یک‌شنبه 13 مهر 1404

شرط روابط تجاری ایران و آمریکا

وب‌گاه دنیای اقتصاد مشاهده در مرجع
شرط روابط تجاری ایران و آمریکا

رئیس‌جمهور ایران که دیپلماسی فعالی را در مجمع عمومی سازمان ملل با محوریت مکانیسم ماشه در دستور کار قرار داده بود، در حاشیه این گردهمایی بین‌المللی گفت‌وگویی با برخی رسانه‌ها از جمله تلویزیون فاکس نیوز انجام داد و در این گفت‌وگو تاکید کرد که فعال شدن اسنپ‌بک فقط وضعیت را بدتر خواهد کرد. مسعود پزشکیان در این گفت‌وگو که نزدیک به 10روز پیش در حاشیه هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد...

پزشکیان درباره ادعاهای ترامپ مبنی بر اینکه بزرگ‌ترین حامی تروریسم در جهان نباید اجازه داشته باشد که سلاح هسته‌ای در اختیار داشته باشد، گفت: «این مساله برای ما کاملا روشن است. از زمانی که مسوولیت به عهده گرفتم، و حتی پیش از آن، مقام معظم رهبری رسما اعلام کرده بودند که نظام جمهوری اسلامی در دکترین خود هیچ جایگاهی برای سلاح هسته‌ای قائل نیست. ما همین مبنا را در تمام روند گفت‌وگوها و مذاکرات خود اعلام کرده‌ایم و امروز هم همان را اعلام می‌کنیم. در گفت‌وگوهایی که با طرف‌های مختلف داشته‌ایم، خیلی شفاف گفته‌ایم و در سازمان ملل هم تاکید کرده‌ایم که آماده‌ایم همه مراکزی را که تصور می‌شود برای ساخت سلاح هسته‌ای ایجاد شده، در اختیار بازرسان قرار دهیم تا ارزیابی کنند و در این زمینه هیچ مشکلی نداریم.»

رئیس‌جمهور درباره دستیابی ایران به غنی‌سازی 60درصد نیز گفت: «درست است که شاید ما به آن سطح از غنی‌سازی، یعنی 60درصد، نیاز نداشته باشیم، اما ما در آن زمان توافق برجام را پذیرفتیم و آژانس هم طبق همان چارچوب‌های تعیین‌شده، به‌طور کامل بر مراکز ما نظارت داشت. چه در مراکز زیرزمینی و چه روی زمین، هر زمان که می‌خواستند، می‌آمدند و بازرسی می‌کردند. اما وقتی آنها به تعهداتشان عمل نکردند، به‌طور طبیعی کارشناسان ما هم خارج از آن چارچوب‌ها مسیر خود را ادامه دادند.»

به گفته پزشکیان، مشکل از جایی آغاز شد که نه‌تنها آن چارچوب‌ها را درباره ما رعایت نکردند، بلکه هر روز تحریم‌های جدیدی بر ما اعمال کردند و سعی داشتند فشار بیشتری وارد کنند و این ذهنیت را در جهان القا کنند که ایران به‌دنبال سلاح هسته‌ای است. رئیس دولت ایران در این گفت‌وگو که پیش از فعال شدن ماشه انجام شده بود، تاکید کرده بود که اگر این روند ادامه پیدا کند و بخواهند تحریم‌های جدیدی علیه ما اعمال کنند، طبیعتا مساله پیچیده‌تر خواهد شد. همچنین وی در آن مقطع گفته بود: «ما آماده‌ایم در چارچوب قوانین بین‌المللی همه آنچه لازم است را ارائه کنیم و طبق همان چارچوب عمل نماییم؛ در این صورت هیچ مشکلی نخواهیم داشت.» پزشکیان با بیان اینکه آژانس مرتبا از مراکز ما بازدید می‌کرد و گزارش‌هایی تهیه و ارائه داده که برخلاف آن چیزی است که برخی می‌گویند، ادامه داد: «ما با آمریکا گفت‌وگو می‌کردیم و اعلام کردیم که آماده‌ایم شفاف‌سازی را انجام دهیم.»

رئیس دولت در واکنش به این پرسش که یکی از دلایل مطرح‌شده برای حملات این بود که عوامل اطلاعاتی اسرائیل در داخل ایران نفوذ کرده بودند و به اطلاعاتی درباره مکان‌ها، اشخاص و سایر موضوعات دست یافته بودند، تشریح کرد: «همین نشان می‌دهد که رژیم صهیونیستی متجاوز است. این رژیم کاملا برخلاف چارچوب‌های قوانین بین‌المللی عمل می‌کند؛ آیا همین کافی نیست که بفهمیم خودش عامل اصلی ناآرامی در منطقه است؟ این رژیم به غزه حمله کرده، به لبنان حمله کرده، به سوریه حمله کرده، به ایران حمله کرده، حتی به قطر هم حمله کرده؛ یعنی در واقع، منشأ ناآرامی‌ها در منطقه بوده است. در مقابل، ما در ایران داریم کاملا در چارچوب قوانین بین‌المللی عمل می‌کنیم، اما ادعا می‌کنند که ایران می‌خواهد منطقه را به هم بزند. ما می‌خواهیم با همه ملت‌ها و همسایگان‌مان در صلح و آرامش زندگی کنیم. به‌دنبال سلاح هسته‌ای نیستیم و صراحتا اعلام کرده‌ایم که این موضوع از نظر اعتقادی، همان‌طور که مقام معظم رهبری فرموده‌اند، جزو باورهای قطعی ماست و هیچ‌کس در کشور ما نمی‌تواند خلاف این اعتقاد عمل کند.»

وی در پاسخ به این پرسش که چرا با وجود وضعیت اقتصادی ایران، دولت همچنان بر داشتن برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای اصرار دارد، گفت: «ما که می‌خواهیم اقتصاد را بهبود دهیم، مشکل این است که آمریکا از همان اوایل پیروزی انقلاب، به طرق مختلف در امور داخلی کشور دخالت کرده است. ابتدا به دامن زدن به اختلافات قومی و سپس تلاش برای کودتا پرداختند که ناکام ماند. بعد جنگ تحمیلی را بر ما تحمیل کردند و در ادامه نیز با تحریک و حمایت از گروه‌ها و جناح‌هایی که قصد ایجاد تفرقه داشتند، بیش از 20هزار ترور خیابانی علیه شخصیت‌ها و فعالان کشور انجام شد. همه اینها به گونه‌ای طراحی شده بود که نتوانیم روی پای خود بایستیم.»

رئیس‌جمهور افزود: «این روند ارتباطی با تلاش‌های ما برای فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ندارد. فعالیت‌های هسته‌ای ما برای امور پزشکی، کشاورزی، صنعت و موارد دیگری که امروز با آنها مواجهیم ضروری است.» پزشکیان ادامه داد: «اما آمریکا تلاش می‌کند ما را روزبه‌روز بیشتر تحریم کند. اگر فرض کنیم آمریکا می‌خواهد مانع از دستیابی ما به سلاح هسته‌ای شود که ما خودمان چنین نیتی نداریم، چه دلیلی دارد راه دارو، تجارت و اقتصاد کشور را ببندد و تحریم‌های گسترده اعمال کند؟ از منظر علمی، تحریم‌هایی که آمریکا وضع می‌کند، مرگ و آسیب‌هایی پنهانی و گسترده‌تر از جنگ در جامعه ایجاد می‌کند. چرا باید آمریکا تلاش کند کشورها را تحریم کند و حتی کشورهایی را که می‌خواهند با ایران مراوده داشته باشند، تحت فشار قرار دهد؟ چه منطقی پشت این اقدامات وجود دارد؟»

رئیس دولت در واکنش به اینکه پرزیدنت ترامپ گفته است که می‌خواهد درهای تجارت جهانی را به روی ایران باز کند و ایران را به‌عنوان بخشی از یک خاورمیانه قوی و رو به رشد اقتصادی ببیند، توضیح داد: «آنچه در رابطه با مسائل اقتصادی مطرح است این است که ما می‌خواهیم کشورمان با تمام دنیا رابطه داشته باشد. ما به‌هیچ‌وجه به‌دنبال ایجاد ناآرامی، نه در داخل و نه در خارج از کشور، نیستیم. پس چه لزومی دارد که تحریم‌ها تشدید شود؟ اگر می‌گویند نمی‌خواهند ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد، ما هم می‌گوییم نمی‌خواهیم. پس این رفتارها چه معنایی دارد؟»

وی درباره چشم‌انداز منطقه نیز گفت: «اگر می‌خواهیم صلح در منطقه برقرار شود، باید به هم احترام بگذاریم. نباید به هم زور بگوییم یا با قلدری رفتار کنیم. وقتی برخوردها بر پایه احترام باشد، خودبه‌خود آرامش شکل می‌گیرد.» پزشکیان در نهایت در پاسخ به این پرسش که آیا می‌توانید آینده‌ای را تصور کنید که در آن ایران و اسرائیل هر دو در صلح و آرامش در کنار یکدیگر وجود داشته باشند؟، گفت: «مساله این است که کسانی که اکنون آنجا حکومت می‌کنند، در حال نسل‌کشی هستند. کسی که دست به نسل‌کشی می‌زند و هیچ‌یک از چارچوب‌های قوانین بین‌الملل را رعایت نمی‌کند، خود به‌نوعی در حال نابودی است. ما قرار نیست به کشوری حمله کنیم یا آغازگر جنگ باشیم؛ ما هیچ‌گاه آغازگر جنگ نبوده‌ایم و نخواهیم بود، اما رژیم صهیونیستی به هر جا که دلش بخواهد حمله می‌کند و جنگ به راه می‌اندازد.»