تمرکز مذاکره‌کنندگان بر اصل راستی‌آزمایی

به گزارش خبرنگار سیاست خارجی ایرنا، هشتمین دور مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین از حدود دو هفته پیش آغاز شده است و به اذعان مذاکره‌کنندگان رو به جلو و در مسیر پیشرفت قرار دارد.

روز پنجشنبه مذاکرات وین در دو سطح روسای هیات‌ها و کارشناسان ادامه پیدا کرد. در همین چارچوب، علی باقری مذاکره‌کننده ارشد کشورمان در دو دیدار دوجانبه با انریکه مورا هماهنگ‌کننده گفت وگوها و میخائیل اولیانوف رئیس هیات مذاکره‌کننده روسیه بحث و رایزنی کرد.

همچنین دیداری میان باقری و مذاکره‌کنندگان ارشد سه کشور اروپایی برگزار شد. علاوه بر این، جلساتی در سطح کارشناسی به صورت دو و چندجانبه برای بررسی موضوعات مختلف برگزار شد.

مذاکره کنندگان ارشد گروه 1+4، اتحادیه اروپا و آمریکا در جلسه‌ای که پنجشنبه شب در وین تشکیل شد درباره توالی اجرای توافق احتمالی بحث و تبادل نظر کردند.

میخائیل اولیانوف مذاکره کننده ارشد روسیه با انتشار پیامی در توئیتر نوشت که شرکت کنندگان در نشست امشب برای مقایسه متون تشکیل جلسه دادند.

وی افزود: این بار توجه اولیه به نحوه اجرای توافق (احتمالی) آتی معطوف شد.

اولیانوف با بیان اینکه ما باید در مورد اینکه چه کسی، چه کاری را چه زمانی در مسیر احیای کامل توافق هسته‌ای انجام خواهد داد، توافق کنیم، تصریح کرد که این مساله کار آسانی نیست.

وانگ کوان سفیر و نماینده دائم چین نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین که ریاست هیات مذاکره کننده پکن را در گفت وگوها برعهده دارد، این مطلب را پنجشنبه شب پیش از آغاز جلسه گروه 1+4 با آمریکا بیان داشت و خاطر نشان کرد که مذاکرات در وضعیت مناسبی قرار دارد.

مذاکره کننده ارشد چین تصریح کرد که مذاکرات رو به جلو جریان دارد و نمایندگان همه کشورهای شرکت کننده در گفت وگوها برای رسیدن به توافق نهایی، در کوتاه‌ترین زمان تلاش می‌کنند.

مذاکره کننده چین در ارزیابی پیشین خود از روند مذاکرات گفته بود که جمهوری اسلامی ایران با ارائه ایده‌های تازه و جامع نقش بسیار سازنده را در گفت وگوها ایفا می‌کند.

وی تصریح کرد: چین قاطعانه از مطالبات منطقه ایران در زمینه فعالیت‌های اتمی مادامی که خطر اشاعه تسلیحات هسته‌ای نداشته باشد، حمایت می‌کند.

باقری مذاکره‌کننده ارشد ایران از کاهش موارد اختلافی در پیش‌نویس توافق خبر داده و گفته بود که مذاکرات رو به جلو در جریان است. مذاکره کنندگان ارشد چین و روسیه نیز از مواضع مذاکراتی ایران حمایت کرده و تاکید می‌کنند که گفت وگوها برای دستیابی به توافق ادامه دارد.

ایران و ایالات متحده از طریق متن مکتوب غیررسمی، نظرات خود را در موضوعات چهارگانه رفع تحریم‌ها، اطمینان از رفع موثر تحریم‌ها، تعهدات هسته‌ای و راستی آزمایی ارائه کردند و هیات‌ها در حال بررسی این متون هستند.

مقام‌های آمریکایی و اروپایی نیز اذعان دارند که در مذاکرات پیشرفت‌هایی صورت گرفته است اما آنها ادعا می‌کنند که اندازه این پیشرفت‌ها به اندازه‌ای نیست که بتوان به توافق امیدوار بود.

به گفته سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه، ایران و ایالات متحده از طریق متن مکتوب غیررسمی، نظرات خود را در موضوعات چهارگانه رفع تحریم‌ها، اطمینان از رفع موثر تحریم‌ها، تعهدات هسته‌ای و راستی‌آزمایی ارائه کردند و هیات‌ها در حال بررسی این متون هستند.

یک منبع نزدیک به تیم مذاکره کننده ایرانی به خبرنگار ایرنا گفت: این جلسه در فضایی مثبت و سازنده برگزار شد. بر اساس این گزارش، اصل راستی‌آزمایی که زمانی جزو موضوعات اصلی مورد مخالفت طرف‌های غربی بود، اکنون به رسمیت شناخته شده و بحث در خصوص ساز و کارهای انجام راستی‌آزمایی همچنان ادامه دارد.

تجربه اجرای ناقص برجام به ویژه در زمینه رفع تحریم ها در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما باعث شده است که تیم ایرانی در مذاکرات جاری بر بحث راستی آزمایی تاکید ویژه ای را داشته باشد. هدف آن است که انتفاع ایران از برجام به صورت واقعی و عملی اتفاق بیفتد، نه اینکه تحریم‌ها صرفا روی کاغذ رفع شده و در عمل باقی بمانند.

مولفه دومی که تیم ایرانی بر آن تاکید دارد، عنصر پایداری و دوام توافق است. عملکرد دونالد ترامپ رئیس‌جمهور سابق آمریکا در خروج یکطرفه از توافق هسته ای تیم ایرانی را به این نتیجه رسانده است که هرگونه توافق ناپایدار به فرض رفع موقتی و متزلزل تحریم ها، نفع مورد انتظار را به ایران نخواهد رساند.

روز چهارشنبه بیش از 100 نفر از نمایندگان جمهوری‌خواه کنگره آمریکا بار دیگر با بازگشت این کشور به توافق هسته‌ای مخالفت کرده و توقف گفت وگوهای وین را خواستار شدند. این دست بیانیه‌ها خود دلیلی است بر اینکه چرا هیأت ایرانی بر دریافت تضمین‌های لازم تا این حد پافشاری می کند.

اما با این وجود روز گذشته اظهاراتی در برخی رسانه ها درباره طرح توافق موقت در گفت وگوها مطرح شد که اساسا نسبتی با واقعیت ندارد.

در همین حال یک منبع نزدیک به تیم مذاکره کننده ایران در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: اساسا تاکنون موضوع توافق موقت یا به اصطلاح توافق کمتر در برابر کمتر در مذاکرات مطرح نشده و هرگز در دستور کار تیم ایرانی نبوده است؛ همانطور که پیش از این هم اشاره شده است، هیأت ایرانی به دنبال دستیابی به توافقی پایدار و قابل اتکا است و دستورالعملی برای صحبت در مورد توافق موقت ندارد.

سخنگوی وزارت امور خارجه در مورد سرعت پیشرفت مذاکرات گفت: ما هیچ تاریخ ساختگی را قبول نداریم و از سرعت پیشرفت مذاکرات راضی نیستیم. طرف مقابل در دور هفتم وقت‌کشی زیادی کرد و بعد پذیرفت درباره ابتکارات ایران مذاکره کند.

وی تاکید کرد: هیات ایران از این توان برخوردار است و این سوال را باید کرد که آیا هیات‌های دیگر با این توان تصمیم‌گیری در وین حاضر هستند و آیا ایران فقط باید تمام تلاش خود را بکند و ابتکارات و موضوعات را با دقت مطرح کنند و آیا انتظار است طرف مقابل نیز چنین کنند.

شنیده‌های خبرنگار ایرنا حاکی از آن است که رئیس تیم ایرانی با مذاکره کنندگان ارشد اروپایی به صورت روزانه گفت وگو می‌کند و non-paperها به صورت روزانه و غیرمستقیم بین تیم ایرانی و آمریکایی توسط مورا تبادل می‌شود.

هیات مذاکره‌کننده کشورمان از ابتدای مذاکرات اعلام کرده است که ایران حاضر نیست چیزی کمتر از برجام را بپذیرد و تاکنون نیز درخواستی فراتر از برجام نداشته است.

کشورهای غربی تلاش کردند که با تعیین ضرب‌الاجل بر ایران فشار وارد کنند و به بهانه آن ایران هر توافقی را بپذیرد؛ اما جمهوری اسلامی اعلام کرده است که در رسیدن به توافق عجله ندارد و اگر غرب به دنبال دستیابی به توافق است می تواند اولین گام را در عمل به تعهدات خود ذیل برجام، بردارد.

گفت وگوها روز جمعه با برگزاری جلسات مختلف ادامه خواهد یافت.

برچسب‌ها

• برجام
• علی باقری
• مذاکرات وین

پرونده خبری

• مذاکرات برای رفع تحریم ها در وین