شهرداری تهران به اخطار‌ها در زمینه پسماند توجه کند / آرادکوه منبعی برای انتشار گاز متان
معاون دفتر مدیریت پسماند گفت: تاکنون محیط زیست برای نحوه مدیریت پسماند و شرایط آرادکوه چندین بار به شهرداری تهران اخطار داده است.
آخرین وضعیت انتشار گاز متان و منبع آن اظهار داشت: از نظر علمی قطعا هر مرکز دفن زباله‌ای گاز متان متصاعد می‌کند و این مساله محرز و غیر قابل انکار است، در تهران نیز مرکز دفن آرادکوه به علت حجم زیاد پسماند و سابقه 60 تا 70 ساله کاملا برای متصاعد کردن متان مساعد است، چون در روند دفن پسماند فرایند‌های بیولوژیکی ایجاد و موجب انتشار گاز متان می‌شود.
وی افزود: روزانه حدود 5.5 تا 6 هزار تن پسماند در آرادکوه پذیرش می‌شود که روی هم انباشته شدن این حجم زباله آنهم در سالیان طولانی قطعا انتشار گاز متان را به همراه خواهد داشت، پیش از اینکه ناسا این توده متان را اعلام کند اداره کل محیط زیست استان تهران برای تعیین تکلیف این مرکز چندین بار به شهرداری تهران اخطار داد، اما تا به امروز نتیجه بخش نبود، در واقع اگر شهرداری به اخطاریه‌ها جواب ندهد و اقدامی صورت نگیرد تخلف محسوب می‌شود و ما پرونده را به مراجع قضایی معرفی خواهیم کرد.
جوهرچی ادامه داد: بر اساس ماده 7 قانون مدیریت پسماند، مدیریت پسماند‌های شهری و روستایی بر عهده وزارت کشور یعنی شهرداری‌ها و دهیاری‌ها است و اگر این نهاد‌ها در این زمینه‌ها کوتاهی کنند تخلف محسوب می‌شود، اما مساله مهمی که به آن توجه نمی‌کنیم این است که چرا باید فقط به مرکز دفن توجه کنیم در حالی که پسماند‌ها باید تفکیک و بازیافت شوند و در نهایت کمترین حجم از پسماند به مراکز دفن منتقل شوند.
محیط زیست پیش از اعلام ناسا برای توده گاز متان به شهرداری تهران چندین اخطار داد تا مراکز دفن را ساماندهی کند، اما به آن‌ها توجه نکرد که اگر اقدامی صورت نگیرد پرونده را مراجع قضایی معرفی می‌کنیم. وی اظهار داشت: البته شهرداری هم دفاعیاتی دارد و می‌گوید که بودجه لازم برای جابجایی سایت زباله آرادکوه را ندارد؛ همچنین تحریم هستند و اینکه شرکتی در داخل وجود ندارد که بتواند این حجم گاز متان را مدیریت کند.
وی درباره اینکه آیا منبع اصلی انتشار این حجم گاز متان سایت پسماند آرادکوه است، گفت: قطعا مراکز دفن پسماند، گاز متان متصاعد می‌کنند و نهاد یا فردی نباید از اعلام این موضوع اظهار ناراحتی کند، این محرز است، اما به قطعیت نمی‌توان گفت که این حجم گاز متان فقط از آرادکوه متصاعد می‌شود، چون در آن محدوده گاوداری‌های بزرگ زیادی فعالیت می‌کنند که در این زمینه نقش دارند.
معاون دفتر مدیریت پسماند سازمان حفاظت محیط زیست درباره اینکه چگونه می‌توان منبع اصلی را شناسایی کرد، اظهارداشت: روشی که ناسا بر اساس آن تصاعد گاز متان را اعلام کرد روش جدیدی است بنابراین سازمان محیط زیست و شهرداری ابزاری که بتواند گاز متان را آنالیز، رصد و اندازه گیری کند در اختیار ندارند.
وی ادامه داد: مساله دیگر این است که شهرداری تهران بر اساس قانون مدیریت پسماند، باید پسماند‌های شهری را مدیریت کند بر این اساس در سال 1397 و 1398 با یک شرکت کره جنوبی قراردادی منعقد کرد که استحصال گاز متان را از مراکز دفن انجام دهد، اما بنا به دلایلی از جمله تحریم، آن شرکت عقب نشینی کرد و کار انجام نشد.
وی تاکید کرد: شهرداری مسوول مدیریت پسماند‌های عادی کشور است، الان در زمینه آرادکوه هم شهرداری باید برنامه بدهد، چون آن مکان دیگر ظرفیت پذیرش پسماند بیشتر را ندارد از این رو باید از لحاظ پدافند غیرعامل و یا هر روش دیگری راهکار ارائه دهد ما چندین بار این مساله را از شهرداری خواستیم، البته برنامه داشتند که 7 تا 8 کیلومتر این مکان را جابجا کنند، اما انجام نشد؛ گفتند حمل پسماند تا آنجا برای آن‌ها هزینه دارد و هم اینکه جابجایی تجهیزات موجود در آرادکوه برای آن‌ها مشکل ایجاد می‌کند.
جوهرچی گفت: سازمان حفاظت محیط زیست نیز دستورالعمل طراحی مراکز دفن پسماند را تهیه و در سال 1399 به دستگاه‌های مرتبط ابلاغ کرده است که در آن بر لوله گذاری برای استحصال گاز متان اشاره شده است بنابراین سازمان به وظیفه ذاتی خود در این زمینه عمل کرده، اما چون مراکز دفن ما قدیمی هستند، این روش طراحی در آن‌ها لحاظ نشده است.
وی به اقداماتی که در این راستا می‌توان انجام داد اشاره کرد و افزود: وزارت کشور و شهرداری بر اساس وظیفه‌ای که در این زمینه دارند باید با شرکت‌های دانش بنیان و یا هر شرکتی که توانایی استحصال گاز متان را دارد قرار داد بببند و این مساله را مدیریت کنند.
معاون دفتر مدیریت پسماند سازمان حفاظت محیط زیست اظهار داشت: متان یک گاز گلخانه‌ای است که در تاثیر زیادی در گرمایش زمین دارد، اما از لحاظ اینکه تاثیری بر سلامت انسان‌ها دارد وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی باید نظر بدهد.
جوهرچی گفت: تا چهار سال گذشته حدود 690 مرکز دفن زباله در کشور وجود داشت که اکنون به حدود 300 مرکز کاهش یافته است. سیاست ما به سمت کاهش مراکز دفن است، چون در تلاش هستیم نقاط آلوده را کاهش دهیم؛ در واقع تا پیش از این هر شهر کوچکی برای خود یک مرکز دفن زباله داشت، اما اکنون در حال تجمیع این مراکز هستیم تا تعداد آن‌ها کاهش یابد.
چندی پیش ناسا تصویری ماهواره‌ای منتشر کرد که توده‌ای از گاز متان به طول نزدیک به پنج کیلومتر در جنوب تهران را نشان می‌داد و اعلام کرد این ابر غول‌آسا مربوط به یکی از مکان‌های دفن زباله کلانشهر تهران است.
انتشار گاز متان یکی از پیامد‌های جانبی دفن زباله‌های شهری به شیوه سنتی است. متان یکی از گاز‌های اصلی پدیده گلخانه‌ای و گرمایش زمین محسوب می‌شود. سازمان ملل متحد پیشتر در گزارشی اعلام کرده بود که کاهش گاز متانِ حاصل از فعالیت‌های انسانی می‌تواند خطرات ناشی از تغییرات آب و هوایی را کاهش دهد. ناسا تاکنون 50 نقطه را به عنوان منشاء انتشار گاز متان در جهان شناسایی کرده که جنوب تهران یکی از این نقاط است.
باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی شهری