توصیه‌هایی برای کنترل وزن کودکان و نوجوانان

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، غزاله اسلامیان گفت: روند افزایشی شیوع اضافه وزن و چاقی فقط محدود به بزرگسالان نیست و متأسفانه به ویژه در پاندمی کرونا روند افزایش وزن در کودکان و نوجوانان شدت گرفت. وی افزود: اضافه وزن و چاقی کودکان، علاوه بر اینکه پیامد‌های ابتلاء به بیماری‌های مزمن مانند دیابت، قلبی عروقی، ریوی، کبدی، ناباروری و اختلالات جنسی به صورت بلوغ زودرس دارد با افت تحصیلی، غیبت از مدرسه، کاهش اعتماد به نفس و کاهش کیفیت مطالعه نیز همراه است. اسلامیان خاطرنشان کرد: با توجه به این که رشد کودکان و نوجوانان بسیار مهم است، نباید با به کارگیری روش‌های نادرستِ کاهش وزن، کودکان را مبتلا به گرسنگی‌های سلولی و پنهان کنیم. این دکتری تخصصی علوم تغذیه تاکید کرد: تشخیص به موقع اضافه وزن در کودکان در سلامت آینده آن‌ها بسیار تأثیرگذار است و تا زمانی که رشد کودکان و نوجوانان ادامه دارد، درمان اضافه وزن و چاقی با موفقیت بیشتری همراه خواهد بود. به گفته وی، تشخیص چاقی در کودکان با استفاده از نمودار‌های نمایه توده بدن برای سن انجام می‌شود. این متخصص تغذیه خاطرنشان کرد: میزان افزایش وزن مناسب در کودکان، پس از سال اول زندگی تا سن 10 سالگی حدود 2 تا 3 کیلوگرم در سال باید باشد. به گفته استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در صورتی که کودک یا نوجوان، در بالای صدک 95 نمایه توده بدن برای سن قرار گیرد، دارای اضافه وزن و چاقی است و اگر بین صدک‌های 85 تا 95 باشد، در معرض خطر اضافه وزن و چاقی قرار دارد و پایین صدک 85 به معنای وضعیت طبیعی است. وی تاکید کرد: کودکان دارای اضافه وزن نباید تحت رژیم‌های کاهش وزن با محدودیت شدید کالری قرار گیرند. اسلامیان در مرحله اول، هدف متخصصان تغذیه را طراحی یک برنامه غذایی مناسب عنوان کرد که با هدف حفظ وزن یا کاهش سرعت افزایش وزن تدوین می‌شود تا با افزایش قد به تدریج کودک در وزن مناسب سنش قرار گیرد. وی خاطرنشان کرد: در مرحله بعدی در مواردی که کودک دارای نمایه توده بدن برای سنِ بالای صدک 95 یا بین 85 تا 95 است و دارای فاکتور‌های خطر دیگری مانند ابتلاء به دیابت باشد، کاهش وزن بسیار تدریجی زیر نظر متخصص تغذیه، توصیه می‌شود. این متخصص تغذیه یادآور شد: بخش اعظم ذائقه آموختنی است و کودکان از والدین خود، غذا خوردن را می‌آموزند؛ بنابراین والدین نقش مهمی در شکل گیری الگوی غذایی کودک خود دارند. اسلامیان، برقراری نظم در ساعات خواب و بیداری را در رشد و کنترل وزن کودکان بسیار تأثیرگذار عنوان کرد. وی آهسته غذا خوردن را یکی از راهکار‌های مهم در کنترل اشتها برشمرد و گفت: افرادی که سریع غذا می‌خورند پیش از رسیدن پیام سیری مقدار زیادی غذا خورده‌اند؛ بنابراین باید آهسته غذا خوردن را با کودکان تمرین کنیم. این دکتری علوم تغذیه به والدین توصیه کرد: غذای کودک را در ظرف جداگانه‌ای برای او بریزید تا هنگام غذا خوردن، احساس رقابت با سایر اعضای خانواده را نداشته باشد و در آرامش غذای خود را میل کند. عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تاکید کرد: از مصرف غذا در هنگام تماشای تلویزیون در خانه پرهیز کنید، زیرا این امر سبب عدم تمرکز در هنگام غذا خوردن و در نتیجه مصرف بیش از حد مواد غذایی می‌شود. به گفته اسلامیان، باید به کودک آموزش دهیم همراه با غذا به میزان کافی از سبزی‌های تازه به صورت سالاد یا سبزی خوردن استفاده کند. این متخصص تغذیه انجام فعالیت بدنی منظم به صورت روزانه و به مدت حداقل یک ساعت را توصیه کرد و گفت: مدت زمان پیاده روی را باید برحسب تحمل کودک به تدریج افزایش داد تا تمایل بیشتری برای انجام آن داشته باشد. به گفته وی، نباید به منظور تشویق کودک از خرید مواد غذایی مثل تنقلات یا رفتن به رستوران استفاده کرد. اسلامیان با تاکید بر کنترل استرس، اضطراب و دل نگرانی‌های کودکان که به صورت ریزه خواری نمود پیدا می‌کند، توصیه کرد: در کودکان و نوجوانانی که عادت به مصرف زیاد مواد غذایی پرکالری از قبیل چیپس، نوشابه و... دارند بهتر است به تدریج میزان این مواد در رژیم غذایی کاهش داده شود.