سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی چه می‌گوید؟
سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی در راستای تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات و با هدف ارتقای بهره برداری از فضای مجازی و صیانت از خردسالان، کودکان و نوجوانان تدوین شد و در نهایت به تصویب رسید.
به گزارش ایسنا، صیانت مجموعه اقدامات ایجابی و سلبی است که به منظور ایجاد شرایط مناسب برای استفاده مفید، سالم و تعالی بخش کودکان و نوجوانان از فضای مجازی و مراقبت از آنان در برابر آسیب‌های ناشی از آن انجام می شود. از جمله اهداف اجرای طرح صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی می‌توان به فراهم سازی فضای مجازی ویژه خردسالان، کودکان و نوجوانان در چارچوب فرهنگ اسلامی - ایرانی برای استفاده مناسب از فضای مجازی و پیشگیری از آسیب‌های احتمالی آن اشاره کرد.
سیاست‌های کلان این سند عبارت است از توسعه محیطهای صیانت شده بر بستر شبکه ملی اطلاعات ویژه خردسالان، کودکان و نوجوانان با محتوای متنوع و جذاب و قابلیت پاسخ گویی به نیاز های ضروری ارتباطی و محتوایی آنها، آگاه سازی، هشیارسازی، توانمند سازی اولیاء و مربیان و ایفای نقش محوری خانواده در هدایت و حمایت و مراقبت، رده بندی کلیه محتوا وخدمات متناسب با سن، جنسیت و ویژگی‌های جسمی و فرهنگی و تأمین اطمینان و اعتماد.
توسعه همکاری های بین المللی در حوزه فضای مجازی سالم، مفید و ایمن، مراقبت روانی و اجتماعی از خردسالان، کودکان و نوجوانان در برابر آسیب های ناشی از فضای مجازی به خصوص افراد در معرض خطر و آسیب دیده هم از سایر موارد سیاست‌های کلان این سند اعلام شده است.
همچنین در ماده 4 این سند اقدامات کلان و تقسیم کار ملی مانند مدیریت و راهبردی، ایجاد محیط صیانت شده، حمایت و مراقبت، فرهنگ سازی و ارتقای سواد فضای مجازی، تعاملات بین المللی به توسعه محتوا و خدمات رده بندی شده ذکر شده است.
به طور مثال در در بخش مربوط به ایجاد محیط صیانت شده مواردی مانند ایجاد زیرساخت و خدمات پایه و پیشران ویژه محیطهای صیانت شده مجازی اعم از احراز هویت و امکان دسترسی طبقه بندی شده، امکان نظارت اولیاء، گزارش دهی، خدمات پرداخت و مقررات گذاری برای ترغیب دارندگان پروانه‌های ارائه خدمات ارتباطی و فناوری اطلاعات به توسعه زیرساخت و خدمات پایه در این محیط توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با همکاری نهادهای ذیربط ظرف مدت شش ماه، اشاره شده است.
در بخش فرهنگ سازی و ارتقای سواد فضای مجازی به اطلاع رسانی، آموزش سواد فضای مجازی و ترویج محتوا و خدمات موجود در محیط مجازی صیانت شده و نحوه استفاده از امکانات تعبیه شده در این محیط توسط سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران وزارت آموزش پرورش با همکاری وزارت ارتباطات اشاره شده است.
یا در بخش تعاملات بین المللی بر تعامل موثر و هم افزا با کشورها، سرویس دهندگان خارجی و نهادهای بین المللی به منظور رعایت استانداردها و معیارهای جمهوری اسلامی ایران توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با همکاری وزارت امور خارجه، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و قوه قضائیه تاکید شده است.
در همین راستا بود که اخیرا طرحی با عنوان 456(اینترنت کودکان و نوجوانان) با حضور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس شورای عالی فضای مجازی رونمایی شد.
در همین رابطه عیسی زارع پور - وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با تأکید بر اینکه حوزه کودک و نوجوان در فضای مجازی حوزه بسیار مهمی است اما آن‌چنان‌که باید و شاید به آن پرداخته نشده است گفته بود که سابقه بحث حفاظت از کودکان در فضای مجازی قریب به دو دهه است که در دنیا دنبال می‌شود و در اواخر دهه هشتاد و اوایل دهه نود هم فعالیتهای خوبی در کشور انجام شد البته در ادامه کمتر به این حوزه توجه شده است و اقدامات انجام شده یا کافی نبوده یا متناسب با چارچوب‌های فرهنگی کشورمان نبوده است.
به گفته وی، بر اساس تکالیف در نظر گرفته‌شده در سند صیانت از کودکان در فضای مجازی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف شده تا با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سایر نهادهای فرهنگی یک محیط امن در فضای مجازی برای کودکان فراهم کند تا آنها کمتر در معرض محتواهای نامناسب قرار گیرند همچنین فراهم سازی محیط امن متناسب با سن و محتوایی که در اختیار کاربر قرار می گیرد، از دیگر تکالیف وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است که با همکاری خیلی خوب خانواده ارتباطات کشور و در رأس آن اپراتورهای تلفن همراه این امکان فراهم شده است.
طبق این گزارش با راه‌اندازی سرویس اینترنت کودک و نوجوان (سرویس 456) سه امکان برای خانواده به‌منظور حفاظت از کودکان در فضای مجازی فراهم می‌شود: نخست با شماره‌گیری #456*، دوم از طریق سایت و سوم از طریق اپلیکیشن 456 این امکان برای خانواده‌ها فراهم‌شده تا دسترسی کودکان و نوجوانان خود به اینترنت را متناسب با سن و شرایط هر کدام تعریف و مدیریت کنند.
همچنین یک امکان دیگر و با انعطاف بیشتری در قالب اپلیکیشن فراهم‌شده است؛ در این حد که پدر و مادر می‌توانند انتخاب کنند چه سرویس، چه سایت یا چه اپلیکیشینی برای کودکان فعال شود و برای هر کدام از اعضای خانواده می توانند سطح دسترسی ویژه مربوط به وی را تعریف کنند. کار دیگری هم که به‌مرور تکمیل می‌شود و نمونه آن‌هم در کشورهای اروپایی فعال‌شده، فراهم کردن دسترسی ایمن به خدمات پایه و مهم مثل موتورهای جستجو و دانش نامه‌ها است تا از طریق آن کودک در معرض محتوای نامناسب قرار نگیرد که این خدمات در قالب سایت از هفته گذشته در دسترس مردم قرار گرفته است.
سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی در این لینک قابل دسترسی است.