«دردانه»؛ انقلابی در اکوسیستم استارت‌آپی حوزه کودک
در شرایطی که غالب ناشران و فعالان حوزه کودک، به دوبله و ترجمه آثار خارجی روی آورده‌اند، سوپر اپلیکیشن «دردانه شیعه» با رویکردی متفاوت و البته جذاب، بار همه کاستی‌ها را به دوش می‌کشد و برخلاف جریان حاکم بر اکوسیستم در حال حرکت است.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از صبح توس؛ اخیراً حساب رسمی دیزنی، پستی تاریک و ترسناک از حلقه زدن دست یک کودک خردسال به دور انگشت یک هیولای سیاه با ناخن‌های تیز و زشت منتشر کرد. این پست در بین کاربران شبکه‌های اجتماعی آمریکا جنجالی شد.
دیزنی بزرگ‌ترین کمپانی سرگرمی‌سازی برای کودکان و یکی از بازوهای جریان جهانی‌شدن است و در حوزه‌های جنسیت‌زدایی از بشر، گسترش هویت‌های جنسی جدید، اجرای سند توسعه پایدار (معروف به 2030) و غیره فعالیت‌های گسترده‌ای دارد.
در پی این جنجال شبکه‌های اجتماعی، برخی کارشناسان حوزه کودک معتقدند این پست دیزنی‌پلاس صرفاً بخش کوچکی از کوه یخ برنامه‌هایی است که برای کودکان جهان در حال اجراست. کمپانی‌های بزرگ حوزه کودک، در حال مدیریت کردن این فضا و به دست آوردن بازار آن هستند. آن‌ها برای کودکان، نحوه زندگی کردن را ترسیم می‌کنند و از این راه، قدرت و حاکمیت خودشان بر کودکان را به رخ دولت‌ها و خانواده‌ها می‌کشند. درک این قدرت ترسناک موجب خروج از انفعال برخی از کشورها شده است. به‌عنوان مثال؛ انگلیس پخش برنامه خارجی برای خردسالان را در کشورش ممنوع اعلام کرده و از این طریق سعی می‌کند فرهنگ خودش را حفظ کند.
در کف میدان فضای مجازی کودک چه می‌گذرد؟
در این نوشتار در پی این هستیم که ببینیم پس از گذشت چندین سال از انتشار مقالات و اسناد حمایتی کودک و شنیده شدن فریادهای اعلام شبیخون فرهنگی و یا ناتوی فرهنگی در کف میدان چه بروز و نمود دارد. غول‌های فعال در حوزه کودک و کسب‌وکارهای نوپا در این حوزه به چه سمتی حرکت می‌کنند؟ کودک و نوجوان ایرانی همچنان بی‌پناه است یا مأمن و مأوایی برای مصون ماندن از این هجمه‌ها وجود دارد.
در این بررسی تمرکز ما بر روی اپلیکیشن‌های ایرانی اندروید فعال در حوزه کودک است.
بر کسی پوشیده نیست که وقتی بنرها و اسلایدشوهای تلوبیون و تلوبیون‌پلاس را پویانمایی‌های خارجی قبضه کرده‌اند، توقعی از آپارات کودک، فیلیمو، دیجی‌تون و... نیست. آن‌ها هم تمرکز خود را در حوزه دوبله و عرضه پویانمایی‌های خارجی با گرافیک بالا، قرار داده‌اند.
در حوزه کتاب کودک هم وضعیت بهتر از پویانمایی نیست. بزرگ‌ترین اپلیکیشن موجود در مارکت‌های اندروید، صرفاً کتاب‌های ترجمه‌شده را عرضه می‌کنند.
هجمه‌های سنگین ترویج سبک زندگی سیندرلایی چند سال پیش در مقابل عرضه پویانمایی‌ها و ترجمه آثاری که علاوه بر حمله به بنیان خانواده، موجودات شرور را دوست نشان می‌دهند، ناچیز است.
معرفی قهرمانانی که در بهترین حالت، در کنار آموزش چند نکته اخلاقی و اجتماعی، نهیلیسم را در فکر و جان کودکان القاسازی می‌کنند.
آثار و نتایج این محتواهایی که برای کودکان ایرانی تهیه نشده را می‌توان به‌راحتی در اسباب‌بازی‌ها و تصویر کوله‌پشتی‌های تولیدی کشور خودمان بینیم.
بارقه‌هایی از امید در زیست‌بوم حقیقی و مجازی کودک ایرانی
اما این فضای تاریک، همه زیست‌بوم کودک ایرانی نیست. بارقه‌هایی از امید وجود دارد که می‌تواند انقلابی در این حوزه ایجاد کند.
«دردانه شیعه» به‌عنوان بزرگ‌ترین سوپر اپلیکیشن کودک شیعی با ده‌ها هزار محتوای جذاب و ممیزی‌شده، ادعا دارد که می‌تواند در آینده‌ای نزدیک تقریباً همه نیازمندی‌های مرتبط با یک کودک شیعی ایرانی را برآورده کند.
این سوپر اپلیکیشن حدود دو سال پیش، با ارائه (MVP نمونه اولیه) بازار هدفش را آزمایش کرد. توسعه‌دهندگان آن قطعاً به نتایج جذابی رسیده‌اند که با این حجم عظیم محتوا، وارد گود شده و در حال عرض اندام هستند.
چند ماه پیش نسخه اصلی دردانه ارائه شد که در آن بخش فروشگاه به بهره‌برداری نرسیده بود اما سایر بخش‌های آن به‌صورت رایگان، بدون تبلیغات و با اینترنت نیم‌بها قابل استفاده بود.
این سوپراپلیکیشن هم‌اکنون با راه‌اندازی بخش فروشگاه، پا به میدان تبلیغات و مطرح کردن خودش در بین استارت‌آپ‌های حوزه کودک کرده است.
دردانه؛ انقلابی در میان استارت‌آپ‌های حوزه کودک
بررسی و آنالیز دردانه شیعه در کنار توضیحات «درباره ما» و همچنین نحوه تبلیغ آن در شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها، نشان از آغاز انقلابی در میان استارت‌آپ‌های حوزه کودک دارد.
در بخش درباره ما این سوپر اپلیکیشن، گروه توسعه‌دهنده، خودشان را جمعی از کارشناسان ارشد حوزه علمیه و دانشگاه معرفی کرده‌اند که دغدغه لزوم تربیت نسل شیعی را درک کرده‌اند و قصد دارند در این وانفسای فضای مجازی، محیطی امن برای کودکان سرزمینشان فراهم کنند.
تحلیل اپلیکیشن دردانه
دردانه از سه بخش محتوایی و سه بخش غیر محتوایی تشکیل شده است. آموزش، سرگرمی و بزرگ‌ترها، سه بخش محتوایی هستند که هرکدام، کلیه محتواهای رایج اعم از فیلم، صوت، کتاب الکترونیکی، نقاشی آنلاین، بازی آنلاین، ارائه اپلیکیشن‌های اندروید و مطالب خواندنی را در خود جای داده‌اند.
سه بخش غیر محتوایی این اپلیکیشن نیز عبارت‌اند از خدمات، جشنواره و فروشگاه
اسلامی و ایرانی بودن؛ 2 خط قرمز دردانه
اسلامی و ایرانی بودن، دو خط قرمز اصلی این سوپراپلیکیشن در بخش محتوا است. در بخش فیلم، پویانمایی، صوت، کتاب و محتوا ده‌ها هزار محتوای صرفاً ایرانی عرضه شده است. تنوع محتوای این اپلیکیشن صرفاً در بخش فیلم - سرگرمی مشتمل بر 15 هزار محتوای ویدئویی صرفاً ایرانی است.
ممیزی این محتوا نیز به نحوی است که برنامه پرطرفدار عمو پورنگ و خاله شادونه، با وجود ایرانی بودن، نتوانسته‌اند از فیلتر آن عبور کنند.
ظاهراً توسعه‌دهندگان با ایجاد تنوع و حجم فوق‌العاده زیاد محتوای جذاب، سعی دارند خلع نبود بچه‌رئیس و عمو پورنگ و کتاب‌های ترجمه‌شده را تا حدی پر کنند. هرچند این کار برای جذب کودکانی که ذائقه‌شان به محصولات غول‌هایی همچون دیزنی‌پلاس، خو کرده، کاری سخت و شاید دور از دسترس به نظر برسد اما قطعاً در بخشی از بازار کودک، افراد دغدغه‌مندی هستند که در سیبل مشتریان آغازین دردانه قرار بگیرند.
دردانه در تبلیغاتش مدعی است که محتوای بخش بزرگ‌ترها بازوی تربیتی والدین است.
طبیعتاً بخش بزرگ‌ترها برای کودکان فیلتر بوده و دسترسی به آن فقط برای والدین و مربیان مهیا است.
صرفاً محتوای متنی این بخش (کاور مطالب) شامل چند هزار محتوا با موضوعات متفاوت مورد نیاز والدین و مربیان است.
بخش محتوایی به‌نوعی در حال تبدیل شدن به دایره‌المعارفی برای رفع نیاز والدین و کودکان است از آموزش ویدیوی و متنی اوریگامی گرفته تا آموزش نقاشی و محتوای کتاب درسی، از تربیت فرزند گرفته تا نکات بهداشتی و نحوه تعامل با کودکان تالاسمی.
برآورد می‌شود مجموعه محتوای ارائه‌شده تا به این لحظه در بخش محتوای دردانه بالغ بر 40 هزار محتوا باشد که بیشترین آن مربوط به پویانمایی‌های بخش سرگرمی و کمترین آن مربوط به بخش اپلیکیشن‌های مورد استفاده والدین است.
شایان ذکر است علاوه بر جامعیت ارائه محتوا، تفاوت اصلی دردانه با سایر اپلیکیشن‌های حوزه کودک، اعم از اپلیکیشن‌های مذهبی، سرگرمی، مارکت‌ها و غیره در تمرکز دردانه بر محتوای صرفاً ایرانی است.
مسابقات خانواده محور
دردانه، همان نگاه ملی و مذهبی بودن را در بخش مسابقات و جشنواره‌ها نیز حفظ کرده است. محتوای مسابقات به‌گونه‌ای است که کودک با همکاری و مشارکت والدین، کاری را انجام می‌دهد. به‌عنوان مثال در جشنواره سلفی خواهر و برادری، کودکان و نوجوانان با مشارکت والدین تصویر و یا نقاشی از خودشان، در کنار خواهر و برادرانش تهیه و ارسال می‌کنند و در صورت نداشتن خواهر و برادر، مجاز به کشیدن خواهر و برادر فرضی توسط والدین و رنگ‌آمیزی آن توسط کودکان هستند.
امکان برگزاری انواع مسابقات تستی، تشریحی و ارسال انواع فایل در جشنواره‌ها فراهم است. تابه‌حال اعلام برندگان بر اساس داوری، قرعه‌کشی، میزان محبوبیت و... بوده است.
مسابقات خانواده انقلابی، بهترین خواهر دنیا، کودک قرآنی من و... نمونه‌هایی است که به‌صورت آزمایشی اجرا شده‌اند اما با این وجود مورد استقبال کاربران آغازین قرار گرفته، طوری که جشنواره استعدادیابی کودک قرآنی حدود 350 شرکت‌کننده داشته است. این آمار برای شروع کار این استارت‌آپ تازه متولدشده آمار جذابی محسوب می‌شود.
در بخش جشنواره‌ها، دردانه ظاهراً قرار بر همکاری و مشارکت با نهادها و موسسه‌های فرهنگی دارد چراکه همکاری با سایر نهادها علاوه‌بر کاهش هزینه‌های اجرایی جشنواره، می‌تواند کمک قابل توجهی به جذب کاربر، نشر ویروسی اپلیکیشن و بالا بردن نرخ درگیری کاربر با اپلیکیشن داشته باشد.
خدمات دردانه؛ دیواری برای کودکان
دردانه هم‌زمان که از بخش ارائه خدمات غافل نبوده است، همان‌گونه که در بخش محتوا، توسعه‌دهندگان اپلیکیشن‌های کودک که ناهم‌سو با اهدافش نیستند، را حمایت کرده و به عرضه آن‌ها پرداخته است، از سایر کنش‌گران فضای حقیقی نیز غافل نیست.
در بخش خدمات، والدین به اطلاعاتی از هر آنچه در فضای حقیقی در ارتباط با کودک، نیاز دارند، دسترسی دارند. از آدرس مطب پزشکان فوق تخصص اطفال گرفته تا آدرس فروشگاه‌های لوازم‌التحریر ایرانی و فروشگاه‌های اسباب‌بازی‌فروشی ایرانی. از آدرس مراکز مشاوره رایگان و تعرفه‌دار دولتی و خصوصی گرفته تا معرفی مراکز آموزشی و مهدهای کودک و مراکز فرهنگی خصوصی و نیمه‌خصوصی.
فعالان حوزه کودک می‌توانند در این بخش، آگهی خود را ثبت و به مخاطبان دردانه نمایش دهند. البته همان‌طور که توقع است، نگاه اسلامی و ایرانی در این بخش نیز لحاظ شده به‌نحوی‌که برخلاف عرف حاکم بر جامعه، دردانه از کار کردن تصاویر بانوان متخصصی که حجاب مناسبی ندارند خودداری می‌کند.
کلیت این بخش، شبیه به اپلیکیشن پرطرفدار دیوار است با این تفاوت که صرفاً در حوزه کودک و با رویکرد ایرانی - اسلامی آگهی‌های دریافتی جواز انتشار پیدا می‌کنند. هرچند در ادامه احتمال وجود چالش‌هایی برای توسعه‌دهنده وجود دارد. چالش تعیین صحت آگهی‌ها و... که دیوار نیز با آن مواجه است.
فروشگاه دردانه؛ دیجی‌کالایی برای کودکان شیعی ایرانی
با ورود به بخش فروشگاه، متوجه خواهیم شد که اسباب‌بازی غیر ایرانی در این سوپراپلیکیشن جایگاهی ندارد. کاربرانی که در شهر و منطقه سکونتشان فروشگاه عرضه چادر مشکی کودکانه و لوازم‌التحریر ایرانی (با قیمت مناسب) وجود ندارد، به‌راحتی می‌توانند نیازمندی‌های خود را برطرف سازند.
رصد ما نشان می‌دهد که قیمت محصولات دردانه شیعه، نسبت به سایر رقبا از نظر قیمتی دارای مزیت رقابتی قابل توجهی است.
در این بخش محصولات خارجی که مشابه ایرانی دارند، عرضه نمی‌شود اما برای دو محصول ساعت و عینک کودکانه که تولیدکننده‌ای در کشور وجود ندارد، محصول خارجی ارائه شده است البته با این تفاوت که یک هشدار قرمزرنگ، بر روی پوستر این محصولات وجود دارد و اخطار می‌دهد که این محصول خارجی است.
مدیریت دسترسی؛ ابزار کمکی مدیریت والدین
والدین از بخش پروفایل کاربری دردانه می‌توانند سطح دسترسی کودکانشان را مدیریت کنند. از بازه زمانی استفاده از اپلیکیشن گرفته تا تفکیک جنسیتی و رده سنی و غیره.
این بخش امکان فیلتر کردن نوع محتوا (ویدئو، کتاب، صوت، اپ و...) و بخش‌های 6گانه اصلی وجود دارد. به‌عنوان مثال والدین می‌توانند دسترسی کودک را صرفاً برای یک ساعت مشخص در شبانه‌روز و برای مشاهده کتاب و محتوای کاور آموزشی باز کنند و سایر قسمت‌ها را محدود کنند.
سودآوری از راهی به‌جز تبلیغ در محتوا و اخذ حق اشتراک
دردانه در بخش منابع درآمدی نیز خلاف جریان مرسوم بازار عمل می‌کند.
غالب اپلیکیشن‌های اندروید حوزه کودک، ارائه محتوا را منوط به پرداخت هزینه اشتراک و یا مشاهده تبلیغات کرده‌اند. دردانه هیچ‌گونه تبلیغاتی در هیچ بخش محتوایی ندارد (پذیرش تبلیغات در بخش خدمات که مخاطب آن والدین است امکان‌پذیر است) و اشتراک استفاده از کلیه محتواهای آن رایگان و با اینترنت نیم‌بها است.
دردانه با ارائه محتوای متنوع رایگان و در عین حال جذاب، در کنار جشنواره‌ها به‌دنبال بالا بردن نرخ درگیری کاربر با اپلیکیشن است. طبیعتاً باوجود اینترنت نیم‌بها، قیمت‌های رقابتی محصولات فروشگاه و درگیری بالای کاربران با اپلیکیشن، خرید و کسب سود دردانه محقق می‌شود.
بخش خدمات دردانه (به‌جز آگهی‌های سراسری) تابه‌حال رایگان بوده اما احتمال آن وجود دارد که مانند دیوار در سال‌های آتی با گسترش شهرهای تحت پوشش، آگهی در بعضی از دسته‌های خدمات، شامل تعرفه شود.
تبلیغات ویروسی باوجود سخت‌ترین شرایط نصب‌گیری
دردانه شیعه در بخش بازاریابی و تبلیغات هم مانند سایر بخش‌ها، مسیری سخت را انتخاب کرده است.
نصب دردانه نیاز به هیچ دسترسی ندارد اما با توجه به اینکه دردانه، اپلیکیشن‌های حوزه کودک را ممیزی و آن‌ها را به کاربر ارائه می‌دهد (نصب درون اپلیکیشنی دارد)، هیچ فروشگاهی حاضر به ارائه آن نیست. نه گوگل‌پلی و نه مایکت و نه بازار و به‌نوعی در سخت‌ترین شرایط تحریمی قرار دارد.
عرضه در بازار، پیش‌نیاز تبلیغات اپلیکیشنی بسیاری از آژانس‌های تبلیغاتی است. درنتیجه امکان عرضه دردانه در آن بسترها نیز فراهم نخواهد بود. اما بااین‌حال نشر ویروسی فایل نصبی این سوپر اپلیکیشن و تبلیغات آن در پیام‌رسان‌ها (به‌ویژه ایتا) نشان از قدم‌های استوار توسعه‌دهندگان و دست گذاشتن آن‌ها بر نیاز جدی بخشی از بازار بزرگ کودک است و این مشتریان داغ آغازین، بخش قابل توجهی از ترویج دردانه را به دوش می‌کشند.
بررسی ما نشان می‌دهد تیم توسعه‌دهنده این سوپراپلیکیشن به‌خوبی توانسته است مخاطب و نیاز او را تشخیص دهد و باوجود همه موانع، ریسک کرده، خطرات حرکت در خلاف مسیر آب و کار نشدن در بازار و... را به جان خریده است و به‌دنبال ایجاد یک انقلاب فرهنگی - اقتصادی در اکوسیستم حقیقی و مجازی کودک ایرانی است.
عمده نقطه ضعف دردانه: رابط کاربری نه‌چندان قوی
هرچند این سوپراپلیکیشن در حوزه کتاب، صوت، مطلب، نقاشی، خدمات حوزه کودک و... رقیبی جدی و قوی ندارد اما در بخش فیلم و پویانمایی که بخش پرمخاطبی نیز محسوب می‌شود، نسبت به رقبا از رابط کاربری ضعیف‌تری برخوردار است.
با توجه به عدم انتشار پویانمایی‌های با گرافیک بالای خارجی، نیاز است گروه فنی دردانه توجه بیشتری به UI و رابط کاربری داشته باشند.
بخش‌های خدمات و فروشگاه دردانه نیز که اخیراً به بهره‌برداری رسیده، نسبت به سایر بخش‌ها، ضعیف‌تر عمل کرده است. به‌عنوان مثال آگهی‌های خدمات صرفاً در چند شهر ارائه شده است و اقلام فروشگاه تنوع بالایی ندارد (در مقایسه با بخش محتوا که قریب به 40هزار محتوا در آن عرضه‌شده است) شاید این نقصان، به شروع تازه این بخش مرتبط باشد و در آینده نزدیک شاهد عرضه محصولات متنوع‌تری در آن باشیم.
البته این احتمال هم وجود درد که محدودیت‌های ریالی و مدیریت ریسک اقتضا کرده که در ابتدای امر، بودجه هنگفتی در این بخش‌ها هزینه نشود و سیاست حرکت هوشمندانه گام‌به‌گام که لازمه موفقیت هر استارت‌آپی است، دنبال شود.
علاقه‌مندان می‌توانند اولین سوپر اپلیکیشن اسلامی ایرانی را از لینک https://doreshia.com/dordaneh.apk دانلود کنند.
امید است روزبه‌روز شاهد رشد و توسعه کنش‌گران فرهنگی حوزه کودک باشیم تا ایران عزیز بتواند در سال‌های آتی از ثمره آینده‌سازان خودش بهره ببرد.
انتهای پیام /