رکوردشکنی ارزش حقیقی طلا

قیمت جهانی طلا، روز گذشته با عبور از مرز 4300 دلار در هر اونس به بالاترین سطح خود در تاریخ رسید و در مسیر ثبت بهترین هفته معاملاتی طی 17 سال گذشته قرار گرفت. علت این جهش را می‌توان در ضعف بانک‌های منطقه‌ای آمریکا، تنش‌های تجاری جهانی و افزایش انتظارات از کاهش دوباره نرخ بهره فدرال‌رزرو جست‌وجو کرد. نقره نیز کماکان در بالاترین سطوح قیمتی خود معامله شد.

در معاملات روز گذشته، بهای نقدی طلا تا 4380 دلار نیز بالا رفت. در ادامه روز، قیمت هر اونس طلا با اصلاح روبه‌رو شد و در سطوح بالاتر از 4200 دلار به نوسان پرداخت. همچنین قیمت تعدیل شده طلا بر اساس شاخص قیمت مصرف‌کننده آمریکا، در بالاترین سطح تاریخی خود قرار دارد. هم‌زمان، قیمت نقره نیز با لمس رکورد 54 دلار و 46 سنتی، رشد چشم‌گیری را تجربه کرد و همانند طلا، در ادامه معاملات وارد فاز اصلاحی شد.

کارشناسان بازار معتقدند که در صورت تداوم نگرانی‌ها درباره روابط تجاری آمریکا و چین و خطر تعطیلی دولت آمریکا، سطح 4500 دلار می‌تواند هدف بعدی طلا باشد. در سوی دیگر، کریستوفر والر، عضو هیات‌مدیره فدرال‌رزرو، با اشاره به ضعف بازار کار، از کاهش دوباره نرخ بهره حمایت کرده است. سرمایه‌گذاران انتظار دارند بانک مرکزی آمریکا در نشست‌های 29 تا 30 اکتبر و نیز دسامبر هر کدام یک کاهش 0.25 واحد درصدی در نرخ بهره اعمال کند. با وجود چشم‌انداز مثبتی که از سوی برخی تحلیلگران مطرح می‌شود، دسته‌ای دیگر نسبت به آینده طلا اظهار بدبینی می‌کنند. به عقیده آن‌ها، رشد اخیر طلا، یادآور دو «حباب طلای» پیشین در تاریخ معاصر یعنی سال‌های 1979 و 2011 است. بسیاری از تحلیلگران معتقدند بازار طلا وارد سومین دوره حبابی خود شده، اما هنوز مشخص نیست چه زمانی این اتفاق رخ خواهد داد.

در تحلیل تاریخی، نخستین حباب طلا بین سال‌های 1976 تا 1980 شکل گرفت، زمانی که تورم جهانی و بحران‌های نفتی باعث جهش بی‌سابقه قیمت شد، اما پس از آن سقوطی 20 ساله رخ داد. دومین حباب بین 2001 تا 2011 اتفاق افتاد و با بحران مالی جهانی به اوج رسید، سپس از 2013 تا 2015 قیمت‌ها فروپاشید. حالا، پس از دوره‌ای از ثبات، جهش جدید از 2024 آغاز شده است. برخی کارشناسان مانند تیم واترر هشدار می‌دهند که ممکن است بازار به سقف خود نزدیک شده باشد و به اصلاحی موقت نیاز دارد. در مقابل، تحلیلگران تندرو مانند جاش فر، از احتمال صعود افسانه‌ای طلا تا 30 هزار دلار سخن می‌گویند. همزمان بازار نقره نیز دچار بحران عرضه شده است. نرخ اجاره سالانه نقره در بازار بین‌بانکی تا بیش از 100درصد سالانه جهش کرده و بسیاری از پالایشگاه‌ها و معادن در وضعیت نیمه‌تعطیل قرار دارند.

در این میان، تقاضای فیزیکی از سوی دولت‌ها، بانک‌های مرکزی، و حتی مصرف‌کنندگان عادی در آسیا و آمریکا شدت گرفته است. فروشگاه‌های طلا در ژاپن به دلیل هجوم خریداران فروش شمش‌های کوچک را متوقف کرده‌اند، و در آمریکا مردم برای فروش ظروف نقره خانوادگی صف کشیده‌اند. اما کارشناسان معتقدند عرضه بازیافتی قادر به جبران کمبود جهانی نخواهد بود.

رکورد طلای جهانی و ثبات ارز،‌تعادل بازار را حفظ کرد

شارژ جهانی طلای تهران

دنیای اقتصاد:  در حالی‌که طلای جهانی با ثبت رکورد تاریخی 4300 دلار در هر اونس صعودی چشم‌گیر را تجربه کرد، بازارهای داخلی ایران با واکنش ملایم‌تری همراه شدند. ثبات نسبی نرخ ارز، حمایت دیپلماتیک از ایران و مدیریت بازار طلا موجب شد نوسانات قیمت‌ها محدود بماند و انتظار تداوم آرامش در هفته پیش‌رو تقویت شود. در پایان هفته بازار ارز و طلا در ایران شاهد نوساناتی ملایم اما معنادار بود؛ به‌گونه‌ای که دلار با افزایش 500 تومانی از 110 هزار به 110 هزار و 500 تومان رسید، سکه امامی با رشد یک‌میلیون و 180 هزار تومانی از 114‌میلیون به 115‌میلیون و 180 هزار تومان صعود کرد و طلای 18 عیار نیز با افزایش 175 هزار تومانی از 11‌میلیون و 100 هزار به 11‌میلیون و 275 هزار تومان رسید. این تغییرات گرچه نسبتا محدود است، اما نشان‌دهنده ترکیب پیچیده‌ای از عوامل سیاسی، جهانی و داخلی است که بر بازار اثر گذاشت.

در سطح سیاسی، دو رویداد مهم نقش تعدیل‌کننده‌ای در انتظارات بازار ایفا کردند. نخست، حمایت گسترده اجلاس جنبش عدم تعهد از مواضع ایران در شورای امنیت و محکومیت حملات آمریکا و اسرائیل که از سوی عراقچی به عنوان «دستاورد بزرگ دیپلماتیک» توصیف شد. این اتفاق در کوتاه‌مدت موجب کاهش فشار روانی بر بازار ارز شد و مانع از جهش‌های تند نرخ دلار گردید. دوم، اظهارات وزیر امور خارجه مبنی بر خاتمه قطعنامه 2231 در 26 مهر، که نشانه‌ای از پایان یک دوره طولانی فشارهای شورای امنیت تلقی می‌شود، انتظارات مثبتی در میان فعالان اقتصادی ایجاد کرد و فضا را به سمت ثبات ارزی سوق داد.

طلای جهانی با رشد بیش از 100 دلار به 4300 دلار رسید و رکوردی تاریخی ثبت کرد؛ عواملی چون ضعف بانک‌های آمریکا و احتمال کاهش نرخ بهره فدرال‌رزرو در این جهش موثر بود. بازار داخلی به دلیل مدیریت نرخ ارز و کاهش حباب سکه واکنشی محدود داشت. هم‌زمان، عدم عرضه ارز پتروشیمی و مشکلات صادرکنندگان در عراق نگرانی‌هایی درباره کمبود ارز ایجاد کرده است. آمار گمرک نشان می‌دهد طلای خام در صدر واردات است، اما تمرکز همچنان بر کالاهای اساسی باقی مانده و رشد 6.25 درصدی صادرات غیرنفتی نشانه‌ای از تعادل نسبی تجارت خارجی و تنوع‌سازی دارایی‌هاست.

حراج شمش طلا در 27 مهر با هدف مدیریت نقدینگی و تثبیت بازار برگزار می‌شود. با وجود کنترل نسبی نرخ ارز، روند صعودی ملایم طلا و سکه ادامه دارد و بازار ارز در فاز انتظار باقی مانده است. رشد طلای جهانی و سیگنال‌های مثبت سیاسی موجب آرامش نسبی بازارها شده است. با توجه به تعطیلی روز جمعه و افزایش بهای جهانی طلا، احتمال رشد قیمت‌ها در بازار شنبه وجود دارد. در صورت تداوم سیاست‌های کنترلی و برگزاری موفق حراج طلا، پیش‌بینی می‌شود بازارهای داخلی در هفته آینده نیز بدون شوک قیمتی محسوس و در مسیر تعادل به کار خود ادامه دهند.