طبیعت ایران قربانی سیاست‌های کلان است
تهران - ایرنا - معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر ضرورت اصلاح سیاست های کلان کشور گفت: طبیعت ایران قربانی سیاست‌های کلان است و متخصصان کشور بابت سکوت خود، برابر تاریخ باید پاسخگو باشند.
به گزارش روز دوشنبه ایرنا از پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، عیسی کلانتری در وبینار علمی - تخصصی با موضوع " استراتژی های ملی و بین المللی برای مقابله با پدیده های زیست محیطی خشکسالی و گرد و غبار"، افزود: سیاستمداران کشور به توسعه پایدار اعتقاد ندارند. به دلایل سیاسی تمرکز به تولید داخل به هر قیمتی و استفاده منابع در کشاورزی است؛ سالانه 20 میلیارد متر مکعب از منابع طبیعی و آب های زیرزمینی اضافه برداشت صورت می‌گیرد. منابع آب غارت می‌شود. با این روند 20 سال دیگر و در سال 1420 اطراف زاگرس دیگر اثری از کشاورزی نخواهد بود چون منابع آب را غارت می‌کنیم.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: این سرزمین هفت هزار سال سابقه زیستن دارد. نسل حاضر می‌خواهد با ابزاری که به دست آورده همه منابع را غارت کند. تکنولوژی وارد شده شدت تخریب را به شدت افزایش داده است.
کلانتری در سخنرانی خود با انتقاد نسبت به سکوت متخصصان کشور درباره بحران آب گفت: جنگ آب بین استان ها شروع شده است و به روستاها می رسد؛ طبیعت ایران قربانی سیاست های کلان کشور شده است و اکنون به تجاوز این نسل خودخواه پاسخ می‌دهد.
وی یادآور شد: تقریبا تا اوایل دهه 60 نابه سامانی های طبیعی کمتری داشتیم. با توجه به افزایش جمعیت و سیاست های کلان کشور و با درنظر گرفتن اینکه ناپایداری در توسعه در کشور یک رسم بود و الان هم هست، تجاوز به طبیعت و آب و خاک و محروم کردن طبیعت از منابع خودش سبب شد که کشور به این روز بیافتد؛ گرد و غبار، خشکسالی و فرسایش آن را می بینیم.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست، تصریح کرد: زمانی که توسعه پایدار در اوایل دهه 70 و در سال 1970 میلادی در دنیا شروع شد، ما تا سال های 1380، توسعه پایدار را به عنوان سوغات غرب می شناختیم که برای جلوگیری از توسعه کشور ما به وجود آمده است. تا کنون به منابع آب و خاک، منابع آب های سطحی و آب های زیر زمینی، مراتع و بیابان ها تجاوز شده است.
100 برابر شدن بیلان منفی آب
کلانتری با اشاره به پروژه هایی که در دهه 60 آغاز شد، گفت: مراتع شخم زده و گمان می شد که همه نیاز های مردم را در داخل کشور به هر قیمتی باید تهیه کنیم.
وی ادامه داد: ما در سال 1360، در مجموع 200 میلیون متر مکعب در سال بیلان منفی داشتیم اما این رقم به 20 میلیارد مترمکعب رسیده است؛ یعنی 100 برابر شده است.
معاون رییس جمهوری با اشاره به دست اندازی به آب های فسیلی و کشاندن آن به سطح زمین، استفاده ازاین آب برای تولید، استفاده غیر علمی از آب های سطحی، عدم توجه به حقابه های زیست محیطی، سدسازی های غیرپایدار و توجه نکردن به حق طبیعت، ادامه داد: بر مبنای توافقق ریو در سال 1992 و در سال 1997 سازمان ملل متحد آن را تایید کرد، کشورها حق دارند تنها از 40 درصد منابع آب تجدیدپذیر استفاده کنند؛ سال هاست که ما بیش از 100 درصد ظرفیت آب های تجدیدپذیر استفاده می کنیم.
وی با تاکید بر تمرکز بر تولید داخل به هر قیمتی و استفاده منابع آب در کشاورزی گفت: طبیعت ایران قربانی سیاست های کلان کشور شده است. سیاست های کلان نیز به دستگاه های اجرایی ابلاغ شد و این دستگاه ها گاه، خود پیش قراول این امر هستند.
افزایش جمعیت خوب است مشروط به حفظ طبیعت
رییس سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اینکه افزایش جمعیت چیز خیلی خوبی است به شرطی که عوامل افزایش جمعیت به طبیعت کشور تحمیل نشود؛ نیاز غذایی و توسعه جمعیت با درنظرگرفتن محدودیت منابع پیگیری شود. در فروردین ماه سال 1361 که مهندس موسوی که آن هنگام نخست وزیر بود دستور دادند که من در برنامه ریزی اول پنج ساله آن زمان که اجرایی نشد، به عنوان نماینده ایشان حضور داشته باشم. به یاد دارم که بین کارشناسان منابع طبیعی و کارشناسان سازمان دامپروری درگیری رخ داد. در آن زمان صحبت از این بود که تعداد دام در کل کشور به 65 میلیون واحد می رسد. کارشناسان سازمان جنگل ها معترض بودند به دلیل اینکه تحمیل این میزان دام به مراتع باعث از بین رفتن پوشش گیاهی می شود.
کلانتری افزود: امروزه 65 میلیون واحد دامی به 120 میلیون واحد دامی در کشور رسیده است. سالیانه بیش از 20 میلیارد متر مکعب اضافه برداشت از منابع آب های زیرزمینی داریم. و منشاء بخش عمده ای از گرد و غبار، داخلی است. بخش عمده ای از گرد و غباری که در استان کرمان در حوزه جازموریان دیده می شود، گرد و غبارهای استان فارس و گرد و غبارهای استان خوزستان، با استفاده از منابع صندوق توسعه محیط زیست و با تخصیص 370 میلیون دلار مهار شد.
وی با تاکید بر اینکه طبیعت به عملکرد ما پاسخ می دهد، به تاثیر سیاست های ناپایداری که بخش های کشاورزی به منابع طبیعی تحمیل کرده است، اشاره کرد و گفت: جازموریان را قبل از ساخت سد جیرفت و پس از آن، درنظر بگیرید. ما فکر کردیم آبی که به سمت جازموریان به عنوان حقابه زیست محیطی می رود را باید صرف کشاورزی بکنیم. آب را مهار کردیم، کشاورزی را توسعه دادیم و جازموریان را خشک کردیم.
معاون رییس جمهوری تصریح کرد: در هر هکتار از فرسایش، یک درصد زیر 10 میکرون و 10 درصد آن ها زیر 100 میکرون است؛ وقتی از صحرای گبی در چین غبار کمتر از 10 میکرون بلند می شود از اقیانوس آرام عبور می کند و به امریکا می رسد. ما باید به سیاست گذاران و تصمیم گیرندگان فشار بیاوریم که طبیعت را حفظ کنیم.
کلانتری تاکید کرد: خودکفایی بسیار خوب است اما خودکفایی ای که ریشه کن نباشد؛ ما از کیسه نسل های آینده داریم تولید انجام می دهیم. منابع آنها را در همه جای کشور، در جیرفت، در کرمان و... غارت می شود. 40 سال پیش در استان کرمان سطح زیر کشت باغات پسته 35 تا 40 هزار هکتار بود و امروز افتخار می کنیم که میزان آن به 200 هزار هکتار رسیده است؛ چگونه؟ آب های زیرزمینی را به سطح زمین آوردیم و تبخیر کردیم. به دلیل سیاست های غلط، منابع کشور از دست می رود. فشار بر منابع طبیعی بیش از اندازه است.
وی با اشاره به اینکه با امکاناتی چون قرق نمی توان منابع را حفظ کرد، گفت: در سال 1352 برای جمعیت 35 میلیون نفری گفته بودند که برای رشد پایدار نمی توانید هم زمان در کشور در حوزه پروتئین و غلات به خودکفایی برسید. امروز طبیعت با فشاری که تصمیم سازان کشور تحمیل می کنند، مواجه است.
خودخواهی نسل کنونی و عدم تاب آوری زمین
معاون رییس جمهوری با تاکید بر اینکه مخالف افزایش جمعیت نیستم، ادامه داد: منتها افزایش جمعیت هر سال نباید با تخریب منابع طبیعی همراه باشد و به قیمت غارت منابع آبی کشور تمام شود. با ادامه این روند که همچنان ادامه دارد، در سال 1420 حوزه زاگرس و جنوب البرز تا دریاهای جنوب و مرزهای شرقی، اثری از کشاورزی نخواهد بود چون همه منابع آبی را غارت می کنیم؛ این سرزمین چقدر تحمل دارد؟ این نسل چقدر خودخواه است؟ این سرزمین هفت هزار سال سابقه زیستن دارد؛ نسل حاضر با استفاده از تکنولوژی هایی که امروز به وجود آمده می خواهد همه منابع را غارت کند.
کلانتری اظهار کرد: حدود 70 سال پیش همه مردم شمال کشور جمع می شدند، هیزم های افتاده جنگل های شمال را نمی توانستند خارج کنند؛ وقتی تکنولوژی وارد شد، سرعت تخریب به شدت افزایش پیدا کرد و کشور به این روز افتاد. اگر همه مردم ایران مقنی بودند 100 سال پیش نمی توانستند آب هایی که باید از زمین خارج می شد را استخراج کنند اما با ورود تکنولوژی، تا عمق 300 تا 500 متر حفر کردند و منابع آب را تخلیه کردند.
توسعه جنگ آب از استان ها به روستاها
وی خاطرنشان کرد: 20 تا 25 سال پیش از استان فارس، دو میلیون تن خرید گندم صورت می گرفت اما امسال 500 هزار تن گندم هم ندارد چون آبهای زیرزمینی و کارستی، تمام شد. جنگ آب بین استان های اصفهان، چهار محال بختیاری، یزد، خوزستان و لرستان، شروع شد و این جنگ از استان به استان در حال رسیدن به روستا به روستا است.
ادامه دارد
*س_برچسب‌ها_س*