شاید از این ستون به آن ستون «دارالفنون» فرجی شود...

به گزارش ایسنا، دارالفنون را امیرکبیر در زمان ناصرالدین‌شاه برای آموزش علوم و فنون جدید در تهران تأسیس کرد؛ در روز یکشنبه ششم دی‌ماه 1230 برابر با پنجم ربیع‌الاول 1268 هجری قمری، با حضور ناصرالدین‌شاه، آقاخان نوری - صدراعظم جدید - و گروهی از دانشمندان و معلم‌های ایرانی و اروپایی با 30 نفر شاگرد به‌شکل رسمی گشایش یافت.

از امید و آرزوهایی که امیرکبیر برای دارالفنون تازه تاسیس‌اش داشت و آن‌چه که این بنای تاریخی به آن رسید یا نه، که بگذریم، اما وضعیت امروز دارالفنون خود قصه‌ای طولانی است.

هر چند سال‌ها بعد از افتتاح این مدرسه، یعنی بعد از انقلاب اسلامی طرح‌ها و ایده‌ها بودند که برای دارالفنون نیمه متروکه روی کاغذ می‌آمدند و حرف‌هایی که زده می‌شدند، اما دارالفنون هنوز گیج است از آن همه حرف و طرح اجرا نشده...

درباره‌ی دادن کاربری مناسب، علی‌اصغر کوکاجویباری - رییس وقت پژوهشکده‌ی تعلیم و تربیت وزارت آموزش و پرورش و رییس مرکز دارالفنون - دوم اردیبهشت‌ماه 1382 احیای دوباره‌ی این بنای تاریخی را نیازمند حمایت سازمان میراث فرهنگی کشور و سازمان‌های دیگر دانست و گفت: «دارالفنون» پس از مرمت به «موزه آموزش و پرورش» تبدیل می‌شود تا در آن، وسایل و تجهیزات درسی و کمک‌درسی که سال‌های متمادی مورد استفاده بوده، به‌نمایش گذاشته شود.

در 15 بهمن‌ماه 1383، پس از این‌که رییس وقت شورای شهر تهران - مهدی چمران - از این مدرسه‌ی تاریخی دیدن کرد، این موضوع مطرح شد که در صحبت‌های پس از این بازدید، طرحی جدید برای کاربری مدرسه‌ی دارالفنون توسط مسوولان مطرح شده است تا این بنای تاریخی به‌عنوان «مرکز پژوهشی و تحقیقاتی تعلیم و تربیت و گنجینه اسناد و املاک آموزش و پرورش» تغییر کاربری یابد. با این وجود، چمران در کنار بحث‌های مطرح‌شده، پیشنهاد کرد که موزه‌ای کوچک درباره‌ی امیرکبیر به‌عنوان بانی این مدرسه، در کنار مدرسه ایجاد شود.

حدود سه سال بعد، (14 مردادماه 1386) نیز غلامعلی حداد عادل در نامه‌ای به رییس‌جمهور وقت - محمود احمدی‌نژاد - بازگشت دارالفنون به آموزش و پرورش را خواستار شد. او در نامه‌اش، این مدرسه را با «دبیرستان هانری چهارم» در شهر پاریس فرانسه مقایسه کرد که از قرن دوازدهم میلادی تا کنون به‌طور مستمر، نقش و هویت واحد خود را به‌عنوان یک مدرسه حفظ کرده است. او در نامه‌اش خواست تا دارالفنون از این نظر که نماد آموزش و پرورش جدید در کشور است، به دانش‌آموزان مستعد و کم‌بضاعت مناطق جنوبی تهران اختصاص داده شود، تا از آن برای توسعه‌ی عدالت آموزشی بیشترین استفاده شود.

اما در اوایل بهمن‌ماه 1386، قائم‌مقام وقت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری - حمید بقایی - در بازدیدی که از دارالفنون داشت، حرف‌هایی درباره‌ی این بنای تاریخی زد تا تصمیم‌ها درباره‌ی این اثر در سطح رییس سازمان گرفته شود و حتی تمرکز روی مرمت اضطراری آن هم به‌صورت محدود باشد.

در آن دوران، به‌نظر می‌رسید توجه زیادی به این بنای تاریخی می‌شود، چون حدود یک‌ماه بعد، اسفندیار رحیم‌مشایی - رییس وقت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری - در مراسم بزرگداشت دویستمین سالروز تولد امیرکبیر، از رییس‌جمهور که در آن مراسم حضور داشت، خواست تا در صورت امکان، دارالفنون به «مرکزی برای حضور و فعالیت نخبگان ایرانی» تبدیل شود.

نمونه‌ی دیگر وعده‌هایی که مسوولان پیشین درباره‌ی دارالفنون دادند، سخنان بقایی به‌عنوان قائم‌مقام سازمان بود که اردیبهشت‌ماه 1387 به خبرنگار ایسنا گفت: احکام هیئت راهبردی درباره‌ی دارالفنون صادر و مدیر جدید پروژه‌ی مرمت این بنا منصوب شده و اجرای کارهای مربوط به دارالفنون نیز به اداره‌ی آموزش و پرورش داده شده است.

او آن زمان، درباره‌ی نوع کاربری این بنای تاریخی پس از مرمت و سامان‌دهی، اظهار کرد: اگر قرار بود، کاربری آن براساس نظر سازمان میراث فرهنگی و گردشگری باشد، از دارالفنون به‌عنوان یک موزه یا یک مجموعه‌ی فرهنگی در تهران استفاده می‌شد؛ ولی از آنجا که بنا به آموزش و پرورش تعلق دارد، گویا از سوی این اداره، ایجاد یک مرکز مطالبات نخبگان در دستور کار است که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نیز زیاد با آن مخالف نیست.

و اظهار نظرها ادامه داشتند تا 18 آذرماه 1387 که بقایی با بیان این‌که هنوز تغییر کاربری مدرسه‌ی دارالفنون مشخص نشده است، گفت: آموزش و پرورش نظرهای مختلفی را مانند تبدیل این مجموعه به بنیاد نخبگان ارائه کرده است. ما هم به موزه شدن یا کاربری فرهنگی آن فکر می‌کنیم؛ اما در مجموع، هنوز به جمع‌بندی برای تغییر کاربری آن نرسیده‌ایم. البته این پرسش نیز مطرح است که وقتی کاربری مدرسه مشخص نیست، چطور می‌خواهیم طرح مطالعاتی مجموعه را انجام کنیم؟

در آخرین روز سال 1387، رییس بنیاد ملی نخبگان - واعظ زاده - درباره‌ی طرح تبدیل این مدرسه به خانه‌ی نخبگان نظری داد. او گفت: در یک سال گذشته، اساسنامه‌ی خانه‌ی نخبگان به تصویب هیئت امنای بنیاد ملی نخبگان رسیده و مقدمات راه‌اندازی این مرکز در دست تهیه است. امیدواریم با همکاری بیشتر وزارت آموزش و پرورش، این کار در ساختمان دارالفنون که به‌دستور رییس‌جمهور باید در اختیار بنیاد قرار گیرد، انجام شود.

در فروردین‌ماه سال بعد نیز مدیر وقت حوزه‌ی ریاست پژوهشگاه وزارت آموزش و پرورش - علاءالدین کیا - اعلام کرد: مدرسه‌ی تاریخی دارالفنون به «موزه‌ی تعلیم و تربیت» تبدیل می‌شود.

در کنار این اظهار نظرها، بقایی از فروردین‌ماه 1388 پیگیری‌های خود را برای رسیدن به نتیجه درباره‌ی وضعیت بنای تاریخی که در آن زمان 160 سال از عمرش می‌گذشت، آغاز کرد تا در این زمینه، بین مدیریت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و وزارت آموزش و پرورش تصمیم‌هایی گرفته شود.

حضور محمدعلی نجفی - رییس پیشین سازمان میراث فرهنگی و گردشگری - در 31 شهریورماه 1392 یکی از آخرین بازدیدهایی بود که مسوولان سازمان میراث فرهنگی از این بنای تاریخی داشتند و آن را رسانه‌ای کردند. البته احمد مسجدجامعی - رییس پیشین شورای شهر تهران - در نهم اسفند همان‌سال در قالب برنامه‌ی تهران‌گردی به این مدرسه رفت و پیشنهاد کرد که دارالفنون به موزه‌ی «تعلیم و آموزش» تبدیل شود.

نجفی در آن بازدید، از ضرورت تشکیل یک کمیته‌ی فنی مشترک با هدف بررسی مشکلات و آغاز مرمت‌ها و در نهایت، دادن کاربری مناسب به این بنا سخن گفت.

حرف تغییر دادن مسوولان دارالفنون هم جالب توجه است، 29 آبان امسال مسعود بهرامی - رئیس مدرسه تاریخی دارالفنون - با بیان اینکه اکنون در مرحله‌ای قرار داریم که مدرسه تاریخی دارالفنون در حال تبدیل به یک مجتمع فرهنگی، تربیتی و هویتی بر بستر تاریخی است و اکنون در این مسیر هستیم گفت: پیگیر بهبود بودجه و اعتبارات هستیم.

و یک ماه بعد، در 28 آذر - حجت‌الاسلام علی ذوعلم - رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی - با بیان اینکه به دنبال آن هستیم که دارالفنون به عنوان بنیادی ملی حتی در سطح فراملی به عنوان مرکز رشد و ارتقای علم و فناوری در جهان اسلام مطرح شود گفت: بخش‌های مختلفی برای این بنیاد پیش‌بینی شده است که از جمله آنها می‌توان به کتابخانه دارالفنون و گنجینه اسناد تعلیم و تربیت در 180 سال گذشته اشاره کرد. در واقع دارالفنون به یک موزه تبدیل می‌شود که قطعا برای دانش آموزان، توریست‌ها و دیگر علاقه مندان جاذبه خواهد داشت.

آماده حمایت‌های فنی برای تسریع مرمت و بازسازی مدرسه دارالفنون هستیم

و اکنون یعنی حدود 10 روز بعد، پرهام جانفشان - مدیر کل میراث فرهنگی استان تهران - به بازدید از این بنای تاریخی رفت.

او در کنار این قول و قرارهای یک جانبه‌ای که از سوی هر کدام از مسوولان گرفته می‌شود، گفت: این مدرسه تاریخی نماد و برند آغاز نظام آموزشی مدرن در کشور است و همه‌ی دستگاه های فرهنگی و شهرداری باید در کنار هم کمک کنند تا مرمت دارالفنون هر چه زودتر به سرانجام برسد.

این مدیر با بیان این‌که میراث فرهنگی برای تسریع روند پروژه مرمت مدرسه دارالفنون آماده هرگونه حمایت فنی و مشاوره‌ای به وزارت آموزش و پرورش است، افزود: تاریخ و هویت نظام آموزشی در شهر تهران با مدرسه دارالفنون و نام امیرکبیر گره خورده است که می تواند برای گردشگران داخلی و خارجی بازدید از این مدرسه بسیار جذاب باشد.

جانفشان با تقدیر از تصمیم مدیران آموزش و پرورش در بازدید عمومی و رایگان از این مدرسه اظهار کرد: دفاتر خدمات مسافرتی در تعریف تورهای تهرانگردی می‌توانند بازدید از مدرسه دارالفنون را در برنامه ریزی ها مد نظر داشته باشند. امروز کمترین کار ما در زنده نگه داشتن اقدامات امیر کبیر تلاش برای احیای مناسب مدرسه دارالفنون است.

و باز هم دارالفنون ماند و حرف‌ها و طرح‌هایی که تا کنون فقط به زبان رانده شده‌اند، بدون اراده‌ای قوی برای اجرایی شدن‌اش.

انتهای پیام