دیگر حاجت هیچ استخاره‌ای برای شورای نگهبان نیست!
رهبر معظم انقلاب اسلامی دیروز در دیدار با رئیس و مسئولان قوه قضائیه بار دیگر به موضوع تائیدصلاحیت نامزدهای ریاست جمهوری اشاره و عنوان داشتند در این دوره از انتخابات به طور بی‌سابقه‌ای تلاش‌هایی توسط رسانه‌های آمریکایی، انگلیسی و برخی کشورهای مرتجع و روسیاه با بکارگیری تعدادی از عناصر خائن ایرانی برای منصرف کردن مردم از حضور در انتخابات در دنیا صورت گرفت.
ایشان در ادامه به موضوع تائید صلاحیت‌ها پرداختند و بیان داشتند «البته بنده ممکن است با بعضی از نظرات شورای محترم نگهبان مثلا در باره یکی دو مورد یا کمتر و بیشتر موافق نباشم اما اعضاء محترم این شورا را افراد متشرع، پرهیزگار و مقید به وظیفه دینی می‌دانم که بر طبق قانون و وظیفه دینی عمل می‌کنند».
آیت الله خامنه‌ای روز جمعه 14 خردادماه نیز در سخنانی به مناسبت سی و دومین سالروز رحلت امام خمینی (ره) فرموده بودند: به بعضی از افرادی که صلاحیتشان احراز نشد، ظلم وجفا شد و به آنها یا خانواده‌هایشان که خانواده‌های محترم و عفیفی بودند، نسبتهای خلاف واقع داده شد که بعدا ثابت شد آن گزارشها غلط و خلاف است.
اگرچه همان گونه که رهبر انقلاب بیان داشته شورای نگهبان بر اساس وظیفه شرعی و قانونی خود عمل کرده است و همه باید به تصمیم آن احترام بگذارند اما برای آنکه در جامعه اجماع عمومی ایجاد شود و در انتخابات نیز مشارکت حداکثری رخ دهد ضرروت دارد این شورا دلایل عدم احراز صلاحیت نامزدها را به آنها ابلاغ نماید. در غیر این صورت مردم تمایلی چندانی به حضور در صحنه نخواهند داشت و از سوی دیگر رسانه‌های معاند نیز می‌توانند از این موضوعات سوءاستفاده کنند و زمینه نارضایتی و ترغیب مردم به عدم شرکت در انتخابات را فراهم نمایند.
در دوره اخیر انتخابات ریاست جمهوری به صراحت بسیاری از افرادی که صلاحیت آنها برای ورود به عرصه رقابت‌های انتخاباتی احراز نشد خواستار بیان دلایل این امر از سوی شورای نگهبان شده بوده‌اند. در حال حاضر با توجه به فضایی که ایجاد شده و با توجه به صحبت‌های اخیر مقام معظم رهبری، ضرورت این امر چند برابر شده است. بویژه آن که در بند 2 - 11 سیاست‌های کلی انتخابات مصوب 24/7/1395 ابلاغی رهبر انقلاب اسلامی بر «پاسخگویی مکتوب در خصوص دلایل ابطال انتخابات و رد صلاحیت داوطلبان در صورت درخواست آنان» تأکید شده است.
همچنین قانون لزوم رسیدگی دقیق به شکایات داوطلبین رد صلاحیت شده در انتخابات مختلف مصوب 1378 بیان می‌دارد «کلیه مراجع رسیدگی‌کننده صلاحیت داوطلبان در انتخابات مختلف (به‌استثناء انتخابات خبرگان رهبری که مطابق اصل یک‌صد و هشتم (108) قانون اساسی خواهد بود) موظفند صرفا بر اساس مواد قانونی و بر اساس دلایل و مدارک معتبر که توسط مراکز مسئول قانونی به مراجع اجرائی و نظارتی ارسال‌شده است، به بررسی صلاحیت داوطلبان بپردازند و چنانچه صلاحیت داوطلبی را رد کردند باید علت رد صلاحیت را... با ذکر مواد قانونی مورد استناد و دلایل مربوط به داوطلب ابلاغ نمایند».
اگر چه سخنگوی شورای نگهبان پیش از این عنوان داشته بود قانونی برای انتشار عمومی دلایل عدم احراز صلاحیت وجود ندارد اما بسیاری از نامزدها عنوان کرده بودند که حتی دلایل به خود آنها نیز ابلاغ نشده است. همچنین افرادی مانند علی لاریجانی، مسعود پزشکیان و... نیز به صراحت درخواست داشتند تا دلایل عدم احرازشان به آنها علنی اعلام شود.
بالطبع در این وضعیت حاجت هیچ استخاره نیست و شورای نگهبان با توجه به شرایط پیش آمده و برای تغییر نگاه جامعه ضرورت دارد تا به صورت علنی دلایل عدم احراز صلاحیت نامزدهایی مانند علی لاریجانی را اعلام نماید.
البته مناظره نامزدهای انتخابات نیز ثابت کرد برخلاف تاکید شورای نگهبان بر برنامه محوری، برخی از کاندیداها هیچ برنامه جدی برای ارائه نداشتند و همین مسئله نیز ابهام چگونگی احراز صلاحیت برخی نامزدها برای افکار عمومی را مضاعف کرده است.
فراموش نشود تا زمانی که حداقل شفافیت و پاسخگویی در بین نهادها و دستگاه‌های مختلف وجود نداشته باشد انتظار اقناع و رضایت مردم نیز نباید وجود داشته باشد. حتی اگر مسئله تائیدصلاحیت‌ها به روایت برخی نظرسنجی‌ها تاثیر چندانی بر مشارکت مردم نداشته باشد اما رضایت همان درصد اندک نیز حائز اهمیت است و از سوی دیگر برخی جناح‌ها و گروه‌ها نیز همیشه روی این عامل تاکید داشته و به جهت این که از لحاظ سیاسی خلع سلاح شوند ضرورت دارد مطابق سیاست ها و قوانین رفتار شود.