تکثیر نشریات تخصصی و نقد کتابمان ضعیف است

معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: نشریات تخصصی، اطلاع‌رسانی و نقد در حوزه کتاب باید تکثیر شوند و متأسفانه ما در این زمینه ضعف داریم.

به گزارش خبرگزاری مهر، به مناسبت روز خبرنگار نشست صمیمانه یاسر احمدوند، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با خبرنگاران کتاب، ادبیات، چاپ و نشر پیش از ظهر امروز چهارشنبه 18 مرداد برگزار شد.

در این نشست علی رمضانی، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران؛ اسماعیل جانعلی پور، مدیرکل مجامع، تشکل‌ها و فعالیت‌های فرهنگی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و علی اکبر ابراهیمی، مدیرکل دفتر امور چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز حضور داشتند.

در این نشست یاسر احمدوند گفت: از تلاش‌های شما خبرنگاران حوزه کتاب، ادبیات، چاپ و نشر به عنوان راویان این حوزه‌های شریف و نجیب تشکر می‌کنم. به رقم کاستی‌ها و مشکلاتی که در کار خبر و فعالیت‌های رسانه‌ای وجود دارد، حضور شما خبرنگاران چراغ اطلاع‌رسانی، ترویج و آگاهی‌بخشی این موضوعات را روشن می‌کند. امیدوارم رسانه‌های مرتبط با این حوزه در هر گرایش و سلیقه‌ای که فعالیت می‌کنند شاهد روزهای بهتری باشند و امیدوارم دستاورد آنها برای فرهنگ و صنعت کشور ما مفید و پیش برنده باشد.

وی در پاسخ به سوالات مختلف خبرنگاران درباره موضوعاتی چون محل برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، چرایی پایین آمدن تعداد نشریات تخصصی کتاب و غیره گفت: مصلی امام خمینی (ره) و مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب دو محل برای برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران هستند و در حال حاضر جایگزین مطلوب دیگری برای برگزاری این نمایشگاه در کشور وجود ندارد. نشریات تخصصی، اطلاع‌رسانی و نقد در حوزه کتاب باید تکثیر شوند و متأسفانه ما در این زمینه ضعف داریم.

احمدوند افزود: در کشور بهای تمام شده قیمت کتاب برای عموم مردم بالاست. بنا ندارم قیمت کتاب را با سایر کالاها مقایسه کنم، اما پیشنهاد می‌کنم شما خبرنگاران طرح‌ها و ایده‌های عملیاتی برای تشویق مردم برای خرید کتاب ارائه دهید، تا به بررسی آنها بپردازیم. همچنین ما نیز در این زمینه بسته حمایتی برای کمک به خرید کتاب به هیئت دولت ارائه کرده‌ایم.

احمدوند در پایان گفت: ضرورت دارد تجربه خبرنگاران حوزه کتاب در قالب تاریخ شفاهی مستند و به صورت کتاب در کشور منتشر شود. همچنین خوب است که در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران از خبرنگاران مهم بین‌المللی برای انتقال تجربه‌هایشان در حوزه کتاب دعوت کنیم. هر چند نباید از ظرفیت‌های خبرنگاران حوزه کتاب در داخل کشور غافل شویم. حوزه نشر ما در همه ابعاد در منطقه و بسیاری از کشورها پیشگام است و این کشورها می‌خواهند از تجربه‌های ما در این حوزه استفاده کنند.

صنعت نشر ما ظرفیت تحول‌آفرینی دارد

علی رمضانی نیز در این نشست در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران درباره الزام ناشران دریافت کننده کاغذ دولتی برای درج این حمایت در ابتدای تولیداتشان، گفت: ضرورت درج این جمله که «این کتاب با کاغذ دولتی منتشر شده است» مربوط به ناشرانی است که کاغذ خارجی یارانه‌ای دریافت می‌کنند. اما به این دلیل که فاصله قیمت کاغذ مازندران از بازار کاغذ داخل کشور چندان زیاد نیست، درج عبارت «این کتاب با کاغذ ایرانی منتشر شده است» در پیش فاکتور ارسالی برای ناشران صرفاً توصیه می‌شود، بنابراین الزامی در کار نبوده که بر اساس آن ما بر این موضوع نظارت کنیم.

مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران ادامه داد: در دو سال اخیر با همکاری شهرداری تهران کتاب را وارد تبلیغات شهری کرده‌ایم. این اتفاق پیش از این وجود نداشت یا در این حد گسترده نبود، اما مهم این است که اکنون به رسمیت شناخته شده است. در ایام هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران و نمایشگاه بین المللی کتاب تهران این موضوع عملیاتی شد. این کار یکی از اقداماتی است که با کمک دستگاه‌های مختلف به عنوان یک فتح در مقابل جریان تجاری می‌توان از آن نام برد. جریان تجاری - تبلیغاتی به دنبال استفاده از این تابلوها و بیلبوردها است و بخش فرهنگی باید تلاش کند آنها را به دست بیاورد.

وی افزود: ما تصویر حوزه کتاب را چگونه می‌سازیم؟ چرا کسی باید به این حوزه افتخار کند وقتی تصویر حوزه کتاب را عمدتاً تصویر قاچاق، بسته شدن کتابفروشی و به زعم من تصویر ناقص ارائه می‌کنیم. تعطیل شدن یک کتابفروشی در تهران یا سایر استان‌ها اتفاق خوبی نیست. لازم است به افتتاح یک کتابفروشی بزرگ به اندازه خبر تعطیلی یک کتابفروشی ضریب دهیم. نحوه انعکاس این تصاویر در فضای کتاب تأثیر به سزایی دارد.

رمضانی ادامه داد: بر اساس آمارها در شصت سال گذشته در ایران قریب 5 میلیارد نسخه کتاب در کشور منتشر شده که از این تعداد 2 میلیارد و 700 میلیون آن تجدید چاپ و 2 میلیارد و 300 میلیون نسخه چاپ اول بودند. بیش از یک میلیون عنوان کتاب چاپ اول و 800 هزار عنوان کتاب تجدید چاپ در شصت سال گذشته در کشور منتشر شده است. بر اساس سرشماری سال 1335 جمعیت کشور 19 میلیون نفر بود. در سال 1402، حدود 85 میلیون نفر جمعیت داریم. میانگین این جمعیت فارغ از افراد بی‌سواد و باسواد سالانه تقریباً 50 میلیون نفر می‌شود. بنابراین به صورت متوسط در این شصت سال هزار نسخه کتاب برای هر ایرانی منتشر شده است.

وی در پایان گفت: در این آمار کتاب‌های کمک درسی هم وجود دارد. بر خلاف تصویر عمومی این کتاب‌ها عمده عدد و رقم صنعت نشر و عمده عدد صنعت نشر نیستند. 76 درصد از کتاب‌های منتشر شده در این سال‌ها تألیف و 22 درصد آن ترجمه بوده‌اند و 2 درصد هم به کتاب‌های زبان خارجی تعلق دارد. در سال‌های اخیر درصد ترجمه افزایش پیدا کرده است. این آمار قابل تجزیه و تحلیل و جزئی شدن است. صنعت نشر ما ظرفیت تحول‌آفرینی دارد مانند چیزی که در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران دیدید. این نمایشگاه با همه مسائل اجتماعی که برخی برای آن تصور می‌کردند، برگزار شد. در خصوص بازنمایی ظرفیت‌های صنعت نشر وظیفه ما است که اطلاعات را در اختیار شما خبرنگاران قرار دهیم و شما آن را به صورت کامل منعکس کنید.

علی اکبر ابراهیمی نیز در این نشست افزود: از همراهی همه خبرنگاران در رویدادهای فرهنگی که دفتر امور چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متولی برگزاری آن است تشکر می‌کنم. امیدوارم همراهی و همکاری خبرنگاران در راه اطلاع‌رسانی و انعکاس دستاوردهای حوزه صنعت چاپ و نشر تداوم داشته باشد.

وی گفت: کلیه نمایشگاه‌های صنعت چاپ توسط مؤسسات و شرکت‌های خصوصی انجام می‌شود و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان حامی فکری و معنوی در خدمت این شرکت‌ها است. پنج نمایشگاه صنعت چاپ شامل نمایشگاه چاپ، بسته‌بندی و فرآوری، نمایشگاه دیجیتال، آینده چاپ و نمایشگاه بین‌المللی و نمایشگاه سالانه در مشهد تحت عنوان چاپ، بسته‌بندی و ماشین‌آلات صنایع وابسته برگزار می‌شود که همه این نمایشگاه‌ها به صورت خصوصی برگزار می‌شوند.