رازدار: شورای شهر صلاحیت تصمیم گیری درباره فضای تجاری کشور را ندارد / نمایشگاه بین المللی تهران هیچگاه تعطیل نخواهد شد

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم کرونا بزرگ ترین ویترین اقتصادی و تجاری ایران یعنی نمایشگاه بین المللی ایران را 2 سال تعطیل یا نیمه تعطیل کرد اما اکنون نمایشگاه با حداکثر ظرفیت در حال فعالیت است و به گفته مدیرعامل نمایشگاه بین المللی تهران تقاضای زیادی وجود دارد که توان پاسخگویی آن را ندارند.

بعد از یک مدت تعطیلی، تقاضا برای حضور در نمایشگاه‌های بین المللی با وجود تحریم ها افزایش یافته است و از طرفی ایران نیز حضور بیشتری در نمایشگاه های بین المللی خارج از کشور دارد.

بحث جابه جایی نمایشگاه بین المللی تهران از منطقه اوین به خارج از شهر تهران به عنوان شهر آفتاب سال ها است که مطرح است و شهرداری و شورای شهر به دنبال اجرای آن بوده اما دولت ها همواره مخالف آن هستند که در این مصاحبه نیز هومن رازدار مدیرعامل نمایشگاه بین المللی تهران به این ابهامات پاسخ می دهد.

درباره تفاوت مساحت نمایشگاه بین المللی تهران با نمایشگاه شهر آفتاب باید اشاره داشت که متراژ نمایشگاه قدیمی ایران بیش از 5 برابر نمایشگاه جدید در حاشیه تهران است. یعنی نمایشگاه بین المللی که زیر نظر وزارت صنعت اداره می شود 80 هزار متر مربع است اما نمایشگاه شهر آفتاب که زیر نظر شهرداری تهران است حدود 15 هزار متر مربع مساحت دارد. درباره تفاوت های زیرساختی نیز اگر یک بار به شهر آفتاب بروید تفاوت‌های قابل لمسی دارد.

در این مصاحبه به نحوه واگذاری نمایشگاه ها به مجریان نیز صحبت شد و مدیرعامل نمایشگاه بین المللی به انتقادات موجود درباره نحوه واگذاری‌ها پاسخ داد.

مشروح این مصاحبه به شرح زیر است.

بعد از کرونا دوباره نمایشگاه ها با ظرفیت کامل کار می‌کنند

سوال: نمایشگاه بین المللی تهران در سال جاری و بعد از فروکش کردن پاندمی کرونا چه وضعیتی را سپری کرده است؟

33 عنوان نمایشگاهی در شش ماهه اول سال جاری در نمایشگاه بین المللی تهران برگزار شده است و حدود 3 هزار شرکت داخلی و خارجی در این نمایشگاه حضور داشته اند، همچنین شاهد برپایی چندین پاوین از کشورهای مانند آلمان، برزیل، ایتالیا و روسیه بوده‌ایم.

وضعیت استقبال در سال جاری به شکلی بوده است که می توان گفت به وضعیت قبل از بروز پاندومی کرونا در سال 98 رسیده ایم و با تمام ظرفیت در حال فعالیت هستیم و حتی وضعیت تقاضا برای برگزاری نمایشگاه بیشتر از عرضه شده است.

با توجه به اینکه در ایام کرونا بسیاری از مجموعه ها نتواستند دستاوردهای خود را عرضه کنند در سال جاری شاهد رونق جدیدی در صنعت نمایشگاهی کشور هستیم.

سوال: وضعیت حضور شرکت هاری خارجی در این مدت در نمایشگاه بین المللی چگونه است و تحریم‌های ظالمانه علیه ایران چه تاثیراتی داشته است؟

تحریم در نمایشگاه بی اثر نیست اما نمی‌توان گفت آمار حضور و مشارکت شرکت‌های بین المللی در ایران به صرف رسیده است؛ برخی از شرکت‌های خارجی به دلیل تحریم‌های بانکی مشکلاتی برای حضور و انتقال پول دارند اما با این وجود بسیاری از شرکت حتی از کشور های اروپایی مانند آلمان، ایتالیا و برزیل در نمایشگاه های ایران حضور داشته‌اند و حتی شاهد برگزاری پایون آنها در نمایشگاهی مانند اگرو فرود بودیم.

تجار به شکل سنتی راه‌های برای انتقال پول خود دارند اما تحریم انتقال پول به صورت علی را با مشکل مواجه کرده است.

نمایشگاه بین المللی تهران در یک سال گذشته تمرکز خود را برای بهبود کیفی برگزاری نمایشگاه ها داشته است تا زنجیره خدمات نمایشگاهی ارتقا یابد، وضعیت ارائه خدمات جانبی مانند سرویس بهداشتی، خدمات حمل و نقل و روشنایی در این مدت ارتقا یافته است.

همچنین سعی کرده‌ایم که نقش خودمان را در کاهش ترافیک منطقه کاهش دهیم و ترافیک منتهی به نمایشگاه را به جای اینکه در خیابان سئول باشد به داخل نمایشگاه انتقال داده‌ایم، در واقع صف خودروها در داخل نمایشگاه ایجاد می‌شود.

برای توسعه کیفی اعتبارات مالی ویژه ای نیازمندیم اما در شرایط موجود برای افزایش خدمات اقدام شده است تا رضایت مراجعه کنندگان و غرفه داران بالا رود که در دوره های گذشته مغفول بوده است.

کمبود فضای نمایشگاهی در تهران

سوال: فضای نمایشگاهی در کشورمان از جمله در شهر تهران با کمبود مواجه است؟

در تهران نیاز به فضای بیشتر نمایشگاهی داریم و تقاضا برای برگزاری نمایشگاه بیشتر از ظرفیت‌های نمایشگاهی است.

در نمایشگاه نفت 600 شرکت پشت در مانند و جای اعطای غرفه نداشتیم، در بسیاری از نمایشگاه بزرگ درخواست‌هایی داریم که نمی‌توانیم پاسخگو باشیم.

به طور متوسط در هریک دوره نمایشگاهی حدود هزار شرکت در نمایشگاه حضور می‌یابد اما همواره 10 تا 20 درصد تقاضای مازاد داریم که در نمایشگاه های مانند نفت و ساختمان تقاضا بیشتری نیز وجود دارد؛ همچنین درخواست هایی برای برگزاری نمایشگاه داریم که برای اجرایی آنها فضا نداریم.

پاسخ به ابهامات در نحوه واگذاری نمایشگاه ها به مجریان

سوال: نحوه واگذاری برگزاری نمایشگاه ها به مجریان به چه شکل انجام می شود و چه سازوکاری دارد؟ برخی از تشکل ها و انجمن ها اعتقاد دارند که دولت به جای اینکه برگزاری نمایشگاه را به تشکل ها بسپارد به واسطه ها واگذار کرده است.

متقاضیان برای دریافت مجوز نمایشگاه‌ها باید به سازمان توسعه تجارت مراجعه و مجوز دریافت می‌کند و نمایشگاه بین المللی تنها مجری است. اما باید توجه داشت که بر اساس قانون، دستگاه های دولتی و تشکل‌ها اجازه برگزاری نمایشگاه ندارند و بخش خصوصی باید مجری نمایشگاه ها باشد.

تشکل‌ها به صورت سنتی عادت دارند که در برگزاری نمایشگاه مداخله کنند و با مجریان نمایشگاه ها توافق کنند تا با مشارکت یکدیگر این رویدادها را برگزار کنند اما در طول زمان برخی از اصناف، انجمن‌ها و اتحادیه‌ها با مجریان دچار تنش شده اند و در نتیجه نارضایتی و شکایت‌هایی به وجود آمده است.

شکایت‌های ارائه شده در این خصوص به نمایشگاه بین المللی، بررسی و در صورت وجود تخلف با مجری برخورد می‌شود.

سوال: برای برگزاری یک نمایشگاه اقتصادی مثمر ثمر، باید شرایط مذاکرات دوجانبه یا به اصطلاح (B to B) میان شرکت کنندگان با تجار و فعالان اقتصادی داخلی و خارجی فراهم شود تا خروجی نمایشگاه ها منجر به قرار داد شود؛ نمایشگاه بین المللی تهران به این موضوع توجه دارد یا این مکان، صرفا یک ویترین برای دیده شدن است؟

موضوع مذاکرات دوجانبه برای ما به عنوان متولی بسیار مورد اهمیت است در واقع کل هدف از برگزاری نمایشگاه، آن است که منجر به قرار داد شود. در توسعه کیفی نمایشگاه‌ها نیز به این موضوع توجه می‌شود.

در نمایشگاه‌هایی که هیئت‌های خارجی در آن حضور داشته باشند برای مجریان امتیاز در نظر گرفته می‌شود، همچنین توسعه بازار داخلی نیز از جمله اهداف دیگر از برگزاری نمایشگاه‌ها است.

شورای شهر صلاحیت تصمیم گیری درباره فضای تجاری کشور را ندارد

سوال: شورای شهر و شهردای تهران به برگزاری برخی از نمایشگاه‌ها در نمایشگاه بین المللی تهران انتقاد دارند و شما را دلیل ترافیک در منطقه می‌دانند، حتی شورای شهر برای شما تکلیف کرده است که صرفا باید نمایشگاه های تخصصی را برگزار کنید؛ شما به عنوان نماینده وزارت صنعت چه نظری در این خصوص دارید؟

خواسته خود ما آن است که نمایشگاه‌ها به صورت تخصصی، تجاری و متناسب با ظرفیت پارکینگ‌ها و سایر خدمات نمایشگاه باشد اما فضای تجاری کشور را با شورای شهر نمی‌شود اداره کرد و صلاحیت لازم را ندارد؛ البته این مصوبات در استانداری تهران لغو شده است زیرا قانونی برای صدور این مصوبه ها وجود ندارند.

در قانون، نظارت برگزاری نمایشگاه ها در کشور و حتی خارج کشور، با شرکت سهامی نمایشگاه بین المللی است و نظارت برگزاری سایر نمایشگاه ها را نیز بر عهده ما گذاشته شده است در واقع این ما هستیم که باید مکان نمایشگاه ها را در کشور تعیین کنیم، بنابراین شورای شهر نمی‌تواند برای نمایشگاه بین المللی، تکلیف داشته باشد.

بر فرض اگر نمایشگاه بین المللی تهران را تعطیل کنیم سایت جایگزین و استاندارد برای برگزاری نمایشگاه در تهران وجود ندارد؛ سایت شهر آفتاب حدود یک پنجم ظرفیت نمایشگاه بین المللی تهران و متراژ آن 14 تا 15 هزار متر است درحالی که مساحت نمایشگاه بین المللی 80 هزار متر مربع است.

مجریان نمایشگاه‌ها نیز خود تمایل دارند که نمایشگاه خود را در این فضا برگزار کنند زیرا علاوه بر قدمتی که دارد در کنار خود فضای هتل، بزرگراه و خدمات مورد نیاز وجود دارد؛ نمی‌توان بخش خصوصی را مجبور کرد که برای برای برگزاری به شهر آفتاب بروند.

از طرفی در سال های اخیر روی برندینگ شهر آفتاب کار نشده است و بخش خصوصی نمی‌خواهد برای برگزاری به آنجا برود و می‌گوید: «ما را برای برگزاری نمایشگاه به بیابان نبرید»؛ برگزاری نمایشگاه، خدمتی لوکس به حساب می‌آید و حاضر نیستند مهمانان با مترو جا به جا شوند و مسیر تردد با خودرو نیز طولانی است و در مسیر بزرگراهی بوی بد متان حاصل از تجمع زباله (در محل بازیافت زباله های تهران) بازدیدکنندگان داخلی و خارجی را آزار می‌دهد.

درحالی که ما حتی نگران قطعی دو ساله برق در فصل تابستان و عدم فعالیت تهویه در نمایشگاه بین المللی هستیم و کیفیت برگزاری برای ما مهم است، چگونه می توان نمایشگاه ها را در مکانی مانند شهر آفتاب برگزار کرد که زیرساخت و امکانات اولیه را ندارد. خود شهرداری تهران که مالک شهر آفتاب است نمایشگاه مبلمان شهری خود را در نمایشگاه بین المللی تهران برگزار می‌کند.

برگزاری نمایشگاه در قواره های خاص در نمایشگاه شهر آفتاب ایرادی ندارد اما اینکه گفته شود نمایشگاه بین المللی تهران تعطیل شود باید بگویم که هیچ وقت این اتفاق روی نمی‌دهد و نمایشگاه بین المللی تهران تعطیل نخواهد شد.

در اکسپوی امارات مقداری کج سلیقگی داشتیم

سوال: نمایشگاه اکسپو با توجه به هزینه های زیادی که برای آن می شود چه دستاوردهایی برای کشور دارد؟

قبل از پاسخ به این سوال باید اشاره کرد که اکسپو تنها یکی از نمایشگاه های بین المللی است که ایران در آن حضور دارد اما اکسپو وسعت بزرگ تری دارد و در زمان طولانی تری برگزاری می شود.

با نظارت شرکت سهامی نمایشگاه بین المللی ایران، 9 نمایشگاه بین المللی اقتصادی در سال جاری در خارج از کشور نظیر چین، روسیه، سوریه و قطر، عراق و غنا برگزار شده است.

اکسپو یکی از نمایشگاه بین المللی است که ایران مدت زمان طولانی در آن حضور دارد، از 170 سال پیش و از دوره صدارت امیرکبیر ایران در اکسپو حضور داشته است و وقفه ای برای مشارکت حتی در دوران جنگ تحمیلی نداشته ایم و دستاوردهای کشورمان را در این کشور ارائه کرده ایم.

برنامه ریزی برای برگزاری اکسپوری2025 و 2030 از اکنون در حال انجام است اما سال آینده اکسپو باغبانی نیز در قطر برگزار می‌شود، این اکسپو هر سه سال یک بار در دنیا برگزار می شود که ایران نیز در آن حضور دارد.

در اکسپوی امارات مقداری کج سلیقگی داشتیم اما برای اکسپوهای آتی مطالعات بیشتری انجام می شود.

اکسپو 2025 در اوساکو ژاپن برگزار می‌شود، اما با توجه به آنکه ژاپن کشور گرانی به حساب می آید حضور ما در این رویداد نیازمند اختصاص منابع مالی ویژه است.