جریان دانشجویی می‌تواند به پیشگام اعتراضات درست در کشور تبدیل شود / مبانی مشترک برای گفتگو در دانشگاه‌ها وجود ندارد + فیلم

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، بسیاری از صاحبنظران و فعالان جنبش دانشجویی بر این باورند که غیرحضوری شدن دانشگاه‌ها در دوران شیوع ویروس کرونا و فاصله گرفتن دانشجویان از فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی نقش به سزایی در دامن زدن به ناآرامی‌های اخیر در دانشگاه‌ها داشته است. اگر چه محیط دانشگاه همواره صحنه گفتگو، تضارب آرا وتجمعات موافقین و مخالفین با یک موضوع بوده؛ اما به نظر می‌رسد در ناآرامی‌های اخیر عدم شناخت معترضین از محیط علمی، سیاسی و فرهنگی دانشگاه باعث شد تا بسیاری از تلاش‌ها برای شکل گیری محافل گفتگو و کرسی‌های آزاداندیشی با مقاومت معترضین مواجه شود؛ اگر چه این مقاومت نیز از سوی عده‌ای قلیلی از دانشجویان ساختارشکن شکل می‌گرفت و قاطبه معترضین پس از پی بردن به اهداف لیدر‌های تجمعات در جهت ساختارشکنی و ایجاد آشوب در دانشگاه از آن‌ها فاصله می‌گرفتند. با این اوصاف خبرگزاری دانشجو، در دومین قسمت از ویژه برنامه «16 آذر» که با حضور محمد سعید قاسمخانی، عضو شورای مرکزی دفاتر فرهنگی دانشگاه علم و صنعت و محمد حسین جبروتی، فعال دانشجویی دانشگاه علم و صنعت برگزار شد، به بررسی ریشه‌های اعتراضات و اغتشاشات اخیر در سطح کشور و دانشگاه‌ها به ویژه دانشگاه علم و صنعت پرداخته که در ادامه این گفتگو را می‌خوانید. دانشجو: چرا در جریان اتفاقات اخیر در فضای دانشگاه‌ها و به ویژه دانشگاه علم و صنعت بیش از آنکه درگیر فضای گفتگو شود، دانشجویان بیشتر وارد فضای اعتراضی در قالب تجمعات شدند و بیشتر یک فضای غیرمنطقی بر دانشگاه‌ها حاکم شد؟ قاسمخانی: بعد از فوت خانم مهسا امینی دانشگاه علم و صنعت هم مانند دیگر دانشگاه‌ها درگیر تجمعات شد؛ با این تفاوت که فضای تجمعات در دانشگاه علم و صنعت ملایم‌تر بود و زودتر از دیگر دانشگاه‌ها جمع شد. در پی فوت خانم امینی اولین تجمعی که در دانشگاه علم و صنعت برگزار شد آن قدر هم مسالمت آمیز نبود؛ به گونه‌ای که در این تجمع تعداد کمی از معترضین شعار‌های رادیکال و ساختار شکنانه می‌دادند و توهین‌هایی هم از جانب آن‌ها صورت می‌گرفت. دعوی که ما داریم این است که در محیط دانشگاه باید در مورد موضوعات مختلف و خطوط قرمز گفتگو شود؛ اما عده کمی با رفتار‌های ساختارشکنانه و ناهنجار خود این فضا را به هم می‌ریزند و موجب می‌شوند تا اعتراضات به حق و واقعی دیگر دانشجویان گم شوند و این نشات گرفته از تهی شدن گفتمان هویت واقعی در جنبش دانشجویی است. مطالبه گری‌ها و کنشگری‌های جنبش دانشجویی در چند دهه اخیر مطالبه گری‌های بزرگی بوده و حتی منجر به نتیجه هم شده؛ اما بالطبع وقتی دانشجویی هویت خود را نشناسد، نداند که در چه مختصانی قرار دارد و نسبت خودش با دانشگاه و جامعه ندادند را طبیعی است که از محتوی تهی می‌شود و نمی‌داند اعتراضات خود را چگونه و در چه جهتی انجام دهد؛ با این اوصاف می‌بینیم با شکل گیری جریانی که از سوی معاندین خارج از کشور تقویت می‌شد جمعیت کثیری با این جریان همراه شدند. جبروتی: برای گفتگو باید یک مهر و محبت و مبانی مشترکی وجود داشته باشد؛ اما در چند سال اخیر اتفاقاتی افتاده که مبانی مشترک را از بین برده و امروز گفتگو با مبانی مشترک آغاز نمی‌شود بلکه سر مبانی مشترک شکل می‌گیرد به این معنی که مثلا بنده و شما که الان اینجا نشسته ایم چه مبانی مشترکی داریم. بنده که اکنون اینجا هستم و می‌توانم صحبت کنم مبانی مشترک خیلی زیادی با آقای قاسمخانی دارم و ما خیلی شبیه هم هستیم؛ مثلا کل خانواده بنده چادری هستند، بنده در مدرسه‌ای درس خوانده ام که 64 شهید داده و یا در دانشگاهی تحیصل می‌کنم که به فیضیه دانشگاه‌های کشور معروف است خب با این ویژگی‌ها از من مذهبی‌تر چه کسی می‌تواند باشد پس من می‌توانم صحبت کنم اگر چه نظر مخالف دارم؛ ولی کسان دیگری هستند که این مبانی مشترک را ندارند؛ با این اوصاف باید بگردیم و این مبانی مشترک را پیدا کنیم تا شب با یک رویای مشترک بخوابیم و صبح که از خواب بیدار می‌شویم بتوانیم برای اصلاح جامعه کار‌های مشترک انجام بدهیم.