رشته علوم انسانی در آموزش و پرورش کاملا ورشکسته است / ورودی دانشجویان به حوزه علوم انسانی کنترل شود

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، حجت الاسلام رضا غلامی امروز (شنبه 20 آذر) در نشست خبری ششمین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی و کنفرانس ملی سیاستگزاری عمومی و حکمرانی اسلامی گفت: ششمین کنگره علوم انسانی اسلامی یکی از بزرگترین رویدادهای علمی در جهان اسلام است که در ابعادی منحصر به فرد، به نقش‌آفرینی در داخل کشور و نیز قلمرو جهان اسلام می‌پردازد.

وی با بیان این که هنوز در میان طیف وسیعی از مسئولان، درک صحیحی از علوم انسانی و ماهیت و اهمیت شکل نگرفته، یادآور شد: رشته علوم انسانی در آموزش و پرورش ما رشته‌ای ورشکسته محسوب می‌شود و به دلیل کم‌کاری محرز مسئولان در راستای تصویرسازی صحیح از آینده علوم انسانی و کارکردهای آن، اغلب دانش آموزان باهوش و پرانگیزه حاضر به تحصیل در رشته علوم انسانی و سپس ادامه آن در دانشگاه نیستند و طبیعی است که وضعیت رشته‌های مرتبط با حوزه علوم انسانی در دانشگاه‌ها نیز مطلوب نیست.

وی تصریح کرد: اگر شورای عالی انقلاب فرهنگی برنامه‌ای برای تغییر در شرایط ورودی دانشجویان به حوزه علوم انسانی ندارد، توصیه ما به مسئولان وزارت علوم این است که تعداد دانشجویان مقطع کارشناسی را کاهش داده و در دوره تحصیلات تکمیلی نیز سیاست‌های سخت‌گیرانه‌تری را اعمال کند.

حجت الاسلام غلامی بیان کرد: به رغم زحماتی که اساتید ما در دانشگاه‌ها متحمل می‌شوند، سیستم آموزش علوم انسانی در دانشگاه‌ها به گونه‌ای طراحی شده که کیفیت آموزش علوم انسانی در کشور عموما سطح نازلی دارد و از این منظر با دانشگاه‌های دیگر دنیا به ویژه دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی جهان غرب فاصله چشمگیری داریم.

رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا با انتقاد از رکود حوزه نقد در کشور خاطرنشان کرد: تا زمانی که در این فضا رونق و نشاط ایجاد نشود و در دانشگاه‌ها، مواجهه نقادانه با نظریه‌های جدید به صورت رویه‌ای دائمی و جاری تبدیل نشود، علوم انسانی در ایران ارتقا پیدا نخواهد کرد چه آنچنان که می‌دانیم نوآوری در عرصه علوم انسانی معمولا مولود نقدهای بنیان افکن در ساحت نظریه است.

وی یادآور شد: مجمع عالی علوم انسانی اسلامی توانسته اقدامات ارزنده‌ای در جهت ایجاد تحول در علوم انسانی و به ویژه شکل‌گیری و تکامل علوم انسانی اسلامی بردارد که التفات مشفقانه و خیرخواهانه مسؤلین به آن‌ها می‌تواند منشأ ایجاد تحولاتی جدی در این عرصه شود.

وی ادامه داد: جدا از مسئله بی‌کیفیتی آموزش، عدم سرمایه‌گذاری هدفمند در عرصه پژوهش و بی رونقی فضای نقد و به تبع آن نوآوری، آسیب‌هایی جدی بر پیکره علوم انسانی اسلامی در کشور وارد کرده که نباید نسبت به آن بی‌تفاوت بود. متاسفانه امروزه خلأ حضور علوم انسانی در بسیاری از عرصه‌های حیات اجتماعی به ویژه در عرصه فناوری‌های جدید نظیر هوش مصنوعی احساس می‌شود و ضرورت تاسیس و رونق رشته‌های بینارشته‌ای و چند رشته‌ای در علوم انسانی جدی گرفته نمی‌شود.

غلامی از آمادگی مجمع عالی علوم انسانی اسلامی برای در اختیار گذاشتن دستاوردهای عملی و یافته‌های علمی خودش در جهت گسترش مطالعات کاربردی علوم انسانی اسلامی خبر داد و یادآور شد: در همین زمینه لازم می‌دانم از دولت سیزدهم به دلیل اقبال خوبی که به دو بسته پیشنهادی پیشین این مجمع برای حل مسایل مبتلابه کشور نشان دادند، تشکر کنم.

حجت الاسلام غلامی در پایان خاطرنشان کرد: به اعتقاد ما به روز رسانی، کاربردی سازی و بومی سازی، مقولاتی هستند که در ذیل نظام فکری علوم انسانی اسلامی وجود دارند و نباید این موارد را در عرض و به موازات یکدیگر مطرح کرد به بیان دقیق‌تر ما معتقدیم که اگر پارادایم حاکم بر علوم انسانی اسلامی را بپذیریم، لاجرم به روز رسانی، کاربردی‌سازی و بومی‌سازی را هم پذیرفته‌ایم و برای این دیدگاه خودمان هم ادله استوار علمی و عملی داریم.

همکاری 3 هزار پژوهشگر با کنگره ششم علوم انسانی اسلامی حجت الاسلام احمدحسین شریفی، دبیر علمی ششمین کنگره بین المللی علوم اسلامی و پنجمین دوره جایزه جهانی علوم اسلامی در ادامه این نشست عنوان کرد: این کنفرانس بیشتر فعالیت‌های ستادی دارد تا کار تولیدی محض. این مجمع با هدف هم‌افزایی، هماهنگی و گفتمان‌سازی در علوم انسانی اسلامی تاسیس شده است و برکات کم‌نظیری هم داشته است؛ علی‌رغم اینکه مورد حمایت‌های قانونی قرار نمی‌گرفته اما توانسته پرچم این ایده‌ها را در اهتزاز نگاه دارد و به معنای واقعی کلمه مجمعی متشکل از اندیشمندان علوم انسانی اسلامی در گستره جهان اسلام و بلکه در دنیای غرب باشد.

وی با بیان این که توانسته‌ایم نزدیک به 3 هزار استاد و پژوهشگر طراز اول در حوزه علوم انسانی اسلامی را در رشته‌های مختلف شناسایی و با آنها ارتباط برقرار کنیم، تأکید کرد: همچنین ما توانسته‌ایم از تجربه و دانش نزدیک به 700 استاد و پژوهشگر در ارزیابی‌های علمی خودمان بهره ببریم که مقالات و تحقیقات ما را مورد ارزیابی قرار می‌دادند.

وی با اشاره به 16 کمیسیون علمی و تخصصی کنگره که در این زمینه همکاری داشتند، بیان کرد: این 16 کمیسیون شامل فلسفه و روش‌شناسی علوم انسانی اسلامی، مدیریت تحول علوم انسانی، الگوی اسلامی ایرانی، قرآن و علوم انسانی، سیاستگزاری عمومی و حکمرانی، اقتصاد اسلامی، تعلیم و تربیت اسلامی، ارتباطات و جامعه‌شناسی اسلامی، روانشناسی اسلامی، علوم سیاسی اسلامی، حقوق اسلامی، مدیریت اسلامی، شهرسازی و معماری اسلامی، تمدن نوین اسلامی، فقه و علوم اسلامی و هنر و علوم اسلامی می‌شود که قرآن و علوم انسانی، سیاستگزاری و حکمرانی اسلامی، فقه و علوم انسانی و هنر اسلامی عناوین چهار کمیسیون جدید ما در این دوره هستند.

حجت الاسلام شریفی در ادامه یادآور شد: پیش از برگزاری این کنگره، ما نشستی با منتخبان، صاحب‌نظران و مدعیان حوزه سیاست‌های اقتصاد اسلامی برگزار کردیم که نتیجه آن در قالب یک کتاب 250 صفحه‌ای تقدیم دولت سیزدهم شد و آنها نیز استقبال خوبی از سیاست‌های پیشنهادی ما کردند و نشستی هم در تاریخ پنجم آبان با اندیشمندان سیاست‌های پولی و بانکی و اسلامی برگزار شد که از محصول آن هم در روز افتتاحیه کنگره رونمایی خواهد شد.

وی تصریح کرد: اعضای کمیته‌های علمی کمیسیون‌های شانزده‌گانه 230 نفر بودند که مدیریت علمی این کنگره را بر عهده داشتند. اعضای کمیته‌های علمی نیز همگی از چهره‌های برجسته و صاحب نظر حوزه خودشان هستند.

استاد فلسفه موسسه آموزش امام خمینی (ره)، با بیان اینکه ششمین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی در طول دو هفته برگزار می‌شود، اظهار کرد: بعد از روز افتتاحیه تا 12 روز هر روز یک یا دو کمیسیون در مراکز مختلف علمی و پژوهشی مانند موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشگاه امام حسین (ع)، دانشگاه فرهنگیان، دانشگاه علوم اجتماعی دانشگاه تهران و جامعه المصطفی العالمیه و سایر مراکز علمی پژوهشی برگزار خواهد شد.

حجت الاسلام شریفی تصریح کرد: ما در کنار برگزاری ششمین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی، پنجمین جایزه جهانی علوم انسانی اسلامی را نیز اهدا خواهیم کرد که در این قسمت، امسال به سه نفر از برجستگان حوزه‌های گوناگون علوم انسانی اسلامی جایزه اهدا خواهد شد.

افتتاحیه ششمین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی با حضور رئیس مجلس دکتر فرزاد جهان‌بین، دبیر شورای سیاستگزاری مجمع عالی علوم انسانی اسلامی دیگر سخنران این نشست خبری بود که در سخنانی کوتاه تصریح کرد: ششمین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی 28 آذر سال جاری با سخنرانی محمدباقر قالیباف، رییس مجلس شورای اسلامی در مرکز همایش‌های بین‌المللی صدا و سیما افتتاح می‌شود.

دبیر شورای سیاستگزاری مجمع عالی علوم انسانی اسلامی در ادامه افزود: هدف غایی انقلاب اسلامی وفق مفاد مصرح بیانیه گام دوم انقلاب، تمدن سازی مبتنی بر جهان‌بینی اسلامی است لذا ما برای تمدن‌سازی به دو بنیان عامل و فاعل محتاجیم که فاعل همان نیروی انسانی ماست و عامل نیز نظریه و نظر اسلامی ما را شامل می‌شود اما عرض من این است که شکل‌گیری نظریه پشت درهای بسته اتفاق نمی‌افتد و بدون عزم همگانی و اجماع نخبگانی نمی‌توان به تولید نظریه نائل شد.

وی در ادامه تصریح کرد: مجمع عالی علوم انسانی اسلامی کار خودش را با همین نگاه آغاز کرد که البته در آغاز با سختی‌های زیادی مواجه بودیم اما خوشبختانه امروز 50 مرکز دانشگاهی، پژوهشگاهی و حوزوی معتبر با این مجمع همکاری می کنند.

وی افزود: تلاش برای تربیت نیروی انسانی و تولید فکر و نظریه که از طریق قیام جمعی صاحب‌نظران و دغدغه‌مندان رخ می‌دهد، موجب می شود به قله‌های رفیع‌تر دست پیدا کنیم و در حال حاضر شبکه عظیم اساتید و محققان علوم انسانی و اسلامی مهمترین دستاورد ملموس این مجمع است و بسیار خرسندیم که در آغاز چله دوم انقلاب به این مهم نائل شدیم.

جهان بین در پایان عنوان کرد: برای ما کنگره به خودی خود موضوعیت ندارد؛ ما کنگره را برای کنگره برگزار نمی کنیم بلکه این کنگره یکی از پیشخوان‌های عرضه دستاوردهای شبکه وسیع نخبگانی ماست که امیدوارم دولت مستقر عنایت ویژه‌ای نسبت به آن داشته باشد تا ان‌شاءالله روز به روز تقویت و به دستاوردهای مهم‌تری دست یابد.