافند سلامت و درمان ابتدا در این دانشگاه پیاده‌سازی شده و سپس به وزارت بهداشت ارائه شود تا الگویی برای سایر دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور باشد.

علیرضا خوشدل رئیس دانشگاه، گفت: متأسفانه در کشور، اقدامات مربوط به پدافند غیرعامل اغلب به‌صورت پراکنده و موازی انجام می‌شود و اتصال ساختاری میان این تلاش‌ها وجود ندارد. یکی از مأموریت‌های مهم ما، برگزاری همایش ملی پدافند غیرعامل با رویکرد زیستی، با محوریت دانشگاه آزاد اسلامی است تا این نقطه‌های پراکنده را به هم متصل کنیم.

خوشدل بر سه لایه مخاطب تأکید کرد:

1. کارکنان دانشگاه که باید با برگزاری دوره‌های ضمن خدمت، آموزش ببینند.

2. اساتید که می‌بایست مفاهیم پدافند زیستی را در دروس درگیر کنند و از طریق کمیته آموزش (EDC) لیستی از محتوای درسی استخراج و در جشنواره‌های آموزشی همچون مطهری ارائه شود.

3. دانشجویان که در دو سطح علوم پزشکی (از طریق واحد درسی "حوادث و بلایا") و سایر رشته‌ها (به‌عنوان دروس اختیاری) باید با مفهوم پدافند زیستی آشنا شوند.

تدوین دستورالعمل‌ها، مانورهای عملیاتی، و تثبیت در ساختار پژوهشی

یکی دیگر از مصوبات جلسه، تدوین دستورالعمل‌های علمی - عملیاتی بر پایه شواهد و تجربیات بومی بود. قرار شد این دستورالعمل‌ها در قالب پروژه‌های پژوهشی در معاونت پژوهش تعریف شده و پس از بررسی علمی، در مجلات دانشگاهی منتشر و هر چهار سال به‌روزرسانی شوند.

همچنین ایجاد یک «هسته فکری علمی» در دبیرخانه قرارگاه با حضور متخصصان مجرب، تدوین پیش‌نویس تفاهم‌نامه‌های همکاری، تعریف ناظر و زمان‌بندی دقیق برای اجرای طرح‌ها، و برگزاری کارگاه‌ها، مانورها و آموزش‌های عملیاتی با محوریت سرای نوآوری سلامت سیمرغ از جمله دیگر مصوبات این جلسه مهم بود.