دولت فشارهای غیرعادی بر کشور را می بیند
تهران - ایرنا - در هر سخنرانی و نشست این روزها، تلاش اعضای هیات دولت و رییس جمهوری این است که به افکار عمومی بگویند فشارها بر کشور عادی نیست اما دولت مشکلات مردم را درک می کند و دست روی دست نگذاشته است. باور این گزاره ها از سوی جامعه کار تیم تدبیر و امید را در اجرای برنامه ها تسهیل خواهد کرد.
سخنرانی های این روزهای هر یک از مسوولان دولت پیرامون دو محور مهم می گردد؛ نخست اعلام دستاوردها و بعد تبیین شرایط موجود. فرقی نمی کند در جمع استانداران باشد یا جلسه هیات دولت یا دیدار با سفرای خارجی، حجت الاسلام «حسن روحانی» از هر تریبونی برای ملموس سازی دستاوردهای نظام که کارنامه دولت های وی هم جزئی از آن است استفاده می کند. وزرا و معاونان هم در سخنرانی های خود شرایط دشوار و غیر عادی کشور را تشریح می کنند. نقطه مشترک همه این نشست ها اطمینان بخشی به مردم است تا به گفته رییس جمهوری بدانند که روز استراحتی بویژه در این 6 ماهه اخیر میان مسوولین عالی رتبه اجرایی کشور دیده نشده، همه شبانه روز تلاش و فعالیت می‌کنند، تعطیلی نمی‌شناسند، همه روز، روز کاری است، تا دقیقه و ثانیه آخر با همان روحیه ساعت اول کار، همه دولت پای کار خواهند بود و تلاش و فداکاری خواهند کرد.
فشار وارد شده عادی نیست
حجت الاسلام روحانی روز چهارشنبه در سخنانی در جلسه هیات دولت، به واقعیاتی که دولتش با آن درگیر است، اشاره کرد و گفت: «این فشار که بر ما وارد شده عادی نیست. فشاری بود که دولت را بشکنند و ملت را به زانو درآورند که البته کار بزرگ را ملت با ایستادگی و مقاومت انجام داده است. کار بزرگ را رهبر معظم انقلاب با راهنمایی و هدایت‌هایشان انجام داده است.»
با هر نوع معیار سنجش می توان به این نتیجه رسید که دولت دوم تدبیر و امید به ویژه از سال دوم خود یعنی اردیبهشت 97 و همزمان با خروج آمریکا از توافقنامه هسته ای، درگیر انواع چالش ها شد. تحریم های بی سابقه علیه ایران در حوزه نفت و انرژی، حمل و نقل و کشتیرانی، شرکت‌های فولاد، آهن، آلومینیوم، شرکت های پتروشیمی، بیمه، طلا، بانک ها، تبادلات پولی و بانکی، معدن، سوئیفت، منابع ارزی ایران در جهان، دارو و غذا نمونه هایی از فهرست تحریم‌های آمریکاست که می توان آن ها را نمونه ای از شرایط غیرعادی وارد شده بر دولت دانست.
آمریکا و هم پیمانانش همچنان در مسیر تنگ تر ساختن عرصه بر کشور و شکستن مردم حرکت می کنند و تلاش های هفته های اخیر کاخ سفید به منظور تمدید تحریم های تسلیحاتی جمهوری اسلامی نشانه این حرکت است. این همه شواهد نشان از غیرعادی بودن فشارها بر کشور دارد و با چنین تهاجم همه جانبه و غیرعادی جز با همیاری و همدلی مردم نمی توان مقابله کرد.
قطب دیگر این فشارها هم گرچه جزو بلایای طبیعی محسوب می شود اما پاندومی غیرعادی و جهانگیر کروناست که در شرایط تحریم و دستان خالی دولت، مقابله با آن هم در زمره فشارهای غیرعادی دسته بندی می شود. دولت با منابع ارزی بسیار محدود و خزانه خالی شده در اثر صفر شدن صادرات نفت، باید با بیماری کووید 19 مقابله کند و آثار فاجعه آمیز رکود و بیکاری ناشی از آن را جبران.
دولت ناراحتی ها را می بینید
مفهوم مهم همدلی همانگونه که اشاره شد شرط اصلی توفیق دولت در اجرای برنامه های خود است اما شرایط دشوار اقتصادی این روزها در جامعه نیازمند فعالیت قوه مجریه در دو بعد عملی و روانی است. در بحث عمل به ویژه در حوزه اقتصاد و معیشت با وجود آنکه سیاه چاله های اقتصادی کشور فزونی یافته اما براساس گفته رییس جمهوری دولت هم دست روی دست نگذاشته و کار را دنبال می کند. دولتی که در سال 95 بالاترین رشد اقتصادی جهانی و تورم تک رقمی را داشت و تراز صادرات و واردات آن مثبت و صادرات غیرنفتی آن بیش از واردات بود و توانست بسیاری از سرمایه گذاران خارجی را بین سال های 95 تا 97 به ایران آورده و اقتصاد را سامان دهد.
در حوزه روانی هم ضرورت دارد قوه مجریه همراهی خود را با مردم نشان دهد و چه بسا در این حوزه با توجه به سیاه نمایی های گسترده رسانه های فارسی زبان و غیرفارسی زبان خارجی رسالت دشوارتری هم بر عهده دارد. جامعه نیازمند همراهی و درک شرایط از سوی دولتمردان در هر دو حوزه است و این امر بار روانی تحمل شرایط اقتصادی را کمتر خواهد کرد. نشانه های موجود در اظهارات و عملکرد اعضای دولت هم نشان می دهد که دشواری های زندگی مردم تا حد زیادی از سوی آنان درک و دیده می شود. عذرخواهی های مکرر اعضای کابینه، سخنگو و معاونان دولت گواه این درک شرایط از سوی آنان است.
«اسحاق جهانگیری» معاون اول رییس جمهوری در راستای تاکید بر این رویه دولت روز چهارشنبه سوم تیرماه در نشست با مدیران ارشد وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به اینکه دولت از ناراحتی و نگرانی مردم نسبت به افزایش قیمت ها اطلاع دارد، گفت: «ما می دانیم که فشار اقتصادی بر مردم افزایش یافته و در حال تلاش شبانه روزی هستیم تا نگذاریم مردم از این بابت تحت فشار بیشتری قرار بگیرند؛ در عین حال با وجود همه مسایل و مشکلات، کمبود کالایی در کشور وجود نداشته و مردم در هنگام مراجعه به مراکز خرید دغدغه ای از بابت نبود کالا نداشته اند.»
اگر بپذیریم مرحله نخست حل هر مشکل و مسئله ای پذیرفتن وجود آن است؛ دولت روحانی دستکم در این موضوع برخلاف سلف خود نه تحریم ها و اثرش را انکار می کند و نه شرایط دشوار مردم را. شاید به همین دلیل است که نظرسنجی ها از بهبود شاخص های اعتماد به دولت و تصمیماتش در چند ماه گذشته حکایت دارد.
ریشه مشکل زیاده خواهی های آمریکاست
موضوع مهم دیگری که شاید در برخی معادلات سیاسی این روزها نادیده گرفته می شود، مقصر اصلی و ریشه ای برخی بحران های اقتصادی در جامعه ایران است. گرچه نمی توان از کاستی های هیچ دولتی چشم پوشی کرد و نقاط منفی دولت تدبیر و امید را نادیده گرفت اما به همان میزان هم نباید شواهد رشد اقتصای کشور در سال های پس از امضای توافقنامه برجام را نادیده گرفت. واقعیت آن است که همانگونه که رییس جمهوری هم اشاره کرد؛ بخش بزرگی از مشکلات موجود در جامعه مربوط به فرد خاص یا قوه خاص نمی‌شود.
فهمیدن و پذیرفتن این نکته که زیاده خواهی های آمریکا و خروج یکجانبه این کشور از قراردادی که قادر به حل یا کاستن ازمشکلات اقتصادی کشور بود، ریشه بسیاری از نابسامانی های معیشتی مردم است، با توجه به شواهد غیرقابل انکار نمی تواند دشوار باشد. به همین دلیل است که روحانی به ویژه پس از بحران کرونا تلاش بسیار کرده است تا مسوولان، قوا و نهادهای دیگر را برای کاستن از تبعات زیاده خواهی های آمریکا فرابخواند. اینکه گروهی به عمد و آگاهانه در داخل و خارج، اجازه آغاز و تکمیل این پروژه فهم و پذیرش را نمی دهند ریشه ای سیاسی و نتیجه ای آسیب رسان دارد. انگشت اتهام به دولتی که دو بار با رای بالای مردم انتخاب شد و توانست موفقیت هایی در عرصه های مختلف ثبت کند، شاید بخشی از بار روانی مسوولیت های برخی افراد و نهادها را بکاهد اما با واقعیت مشهود در مشکلات کشور فرسنگ ها فاصله دارد و به همین دلیل هم نمی تواند برای حل و رفع آن ها نسخه کامل و شفابخشی باشد.
*س_برچسب‌ها_س* *س_پرونده خبری_س*