ترس دولت بایدن در قبال توافق هستهای
گزارشهای متعدد حکایت از آن دارند که ایران و ایالات متحده عمدتا بر سر چگونگی احیای برجام به توافق رسیدهاند اما یک مشکل بزرگ باقی مانده و آن تصمیم دولت ترامپ مبنی بر تروریستی گماشتن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است.
نیویورک تایمز در گزارشی نوشت که رئیسجمهور آمریکا این شانس را دارد تا از بحرانی هستهای که میتواند آمریکا را تا پای جنگ بکشاند جلوگیری کند اما به یک دلیل از این فرصت استفاده نمیکند: وی از پیامدهای سیاسی بد این اقدام میترسد.
رئیسجمهور جو بایدن از زمان روی کار آمدن متعهد شده که به توافق هستهای باراک اوباما با ایران بازگردد. این مسئله حساسی است چراکه تهران بدون محدودیتهای توافق در حال نزدیک شدن به توانایی برای ساخت تسلیحات هستهای است. حال گزارشهای متعدد حکایت از آن دارند که ایران و ایالات متحده عمدتا بر سر چگونگی احیای برجام به توافق رسیدهاند اما یک مشکل بزرگ باقی مانده و آن تصمیم دولت ترامپ مبنی بر تروریستی گماشتن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است. تهران خواستار این است که سپاه پاسداران از لیست گروههای ترویستی خارجی آمریکا خارج شود. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا در اواخر ماه آوریل به کمیته روابط خارجی سنای آمریکا گفت ایالات متحده چنین کاری نخواهد کرد؛ حداقل نه بدون آنکه تهران شرایط خاصی را مهیا کند. وی همچنین به سناتورها هشدار داد که عدم حصول توافقی که به محدود کردن پیشرفت هستهای ایران منجر شود پیامدهایی جدی دربرخواهد داشت. وی تخمین زد که جمهوری اسلامی ایران تنها در عرض "چند هفته" با توانایی ساخت سلاح هستهای فاصله دارد.
در ادامه گزارش نیویورک تایمز آمده است: با تمام این اوصاف، حرف دیگری که بلینکن به زبان آورده شوکهکنندهتر بوده است. وی در میان سخنان خود گفت که اقدام واشنگتن برای تروریستی شماردن سپاه " به طور عملی" اهمیتی ندارد. وی عنوان کرد که "این اقدام باعث نمیشود چیز زیادی به دست بیاورید چراکه هزاران تحریم دیگر علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی وجود دارد". پس خود دولت بایدن قبول دارد که توافق هستهای با ایران را برای هیچ و پوچ به خطر انداخته است.
نیویورک تایمز افزود: مخالفان مدعی هستند که اعطای امتیاز به ایران - حتی بر سر مسائلی که عمدتا نمادین میباشد - باعث خواهد شد تا ستیزهجویی ایران افزایش یابد. با این حال نگرانی اصلی دولت بایدن سیاست است. ملایمت در برابر نیرویی که نظامیان آمریکایی را هدف قرار میدهد چندان برای انتخابات جالب به نظر نمیرسد؛ آن هم خصوصا در زمانی که به کمپین انتخابات میاندورهای نزدیک میشویم که شانس دموکراتها در آن چندان خوب نیست. کنگره نیز مسائل را آسانتر نمیکند. 62 سناتور - از جمله 16 دموکرات - در چهارم مه طرحی را در مخالفت با خروج سپاه پاسداران از لیست گروههای تروریستی به تصویب رساندند. اخیرا یک مقام دولت بایدن به واشنگتن پست گفت " ما میدانیم که این مسئله از لحاظ سیاسی گامی سخت برای برداشتن است".
این نشریه آمریکایی افزود: این بزدلی در دولت بایدن تبدیل به یک الگو شده است. دولت بایدن در جبهه سیاست خارجی در مواجه با مخالفتهای سیاسی از اتخاذ اقداماتی که باور دارند بهترین راه ممکن است عقبنشینی میکند. بایدن طی کمپین 2020 متعهد شده بود تا در صحن دیپلماتیک "فورا" از تمامی تحریمهای دولت ترامپ که باعث فلاکت مردم کوبا شده اما تاثیری بر روی بهبود حقوق بشرشان نداشته، بازگردد. دولت بایدن به جای این کار در اقدامی معکوس تحریمها را سختتر کرده است. مطابق با گزارش تایمز این اقدام نشانگر "نفوذ فراگیر سناتور رابرت منندز است که به عنوان رئیس کمیته روابط خارجی قدرت زیادی بر سر نامزدها و اولویتهای دولت دارد". بایدن همچنین طی کمپین انتخاباتیاش وعده داده بود که "کنسولگری در شرق اورشلیم" را بازگشایی کند. این حامل پیامی برای فلسطینیان در این شهر بود که ایالات متحده که مخصمهای در آنها گرفتار هستند علاقهمند شده است اما جمهوریخواهان کنگره که پژواک دولت اسرائیل هستند از برنامهها برای بازگشایی کنسولگری جلوگیری کردند.
نیویورک تایمز نوشت: دموکراتها همچنین نتوانستهاند به وعدههای خود در قبال چین عمل کنند. قطعا هیچ رئیسجمهوری توانایی اجرای تمامی وعدههای حزبش را ندارد اما بایدن حتی حاضر نیست که سیاستهای رئیسجمهوری که شکست داده (ترامپ) را لغو کند و به بازاعمال سیاستهایی که رئیسجمهوری که به آن خدمت کرده (اوباما) بپردازد. این مسئله بیمعنی است چراکه در وهله اول دلیل خوبی برای قرار دادن سپاه پاسداران در لیست گروههای تروریستی خارجی وجود نداشت. تا پیش از اقدام ترامپ در سال 2019 تا به حال نیروهای هیچ کشوری در لیست گروههای تروریستی خارجی قرار نگرفته بود. در آن زمان نیز تحریمهای متعددی علیه سپاه پاسداران اعمال شده بود. حامیان این اقدام ترامپ نیز صراحتا قبول کردهاند که هدف از این حرکت تنها رنجآور کردن روند سیاسی مورد نیاز برای احیای توافق هستهای با ایران توسط رئیسجمهور بعدی است.
نشریه آمریکایی ادامه داد: حتی برخی مفسران که مخالف خروج نام سپاه از این فهرست هستند - چراکه باور دارند این اقدام باعث ناراحتی متحدان آمریکایی از جمله اسرائیل و عربستان میشود - اذعان میکنند که این اقدام آمریکا کاری برای محدود کردن سپاه پاسداران انجام نمیدهد. ملموسترین پیامد این اقدام ممانعت از ورود نیروهای اسبق سپاه به آمریکا بود اما بعید است که فرماندهان ایرانی - که پیشتر هدف تحریمهای دیگر قرار گرفته بودند - آمریکا را برای تعطیلات مدنظر داشته باشند.
نیویورک تایمز در انتهای گزارشش نوشت: بحران با ایران باعث میشود که ائتلاف جهانی که به کمک بایدن برای دفاع از اوکراین تشکیل شده، تضعیف شود و این حاکی از یک سیاست فاجعهبار است. اگر بایدن هماکنون به انتخابات میاندورهای بدبین است، آن وقت تنها میشود پیامدهای زمانی را تصور کرد که ایران به قدرت هستهای بدل گردد و پای آمریکا به یک جنگ خاورمیانهای دیگر کشیده شود. آمریکا میخواهد موضع امن در برابر ایران داشته باشد اما چنین چیزی امکانپذیر نیست. بهتر است که بایدن کاری که درست است را انجام بدهد.